Kamu Hukuku - Özel Hukuk Ayrımı Hukukun Dalları BÖLÜM 4 Kamu Hukuku - Özel Hukuk Ayrımı
. KAMU HUKUKU
Kamu Hukuku Anayasa İdare Vergi Ceza Ceza usul Uluslar arası Hukuk
Kamu Hukuku Devletin teşkilatını Devletin başka devletlerle ilişkilerini Devletin bireylerle ilişkilerini düzenler Tek taraflı ilişki Devlet üstün konumda Re’sen ve zorlama yetkisi Kamu yararı Örnek “kamulaştırma”
Kamu Hukukunun Dalları ANAYASA HUKUKU Devletin temel kuruluşunu, şeklini, yapısını, organlarını, organlar arasındaki ilişkileri, temel hak ve özgürlükleri düzenler Hem siyasal hem de hukuksal dır Siyasaldır: devletin yapısı işleyişi vb. Hukuksaldır: en üst hukuk normudur
Kamu Hukuku - Anayasa Hukuku Maddi Anlamda Anayasa: İçeriği devlet yapısı işleyişi, temel haklar vb. Şekli Anlamda Anayasa: Öteki kanunların üzerinde olup, farklı usullerle konulup değiştirilen Yazılı – Yazısız Anayasa Yumuşak – Sert Anayasa (değiştirilme yöntemi ölçüttür)
Kamu Hukuku - Anayasa Hukuku Zor usuller ile değiştirilen kanunlar düşüncesi 1700’lerde ortaya çıkmıştır İlk Anaysa 1787 ABD Anayasası İkinci 1791 Fransız Anayasası
Kamu Hukuku - Anayasa Hukuku TÜRK ANAYASA HUKUKU Anayasa yolunda İlk anayasal hareket 1808 senedi ittifak, 1839 Tanzimat, 1856 Islahat, 1876 -1921- 1924-1961-1982 Tek yumuşak Anayasamız : 1921
Kamu Hukuku - Anayasa Hukuku 1982 ANAYASASI (177 madde) 1-11 Arası Genel Esaslar 12-74 Temel Hak ve Hürriyetler 75-100 Yasama 100-137 Yürütme 138 -160 Yargı
Kamu Hukuku - Anayasa Hukuku 1982 Anayasası Kazuistik yöntemle (ayrıntılı) Sert Anayasa İlk halinde yer alan kimi sınırlamalar (siyasi partiler gençlik kadın kolları vb. kuramazlar gibi) sonraki değişiklikler ile kaldırılmıştır
Kamu Hukukunun Dalları İDARE HUKUKU İdare’nin kuruluş ve işleyişini Kişilerin idare ile olan ilişk. Düzenler Merkezi İdare ve Yerinden yönetim olarak ikiye ayrılır Merkezi İdare: Başkent ve Taşra teşkilatı Yerinden yönetim: Hizmet yönünden (TRT, TÜBİTAK, KİT), Yer yönünden (belediyeler)
Kamu Hukuku - İdare Hukuku İdarenin özel hukuk işlem, eylem ve sözleşmeleri dışında kalan İdari İşlem, eylem ve sözleşmelerini konu alır Çeşitli idare tasnifleri (fonksiyonel vb.) Devlet Tüzel Kişiliği Kamu Tüzel Kişileri İdarenin Kuruluşu, görevleri, sorumluluğu Kamu Hizmeti,malları, görevlileri vb. gibi detaylı olarak bu hukuk kapsamında düzenlenmiştir.
