Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü
www.sydgm.gov.tr VİZYONUMUZ Yoksulluğun olmadığı, geleceğe güvenle bakan bireylerden oluşan, müreffeh bir Türkiye için sosyal yardımları kapsayıcı ve etkin olarak kullanmak.
MİSYONUMUZ Yoksullukla mücadele alanında strateji geliştirmek, www.sydgm.gov.tr MİSYONUMUZ Yoksullukla mücadele alanında strateji geliştirmek, Sosyal yardım yararlanıcılarını nesnel ölçütlere göre belirleyerek muhtaçlık temelinde verilen tüm sosyal yardımları tek merkezde birleştirmek, Adil bir gelir dağılımını sağlamak amacıyla yoksul ve muhtaç vatandaşlarımızı düzenli sosyal yardımlar ile güçlendirmek, Çalışabilir durumdaki sosyal yardım yararlanıcılarının kendi alın terleriyle geçinmelerini sağlamaktır.
TARİHÇE www.sydgm.gov.tr TC BAŞBAKANLIK Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Genel Sekreterliği Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü AİLE ve SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü 1986 3294 sayılı Kanun 2004 5263 sayılı Kanun 2011 633 sayılı KHK
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü www.sydgm.gov.tr Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Fon Kurulu Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (973) Türk Kamu Yönetiminde kendine özgü yapı/ Yönetişim
www.sydgm.gov.tr MEVCUT DURUM
SYGM’NİN GÖREVLERİ 3294 sayılı Kanunu uygulamak www.sydgm.gov.tr Ulusal Yoksullukla Mücadele Stratejisi oluşturma çalışmalarını koordine etmek Yeni kapsayıcı sosyal yardım programları oluşturmak ve uygulamak Yoksullukla Mücadele ve Sosyal Yardım Alanında Strateji Oluşturmak Kısa Vadeli Strateji / Gıda, Yakacak, Barınma, Sağlık, Afet, Aşevi Yardımları Orta ve Uzun Vadeli Strateji / Eğitim Yardımları ve Proje Destekleri Sosyal Yardım Programları ile yoksulluğu ve yoksulluğun etkilerini azaltmak Sosyal Yardım yararlanıcılarının tespiti için nesnel ölçütler geliştirmek Kamu, Yerel Yönetim ve STK’lar tarafından yapılan yardımları tek merkezi veri tabanında toplamak ve izlemek Objektif Yararlanma Ölçütleri ve Merkezi Sosyal Yardım Veri Tabanı oluşturmak 633 sayılı KHK ile 2022 Yaşlılık ve Özürlü Maaşları ile Evde Bakım Aylığı 1 Ocak 2012 itibarıyla Yeşil Kart uygulaması sona ermiştir / Genel Sağlık Sigortası için ihtiyaç duyulan Gelir Testini Vakıflarımız yürütüyor Kamu kaynakları ile verilen tüm sosyal yardımları yürütmek ve Genel Sağlık Sigortası Gelir Testini Yapmak Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynaklarını toplamak SYD Vakıflarının norm kadro standartlarını ve yardım kriterlerini tespit etmek 3294 sayılı Kanunu uygulamak
SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARI Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları, 3294 sayılı kanunun amacına uygun çalışmalar yapmak ve ihtiyaç sahibi vatandaşlara nakdi ve ayni yardımda bulunmak üzere ülkemizin tüm il ve ilçelerinde kurulmuştur. Vakıflar özel hukuk tüzel kişiliğidir. Vakıfların karar organları, “Vakıf Mütevelli Heyeti” dir. 2004 yılında Mütevelli Heyetlerin yapısında değişikliğe gidilerek seçimle gelen üyelerin sayısı ve seçim koşulları değiştirilmiştir. Bu doğrultuda mahalle ve köy muhtarlarının kendi aralarından seçeceği üyeler ile sosyal yardım alanında çalışan Sivil Toplum Kuruluşlarının seçeceği üyelerin ve İl Genel Meclisi tarafından seçilen Hayırsever vatandaşların Mütevelli Heyetinde yer alması sağlanmıştır.
SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARI Belediye Başkanı, Defterdar, İl Milli Eğitim Müdürü, İl Sağlık Müdürü, İl Tarım Müdürü, İl Sosyal Hizmetler Müdürü, İl Müftüsü, bir köy muhtarı, bir mahalle muhtarı, 3294 Sayılı Kanunda amaçlara yönelik faaliyette bulunan iki sivil toplum kuruluşu temsilcisi ve iki hayırsever vatandaştan oluşmaktadır. Valiler başkanlığındaki İl Vakıflarının Mütevelli Heyetleri Belediye Başkanı, Mal Müdürü, İlçe Milli Eğitim Müdürü, Sağlık Bakanlığının ilçe üst görevlisi, varsa İlçe Tarım Müdürü, İlçe Müftüsü, bir köy muhtarı, bir mahalle muhtarı, 3294 sayılı Kanunda belirtilen amaçlara yönelik faaliyette bulunan bir sivil toplum kuruluşu temsilcisi ve iki hayırsever vatandaştan oluşmaktadır. Kaymakamlar başkanlığındaki İlçe Vakıflarının Mütevelli Heyetleri
www.sydgm.gov.tr SOSYAL HARCAMALAR Söz konusu harcamaların Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya oranı 2002 yılında %0,5 iken bu oran 2011 yılında %1,38’e yükseltilmiştir. (*)
SOSYAL YARDIM VE HİZMET www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM VE HİZMET KURUM 2002 2010 Kişi Sayısı Gider (Bin TL) SYDGM 892.195 2.416.963 2.032.537 TKİ 2.123.000 578.448 SGK 1.008.846 311.623 1.363.670 3.047.228 SHÇEK 24.257 5.233 482.460 2.541.541 KYK 236.605 441.625 VGM 27.585 7.018 94.193 40.708 Sağlık Bakanlığı 11.793.656 160.000 9.498.246 4.951.215 MEB 211.991 1.095.044 Belediyeler - 433.734 TOPLAM 1.376.069 15.162.080 GSYİH 277.574.057 1.098.799.000 TOPLAM/GSYİH (Yüzde) 0,50 1,37
DÜNYADA SOSYAL YARDIM HARCAMALARI (2009) 21.09.2018
www.sydgm.gov.tr YOKSULLUK ORANLARI
www.sydgm.gov.tr FAALİYETLER
SOSYAL YARDIM PROGRAMLARI (2003-2011) www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM PROGRAMLARI (2003-2011) Aile Yardımları Eğitim Yardımları I Eğitim Yardımları II Gıda 1 Milyar 266 Milyon TL Barınma 137,7 Milyon TL TOKİ işbirliğinde 551 Milyon TL Yakacak 13,5 Milyon Ton kömür dağıtıldı. Şartlı Eğitim Yardımı 2,2 milyonun üzerinde öğrenciye yapılan toplam yardım miktarı 2 Milyar 17 Milyon TL Ücretsiz Ders kitapları 1 Milyar 920 Milyon TL Eğitim Materyali 683,8 Milyon TL Öğle Yemeği Giderleri (Taşımalı eğitimden yararlanan öğrenci) 1 Milyar 294 Milyon TL Özürlü Öğrencilerin (40 bin) Okullarına Ücretsiz Taşınması 215 Milyon TL Öğrencilerin Ev Kiralama veya Taşıma , 44 yurt (7310 kapasiteli) için toplam 60 milyon TL
SOSYAL YARDIM PROGRAMLARI (2003-2011) www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM PROGRAMLARI (2003-2011) Sağlık Yardımları Özürlü Yardımları Özel Amaçlı Yardımlar Sağlık Yardımı 147,8 Milyon TL 78 Bin vatandaşımızın ihtiyaçları karşılanmıştır. Şartlı Sağlık Yardımı 750 Milyon TL 1 milyonun üzerinde çocuk bu yardımlardan yararlandı. Yıllık ortalama 1.300 vatandaşımızın ihtiyaçlarının (araç, gereç ve protez) karşılandığı bu yardım programında 16,6 Milyon TL’lik kaynak kullanılmıştır. aşevi işletilmektedir. Yıllık ortalama 30.000 vatandaşımızın günlük sıcak yemek yediği aşevleri için 63,6 Milyon TL’lik kaynak kullanılmıştır. Afet Yardımı 3 Bin 403 vatandaşımız yararlanmış 30 Milyon TL kaynak kullanılmıştır.
