OYUN Halime Helin YILMAZ Hazal Ekşi

Oyun Nedir ? Oyun, “belli bir amaca yönelik olan ya da olmayan, kurallı ya da kuralsız gerçekleştirilen fakat her durumda çocuğun isteyerek ve hoşlanarak yer aldığı,fiziksel,bilişsel,dil,duygusal, ve sosyal gelişminin gelişiminin temeli olangerçek yaşamın bir parçası ve etkin bir öğrenme sürecidir.” (Axline )

Oyun , çocuğun zihinsel gelişiminin bir aynasıdır . Ancak oyun yalnızca br ayna olarak kalmamamakta ,çocuğun hayatının önemli bir kısmınI oluşturur; kişilik ve yeteneklerini geliþtirmesine fırsat yaratarak onu eriþkin dünyasına hazırlar. Gelişim basamaklarındaki ilerleyiş ile birlikte oyun ve oyuncak kavramında ve seçiminde de değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Çocukların sağlığından sorumlu anne babalar ve doktorlar için bu değişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleştiğini izlemek zorunludur. Bu nedenle oyun ve oyuncak kullanımını ayrıntılı olarak değerlendirebilmek önem kazanmaktadır.

Yaş dönemlerine göre Oyun Piaget’e göre çocuk önceleri daha çok sensorimotor oyunla başlar, zamanla sembolik oyun kapasitesi gelişir ve daha sonra yapılandırılmış ve kurallı oyunlara geçer .

0-1 yaş İlk bir yaştaki oyunun iki ana amacı vardır : keşif ve öğrenme motor ve sosyal becerilerin geliştirilmesi İlk oyunları ebeveynle oynayan çocuk altıncı aydan itibaren oyunlarına oyuncakları ve ev eşyalarını da dahil eder ve karşılaştığı nesnelerin ayrıntıları ile bilgi toplamaya çalışır. Bu dönemde taklit önemlidir , yeni hareketler öğrenir.

1-2 yaş İkinci yaşla beraber sembolik oyunlar başlar . Tanıdığı neslerin ne işe yaradığını gösteren hareketler yapar. İnce motor becerileri tam gelişmediği halde blokları üst üste koyma gibi oyunlar oynamaya başlarlar. Dikkat süresi kısa ve planlama olmadığı için oyunun tam bir amacı yoktur. Ortak dikkat gelişimi vardır ,annenin gösterdiği bir şeye odaklanma ve taklit etme ihtimali artar.

2- 3 yaş Bu yaşta oyuncaklara dikkati odaklama artar. ve artık bloklardan daha detaylı birşeyler yapmayı düşünüp planlayabilir. dikkat süresinin artması sonucu çocuk tv programlarını daha uzun süre izleyebilir 2 yaşına kadar yalnız oynayan çocuk bu dönemde grup içindeyken oyuncak alışverişinin olabildiği paralel oyun evresindedir.

3-6 yaş Oyun dönemi olarak adlandırılan bu dönemde çocuk, paralel oyunu bırakıp yaşıtlarıyla oyun kurmaya başlamıştır. 4 yaşından itibaren amaca yönelik ve senaryosu olan oyunlar izlenir ve bilişsel olarak kuralları anlamaya ve kabullenmeye daha hazır hale gelir. Bu dönemde aileyle kitap okuma; soyut düşünme kapasitesini geliştirir.

Oyunun faydaları Çocuğun yaratıcılığını kullanmasını sağlar Hayal gücünün , yetkinliğini ,fiziksel , bilişsel ve duygusal gücünü geliştirir. Çevrelerindeki dünya ile etkileşmeye ve kaynaşma başlamalarını sağlar Kendilerinin yönetebileceği, korkulatının yenip, erişkin roller deneyebilecekleri bir dünya yaratmalarını sağlar Yeni yetenekler geliştirerek özgüvenlerini ve esneklilklerini arttırır.

Yaratıcı oyun Faydaları: 2 - 6 arasında görülen sembolik , senaryolu oyunlara denir. Faydaları: pozitif duygulanım artar dil becerileri artar bir konu üzerinde dikkatin devam ettirilmesi gelişir hayal ile gerçek ayrımı yapılır empati artar yaşıtları ve yetişkinlerle iş birliği içinde olmasını sağlar liderlik özelliği kazanır farklı görüş açılarını kabullenir olay örgüsü kurabilme(giriş gelişme sonuç) yeteneği kazanır olayların sonucunu tahmin edebilme yeteneği kazanır

Oyuncak Seçimi En iyi oyuncak, çocuğun tekrar tekrar oynamak isteyeceği ve her defasında ona daha çok oyun ve daha fazla haz veren oyuncaktır. Oyuncak çocukta merak uyandırmalı, kasları çalıþtırmalı, girişimciliği ve düş gücünü arttırmalı, çocuğu problem çözmeye yönlendirmelidir.4, 5 Oyuncak seçiminde öncelikle göz önüne alınan etken, çocuğun yaşıdır.

Christian Gotthilf Salzmann Oyunlar gülden zincirlerdir. Eğitici onlarla gençliği kendine bağlar. Fakat oyunlar aynı zamanda karakter parlatan ve cilalayan çakmak taşlarının bulunduğu akar bir sudur da! Christian Gotthilf Salzmann