AÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Hematoloji BD LENFOMA Dr Selami Koçak TOPRAK AÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Hematoloji BD Dr Toprak
Komşunuz, 59 yaşında, Ahmet Bey Son iki aydır HALSİZ. Anlam veremediği GECE TERLEMESİ var. Eşi, Nilgün Hanım, ZAYIFLADIĞINI söylüyor. Son iki gündür ATEŞİ var. Bir firmada mühendis olarak çalışan komşunuzun ek herhangi bir hastalığı yok. Dr Toprak
Nilgün Hanım, sizinle konuşup, Ahmet Beyi en yakın sağlık ocağına gitmeye ikna ediyor. LABORATUVAR Hb: 11,2 gr/dl Lökosit: 4,5 X 109/L Trombosit: 228 X 109/L LDH: 780 U/L UA: 8,3 mg/dl FİZİK MUAYENE Her iki axillada LAP Kot kenarını 3 cm geçen SM Her iki inguinal bölgede LAP Dr Toprak
Hasta, aynı şehirde bir HEMATOLOJİ uzmanına yönlendiriliyor. ANEMNEZ, FİZİK MUAYENE, LABORATUVAR incelemelerinden sonra sağ koltukaltı LAP total eksize ediliyor. Patoloji sonucu: Diffüz Büyük B hücreli NonHodgkin Lenfoma, CD20 (+). Dr Toprak
Dr Toprak
Normal Lenfoid Doku Öncü lenfoid hücreler bulunmaktadır Santral Lenfoid Doku: Antijene yanıt verebilecek naif hücrelerin geliştiği yerler (Kemik iliği, timus). Periferik Lenfoid Doku: Naif hücrelerin antijene yanıt vererek çoğaldığı yerler (Dalak, lenf düğümleri, mukozal lenfoid dokular). Dr Toprak
Lenfoma Sınıflandırması Rappaport (1966) Lukes - Collins (1974) Kiel - Lennert (1974) Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (1976) Working Formulation for Clinical Usage (1982) Yenilenmiş Avrupa – Amerikan Lenfoma Sınıflaması (REAL, 1994) DSÖ (1998) Dr Toprak
Rappaport İnfiltrasyon paterni Nodüler Diffüz Hücrelerin sitolojik özellikleri Küçük Orta Büyük Klinik korelasyonu iyi ve fakat hücrelerin immünolojik kökenleri ile çeliştiği için terkedildi. Dr Toprak
Lukes - Collins Hücrelerin sitolojik özellikleri ve immünolojik kökenlerine dayanan bu sınıflama uygulamadaki zorluklar ve her tümör için geçerli olamayacağı görüşüyle kısa sürede terkedildi. Dr Toprak
Kiel Temelde histopatoloji ve sitolojiye dayanan bu sistem Avrupa ülkelerinde oldukça popülerdi. 1988 yılında modifiye edildi, T ve B fenotipe göre yeniden düzenlendi. Ancak karmaşanın önüne geçemedi ve gereksinmeleri tam karşılayamadı. Dr Toprak
Working Formulation for Clinical Usage 1982 yılında NCI tarafından bir araya getirilen uzmanların oluşturduğu bir sınıflama. Tümüyle sitolojik ve histopatolojik özelliklerine göre yapılan bir sınıflamadan çok bir sıralama sistemiydi. Gereksinmeleri karşılayamayınca terkedildi. Dr Toprak
REAL 1994 yılında, Uluslararası Lenfoma Çalışma Grubu’nun yaptığı bir sınıflama. Temeli Kiel sistemine dayanmakla birlikte, ilk kez bir sınıflama sisteminde lenfomalar, lenfoid lösemiler, plazma hücresi neoplazmları, Hodgkin Lenfoma, ekstranodal lenfomalar, tümüyle aynı hücre dizisinin neoplastik hastalıkları olarak yer alıyordu. Dr Toprak
