Chapter 1: Maddenin Özelikleri ve Ölçümü Chemistry 140 Fall 2002 Genel Kimya Principles and Modern Applications Petrucci • Harwood • Herring 2002 8th Edition 18 Eylül 2018 Salı 18.09.2018 Chapter 1: Maddenin Özelikleri ve Ölçümü Philip Dutton University of Windsor, Canada Prentice-Hall © 2002     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002 Genel Kimya - 1

İÇİNDEKİLER 1.1 KİMYA VE AMACI 2 1.2 BİLİMSEL YÖNTEM 2 Chemistry 140 Fall 2002 İÇİNDEKİLER 18.09.2018 18 Eylül 2018 Salı 1.1 KİMYA VE AMACI 2 1.2 BİLİMSEL YÖNTEM 2 1.3 MADDENİN ÖZELLİKLERİ: Fiziksel ve Kimyasal Özellikler ÇEVRE ŞARTLARI (NŞ=NTP \ SŞ=STP) MADDE VE ENERJİ 4 1.4 MADDENİN SINIFLANDIRILMASI 5 – FAZ HALLERİNE GÖRE:KATI, SIVI, GAZ, PLAZMA --FAZ SAYILARINA GÖRE: a)Homogen (Tek Fazlı) Saf Madde (Element ve Bileşik) b)Heterogen (Suspansiyon, Emüsyon, Köpük, Sis, Lav..v.s.) – KARIŞIMLARIN AYRILMASI – BİLEŞİKLERİN AYRIŞMASI 1.5 ÖLÇME SI BİRİMLERİ Uluslar arası birimler Sistemi (UBS), Systeme Internationale d’Unites 8 – KÜTLE –ZAMAN –SICAKLIK – Türetilmiş birimler (hacım, hız) 1.6 YOĞUNLUK VE YÜZDE BİLEŞİM: 14 1.7 BİLİMSEL ÖLÇMELERDE BELİRSİZLİKLER (HATA KAYNAKLARI) 18 1.8 ANLAMLI RAKAMLAR 19 –Sayısal sonuçların yuvarlatılması     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

MADDENİN ÖZELLİKLERİ MADDENİN ÖZELLİKLERİ: Kütle ve Eylemsizlik 18 Eylül 2018 Salı MADDENİN ÖZELLİKLERİ MADDENİN ÖZELLİKLERİ: Kütle ve Eylemsizlik Fiziksel ve Kimyasal özellikler ÇEVRE ŞARTLARI ( NŞ=NTP 0oC=273oK 1atm=760 mm-Hg=760 Torr ) ( SŞ=STP 25oC=298oK 1atm=760 mm-Hg=760 Torr ) MADDE VE ENERJİ Maddenin Bileşimi. H2O 11.90 % H - 88.81 % O H2O2 5.93 % H – 94.07 % O MADDENİN FAZ HALLERİ : KATI, SIVI, GAZ VE ekstrem sartlarda oluşan PLAZMA hali     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

MADDENİN FAZ HALLERİ Genel Kimya - 1 Chemistry 140 Fall 2002 18.09.2018 18 Eylül 2018 Salı MADDENİN FAZ HALLERİ     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

MADDENİN SINIFLANDIRILMASI 18 Eylül 2018 Salı MADDENİN SINIFLANDIRILMASI MADDE Faz Hallerine göre Faz Sayılarına göre Katı, Sıvı, Gaz, Plazma Tek Fazlı Çok Fazlı Homojen Hetorojen Saf Maddeler Karışımlar Elementler Bileşikler Çözeltiler Kolloitler Alaşımlar     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya -1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

KARIŞIMLARIN AYRILMASI Chemistry 140 Fall 2002 18 Eylül 2018 Salı 18.09.2018 KARIŞIMLARIN AYRILMASI     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў a)Dekantasyon b)SÜZME c) DAMITMA d)Kağıt Kromatoğrafi , e) kolon kromatoğrafisi Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