Desteklenen Proje Sayısı Desteklenen Kişi/Aile Sayısı www.sydgm.gov.tr PROJE DESTEKLERİ (2003-2011) Alt Programlar Desteklenen Proje Sayısı Desteklenen Kişi/Aile Sayısı Aktarılan Kaynak (TL) Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi 1.082 73.756 837.702.552 Gelir Getirici Küçük Ölçekli Projeler 17.689 88.207 341.893.226 Geçici İstihdam Proje Destekleri 737 6.155 8.742.628 İstihdama Yönelik Beceri Kazandırma Eğitimleri 509 16.228 12.657.104 Koyunculuk Proje Destekleri 143 508 5.150.015 Sosyal Hizmet Proje Destekleri 3.236 1.234.972 93.572.233 Süt Sığırcılığı Proje Destekleri 375 2.133 24.508.209 Toplum Kalkınması Proje Destekleri 112 43.247 27.092.665 Genel Toplam 23.883 1.465.206 1.351.318.632
GENEL MÜDÜRLÜK PROJELERİ www.sydgm.gov.tr GENEL MÜDÜRLÜK PROJELERİ
SOSYAL YARDIM BİLGİ SİSTEMİ (SOYBİS) www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM BİLGİ SİSTEMİ (SOYBİS) Sosyal Yardım Bilgi Sistemi (SOYBİS): Sosyal yardım başvurusu yapan vatandaşlarımızın muhtaçlıklarını ve kişisel verilerini merkezi veri tabanlarından temin/tespit etme, Mükerrer yardımların önlenmesine yönelik olarak kurumlar arası (online) veri paylaşımını sağlama; amacıyla SYGM tarafından 6 aylık çalışma ile hayata geçirilmiş bir E- Devlet uygulamasıdır. TC Kimlik No Sorgu14 Kurum 28 Ayrı Veri Rapor (10 saniye)
BÜTÜNLEŞİK SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ PROJESİ www.sydgm.gov.tr BÜTÜNLEŞİK SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ PROJESİ Proje TÜBİTAK ile işbirliği içinde yürütülüyor. 2010-2013 Projenin amacı: Sosyal yardımlar alanında ortak veri tabanı (yoksulluk envanteri) oluşturma, SYGM ve SYDV’lerin tüm iş ve işlemlerini elektronik ortama aktarma, Kamu kurumları tarafından verilen tüm sosyal yardımları merkezi veri tabanında tutma, STK ve yerel yönetimler ile veri alışverişi yapma
www.sydgm.gov.tr
GELİNEN AŞAMA www.sydgm.gov.tr Eylül 2010 (tamamlandı) Şartlı Eğitim ve Sağlık Yardımları Modülü Ekim 2011 (tamamlandı ) Yoksulluk Envanteri (Merkezi veri tabanı) oluşturuldu 4,4 milyon hane 18,3 milyon kişi güncel verileri (sosyo-ekonomik) ile kayıtlı (31.05.2012) Yardımlar ve Kaynak Yönetimi Modülü Ocak 2012 (tamamlandı) Yeşil Kart uygulamasına son verildi/ 2,5 aylık çalışma/15 milyonluk hedef kitle 2,8 Milyon hanenin başvurusu alındı (11,1 Milyon Kişi) / 2,5 Milyon hanenin gelir testi tamamlandı/6,7 Milyon kişi GO/ 3 Milyon kişi G1 /346 bin kişi G2/ 69 Bin kişi G3 (28.05.2012) Genel Sağlık Sigortası Gelir Testi Modülü Şubat 2012 (Tamamlandı) / Nisan 2012’de 73.718 kişiye ödeme yapıldı Eşi Vefat Etmiş Kadınlara Nakit Destek Modülü Şubat 2012 (Tamamlandı) Vakıf İnsan Kaynakları Modülü Eylül 2012 (analiz çalışmalarına başlandı) 2022 ve Evde Bakım Aylığı Modülü Yerel Yönetimler ve STK’lar dahil Edilecek (2013)
KAZANIMLAR Online hizmet sunumuna geçiş 2. Hane Yaklaşımına Geçiş www.sydgm.gov.tr KAZANIMLAR Online hizmet sunumuna geçiş Başvuru Hane Dosyası Oluşturma Merkezi sorgulamalar Sosyal inceleme kayıtları Muhtaçlık kararı Ödeme oluşturma Muhasebeleştirme 2. Hane Yaklaşımına Geçiş Hane bazlı gelir, varlık ve sosyal verilerin takibi 3. Yoksulluk Envanteri oluşturuldu 4,4 milyon hane ve 18,3 milyon kişinin güncel sosyo-ekonomik verileri 4. Online ödeme dönemine geçiş (bankalar ile entegrasyon) 5. Zaman, kaynak tasarrufu
SOSYAL YARDIM-İSTİHDAM İLİŞKİSİNİ KURULMASI ÇALIŞMASI www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM-İSTİHDAM İLİŞKİSİNİ KURULMASI ÇALIŞMASI 1 Nisan 2010 tarihli Ekonomi Koordinasyon Kurulu kararı İŞKUR ile işbirliği Sosyal yardım alan ve başvuru yapan kişiler SOYBİS ve Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Bilgi Sistemi üzerinden İŞKUR veri tabanına kaydedilmekte Nisan 2011-Nisan 2011 arasında 402 bin kişinin kaydı yapıldı İŞKUR 16.388 kişi ile bireysel görüşme yapmış, 5.083 kişi işe yerleştirilmiş, 5.365 kişi kursa alınmıştır.