REAL REAL yaklaşımında immünoloji, moleküler genetik, sitogenetik, klinik ve prognostik bilgilerin tümü kullanılmıştı. Neoplazmlar; B ya da T hücre fenotipine göre, öncül (blastik, prekursor) ya da matur (periferik) hücre komponentlerine göre ayrılmaktaydı. Nodal ve ekstranodal hastalıklar ayrılmıştı. Klinisyenler tarafından eleştirildi: Lenfoma, lösemi, plazma hücresi hastalıkları aynı sınıflamaya dahil edilmişti. Hastalık kategorileri arttırılmıştı. Dr Toprak
Dünya Sağlık Örgütü Sınıflaması B Hücre Neoplazmları Öncül B hücreli lenfoblastik lösemi/lenfoma Olgun B hücreli neoplazmlar B hücreli kronik lenfositik lösemi / küçük lenfositik lenfoma B hücreli prolenfositik lösemi Lenfoplazmasitik lenfoma Mantle hücreli lenfoma Folliküler lenfoma Marjinal bölge B hücreli mukoza ilişkili lenfoid dokunun lenfoması (MALT tipi) Dr Toprak
devam Nodal marjinal bölge lenfoması +/- monositoid B hücreleri Dalağın marjinal bölge B hücreli lenfoması Tüylü hücreli lösemi (Hairy cell lösemi) Diffüz büyük B hücreli lenfoma (mediastinal, intravasküler, primer effüzyon lenfoması gibi alttipleri) Burkitt lenfoma Plazmositom Plazma hücreli myelom Dr Toprak
devam T Hücre Neoplazmları Öncül T hücreli lenfoblastik lösemi/lenfoma Olgun T hücreli ve NK hücreli neoplazmlar T hücreli prolenfositik lösemi T hücreli büyük granüler lenfositik lösemi NK hücreli lösemi Ekstranodal NK/T hücreli lenfoma, nazal tip (anjiosentrik lenfoma) Mycosis fungoides Dr Toprak
devam Sezary Sendromu Anjioimmünoblastik T hücreli lenfoma Periferik T hücreli lenfoma Erişkin T hücreli lösemi/lenfoma (HTLV +) Sistemik anaplastik büyük hücreli lenfoma (T ve null hücre tipleri) Derinin primer anaplastik büyük hücreli lenfoması Subkütan pannikülit benzeri T hücreli lenfoma Barsağın enteropati tipi T hücreli lenfoması Hepatosplenik γ/δ T hücreli lenfoma Dr Toprak
devam Hodgkin lenfoma: Nodüler lenfosit predominant Hodgkin Lenfoma Klasik Hodgkin lenfoma Nodüler sklerozan Hodgkin lenfoma (Tip I ve II) Lenfositten zengin klasik Hodgkin lenfoma Karma (mixt) hücreli Hodgkin lenfoma Lenfositten fakir Hodgkin lenfoma Dr Toprak
NON HODGKİN LENFOMA Dr Toprak
NON HODGKİN LENFOMA (NHL) Lenfoid dokunun primer tümörleridir. Lenfoid organlarda ve bu sistemin yer aldığı tüm dokularda görülebilir. Primer hastalık yerlerinden diğer organlara kolayca yayılabilir. Dr Toprak
NHL ABD’de her yıl 60. 000’den fazla yeni tanı ABD’de 5. en sık görülen malign hastalık Tüm malignansilerin %4’ü. Tanı yaşı (ortalama): 45-55 arası. Hastaların ortanca yaşı: 55-70 arası. Erkeklerde daha sık. Nodal > ekstranodal B: Küçük lenfositik lenfoma, follikuler, diffüz büyük B hücreli T: Periferik T hücreli ABD, Avrupa: % 70-90 B hücreli Asya: % 40-70 T hücreli Dr Toprak
NHL risk artışıyla ilişkili epidemiyolojik etkenler İmmünsüpresyon Enfeksiyöz ajanlar Epstein Barr virus (EBV) Human T cell lymphotropic virus type 1 (HTLV1) Helicobacter pylori Hepatitis C virus Human herpesvirus 8 (Kaposi sarkomu) Human herpesvirus 6 Human T cell lymphotropic virus type 2 (HTLV 2) Dr Toprak
NHL risk artışıyla ilişkili epidemiyolojik etkenler Erkek cinsiyet İleri yaş Aile öyküsü (genetik) Başka kanser öyküsü İlaç öyküsü İmmünsüpressif ajanlar Fenitoin Methotrexate Dr Toprak