Birimler S.I. Birimleri mks - cgs Uzunluk=l=… (metre=m) km,dm, cm, mm 18 Eylül 2018 Salı S.I. Birimleri mks - cgs Uzunluk=l=… (metre=m) km,dm, cm, mm Kütle=m=…(Kilogram=kg) ton, g, mg, μg Zaman=t=…(sec=Saniye=s=“)(min=dak=‘)(h=saat) Sıcaklık (Kelvin=K) oC, oF oC o R o F – 32 o K - 273 100 80 212-32 373-273 Miktar 1Mol= 6.022×1023 tane Atom/molekül M=...n/L, m=…n/Kg, N=…Ekv-g/L Türetilmiş Birimler Kuvvet=F=… (Newton=kg.m/s2) (dyn=g.cm/s2) Basınç=P=F/s=…(Pascal=kg/(m.s2) (bari=g/(cm.s2) Energi=W=F.l=…(Joule, kg.m2/s2) (erg=g.cm2/s2) Diğer yaygın olarak kullanılan birimler Uzunluk Angstrom, Å, 10-8 cm Hacım Litre = L =1dm3 = 10-3 m3 Energi 1Kalori = 1cal = 4,18 J = 4,18.107 erg Basınç 1 Atm = 760 mm Hg (Torr)= 1.064 x 102 kPa Avogadro Sayısı = nA = 6,022.1023 Işık Hızı = c = 3.1010 cm/s = 3.108 m/s Elektrik gücü watt = J/s = kg.m2/s3 Elektrik yükü coulomb=Q=I.t=C.V=Sığa.Volt (V=I.R) = =     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Slide 7/17 Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

SICAKLIK (Temparatür) Chemistry 140 Fall 2002 18.09.2018 18 Eylül 2018 Salı SICAKLIK (Temparatür)     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў oC o R o F – 32 o K - 273 100 80 212-32 373-273 = = = Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

d=ρ=Dansite = Yoğunluk = (Öz = Özgül = Spesifik) Ağırlık Chemistry 140 Fall 2002 18.09.2018 18 Eylül 2018 Salı d=ρ=Dansite = Yoğunluk = (Öz = Özgül = Spesifik) Ağırlık d= ρ= m/V...g/mL (Katı ve sıvılarda) g/L (Gazlarda) m=V. d V=m/d % A (Yüzde) = ....A.g / 100 g karışım Bilimsel Ölçümlerde Belirsizlikler Sistematik hatalar:Aletten gelen hatalardır. Termometrenin 2°C düşük veya yüksek göstermesi. Tesadüfi hatalar Deneyi yapan Kişiden ve aletten kaynaklanan hatalardır . Kesinlik Ölçülen miktarın tekrarlanabilirlik derecesini gösterir. Doğruluk - Ölçüm değerinin gerçeğe yakınlığıdır     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

ANLAMLI RAKAMLAR 18 Eylül 2018 Salı Kullanılan terazi 0,1 hassasiyette tartım yapıyorsa ölçülen nitelikteki anlamlı rakam ölçme aletinin duyarlığının ve ölçümlerin kesinliğinin bir göstergesidir. Örneğin 7500 m.lik bir ölçümün 1m’mi, 10 m’mi yoksa 100 m’mi hatalı ölçüldüğü belli değildir. Yani bu belli ki ortalama takribi bir ölçüm olup hassas bir ölçüm değidir. Bu tür bir ölçümde neticenin cm veya mm olarak verilmesi zaten anlamsızdır. Aynı şekilde hassasiyeti ancak kg seviyesinde olan bir kantarın neticesini g veya mg cinsinden vermek anlamsızdır. Onun için bu tür hassasiyeti belirli seviyede olan değerler için 2 anlamlı ➨7,5.103m, 3 anlamlı ➨7,50.103m, 4 anlamlı ➨7,500.103m şeklinde verilir. Bu tür verilirde en çok 1.hal tercih edilir. HESAPLAMALARDA çarpma ve bölmenin sonucu ancak hesaplama da kesinliği en az bilinen kadar anlamlı rakam içermelidir. Yukarda ki gibi km cinsinden olan bir ölçmede m, cm veya mm gibi değerler anlamsızdır. Örnek : 14,79 cm (4 an.rak.) x 12,11 cm (4 an.rak.) x 5,05cm (3 an.rak.) = 904 cm3 (3 an.rak.) Örnek: 15,02 g + 9986,0 g + 3,518 g = 10 004,538 g ~10 004,5 olmalıdır. Örnek: 0,225x0,0035/ 0,0216 =0,036 olur, Örnek: 62,356/(0,000456x6422)=21,3 olur. Örnek : 0,236 + 128,55 - 102,1 = 26,7 olur. Sonuç ,’den sonra en az olan sayı kadar hassasdır. SONUÇLARIN YUVARLATILMASI 15,453~15,5 (3 an.rak.)şeklinde 14775~1,48.103 (3 an.rak.) şeklinde yuvarlatılır. Kimyada genellikle (,) den sonra gelen 2 hane hassas olarak alınır eğer 3.hane varsa ve >4 ise2.hanenin bir üstü alınır, <5 ise 2. hane olduğu gibi alınır.     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

