Öğretim Görevlisi Emel ALTINTAŞ MESLEK ETİĞİ 3. Hafta Öğretim Görevlisi Emel ALTINTAŞ emelaltintas@kastamonu.edu.tr KASTAMONU 2017 T.C. Kastamonu ÜNİVERSİTESİ TAŞKÖPRÜ Meslek yüksekokulu bilgisayar programcılığı bölümü
Toplumsal yaşam içinde herkes tarafından kabul gören ve gittikçe benimsenip fikir üretilip genişleyen ortak değerlere ihtiyaç vardır. Ortak değerler, toplumsal yaşamımızın temelini oluşturur. Farklı görüşlerde ve fikirlerde olunsa dahi mutlaka ortak bir taraf vardır, olmak durumundadır. O da su mesela, kimse dürüstlüğü değil de yalancılığı ya da sahtekarlığı desteklemez. Sadakat yerine ihaneti, adalet yerine haksızlığı yaşamak istemez.
Problemi tanımla ve açıklığa kavuştur. Genel olarak insanlar gerçekleştirecekleri her faaliyet öncesinde bir planlama yaparlar. Bu planlama içerisinde faaliyetin kendilerine sağlayacağı fayda heder alınır. Bununla birlikte ilgili faaliyetin ahlaki olup olmadığı da sorgulanır. Bu konuda çeşitli sorgulama biçimleri geliştirilebilir; Problemi tanımla ve açıklığa kavuştur. Tüm olası gerçekleri öğrenmeye çalış. Bütün tercihleri, seçenekleri sırala. Her tercihi bunlara sorarak test et.
Doğru mu ? Yasal mı ? Yararlı mı ?
Kararını ver, ancak emin değilsen şunları yap; Eğer yanlış olduğunu biliyorsan, yapma. Eğer emin değilsen, sor. Bir yanıt alıncaya kadar sormaya devam et. İki soru daha sorarak kararını yeniden gözden geçir; Ailem bunu öğrenseydi kendimi nasıl hissederdim ? Vereceğim karar basında yayınlanmış olsaydı kendimi nasıl hissederdim ?
EYLEME GEÇ !!
Tarihsel süreç içinde insanoğlunun ihtiyaç duyduğu her türden mal ya da hizmet üretimi çeşitli meslek gruplarının doğmasına neden olmuştur. Doğan meslek grupları zamanla bir araya gelip bir takım ilkeler belirlemiştir. Bu ilkeler arasında etik değerler, ahlaki değerler önemli bir yer tutmuştur.
Osmanlı döneminde kurulan esnaf dayanışma teşkilatı (ahi birliği), şimdinin meslek etiği kavramına denk gelmektedir. Amaçlananın dışına çıkıldığında kötü sonuçları da vardır. Örnek verecek olursak; bu birliklerden etik-ahlaki sebeplerle atılan bir esnaf, bir daha bu ülkenin hiçbir yerinde o mesleği icra edemezdi.
Mesleki Etik İlkeleri Doğruluk Doğruluk; doğru sözlülük ve güvenilirliğe işaret eden bir kavramdır. Etik davranış, başkaları ile ilişkilerde dürüst olmayı ve içtenliği gerektirir. İş hayatı içerisinde doğru davranış biçimlerini uygulamak, dürüst, adil, eşit ve tarafsız olmak, yalan söylememek meslek etiğinin temel ilkelerindendir.
Mesleki Etik İlkeleri Yasallık Günümüzde iş yaşamında gerek üretim alanını, gerekse çalışma hayatını düzenleyen yasalar vardır. Hukuken suç teşkil eden emirlerin yerine getirilmemesi konusunda yöneticiler kesin tavır içinde olmalıdır. Emirlerin yasalara aykırılığının, üst yöneticilere hatırlatılması, yöneticinin yönetimde keyfiliğinin ortadan kaldırılması ve hukukun üstünlüğünün sağlanmasında önemli katkıları olmaktadır.
Mesleki Etik İlkeleri Yeterlilik İş hayatında her gün sürekli gelişmeler olmaktadır. Bu gelişmeleri takip etmek, kendini yenilemek, iş hayatına uyarlamak mesleki etik ilkleri arasında önemli yer tutmaktadır. Meslekteki işi yapmak o kişiye toplum içinde ‘uzman’, ‘yetkili’, ‘alanında yeterli’ gibi kimlikler kazandırır.
Mesleki Etik İlkeleri Güvenilirlik Güvenilir kişi olmak sadece günlük hayatımızda değil, meslek hayatımızda da önemli yer tutar. İş arkadaşımızın bize meslek adına güvenmesi son derece önemlidir. Günlük yaşantımızda güvenilir, iyi, dürüst, ahlaklı biri olmamız bizi iş yaşamında güvenilir kılmaz. İşimizi de bilmemiz, bu konuda da güvenilir olmamız gerekmektedir.
Mesleki Etik İlkeleri Mesleğe Bağlılık Yaptığımız işi önemsememiz ve en iyi şekilde yapmaya çalışmamız bizim bağılılığımızın bir kanıtı niteliğindedir. Mesleğimize bağlılığımız işimizi sevmemize ve huzurlu bir ortam haline getirdiğimiz yerde çalışmamıza katkıda bulunur, bu durum da verimliliğimizi arttırır.
Gül yetiştireceksen canın yanacak, elin kanayacak, güneş seni terletecek. “Bu bahçede gül bitmez.” diyenler olacak. “Gül öyle yetiştirilmez, böyle yetiştirilir.” diyenler olacak. Sen kendine şunu soracaksın: “Ben burayı gül bahçesi yapmak istiyor muyum? Ben burada dünyanın en güzel güllerini yetiştirmek istiyor muyum?” Eğer gerçekten çok istiyorsan, ne eline batan diken ne de söylenenler umurunda olacak !!