Kamu Hukuku Dalları VERGİ HUKUKU Bir devletteki iki önemli ekonomiden birisi kamu ekonomisidir. Gelir ve giderlerden oluşur (diğeri özel sektör) Devlet, hizmetlerini yerine getirmek için vergiye ihtiyaç duyar. Devletin vatandaşlarla vergi ilişkisini düzenleyen hukuk vergi hukukudur. Ayrı bir hukuk olacak kadar önemlidir. Devlet doğrudan bireylerin kesesine el atması gelir ve servetine ortak olmasına bağlı olarak “akçalı” konudur
Kamu Hukuku – Vergi Hukuku 1982 Anayasası vergiyi vatandaşlar için bir “ödev” olarak tanımlamıştır. Hem devlet hem vatandaşlar açısından ayrıntılı olarak düzenlenmesi ihtiyaçtır Bu ilişkide taraflar eşit değildir devlet otoritesi Anayasa, idare ve ceza hukuku ile ilişkilidir. İdari işlem ve eylemdir
Kamu Hukuku Dalları CEZA HUKUKU Suç oluşturan fiil ve davranışların nelerden ibaret olduğunu, bu fiillerde bulunanların ne şekilde cezalandırılacağını gösteren kuralların oluşturduğu hukuktur Genel hükümler Özel hükümler
Kamu Hukuku - Ceza Hukuku Ceza hukukunun iki temel işlevi vardır: cezalandırıcı işlev : Suç işlendiğinde cezalandırma işlevi, koruyucu işlev: Bu cezalandırma işlevi sırasında toplumu koruması
Kamu Hukuku - Ceza Hukuku Türk Ceza Kanununun (hukukunun) amacı TCK md.1’e göre: •kişi hak ve özgürlüklerini, •kamu düzen ve güvenliğini, •hukuk devletini, •kamu sağlığını ve çevreyi, •toplum barışını korumak, •suç işlenmesini önlemektir.
Kamu Hukuku - Ceza Hukuku SUÇ Suçu oluşturan 4 temel unsur vardır: Kanuni Unsur: Kanunda belirtilmesi Maddi Unsur: Fiil haline dönüşmesi Manevi Unsur: kasten veya taksirle İlliyet Bağı: fiil ile sonuç arasında bağ
Kamu Hukuku - Ceza Hukuku CEZALAR Hapis Cezaları Adli Para Cezaları Güvenlik Tedbirleri: bazı haklardan yoksun bırakma
Kamu Hukuku - Ceza Hukuku KANUNSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ ANAYASA md.38: Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez). Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur. Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz.
Kamu Hukuku Dalları CEZA USUL HUKUKU (Ceza Muhakemesi Kanunu) Suçluların takip edilmesi, yargılanması ve cezalandırılmasında uyulacak usulleri gösterir Kavramlar (şüpheli, sanık, tanık, iddia makamı, soruşturma vb.) Yargılama Tutuklama Görev ve yetkiler, Muhakeme şartları vb. gibi konular
. ÖZEL HUKUK
Özel Hukuk Medeni Hukuk (Kişi, Aile, Miras, Eşya) Medeni Usul Hukuku Borçlar Hukuku Ticaret (Ticari İşletme, Şirketler, Kıymetli Evrak, Sigorta, Deniz Ticareti) Devletler Özel Hukuku (Vatandaşlık, Yabancılar, Kanunlar İhtilafı) İş Hukuku İcra İflas
Özel Hukuk Kişiler arasında “Eşitlik” ve “irade serbestisi” Karşılıklı rıza, zorlama olmaz Özel çıkarlar söz konusu Örnek “Kira sözleşmesi” (kamu da olsa)
ÖZEL Hukuk Dalları Medeni Hukuk Eski Roma’da yurttaşlara uygulanan hukuktur. Roma dışında kalanlara ise başka bir hukuk uygulanmaktadır. Zamanla Roma kentine uygulanan hukuk diğer kentlere ve taşraya da uygulanmıştır Medeni kelimesi de Arapça “Medine” yani şehir kelimesinden türemiştir.