sayısal sonuçların yuvarlanması Chemistry 140 Fall 2002 18 Eylül 2018 Salı 18.09.2018 ANLAMLI RAKAMLAR *Çarpma ve bölmede sonuç hesaplamada kesinliği en az bilinen rakam kadar anlamlı sayı içermelidir. *Toplamada ve çıkarmada ise ondalık basamak sayısı en az olan nicelikteki kadar ondalık basamakla sonuç verilir. 0,225x0,0035 2,16.10-2=0,0365=3,63.10-2 0.01208  0.236 = 0,512 = 5,12.10-3 15,02 + 9986,0 + 3,518 = 10 004,5 sayısal sonuçların yuvarlanması     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 10,235 → 10,2 12,4590 → 12,5 19,75 → 19,8 15,651 → 15,7 Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

12 → ← ↑ ↓ ⇄ ⇌ ↔ ⇥ ➔ ➪ ➨⁂║│Å ℃ Ӯ ϑ υ ν τ ε δ ζ α β γ ∂ σ б Ө ψ Δ ∇ π Ω χ φ ρ Ψ ω μ η λ ū ≠√ ∛ ∜ ∑ ∫ ∞ ≈ ~ ÷ ¯ 1.KONU : Madde - özellikleri ve ölçümler 1- Bir et yemeği 350 °F’de pişirilecektir. Bu kaç °C’dir? ➨ °C=(350-32)*100/180=176,76 ≈177 °C **************************************************************************************************** 2- Mekke’nin 50°C olduğu gün Teksas 110°F olmuştur. Hangisi daha sıcaktır? ➨ 110°F ➨ °C=(110-32)*100/180=43,33 °C Mekke daha sıcaktır. **************************************************************************************************** 3- (-10°F)’a kadar koruma yapan antifriz -20°R’de koruma yapar mı? ➨ °F=32-(20*180/80)=32-45= -13°F (°F-32)/(212-32)=°C/100=°R/80 **************************************************************************************************** 4- (108 *5,1*6,2) cm boyutlu tahta 2,52 kg olduğuna göre d=? ➨ d=m/V=2520g/(108*5,1*6,2)cc=2520/3414,9=0,7379g/cc **************************************************************************************** 5- Boş ağırlığı (darası) 108,6 g olan balona 125 mL trikloretilen (TCE) konduğunda ağırlık 291,4 g olduğuna göre dTCE=? ➨ d=m/V= (291,4-108,6)g / 125cc = 1,4624 g/cc **************************************************************************************** 6- Bir mezür (dereceli ölçü kabı) içinde 33,4 mL su içermektedir. Bunun içine kütlesi 28,4 g olan taş konulduğunda suyun hacmi 44,1 mL olmuştur. dTAŞ =? ➨ d=m/V= 28,4 / (44,1-33,4) = 2,6542 g/cc **************************************************************************************** 7- % 70 verimle 250 g NaCl %2,4 NaCl(aq) olan deniz suyunun ne kadarından elde edilir? ➨ 250g tuz/ 0,70 = 357,143 g tuz / 0,024 g tuz/g deniz suyu= 14881 g deniz suyu **************************************************************************************************** 8- 5 g NaOH 30 mL su içinde çözündüğünde çözelti hacmi 31,8 mL olursa, d=?, %=? ➨ d=m/V= 35/31,8=1,10 g/mL %=5*100/35=14,29 **************************************************************************************** 9-d=1,3 g/mL olan 25 mL %40 H2SO4 (aq) içindeki saf H2SO4’nin gr miktarı nedir? ➨ 25mLaq*1,3gaq/mLaq*0,40gH2SO4/gaq= 13 gH2SO4 12/17 18 Eylül 2018 Salı     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

