Sağlık Bilimleri Fakültesi ÇOCUK HAKLARI Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü

FARKLI ÜLKELERDE MÜLTECİ ÇOCUKLAR İÇİN BAŞVURULAR

1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi, uluslararası hukuk bağlamında AB üyesi ülkeleri bağlayan ve sığınma hakkını temel bir hak olarak tanıyan ilk metindir. Sözleşme mülteciyi "ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen kişi“ olarak tanımlayarak mültecilerin geri gönderilmeme ilkesine vurgu yapması yönünden önemlidir.

Ardından AB, 1967’te New York Protokolü’nü onaylamıştır. 1997’de yürürlüğe giren Dublin Yönetmeliği’nde AB üyesi ülkelere yapılan mülteci olma başvurularının incelenmesinden sorumlu üye devletin belirlenmesiyle ilgili kriterler yer almaktadır. Bu anlaşmanın yerini 2003 yılında Dublin II almıştır. Buna göre, sığınmacılara AB topraklarına ilk ayak bastıkları yerde sığınma başvurusunda bulunma hakkı verilmektedir.

2010 yılında kabul edilen Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı ile sığınma hakkı temel hak ve hürriyetler arasında sayılmaktadır. Bu şartın 19. Maddesinde toplu sınır dışı yasaklanmış ve hiç kimsenin ölüm cezası, işkence veya herhangi bir kötü muamele ile karşılaşacağı ülkeye geri gönderilemeyeceği, sınır dışı veya iade edilemeyeceği belirtilmiştir.

Almanya: AB’nin en güçlü ülkesi kabul edilen ve Avrupa’nın en fazla mülteci kabul eden ülkesi konumundaki Almanya bu konudaki çelişkili ifadelerini sürdürmektedir. Mültecilere sınırları kapamanın insanlık suçu olduğunu ve 800 bin kişinin ülkeye gelebileceğini söyleyerek umut içinde binlerce mültecinin yola düşmesinden sonra Schengen anlaşmasını bir süre askıya alarak sınır kontrollerini başlatmış olması gösterilebilecek örneklerin başındadır.

Fransa:Üzerine düşeni yaptığını ve 2012’den beri Irak’tan 5000, Suriye’den 4.500 kişi kabul ettiğini ifade etmiştir. İngiltere: Şu anda 5 bin Suriyeliye ev sahipliği yaptığını, daha binlercesini kabul edebileceklerini eklemiştir. Yakın bir zamanda yaşanan başka bir olay da Avrupa’daki mülteci kamplarındaki kimsesiz üç bin çocuğun kabulüne ilişkin öneri İngiliz parlamentosunca reddedilmiş olmasıdır.

Macaristan:Eylül 2015’de Macaristan’ın Sırbistan sınırına tel örgü çekmesi ile Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği’ Macar hükümetinin uygulamalarını endişe verici bulduklarını ve görevini hukuka uygun şekilde sürdürmeleri gerektiğini hatırlatan bir açıklamada bulunmuştur.

İtalya: Kendi iradesiyle oluşturduğu Mare Nostrum programı çerçevesinde İtalyan deniz kuvvetleri devriyeleri 70 bin kilometrekarelik bir alanı tarıyor, hatta Libya kıyılarına kadar gözetleme yapıyordu. Ekim 2013 - Ekim 2014 tarihleri arasında 3 bin kişinin Akdeniz sularında kaybolmasına engel olamamasına rağmen söz konusu program yaklaşık 140 bin mülteciyi ölümden kurtardı.

Mare Nostrum’un sona ermesinin ardından AB bünyesinde Triton Operasyonu devreye sokuldu. Bu operasyonla birlikte AB, İtalya’nın öncülüğünde yürürlüğe konulan, mültecilerin güvenliğinin öncelik olduğu arama/kurtarma konseptini terk ederek sınır güvenliğini önceleyen güvenlikçi bir konsepte geri dönmüş oldu. AB’nin önceliği, maalesef mültecilerin güvenliğinin sağlanmasından öte Avrupa sınırlarının güvenliğinin sağlanması olup mümkün olduğunca az mültecinin Avrupa’ya ulaşmasını temin etmektir.

AB’nin Mülteci Krizi’nde sürekli propagandasını yaptığı insan hakları,özgürlük ve demokrasi merkezli değerler siyasetinin gelip dayandığı yer söz konusu değerlerin AB içinde de savunucularının giderek azalması olmuştur.