www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM YARARLANICILARININ BELİRLENMESİNE YÖNELİK PUANLAMA FORMÜLÜ PROJESİ Amaç: Objektif kriterlere göre belirlenen, Tüm yardım kategorilerini temel alan, Bölgelerarası farklılıkları gözeten, Kır-kent ayrımını içeren, Somut olarak ölçülebilir, Hane ziyaretleri sırasında doğrulanabilen, Hane Halkı Bütçe Anketi verileri ile formüller oluşturuldu, Pilot uygulama tamamlanmış ve Hane Ziyaret Bilgi Formu oluşturulmuştur, 43 Bin Hane üzerinde TÜİK tarafından ile Ana Saha Uygulaması tamamlanmıştır. TÜBİTAK tarafından model analizleri yapılarak proje 2012 sonu itibariyle BSYH Bilgi Sistemi’ne entegre edilerek uygulamaya alınması planlanmaktadır.
www.sydgm.gov.tr EŞİ VEFAT ETMİŞ KADINLAR İÇİN NAKİT SOSYAL YARDIM PROGRAMI GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK ARAŞTIRMA PROJESİ Boğaziçi Üniversitesi ile işbirliği içinde yürütüldü. Bu kapsamda 150 bin kadının ekonomik yoksunluk içinde yaşadığı tespit edildi kadınların özellikle ilk kayıp anında önemli bir gelir kaybına uğradığı ve travma yaşadığı ortaya çıkmıştır. Düzenli nakit sosyal yardım programının yanı sıra geniş bir yelpazede politika önerileri ortaya çıktı. Aylık 250 TL ödenmesine yönelik olarak program dizayn edildi. Başvuruların alınacağı sistem oluşturuldu. Başvurular alındı ve muhtaçlığı Mütevelli Heyetlerinde değerlendirilen 73 bin kadın Nisan 2012 Döneminde ilk ödemesini aldı.
SOSYAL KONUT PROJESİ TOKİ ile işbirliği içinde yürütülüyor www.sydgm.gov.tr SOSYAL KONUT PROJESİ TOKİ ile işbirliği içinde yürütülüyor 1+1 ve 2+1 konutlar 100 TL taksit 270 ayda (25,5 yıl) geri ödeme 12 bin konut tamamlandı 40 bin konut için protokol yenilendi 10 yıl geçmedikçe satılamaz 2023 Hedefi 100 bin konut
SOSYAL YARDIM HARİTASI (COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ) www.sydgm.gov.tr SOSYAL YARDIM HARİTASI (COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ)
İNTERNET ÜZERİNDEN ÜCRETSİZ TELEFON GÖRÜŞMESİ PROJESİ (VOIP) www.sydgm.gov.tr İNTERNET ÜZERİNDEN ÜCRETSİZ TELEFON GÖRÜŞMESİ PROJESİ (VOIP) İnternet üzerinden ses networkü (VPN) oluşturulmuştur Vakıflarımız birbirleriyle, Genel Müdürlük ve Bakanlık ile ücretsiz görüşmektedir. 6 ayda proje kendisini amorti etmiştir. Söz konusu hat aynı zamanda geliştirdiğimiz bilişim uygulamalarına güvenli erişimi sağlamak için kullanılmaktadır.