13 → ← ↑ ↓ ⇄ ⇌ ↔ ⇥ ➔ ➪ ➨⁂║│Å ℃ Ӯ ϑ υ ν τ ε δ ζ α β γ ∂ σ б Ө ψ Δ ∇ π Ω χ φ ρ Ψ ω μ η λ ū ≠√ ∛ ∜ ∑ ∫ ∞ ≈ ~ ÷ ¯ 10- 6 g tuz içeren çözeltinin kütlesi 44 g, hacmi 42,2 mL’dir. d=?, %=?, %v=?, %c=? M=? m=? %n=? Mwtuz=50g/n ➨ d=m/V = 44/42=1,048 g/mL - %= 6*100/44=13,64 - %v=1,8*100/42,2=4,27 - %c=6*100/42,2=14,22 - M= (6/50) / 0,0422 = 2,84 - m= (6/50)/0,038=3,16 - %n=(6/50)*100 / (6/50+38/18)=5,39 **************************************************************************************************** 11- Saf Etol dEtol=0,8 g/mL, dsu=1 g/mL’dir. Etol su ile eşit hacim ve kütlede karıştırılırsa, oluşan karışımların d=?, %=? ➨ Eşit V: d=1,8/2=0,90 g/mL - % = 0,8*100/2=40 - Eşit m : d=2/2,25=0,89g/mL - %=1*100/2=50 **************************************************************************************************** 12- Çözünürlük (doygunluk derişimi) NŞ/SŞ’da 100 g suda çözünebilen (suyu doymuş hale getiren) maksimum madde miktarıdır. SŞ’da Na2SO4’ün çözünürlüğü 22, doymuş çözelti d=1,1g/mL’dir. 200 g Na2SO4 içeren doymuş çözeltinin hacmi nedir? ➨ 100+22=122g doymuş aq v=122g/1,11g/mL =109,91 mL doymuş aq*200/22=999mL doymuş aq **************************************************************************************************** 13- %4 KNO3 (aq)dan 30 mL su buharlaşınca %5 KNO3 (aq) oluşması için %4’ün miktarı ne olmalıdır? ➨ (A*0,04*100) / (A-30)=5 A= 150g **************************************************************************************************** 14- %30 HCl (aq) a) %10, b) %40 nasıl yapılır? ➨ a) m1*%1= m2*%2, 100*30= m2*10, m2=300g 100g %30 HCl(aq) su ile 300g’ye tamamlandığında %10’luk HCl (aq) olur. ➨ b) % 30 HCl’nin % 40 olması için çözünenden ortama ilave edilerek veya daha der. Çözelti ile karıştırarak veyahut çözeltinin çözücüsü azaltılarak m1*%1= m2*%2 m1*30= 100* 40 m1=133,33g %30 HCl(aq) 100g kalıncaya kadar suyu buharlaştırılırsa %40’luk HCl (aq) olur. ********************************************************************************************************************* 15- 500 g HCl içine yeteri kadar Zn katıldığında 11,2 L H2 gazı çıkarsa asidin %=? ➨ Zn + 2 HCl ➔ZnCl2 + H2 (2*36,5)g HCl’den 22,4 L H2 gazı elde edilir. Ohalde %= (36,5*100)/500=7,3 % HCl olur. **************************************************************************************************** 16) 8 g katı NaOH(k) 40 mL su içinde çözüldüğünde 42 mL NaOH (aq) çözeltisi oluşur, bu çözeltinin d(aq)=?, %m/m=?, %v/v=?, M=?, Çöz.de NaOH Mol kesri nkNaOH=?, NaOH Mw=40 g /n, ENG: While 8 g solid NaOH(s) are dissolved in 40 mL water. İt forms 42 mL NaOH (aq). Find d(aq)=?, %m/m=?, %v/v=?, M=?, Mol fraction nfNaOH=? of solution. NaOH Mw=40 g/n ➨ CEVAP : 8 g NaOH(k) + 40 g su = 48 gr NaOH (aq) 42 mL NaOH (aq) = 40 ml su + 2 ml NaOH(k) d(aq)=48/42=1,143 - ➪ %m/m = =8/48*100=16,667 - %v/v=2/42*100=4,762 - M=8/40/0,042=4,762 -Çöz.de NaOH Mol kesri -nkNaOH = (8/40) / (8/40+40/18)=0,0826 - Mol Yüzdesi %n=100*nkNaOH=8,26 ********************************************************************************************************************* 13/17 18 Eylül 2018 Salı     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