NHL risk artışıyla ilişkili epidemiyolojik etkenler Çevresel maruziyet Herbisid Pestisid Ağaç (odun) tozu Yapay reçine, tutkal Solvent (çözücü) Fabrika, ahşap (orman), boya, halı (dokuma), deri sanayinde çalışma Dr Toprak
NHL risk artışıyla ilişkili epidemiyolojik etkenler Diğer olası etkenler Saç boyası kullanımı Güneşe maruziyet Beslenme alışkanlıkları Kan transfüzyonları (?) Dr Toprak
Lenfoproliferatif Hastalıkların Klinik Davranış Temelinde Sınıflandırılması İndolent lenfoma/lösemi (tedavisiz yıllar bazında sağkalım) B Hücre KLL / Küçük lenfositik lenfoma Lenfoplazmasitik lenfoma, immünositoma, Waldenström makroglobulinemisi Hairy cell lösemi Splenik marjinal zon lenfoma Marjinal zon B hücreli lenfoma: Ekstranodal (MALT) Nodal (monositoid) Folliküler lenfoma (düşük grade) T Hücre Large granuler lenfositik lösemi, T ve NK hücreli tip Mycosis fungoides ve Sezary S Primer deri anaplastik büyük hücreli lenfoma Smoldering ve kronik yetişkin tip T hücreli lösemi/lenfoma (HTLV 1 pozitif) Dr Toprak
Lenfoproliferatif Hastalıkların Klinik Davranış Temelinde Sınıflandırılması Agressif lenfoma (tedavisiz ancak aylar bazında sağkalım) B Hücreli Plazmasitoma, multiple myeloma Mantle hücreli lenfoma Folliküler lenfoma (grade III) Diffüz büyük B hücreli lenfoma (immünoblastik, diffüz büyük ve sentroblastik lenfoma dahil) Primer mediastinal (timik) büyük B hücreli lenfoma T Hücreli Prolenfositik lösemi Periferal T hücreli lenfoma Anjiyoimmünoblastik lenfoma Anjiyosentrik lenfoma İntestinal T hücreli lenfoma Anaplastik büyük hücreli lenfoma Hepatosplenik gamma delta lenfoma Subkütan pannikülit tipi lenfoma Dr Toprak
Lenfoproliferatif Hastalıkların Klinik Davranış Temelinde Sınıflandırılması Çok agressif lenfoma ve lösemi (tedavisiz ancak haftalar bazında sağkalım) B Hücreli Öncü B lenfoblastik lenfoma/lösemi High grade B hücreli lenfoma (Burkitt like) Burkitt lenfoma ve B hücreli akut lösemi Plazma hücreli lösemi T Hücreli Öncü T lenfoblastik lenfoma/lösemi Yetişkin tip lenfoma/lösemi (HTLV 1 pozitif) Dr Toprak
NHL’de Tedavi Akıbetine Etki Eden Klinik ve Patolojik Özellikler (I) Klinik Özellikler Evre I – II ve III – IV Yaş (≤ 60 ve > 60) Performans statusu (ECOG 0, 1 ve ≥ 2) B semptomları (Ateş, kilo kaybı, gece terlemesi) Kitlesel hastalık (< 10 cm ve ≥ 10 cm) Ekstranodal tutulan bölge sayısı (< 2 ve ≥ 2) Kemik iliği tutulumu Tam yanıt elde edilen tedavi sayısı (≤ 3 ve > 3) Dr Toprak
NHL’de Tedavi Akıbetine Etki Eden Klinik ve Patolojik Özellikler (II) Laboratuvar Özellikleri LDH β2 mikroglobulin İnterlökin 2 reseptor düzeyi Tümör nekrozis faktör düzeyi Biyolojik Özellikler Histolojik alt tip Hücre kökeni (B hücreli ve T hücreli) Proliferasyon hızı Karyotip Genotip Dr Toprak
IPI Yaş ≤ 60 > 60 LDH normal yüksek ECOG performans 0-1 2-4 Evre I ve II III ve IV Ekstranodal tutulum ≤ 1 > 1 Dr Toprak
