TERMİK SANTRAL FATİH ÖZDEMİR 120106201034 ENES MURAT TÜRKER 130106201034

Termik Santral Nedir? Termik santraller katı, sıvı ve gaz(kömür, akaryakıt veya gaz gibi fosil) halindeki yakıtlarda var olan kimyasal enerjiyi ısı enerjisine, ısı enerjisini mekanik enerjiye, mekanik enerjiyi de elektrik enerjisine dönüştüren tesislerdir. Kısaca termik santrallar : kimyasal enerjinin elektrik enerjisine dönüştüğü tesislerdir.

Termik Santrallerde Yakıt olarak Linyit Doğalgaz Motorin Fueloil Taş Kömürü

TERMİK SANTRALİN KULLANIM ALANLARI Termik santraller elektrik üretiminde kullanılır. Bazı bölgelerde şehir şebekesine sıcak su vermek için de kullanılmaktadır. Buharlı tren ve araçlardaki termik cihazlar da hareket enerjisi üretmek için kullanılır.

TERMİK SANTRALLER NASIL ÇALIŞIR ? Yanmayla ortaya çıkan ısı enerjisinden elektrik enerjisi üreten merkezdir. Yanma, bir kazan yada buhar üretecinde gerçekleştirilir ve suyun buhara dönüştürülmesini, daha sonrada bunun yüksek basınç altında (160 bar),yüksek sıcaklıkta(800-900°C)çok ısıtılmasını sağlar. Buhar önce türbinin yüksek basınçlı bölümünde ve daha sonra yeniden ısıtıldıktan sonra orta ve alçak basınçlı bölümlerde genişler.

Birbirini izleyen bu genişlemeler sırasında ısı enerjisi mekanik enerjiye dönüşür. Kondansatörde soğutulunca su yeniden eski haline geçer; türbinden çektiği buharla çalışan bir yeniden ısıtma bölümüyse suyun ısısını yükseltip kazana gönderir. Buhar ve su bir kapalı devre halinde dolaştıkları için, bu çevrim sonsuza kadar yenilenir.

Duman kazan çıkışında büyük oranda ısı yitirir ve elektro filtreden sonra havaya verilir; Böylece yanma olayı gerçekleşir. Kömürle çalışan santrallerde dumanın daha sonra elektrostatik düzenekler yardımıyla tozu alınır ve bacadan dışarı atılır. Bu arada türbinde yaratılan mekanik enerji bir alternatöre iletilir ve burada elektrik enerjisine dönüştürülür. Türbo-alternatör gurubunun uzunluğu 600 MW bir güç için bazen 50m’aşar; verilen elektrik akımıysa 20 000 voltluk bir gerilim altında 19 200 ampere ulaşır. Modern bir termik santralın verimi %40 dolayındadır.

Tipik Bir Kömürlü Termik Santral 1. Soğutma kulesi 10. Buhar kontrol valfi 19. Süperfırın 2. Soğutma suyu pompası 11. Yüksek basınçlı buhar türbini 20. Enerjili akım fanı 3. 3-fazlı Enerji nakil hattı 12. Gazdan arındırıcı 21. Tekrar ısıtıcı 4. Yükseltici trafo (3-fazlı) 13. Besleme suyu ısıtıcısı 22. Yanma hava girişi 5. Elektrik üreteci (3-faz) 14. Kömür taşıyıcı 23. Ekonomizör 6. Düşük basınç buhar türbini 15. Kömür besleme hunisi 24. Hava önısıtıcı 7. Yoğuşma pompası 16. Kömür öğütücü 25. Elektroststik filtre 8. Yüzey yoğunlaştırıcı 17. Buhar fıçısı 26. Endüklenmiş akım fanı 9. Orta basınç buhar türbini 18. Kül hunisi 27. Baca

TERMİK SANTRALLARDA ELEKTRİK NASIL ÜRETİLİR TERMİK SANTRALLARDA ELEKTRİK NASIL ÜRETİLİR? Türbinde ısı enerjisi mekanik enerjiye döndürülür. Burada elde ettiğimiz mekanik enerji türbin miline bağlı elektrik jeneratörü döndürülmüş olur. Elektrik jeneratörünün çalışma prensibi, bakır gibi iletken bir telin manyetik bir alan içinde hareket ettirilmesi ile çalışır. Elektrik jeneratörü, bir mıknatıs içinde dönen (ROTOR) sarılı iletken tellerin bulunduğu (STATOR), ve bu tellerin mıknatıs içinde dönmesiyle elektrik akımı üreten bir makinedir.