14 → ← ↑ ↓ ⇄ ⇌ ↔ ⇥ ➔ ➪ ➨⁂║│Å ℃ Ӯ ϑ υ ν τ ε δ ζ α β γ ∂ σ б Ө ψ Δ ∇ π Ω χ φ ρ Ψ ω μ η λ ū ≠√ ∛ ∜ ∑ ∫ ∞ ≈ ~ ÷ ¯ 17) 200 mL %31 NaOH (aq) (d=1,33) nasıl %14 NaOH (aq) yapılır? ➨CEVAP: 323 mLsu katarak 18) 25 mL suda 4g Na3PO4(k) (Mw=164 g/n) çözüldüğünde 27,8 mL Na3PO4(aq) oluşur. Oluşan Na3PO4(aq) d=?, %=?, %c=? ➨CEVAP: d=1,043 - %=13,79 - %c=14,39 . 19) 35 g %25 KCl (aq) (d=1,22 - Mw=74 g/n) üzerine 56 g %15 KCl (aq) (d=1,11) ilavesinde oluşan çözeltinin d=? %=? %c=? M=? m=? , %n=? Bu oluşan çözelti %17 KCl (aq) nasıl yapılır? ➨CEVAP: d=1,15 - %18,85 - %c= 21,67 - M=2,91 - m= 3,86 - %n= 6,02 - Bu çözelti üzerine 9,88 mL su ilavesiyle %17KCl(aq) oluşur . 20) %15 NaOH (aq) (d=1,17) ve %28 NaOH (aq) (d=1,3) kütlece ve hacımca eşit karıştırılırsa oluşacak NaOH (aq) d=?, %=?, %c=?, %v=?, M=?, N=?, m=?, %n=? ➨CEVAP: Kütlece Eşit karışım d=1,23 - % 21,5 ➪ hacımca eşit karışım d=1,235 %21,84 . 21) %15 H2SO4(aq) (d=1,103) ve %45 H2SO4(aq) (d=1,352) ile su eşit hacımlarda karıştırılırsa meydana gelen H2SO4(aq) d=?, %=?, %c=?, %v=?, M=?, N=?, m=?, %n=? ➨CEVAP: d=1,151 - % 22,4 -%c=25,78 - %v=10,69 - M=2,65 - N=5,30 - m=2,95 - %n=5,04 . 22) %40 H2SO4(aq) (d=1,3) su ile kütlece ve hacımca 3:1 oranında karıştırılırsa meydana gelen H2SO4(aq) d=?, %=?, %c=?, %v=?, M=?, N=?, m=?, %n=? ➨CEVAP: Kütlece 3:1 karışımın d=1,21 - % 30 ➪ hacımca 3:1 karışımın d=1,225 %31,84 . 23) % 12 HCl(aq) ve %36 HCl (aq) ağırlıkça hangi oranda karıştırılırsa %20 HCl (aq) oluşur ? ➨CEVAP: 12 16 g % 12 HCl(aq) üzerine 8 g % 36 HCl(aq) ilavesiyle yani w1:w2= 2:1 oranında karışım % 20 HCl olur. 20 36 8 g %36 HCl (aq) veya w1.c1=w2.c2 (2x0,12) + (w2x0,36)= (2+w2).0,20 ➪ w2=1 bulunur. *********************************************************************************************** 24) 400 g % 40 NaNO3(aq) dan %60 NaNO3(aq) yapabilmek için kaç g NaNO3(k) katılır ? ➨CEVAP: (400x0,40) + w2 / (400 + w2)= 0,60 ➪ w2= 200 g NaNO3(k) 25) 400 cc % 85 KNO3(aq) içindeki katı KNO3(k) tuzu kaç g.dır ? ➨CEVAP: (400x1,84 = 736g % 85 KNO3(aq) ) içinde ➪ 736x0,85=625,6 g katı KNO3(k) tuzu vardır 26) 0,5 kg %49 H2SO4(aq)‘ne yeteri kadar Mg çubuk atıldığında kaç L H2 gazı çıkar?H2SO4(aq+ Mg ➔ MgSO4(aq+ H2(g) ➨CEVAP: 500x0,49 / 98 = 2,5 mol H2 gazı ➪ x22,4 L/ mol = 56 L H2 gazı çıkar 14/17 18 Eylül 2018 Salı     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

15/17 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002 18 Eylül 2018 Salı     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002 15/17

