BESİ SIĞIRCILIĞI
Besi Sığırlarının Bakımı ve Beslenmesi
Sığır Besisi Nedir? Sığırların kaliteli et üretmek amacıyla özel bir besleme yönetimine tabi tutulmasıdır
Amaçları Nelerdir? Kaliteli et üretmek Canlı ağırlık kazandırmak
Besi Performansı Nedir? Canlı ağırlık artış sürati Yemden yararlanma oranı
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Yaş Cinsiyet ırk Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme Yerli ırk: 750 gr/gün Kültür ırkı: 1400-1600 gr/gün
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Orijin Yaş cinsiyet Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme Erkek sığır Kastre edilmiş sığır Dişi sığır
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Kondisyon Orijin Yaş Bakım ve Sağlık Beslenme Olgunlaşma yaşı Kültür ırkı 1,5 Yerli ırk 2,5-3 yaş Gençlerde; Daha iyi performans Daha kaliteli et
Genç hayvanlar büyüme döneminde oldukları için aldıkları besinleri iskelet ve kaslarının gelişmesinde kullanır. Yaşlı hayvanlarda daha çok yağ depolanır.
Bir yaşından küçük hayvanlar daha yüksek canlı ağırlık kazanırlar Büyüme hızının en yüksek olduğu dönem 7-15. aylar arasındadır.
Genç hayvanlarda yemden yararlanma daha iyidir 1 kg canlı ağırlık artışı için; 6 aylık yaşta : 6 kg yeme 15 aylık yaşta : 12-14 kg yeme ihtiyaç vardır
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Kondisyon orijin Bakım ve Sağlık Beslenme Damızlık değeri yüksek boğa yavruları kullanımı
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme Düşük kondisyonlu sığırlar Telafi beslemesi
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme Paraziter ilaçlama
Besi Performansını Etkileyen Faktörler Nelerdir? Irk Cinsiyet Yaş Orijin Kondisyon Bakım ve Sağlık Beslenme Önemli bir faktördür
Besiye Alınacak Hayvanlarda Bulunması Gereken Özellikler Küçük kafa yapısı, Derin bir göğüs, Düz sırt çizgisi, Kısa bacaklar ve geniş bacak araları, Uzun ve vücuda dik bağlantılı kaburga kemikleri, Yuvarlak bir beden yapısı ve geniş sağrı,
Besi Yöntemleri Barınak tipine göre Süresine göre Besleme programına göre
Barınak Tipine Göre Besi Yöntemleri Kapalı barınak, bağlamalı sistem Yarı açık, serbest dolaşımlı Tam açık, serbest dolaşımlı
Kapalı Barınak, bağlamalı sistem Kötü ahır havası Sınırlı hareket Düşük besi performansı Düşük yem tüketimi Yüksek iç yağ miktarı
Kapalı ahırlar iyi havalandırılmalıdır. Sığır başına en az 6 m3 hava girmelidir.
Yarı ya da tam açık, serbest dolaşımlı sistem Daha verimli ve sağlıklı Serbest hareket kabiliyeti Yüksek hava sıcaklığı, rutubet ve çamurlu zemin Hayvan başına 20 m2 alan Düşük ahır maliyeti
Yarı ya da tam açık, serbest dolaşımlı sistem Daha az işçilik Daha bol ve temiz hava Daha çok yem tüketimi Daha iyi yemden yararlanma Doğru gruplama
Enerjice yeterli beslenen sığırlar sıcaklık -17 °C olsa bile yeterli canlı ağırlık alırlar. +38 °C ve üzerindeki hava sıcaklıklarında canlı ağırlık artışı durur. Sıcak ve çok rutubetli ahırlarda akciğer hastalıkları daha sık görülür. Yazın sinekler besi performansını etkilerler.
