CARRY TRADE

Carry Trade Nedir? Carry Trade 2000li yılların ticareti olmuş bir yatırım stratejisidir. Kısaca açıklamak gerekirse, düşük faiz oranlarına sahip olan para birimi cinsinden borçlanıp, yüksek faiz veren para birimi ile yatırım yaparak aradaki faiz farkı kadar kar elde etme amacı güder.

Carry Trade ilk ne zaman, hangi ülkede başladı? DÖVİZDE carry trade işlemleri 1980 lerin başından itibaren Japonya’nın faiz oranları çok düşük seviyelerde belirlemesi ile başladı. O günden beri artarak sürmeye devam ediyor.

Hangi para birimleri arasında carry trade işlemi yapılıyor veya tercih ediliyor? Borçlanılan para birimlerinin başında faizi düşük olan Japon Yeni ve İsviçre Frangı geliyor. Yatırım yapılan para birimleri olarak Türk Lirası, Güney Afrika Randı, Macar Forinti, İzlanda Kronası, Brezilya Reali, Avustralya ve Yeni Zelanda Doları tercih ediliyor. 

Dünyada kimler carry trade işlemleri yapıyor? Dünyada paradan para kazanmayı amaç edinmiş her türlü kurumsal, bireysel yatırımcı carry trade işlemleri yapıyor. Bunların arasında en başta hedge fonlar olmak üzere, ticari ve yatırım bankaları, yatırım ve emeklilik fonları ve bireysel yatırımcılar sayılabilir.

Riskli mi? Ne gibi riskler alınıyor? Her türlü finansal yatırımda bir risk alındığı gibi carry trade işlemlerinde de belirli riskler alınıyor. Carry trade yatırımcısı, yüksek faizinden getiri elde etmek üzere pozisyon aldığı para biriminin işlemini tersine çevireceği zaman, paritenin ilk işlem gününde yaptıği seviyede aynı kalmasını ya da lehine gelişmesini hedefler. Aksi durumda, zarar etme durumuyla karşı karşıya kalabilir.

Carry trade sistemi ile para kazanmak için dikkat edilmesi gereken kurallar vardır. Bu kurallar, İşlem hacmi yüksek olan para birimi yada ekonomisi dengesiz ilerleyen ülkelerden uzak durmak. Forex yatırımcılarına örnek verecek olursak, Euro veya Usd kurları çok fazla talep gören ve işlem hacminin en yüksek olduğu kurlar dır. Kullanılan para birimine karşılık bu para birimine bağlı olan ülke sayısı fazladır ve ekonomi tek ele bağlı değildir. Burada euro kuru üzerinden gidecek olursak bu para biriminin değer kazanıp-kaybetmesi bu birliğe üye olan tüm ülkelerin ekonomilerine bağlıdır. Çok fazla kafadan ses çıkması carry trade için uygun olmaz.

Ülke faiz oranları ve buna bağlı para politikaları Ülke faiz oranları ve buna bağlı para politikaları. Carry trade sisteminde en önemli olan unsur borçlandığınız paranın size olan maliyetinden aynı vadede daha fazla gelir elde etmektir. Bu sebeple eğer kur üzerinden değil, ülke üzerinden yatırım yapacaksanız bu kurala dikkat etmeniz gerekmektedir. Örnek olarak Türkiye de yaşayan birinin bu sistemle para kazanması için mutlaka parasını yatıracağı ülke tahvil,hisse senedi piyasasında ülke faiz oranı Türkiye den yüksek olmalıdır. Türkiye de uygulanan faiz oranı 5.00 olarak baz alırsak sizin paranızı en az 5.50 olan bir ülke tahviline yönlendirmeniz gerekmektedir. Aksi taktirde riskiniz çok fazla olabilir. 

