Kent Dokusu Modelleme ve CityGML Ümit Işıkdağ Caner Güney* *İstanbul Teknik Üniversitesi

Sayısal Kent Modeli Nedir ? Kent dokusunu sayısal ortama taşımak amacı ile geliştirilmiş veri modellerine Sayısal Kent Modeli ismi verilmektedir Sayısal kent modelleri kent dokusu içinde mevcut fiziki nesneleri konum ve geometrileri ile betimlemekte Bu nesnelere ait anlamsal bilgileri olabildiğince basit forma indirgeyerek konumsal ve geometrik betimlemelerle ilişkilendirmektedir.

Kent Modellerinde Veri Türleri Bu tanımdan yola çıkarak sayısal kent modelinde kullanılabilecek 3 veri türü ortaya konulabilir. Nesneleri fiziksel olarak betimlemek için gerekli olan geometrik-konumsal (geomekansal) veriler Nesnenin konumu zamana bağımlı ifade etmekte kullanılan (mekanzamansal) veriler Nesnelerin taşıdığı anlama ait (anlamsal) veriler.

Geometrik-Konumsal Veriler Genellikle geomekansal veri şeklindedir , dosyalarda yada geomekansal veritabanlarında saklanabilmektedir. Saklama ortam ve formları Dosyalar ESRI SHP, Mapinfo MıF,NETCAD NCZ, XML(GML) Mekansal VT örnek: ESRI GeoDatabase,ESRI ARCSDE+MSSQL Oracle Spatial,PostGIS

Mekanzamansal Veriler Mekanzamansal veri olarak literatüre girmiştir 2 (zaman/mekan) boyutlu veri olarak da adlandırılır. Örnek Bir aracın anlık konumu Mobil telefonun anlık konumu Saklama ortam ve formları Dosya örnek: ESRI SHP, Mapinfo Mif,NETCAD NCZ, XML(GML) Mekansal VT örnek: ESRı GeoDatabase,ESRı ARCSDE+MSSQL Oracle Spatial, PostGIS

Anlamsal Veriler Anlamsal veriler kentteki bir nesnenin anlam ve durumunu ifade etmek için kullanılan statik (durağan) ve dinamik (değişken) yani durumu/değeri bir başka değişkene bağımlı verilerdir Örnek: Bir ağacın türü(Statik) Bir yapı elemanının malzemesi (Statik) Bir bölgenin sıcaklığı (Dinamik,değeri zaman bağımlı) Bir bölgenin güneş/gölge olması durumu (Dinamik,durumu zaman bağımlı) Saklama ortam ve formları:Dosya ve Veritabanları

City GML:Bir Kent Modeli Uygulaması GML 3 standardını baz alan bir modeldir Amacı kent dokusunu sayısal olarak modellemektir. Almanya, Bonn üniversitesi, girişimin yürütücüsüdür. Kent nesnelerine ait geometrinin, 3 boyutlu olarak modellenmesi esas alınmıştır Ağustos 2008OGC Standardı OpenGIS® City Geography Markup Language EncodingStandard http://schemas.opengis.net/citygml/

City GML:Detay Seviyeleri (DSV) LODDSV DSV0 –Bölgesel Model 2.5D DTM (SAM) DSV1 –Kent/Yerleşim Modeli Yapılar blok şeklinde,çatı detayları mevcut değil DSV2 –Kent/Yerleşim Modeli Binalar kaplanmış,dış cephe,çatı detayları mevcut DSV3 –Kent/Yerleşim Modeli Binanın dış cephe ve açıklık (kapı,pencere) detayları mevcut DSV4 –Kent/Yerleşim Modeli içerisinde gezilebilir bina modeli 77 tablo

Bağlantılar Kent modelinde yer alan her bir nesne Plan,yapı,duvar,sokak lambası Bir dosya,veri tabanı yada bilgi sistemi ile bağlantı kurabilir.

Detay Seviyeleri ve Yapılar için Geometrik Model ıs a part of (Aggregation) Kısmıdır/içerir (Kümeleştirme) 73 figure / 77 table ıs a kind of (Generalisation) Bir çeşit (Genelleştirme)

DSV 4:Bina örneği

Sayısal Yüzey Modeli 67

Ulaşım/Trafik Nesneleri (DSV1/DSV2)

Ulaşım/Trafik

örnek:DSV 2

örnek:DSV 2(Berlin)

örnek:DSV 2/3 (Berlin)

örnek:DSV 3

Bilgi için www.citygml.org http://www.opengeospatial.org/standards/citygml