Geniş Ölçekli Testler Yrd. Doç. Dr .Ömer Kutlu

Geniş Ölçekli Testlerin Doğuşunda Etkili Olan Faktörler Geniş ölçekli testler, 1980’lerdeki “No Child Left Behind” görüşünün yaygınlaşması ile daha güvenilir ve geçerli ölçümler yapabilme ihtiyacı sonucu olarak giderek yaygınlaşmıştır. Teknolojideki gelişmeler de daha kısa uygulama süresinde, daha az maliyetle makinelerle puanlanabilen ve tek tiplikten uzak sınavların uygulanmasına olanak vermiştir. DePascale(2011)

Geniş Ölçekli Testlerin Doğuşunda Etkili Olan Faktörler Küreselleşmeyle birlikte ülkeler arasındaki uzaklıkların azalışı, insanlar arası etkileşimi; bu da ülkeler arası işbirliğini ve bilgi paylaşımını artırmıştır. Bu yakınlaşmalar, ticaret, teknoloji, turizmin yanı sıra sosyal bilimlerin psikoloji ve eğitim gibi alanlarında da görülebilmektedir. Bu etkileşimlerin sonucu olarak da çeşitli işbirlikleri doğmaktadır. Söz konusu işbirliklerinden doğan birliklerin aracılığıyla, farklı ülkelerdeki belli yaş grubundaki öğrencilerin öğrenme becerileri rutin olarak izlenmektedir.

Geniş ölçekli testler, büyük öğrenci gruplarına uygulanan ve okul öğrenmelerinin izlenmesi amacıyla yapılan çalışmalarda birden çok derse yönelik öğrenci kazanımları ölçülmesinde kullanılan araçlardır. Bu yollarla farklı ülkelerin eğitim sistemlerine yönelik önemli bilgiler toplanabilmektedir.

Geniş ölçekli başarı testleri, başta ABD olmak üzere gelişmiş pek çok ülkede eğitime yönelik karar verme ve planlama aşamalarında sıklıkla başvurulan uygulamalardır. Geniş ölçekli testlerin sonuçlarından eğitimin çeşitli paydaşlarına (öğrenci, öğretmen, yönetici ve veliler) farklı şekillerde faydalar sağlamaktadır. (MEB, 2010)

Geniş Ölçekli Testlerin Sonuçlarında Yararlanma Geniş ölçekli testlerin sonuçlarından eğitimin çeşitli paydaşları farklı yönlerde yararlanmaktadır: Öğrenci: Testteki maddeler öğrencilerin sahip olmaları gereken bilgileri ve becerileri ölçmeye yönelik olacağından, öğrenci, düzeyine uygun hazırlanmış bir raporla kendisiyle ilgili sonuçlardan haberdar edilebilir. Öğretmen: Öğretmenler test sonuçlarına dayalı olarak bilgilendirilebilir. Öğretmen test sonuçlarına dayalı olarak izlediği öğretme stratejilerinde ve kullandığı ölçme-değerlendirme yaklaşımlarında gerekli değişikliklere gidebilir. (Çakan, 2003)

Geniş Ölçekli Testlerin Sonuçlarında Yararlanma Öğretim Programı: Testler, uygulanan öğretim programındaki gelişmeleri yorumlamak, programı geliştirmek, iyileştirmek ve değerlendirmek için kullanılabilir. Veliler: Test sonuçları, velileri, çocuklarının akademik başarılarından, gelişimlerinden haberdar etmek için kullanılabilir. Öğretim stratejileri ve materyalleri: Test sonuçlarından, hangi hedeflerin kazanılmadığını ve bunları kazandırmak için öğretim stratejilerinin ve materyallerinin etkililiğine ilişkin ne tür önlemler alınacağı kararlaştırılabilir. (Çakan, 2003)

Geniş Ölçekli Testlerin Sonuçlarında Yararlanma Pek çok ülkede uygulanan geniş ölçekli sınavların sonuçlarından hareketle; Eğitime yönelik kararlar alınmakta Öğrenci gelişimi izlenmekte Okulların başarılarının ve performanslarının yıllara göre incelenmekte Öğretim programları araştırılmakta, değerlendirilmekte ve yenilenmektedir (Eurydice, 2009).

Türkiye’de Geniş Ölçekli Testler Bu konuda çalışmalar 1990’lı yıllarda başlamış ve 1990’lı yılların sonlarına doğru ortaya somut örnekler çıkarmıştır (Çakan, 2003). İlk önemli çalışmalar, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir birim olan ve 1992’de kurulan Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED) tarafından Türkiye genelinde Türkçe, Sosyal Bilgiler, Fen Bilgisi ve Matematik alanlarında 5., 6., 8., 9. ve 11. sınıf düzeylerinde durum tespit sınavları yapılmıştır (MEB, 1999). Bu testlerin kullanım amacı, “Türkiye genelinde farklı sınıf düzeylerinde ve farklı konu alanlarında öğrencilerin neler bildiğini, hangi zihinsel becerilere sahip olduğunu, eksikliklerinin neler olduğunu tespit etmek ve bu bilgileri bakanlığın ilgili birimlerine iletmek” tir (MEB, 1997: 1).

KAYNAKLAR Çakan, M. (2003). Geniş ölçekli başarı testlerinin eğitimindeki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 28(128), 19-26. Euryice (2009). Avrupa’da Öğrencilerin Ulusal Ölçümü: Hedefler, Organizasyonu ve Sonuçların Kullanımı. http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/thematic_repor ts/109EN.pdf adresinden 14 kasım 2014 tarihinde alınmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı. (1997). Durum Tespit Raporu: Fen Bilgisi Ve Matematik. MEB Basım Evi: Ankara. Milli Eğitim Bakanlığı, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı. (1999). Nihai test uygulamaları dökümü. MEB Basım Evi: Ankara Milli Eğitim Bakanlığı, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (2010). Öğrenci Başarılarının Belirlenmesi Sınavı Durum Belirleme Raporu: Türk Edebiyatı, Dil ve Anlatım, Matematik, Geometri, Fizik, Kimya, Biyoloji, Tarih, Coğrafya, İngilizce. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Yayınları.