TERMİK SANTRAL ÇEŞİTLERİ Türbin ve yakıt cinslerine göre şu şekilde sınıflandırılır: 1) Buhar Türbinli Linyit Santralleri: Linyit kömürünü genelde toz veya küçük parçalar haline getirilerek santralde yakılır. Buhar kazanından elde edilen kızgın buhar enerjisi ile türbin ve jeneratör çevrilir.

2) Gaz Türbinli Santraller: Yüksek sıcaklık ve basınçtaki yanma gazlarının hareket sağladığı ve bu gazların yanmayı gerçekleştiren havayı sağlayan bir kompresörün de çalışmasına imkan verdiği türbin türüdür. Genelde doğalgaz ile çalışırlar. 3) Kombine (buhar ve gaz türbinli) Santraller: Bir gaz türbini jeneratör ile bu türbinin egzoz gazlarıyla çalışan bir kazanla, bunun sağladığı buharla çalışarak ek elektrik enerjisi üreten bir buhar türbini jeneratörden oluşan santral türü. 4) Dizel veya Fueloil Santralleri: Elektrik üretme ve getirme imkanı bulunmayan yerlerde veya ana sistemin pik yüklerinde yardımcı olmak üzere kurulan santrallerdir. Mobil veya sabit olabilirler. 5) Jeotermal santraller: (Yer Altı Buharı) Jeotermal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren tesis. 6) Nükleer (enerji) Santraller: Nükleer yakıtlardan serbest kalan enerjinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü santraldir.

TÜRKİYE’DE BULUNAN TERMİK SANTRALLER

(SİNOP) GERZE TERMİK SANTRALİ

Devrede Olan Santraller

ZONGULDAK’TAKİ TERMİK SANTRALLER

ZONGULDAK EREN ENERJİ TERMİK SATNRALİ Zonguldak Eren (ZETES) Termik Santrali Zonguldak'ın Kilimli ilçesi Çatalağzı bölgesindedir. Eren Enerjifirmasına ait santral 2.790 MWe kurulu gücü ile Türkiye'nin en büyük elektrik enerjisi santralidir.Yakıt cinsi yerli/ithal kömürdür. Zonguldak Eren (ZETES) ortalama 13.720.043.000 kilovatsaat elektrik üretimi ile 4.145.028 kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu (konut, sanayi, metro ulaşımı, resmi daire, çevre aydınlatması gibi) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Zonguldak Eren (ZETES) sadece konut elektrik tüketimi dikkate alındığında ise 4.355.569 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik üretimi yapmaktadır.

Çatalağzı Termik Santrali (ÇATES)   Zonguldak'ın Kilimli ilçesi Çatalağzı Kasabası, Doğancılar Köyü ve Işıkveren Mevkii Kazköy Köyü bölgesindedir. Bereket Enerji firmasına ait santral 300 MWe kurulu gücü ile Türkiye'nin 55. Zonguldak'ın ise 2. büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye'nin en büyük Taş Kömürü Termik Santrali'dir. Çatalağzı Termik Santrali ortalama 1.861.699.556 kilovatsaat elektrik üretimi ile 562.447 kişinin günlük hayatında ihtiyaç duyduğu (konut, sanayi, metro ulaşımı, resmi daire, çevre aydınlatması gibi) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Çatalağzı Termik Santrali sadece konut elektrik tüketimi dikkate alındığında ise 591.016 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik üretimi yapmaktadır.