2023 VİZYONU Sosyal harcamaların GSYİH’ye oranı %3’e çıkarılacaktır. www.sydgm.gov.tr 2023 VİZYONU Sosyal harcamaların GSYİH’ye oranı %3’e çıkarılacaktır. Yoksulluk (gıda ve gıda dışı) yüzde 10’ların altına kalıcı bir biçimde düşürülecektir. Sosyal destek ve sosyal hizmetlerin «hak temelli» olarak bütünleşik bir şekilde sunulduğu bir sosyal destek sistemi kurulacaktır . Sosyal desteklerde ailenin durumu esas alınacaktır. Sosyal destek miktarı yoksul aileyi yoksulluktan kurtaracak kadar olacaktır. Kayıtlı çalışan kesim de yoksulluk durumuna düşerse bu kişiler de sosyal yardımlarla desteklenecektir. Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi tamamlanacaktır. Puanlama Formülü Projesi tamamlanacaktır. Yoksullara yönelik 100 bin Sosyal Konut yapılacaktır. 4.3 dolarlık bir gelirle yaşamak zorunda olan toplum kesimi kalmayacaktır.
2015 YILINA KADAR GERÇEKLEŞTİRİLECEK FAALİYETLER www.sydgm.gov.tr 2015 YILINA KADAR GERÇEKLEŞTİRİLECEK FAALİYETLER GSS ve Sosyal Yardım Yararlanıcılarının Tespitine Yönelik Puanlama Formülü Projesi sonuçlandırılacaktır. (2012) Sosyal Yardımların “hak temelli” sunumuna olanak sağlayacak olan Sosyal Yardımlar ve Sosyal Hizmetler Temel Kanunu çıkarılacaktır. (2012) Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi tamamlanacaktır. (2013) Evde Bakım Aylığı ile 2022 İş ve İşlemleri elektronik ortama aktarılacak ve Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Programına entegre edilecektir. (2013) Asgari Gelir (Geçim) Desteği modeline ilişkin çalışmalar sonuçlandırılarak sosyal yardımlarda dönüşüm sağlanacak ve hak temelli sosyal yardım sunumuna geçilecektir. (2014) Vakıfların fiziksel ortamlarının vatandaş odaklı ve kaliteli hizmet sunumuna olanak sağlayacak şekilde yenilenmesi sağlanacaktır. (2014) TOKİ ile işbirliği içinde 50 bin konut tamamlanacaktır. (2015) Elektronik imza ve doküman yönetim sistemi tüm Vakıflara yaygınlaştırılacaktır. (2013)
ASGARİ GELİR DESTEĞİ ÇALIŞMALARI Hukuki Alt Yapı Çalışmaları Çerçeve Sosyal Yardım Kanunu Tasarısı Taslağı hazırlanmıştır Yardım Türleri, Yararlanma kriterleri, finansman kaynakları ve temel ilkeler tanımlanmıştır Hedefleme Mekanizması Nesnel Kriterlere göre yararlanıcıların tespiti için Puanlama Formülü hazırlanmaktadır Gelir, harcama, servet dikkate alınarak yararlanıcıların seçimi yapılacaktır Veri Tabanı Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi kapsamında Yoksulluk Envanteri Oluşturulmuştur 4,4 milyon Hane/18,3 milyon kişi kayıt altına alınmıştır. İstihdam İlişkisinin Kurulması Sosyal yardım yararlanıcıları ve başvuru sahipleri İŞKUR veri tabanına kaydedilmektedir Nisan 2012 itibarıyla 402 Bin kişi İŞKUR’a kaydedilmiş/ 5.083 kişi işe yerleştirilmiş/5.365 kişi kursa alınmıştır. Finansman Kaynakları Açlık sınırının üzerinde Yoksulluk sınırının altında bir miktar takdir edilecektir 4,3 doların altında kalan 540 Bin hane yararlanacaktır Asgari ücretin %30’u olarak verilecek bağımlı her birey için %10 artırılacaktır Yardımlara üst sınır getirildiğinde mevcut kaynaklar yeterli olacaktır, 50 bin hane üzerinden projeksiyon yapılmıştır.
www.sydgm.gov.tr ARZ EDERİM…