Hayvan Yaşına Göre Besi Yöntemleri Süt danası besisi Genç sığır besisi Yaşlı sığır besisi
Süt danası besisi Sadece süt ya da buzağı maması kullanılarak yapılır Buzağılara başka yem verilmez Açık pembe renkli et elde edilir Canlı ağırlık artışı 1000 gr/gün Kesime sevk yaşı 6 aydır
Genç sığır besisi Besi altı aylık yaşta başlar Kesime sevk yaşı 12-14 aydır Yoğun besi yöntemi kullanılır Canlı ağırlık artışı 1400-1600 gr/gün’dür
Yaşlı sığır besisi Damızlık dışı kalan sığırlara uygulanır Yoğun besi yöntemi kullanılır Canlı ağırlık artışı 900 gr/gün’dür
Süresine Göre Besi Yöntemleri Kısa süreli besi Orta süreli besi Uzun süreli besi
Kısa süreli besi, (120 gün) Kemik gelişimini tamamlamış kondisyonu düşük yaşlı hayvanlara uygulanır
Orta süreli besi, (5-6 ay) İyi kondisyonlu düve, zayıf tosun ya da danalara uygulanır
Uzun süreli besi (8-10 ay) Kondisyonu düşük genç hayvanlara uygulanır
Besleme programına Göre Besi Yöntemleri Entansif besi Yarı entansif besi Ekstansif besi
Entansif (Yoğun) Sığır Besisi Süratli canlı ağırlık artışı Yoğun konsantre yem kullanımı Sınırlı kaba yem kullanımı
Entansif (Yoğun) Sığır Besisi Erkek buzağılar 6 aylık yaşa geldiklerinde bu programa alınabilirler Yoğun besleme programı ile 1400 – 1500 gr/gün canlı ağırlık artışı sağlanır
Yüksek canlı ağırlık artışı için; Kuru madde esasına göre; % 85 Besi yemi (en çok) % 15 Kaba yem (en az) verilmelidir
Kaba yem olarak, saman mısır silajı kullanılabilir
Entansif Besi için rasyon örneği Besi yemi (Serbest) + Mısır silajı (3-7 kg/gün) Saman (1-2 kg/gün)
Entansif Besi için rasyon örneği Besi yemi (Serbest) + Saman (1-2 kg/gün)
Entansif Besi için rasyon örneği Besi yemi (Serbest) + Pancar posası (3-7 kg/gün) Saman (1-2 kg/gün)
Besinin sonlarına doğru besi yeminin yanı sıra arpa kırması da verilebilir
Yarı Entansif Sığır Besisi Daha yavaş canlı ağırlık artışı Daha az konsantre yem kullanımı Daha fazla kaba yem kullanımı
Ekstansif Sığır Besisi Yavaş canlı ağırlık artışı Yoğun mera kullanımı Mineral takviyesi Besi süresi uzar
Besicilikte Suyun Önemi Su her zaman serbest ve temiz olmalıdır. Ergin bir dananın günlük su ihtiyacı yaklaşık 80 lt dir. Yetersiz su tüketimi yem tüketimini azaltır
Yemlik ve suluklar sık sık temizlenmelidir.
Dikkat Edilecek Noktalar Besiye alınacak genç erkek danalar aynı canlı ağırlıkta olmalıdır. Grup içersindeki canlı ağırlık farklılıkları 50 kg’ı geçmemelidir Bölmelerden birkaç hayvan çıkınca aralarına yeni hayvan konulmamalıdır.
Dikkat Edilecek Noktalar Aşırı konsantre yem, tahıl ve besi yemi kullanımı tehlikelidir Ani yem değişikliklerinden kaçınılmalıdır
Dikkat Edilecek Noktalar Düzenli tartım yapılarak canlı ağırlık artışları izlenmelidir
Karkas Kalitesi ve Randımanını Düşüren Nedenler Aşırı kaba yem karkas kalitesi ve randımanını düşürür Kesimden önce her türlü stres (açlık, sıkışıklık, kötü muamele vb.)
Karkas Kalitesi ve Randımanını Düşüren Nedenler Yaşlı hayvanlarda karkas kalitesi düşüktür. Vit E yetersizliği karkas rengini koyulaştırır