Kaynaklara Göre Günlük Elektrik Üretimi

Manisa’nın Soma İlçesi’nde Kolin Grubu’na bağlı Hidrogen Enerji tarafından kurulacak kömüre dayalı termik santral 153 milyon ton kömür rezervli sahada 510 MW kapasiteli 2,9 milyar kWh yıllık elektrik enerjisi üretecek yaklaşık 2 bin 600 kişiye istihdam sağlayacak. Santrale 1.6 Milyar Dolarlık yatırım yapılacaktır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner YILDIZ

TERMİK SANTRALLERİN ÇEVREYE ETKİLERİ Termik santraller kalitesiz linyit yatakları için çevre kirliliğine neden olur. Termik santrallerin bacalarından çıkan kükürt, azot ve karbon oksitleri havada su buharı ile birleşerek asit yağmurlarını oluştururlar. Toprağın ve suların kirlenmesine neden olurlar; atık madde olan küllerin aşırı birikimi toprağın kirlenmesine sebep olur. Uçucu külleri tutmak için bacalarına takılan filtreler çoğu kez yetersiz kalır ve atmosferi kirletir, Aşırı çevre sorunlarına neden olduklarından tercih edilmemesi gerekir.

TERMİK SANTRALİN YARARLARI VE ZARARLARI Kalitesiz olan kömürler kullanıldığından dolayı tasarruf elde edilir, Ucuz elektrik üretimi sağlanır, Kömürün taşınacağı her alana termik santral kurulabilir, Su buharı sayesinde sınırsız elektrik enerjisi üretilir, Üretimi kolay ve maliyetsizdir.

TERMİK SANTRALİN YARARLARI VE ZARARLARI Çıkan gazlar tarım ürünlerine, hayvanlara, su kaynaklarına ve ormanlar üzerinde tahribat oluşturuyor. Termik santrallerden çıkan kükürt dioksit, azot oksit ve partikül gibi maddeleri içerdiğinden dolayı insanların sinir sistemlerini olumsuz etkiliyor. Bacalardan çıkan küller, bölgede yaşayan insanlarda kanser riskini arttırıyor. Bacalardaki gazların yayılması sonucunda asit yağmurların oluşumunu tetikliyor, yağan yağmurlardan dolayı toprağın yapısında bozukluk oluşuyor. Ağaçlar etkilenerek hayvancılık alanları olumsuz etkilenmektedir. Santrallerde sıcaklığın soğutulması için soğuk su kaynağı niyetine yer altı suları, akarsular yada deniz suları kullanılıyor. Sıcak su bırakılması sonucunda çevresindeki canlıları ve bitkileri öldürmektedir. Suyun kirlenmesine sebep olarak yeşillik tamamen yerini kurumaya bırakıyor.

Türkiye’de 38 adet termik santral bulunmaktadır Türkiye’de 38 adet termik santral bulunmaktadır. Yatağan Termik Santrali 400.000 dekarlık kızılçam ormanın ortadan kalkmasına; Zonguldak Çatalağzı Termik Santrali çevresinde toplu balık ölümlerine, yeni doğan bebeklerde görülen gelişim bozukluklarına, kanser vakalarının artmasına sebep olmuştur. Gökova Termik Santrali’nden çıkan gazlar ise çevre köylerinde tarım ürünlerine zarar vermiştir. Termik santraller soğutma, buhar elde etme ve temizleme gibi amaçlarla su kullanması nedeniyle tonlarca atık su oluşturmaktadırlar. Atık sular ne kadar işlemden geçirilirse geçirilsin çevre kirliliğine yol açmaktadır.

Hava, su, toprak kirliliğinden bitki örtüsünün ve hayvanların yok olmasına kadar uzanan çevre sorunları, bu sorunlardan etkilenen ülkeleri gelecek kaygısına sokmuştur. Bu doğrultuda Fransa, Almanya, Kanada, Avusturya, Finlandiya ve Hollanda Paris Anlaşması ile kömür santrallerini kapatacağını açıkladı. Bahsi geçen ülkelerden Finlandiya 2023’e kadar, Fransa 2030’a kadar, Almanya ise 2050’ye kadar sanayisinde önemli yer tutan kömür santrallerini kapatacağını açıkladı. Türkiye ise mevcut 38 termik santralini 50’ye çıkarmak için çalışmalarını sürdürmektedir. Örneğin, Unesco geçici kültür mirası listesinde yer alan Amasra’ya termik santral yapabilmek için çevre düzeni planlarını değiştirilmiştir. Türkiye hidrojen, güneş, rüzgar, jeotermal gibi alternatif enerji kaynaklarına yatırım yapmalıdır.

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…