16 → ← ↑ ↓ ⇄ ⇌ ↔ ⇥ ➔ ➪ ➨⁂║│Å ℃ Ӯ ϑ υ ν τ ε δ ζ α β γ ∂ σ б Ө ψ Δ ∇ π Ω χ φ ρ Ψ ω μ η λ ū ≠√ ∛ ∜ ∑ ∫ ∞ ≈ ~ ÷ ¯ 27) 400 g % 20 NaOH(aq) içine yeteri kadar toz Al katılınca 17oC de 2 atm basınçda kaç L H2(g) oluşur? ➨CEVAP:3NaOH(aq) + Al ➔ Na3AlO3(aq)+3/2H2(g) nNaOH=400x0,20/40 =2 mol ➨ 2xV = 3x0,082x290 ➨ V=35,67L 28) % 60 HA (aq) (d=1,07 - Mw=60 g/n) ‘ine hacmının 2 katı su katılınca oluşan çözeltinin d, %,%c,%v,M,m,%n=? ➨CEVAP: 100 mL %60 HA(aq) =107 g %60 HA(aq)= (107x0,6=)64,2 g HA + 42,8 g H2O=57,2 mL HA + 42,8mLH2O Bu çözeltiye 200 mL su ilavesinde oluşan 300mL toplam çözelti = 57,2 mL HA + 242,8 mL su ➪ 307 g toplam çözelti = 64,2 g HA + 242,8 g su dan oluşur. Ohalde d=307/300=1,023 -%=64,2x100 / 307 =20,912 - %c= 64,2x100 / 300 = 21,4 - %v=57,2x100 / 300=19,067 - M=64,2:60/0,3=3,567 - m=64,2:60 / 0,2428=4,41 %n=(64,2:60) x100 / (64,2:60) . 29) % 95 H2SO4(aq) ile %30 Oleum ( 100 g=30 g H2S2O7+70 g H2SO4) ne oranda karıştırılırsa %20 Oleum olur? ➨CEVAP: 100 g %95 H2SO4(aq) (100 g=95 g H2SO4+5 g H2O) üzerine ilave edilecek % 30 Oleum miktarı=A ise 0,20 Oleum = 0,30xA - (5x178:18) / 100+ A ➪ A = 694,44 g %30 Oleum +100 g % 95 H2SO4(aq) ≈ 7/1 oranı 30) 80 g % 98 H2SO4(aq) ile 150 g %20 Oleum ( 100 g=20 g H2S2O7+80 g H2SO4) karıştırılırsa ne oluşur ? ➨CEVAP: 80 g %98 H2SO4(aq) = (80x0,98=) 78,4 g H2SO4+1,6 g H2O içerir 178 g/n 18 g/n 2x98=196 150 g %20 Oleum = (150x0,20=)30 g H2S2O7+120 g H2SO4 içerir H2S2O7 + H2O ➔2 H2SO4 (1,6x178/18=15,82) Artan H2S2O7 miktarı = 30 - 15,82 = 14,18 g/230 g ➪ NETİCE % 6,16 OLEUM çözeltisi oluşur . 31) % 10 Oleum ile % 50 H2SO4(aq), % 95 H2SO4(aq) eldesi için ne oranda karıştırılmalıdır ? ➨CEVAP: A g % 50 H2SO4(aq) aınıp buna 100 g %10 Oleum alınırsa H2S2O7 + H2O ➔2 H2SO4 10 g H2S2O7 ➪ 1,011 g H2O harcar ➪ 11,011 g H2SO4 oluşturur. Ohalde H2O’a göre=0,5 A - 1,011/100+A=0,05 ➪ A=13,36 g % 50 H2SO4(aq)100 g%10 Oleum katılır % 95 H2SO4(aq) olur H2SO4’a göre=0,5 A + 90 + 11,011/100+A=0,95 ➪ A=13,36 g % 50 H2SO4(aq)100 g%10 Oleum katılır % 95 H2SO4(aq) olur. 16/17 18 Eylül 2018 Salı →     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002

Öncelikle konu içinde yer alan tüm çözümlü ve benzer örnekler 18 Eylül 2018 Salı Sahife 25…32 deki Yapılması tavsiye edilen sorular Öncelikle konu içinde yer alan tüm çözümlü ve benzer örnekler iyice öğrenilmeli ayrıca konunun arkasında yer alan numaraları aşağıda verilen sorular çözülmeye çalışılmalıdır. 1, 3, 5, 12, 14, 17, 18, 20, 30, 41, 49, 50, 61, 72, 74, 79     ⇄ ← ↑↓ ⇌  ↔ ⇅ │║ ∫ ∫ ≠ ±≡∞ ≈ ~ ÷ ∑ √ ∛ ∜ ⇥  ⇐ ⇑⇔ ⇛⇚ ⇨ ⇦ Ў Ў ƒ α β λ ỹ δ σ ρ б Δ υπ υ ∂ ∂ ψ ν τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾      ≥ ≤ ≠ ÷ α ∞ α β γ δ ε ζ η θ λ μ ν π σ τ υ φ χ ψ ω Σ E= h.c/ λ = h.c. Ў Genel Kimya - 1 18.09.2018 11:15Prentice-Hall © 2002