Bu sistem kazançlı gibi gözükse de Türkiye deki yatırımcılar için fazla uygun değildir. Bunun sebebi borçlandığınız paranın maliyetinin yüksek olmasıdır. Ama başka bir ülkeden borçlanma yapabilir ve maliyetinizi düşürebilirseniz Türkiye bu sistemi uygulamak için en cazip hale gelebilir. Nitekim birçok yabancı yatırımcıda faiz oranı yüksekliğinden bu sistemi Türkiye de uygulamaktadır. Bu sistemi başarılı kılan ve sistemi bulan japon ev kadını da ilk uygulamasında parasını Türkiye, Yeni zelenda ve İzlanda da değerlendirip oldukça yüksek bir kar sağlamıştır. Bu sistemi kullanarak para kazanmanın ilk kuralı uzun vade(min. 6 ay, max. 2 yıl) yatırım yapmaktır.

ÖRNEK 31 Ekim 2013 tarihinde jpy/try cinsinden carry trade işlemini yapıp 31 Ekim 2014 tarihinde elimize geçecek tutarı hesaplarsak; *31 Ekim 2013 TCMB kurları ALIŞ SATIŞ Jpy/Try 2.0198 2.0332 *31 Ekim 2014 TCMB kurları Jpy/Try 1.9678 1.9808

31 Ekim 2013 tarihindeki Japonya Merkez Bankası Faiz Oranı; %0,1 Japonya’da 1.000.000 Jpy %0,1 faizden borç alalım. Bu parayı TL ye çevirelim 1.000.000--------> 20.198 TL Bu parayı Türk Bankalarına %6,25 faiz oranından 1 yıl vadeli mevduata bağlayalım. Bu durumda, ((20.198*6,25)/100) + 20.198 = 21.460,375 TL 31 Ekim 2014 tarihinde tekrar Jpy alırsak; 21,460,375-------> 1.083.419,6 Jpy elde ederiz.

Elde ettiğimiz Jpy ile bankaya olan borcumuzu (anapara + faiz) ödeyelim. Elimizde kalan; 1.083.419,6 - 1.001.000 = 82.419,6 Jpy kar elde edilmiştir.

ÇAPRAZ KUR Çapraz Kur nedir? İki yabancı para biriminin bir başka ülkedeki değerlerini göstermek için kullanılan terimdir. Bir ülkede döviz ile ilgili işlem yapan kişi yada kurumlar, kurlarını genellikle dolar cinsinden ifade ederler. Dolar dışında, iki farklı ulusal para arasındaki değişim oranının, dolar kurları üzerinden hesaplanmasıyla bulunan kura “çapraz kur” denilmektedir.

*KURLAR *ÇAPRAZ KURLAR PARA BİRİMİ ALIŞ SATIŞ USD/TL 2.2027 2.2067 EUR/TL 2.7662 2.7712 GBP/TL 3.5165 3.5349 CHF/TL 2.2880 2.3027 *ÇAPRAZ KURLAR EUR/USD 1 EUR = 1.2558 USD GBP/USD 1 GBP = 1.5935 USD USD/CHF 1 USD = 0.9583 CHF

ÖRNEK Aşağıdaki verilere göre CHF/EURO çapraz kurunu bulunuz ÖRNEK Aşağıdaki verilere göre CHF/EURO çapraz kurunu bulunuz. CHF/TL (alış)= 2.2880 EURO/TL (alış)= 2.7662 CHF/EURO (alış) = CHF/TL (alış) x TL/EURO (alış) CHF/EURO (alış) = CHF/TL (alış) x 1:EURO /TL (satış) CHF/EURO (alış) = 2.2880 x 1:2.7712 = 0.8256

Aşağıdaki verilere göre USD/EUR çapraz kurunu bulunuz. 30 EKİM 2014 ALIŞ SATIŞ EURO 2.7902 2.7952 USD 2.2171 2.2211

USD/EUR(alış) = USD/TL(alış) x TL/EUR (alış) USD/EUR(alış) = USD/TL(alış) x 1/(EUR/TL(satış)) USD/EUR(alış) = 2.2171 x 1:2.7952 USD/EUR(alış) = 0.7931 USD/EUR(satış) = USD/TL(satış) x TL/EUR(satış) USD/EUR(satış) = USD/TL(satış) x 1/(EUR/TL(alış)) USD/EUR(satış) = 2.2211 x 1:2.7902 USD/EUR(satış) = 0.7960 USD/EUR çapraz kuru 0.7931 – 0.7960 dir.