Özel Hukuk- Medeni Hukuk Medeni Hukukun en önemli kaynağı Medeni Kanundur. Çok sayıda kanun da geniş anlamda medeni hukuk kaynağı olabilir soyadı kanunu, tapu kanunu vb. Bireyin Medeni Kanunla İlişkisi Doğmadan önce başlar. (Ana rahmine düşmesiyle Hayatının her anında devam eder Öldükten sonra dahi ilgilidir. (mirasıyla ilgilenir)
Özel Hukuk- Medeni Hukuk Medeni Kanun bir başlangıç hükümler 4 kitaptan oluşur Başlangıç Hükümleri (1-7. maddeler) 1. Kitap: Kişiler Hukuku (8-117) 2. Kitap: Aile Hukuku (118-494) 3. Kitap: Miras Hukuku (495-682) 4. Kitap: Eşya Hukuku (683-1027) “Kanun Kitaplara, kitaplar kısımlara, kısımlar bölümlere, bölümler ayrımlara” ayrılmıştır
ÖZEL Hukuk Dalları MEDENİ USUL HUKUKU Kamu hukuku özelliği taşımakla birlikte özel hukuk altında yer alır. Adliye mahkemelerinin özel hukuk alanındaki bütün yargısal faaliyetleri inceler Mahkemelerin kuruluşu Sulh hukuk, asliye hukuk, yargıtay, hakimler, savcılar, avukatlar, temyiz, tebligat, kanun yolları vb.
ÖZEL Hukuk Dalları BORÇLAR HUKUKU Medeni hukukun ayrılmaz bir parçası olmakla birlikte çok geniş kapsamı nedeniyle ayrı bir kanun olmuş ve ayrı bir hukuk olarak da nitelendirilmektedir. Kişiler arasındaki borç ilişkisini düzenler
Özel Hukuk- Borçlar Hukuk Genel Hükümler : Borç, Sorumluluk, Borç Sözleşmesi, İcap, Kabul, Muvazaa, hata, hile, ikrah, gabin, temsil, haksız fiil, sebepsiz zenginleşme, alacağın temliki, borcun nakli vb. gibi kavramlar Özel Hükümler: satım, bağışlama, kiralama, ariyet, vekalet, havale vb.
ÖZEL Hukuk Dalları TİCARET HUKUKU Kişilerin Ticari nitelikteki işleri düzenler Kendi içerisinde bölümlere ayrılır Ticari İşletme Hukuku Şirketler Hukuku Kıymetli Evrak Hukuku Sigorta Hukuku Deniz ticareti Hukuku
ÖZEL Hukuk Dalları DEVLETLER ÖZEL HUKUKU Özel hukuk alanında içinde yabancı unsur taşıyan hukuki ilişki ve ihtilafları düzenler Alt Bölümleri Vatandaşlık Hukuku Yabancılar Hukuku Kanunlar İhtilafı Milletler Arası Usul Hukuku
ÖZEL Hukuk Dalları İŞ HUKUKU Kamu hukuku alanı gibi özellik taşır. Devletin müdahalesi yoğundur. İşçinin korunması önemli bir ilkedir. Her zaman irade serbestisi görülmez İş, işçi, işveren, iş ilişkisi, iş sözleşmesi kavramları
ÖZEL Hukuk – İş Hukuku Bireysel İŞ Hukuku: İşçi ve işveren arasında akdedilen iş sözleşmesini düzenler Toplu İŞ Hukuku: İşçilerin sendikalar vasıtasıyla işveren ile kurdukları iş ilişkisini inceler ve düzenler. Toplu iş sözleşmesi, grev, lokavt vb. Sosyal Güvenlik Hukuku: kamu hukuku özelliği taşıyan özel hukuktur. İşsizlik, kaza, yaşlılık vb. gibi nedenlerle gelir kaybına uğranyaların haklarını düzenler
ÖZEL Hukuk Dalları İCRA VE İFLAS HUKUKU Medeni Usul hukukunu tamamlar bir niteliği vardır. Mahkemelerin lehine karar verdiği kişilerin, haklarını nasıl elde edeceklerini gösterir İcra,iflas, haciz, icra teşkilatı, tebligat, süreler, itiraz vb. kavramlar