EVRELEME İŞLEMLERİ Anemnez ve fizik muayene Hemogram Periferik yayma Direk PA akciğer grafisi Servikal, torakal ve abdominal BT Kemik iliği biyopsisi Direk kemik grafileri ve kemik sintigrafisi (kemik ağrıları varsa, kalsiyum ve alkalen fosfataz düzeyleri yüksekse) PET/BT Dr Toprak
Evreleme (Ann Arbor) I: Tek bir lenf nodu bölgesi ya da tek bir ekstranodal organ ya da yer tutulumu (evre IE) II: Diafragmanın aynı tarafında olmak üzere iki ya da daha fazla lenf nodu bölgesinin tutulumu ya da “ekstranodal organ ya da yerin lokalize tutulumu ile birlikte diafragmanın aynı tarafında olmak koşuluyla bir ya da daha fazla lenf nodu bölgesinin tutulumu” (evre IIE) Dr Toprak
Evreleme (Ann Arbor) devam III: Diafragmanın her iki tarafında lenf nodu bölgelerinin tutulumu ya da bu duruma; ekstranodal organ ya da yerin lokalize tutulumu (IIIE), dalak tutulumu (IIIS) ya da her ikisinin eşlik etmesi (IIISE) IV: Uzak ekstranodal organın diffüz tutulumu (lenf nodu tutulumu eşlik edebilir ya da etmez) Dr Toprak
Moleküler ve Sitogenetik Özellikler Tanı Kromozom Gen Diffüz Büyük B Hücreli t(3;14) BCL-6 t(14;18) BCL-2 t(8;14) MYC Folliküler t(14;18) BCL-2 Mantle Hücreli t(11;14) Cyclin D1 Burkitt t(8;14) MYC t(2;8) MYC t(8;22) MYC Anaplastik Büyük Hücreli t(2;5) NPM/ALK Dr Toprak
Semptomlar ve Klinik Bulgular (I) Hastaların çoğunda ilk başvuru nedeni bir kitle / lenfadenopatidir. Bu kitle; ağrısız, lastik kıvamında, bazen sert olup hareketsiz ya da az hareketlidir. Bu kitle çevredeki periferik sinir ya da yaşamsal diğer dokulara bası yaparak semptomlara yol açabilir. Dr Toprak
Semptomlar ve Klinik Bulgular (II) Lenfadenopati ve yayılım açısından Hodgkin lenfomadan bazı farklılıklar vardır: Genellikle multisentrik başlangıç (Hodgkin lenfomada unisentrik) Hematojen yayılım (Hodgkin lenfomada genellikle beklenmez) Waldeyer halkası, tonsillar, oksipital, epitroklear, retroperitoneal tutulum görülür (Hodgkin lenfomada genellikle beklenmez) Dr Toprak
Semptomlar ve Klinik Bulgular (III) Sıklıkla ekstranodal tutulum görülür: GIS, plevra, perikard, kemik, SSS (Hodgkin lenfomada genellikle beklenmez) GIS: Diyare, ileus SSS: Başağrısı, baş dönmesi, bayılma, görme bozuklukları Kemik: Yaygın ağrı Plevra, perikard: Plörezi, perikardit Karaciğer: İkter Mediastinal kitle: VCSS (Hodgkin lenfomada genellikle beklenmez) Dr Toprak
Semptomlar ve Klinik Bulgular (IV) Sistemik yakınma ve bulgular (B semptomları): Ateş kilo yitimi gece terlemesi Kemik iliği tutulumu varsa: Anemi, lökopeni, trombositopeni ile ilişkili bulgular görülür. Dr Toprak
İndolent / Düşük Gradeli Lenfomalar Sinsi başlar, yavaş seyreder Çoğu ileri evrede başvurur Yaşam süresi (ortalama) 6-10 yıldır Kür sağlanamaz Tedavinin sağkalım üzerine etkisi genellikle düşüktür Spontan remisyonlar görülebilir Dr Toprak
Agressif Lenfomalar Mitoz oranları yüksek olup başlangıç ve seyirleri hızlıdır. Tedavi ile kür şansı vardır. Lösemik dönüşüm söz konusudur. Yaşam süresi ve kür şansı; prognostik kriterler ve tedavi şansı ile yakından ilişkilidir. Dr Toprak
TANI (I) Kesin tanı biyopsi (LAP) ile konur ¤TOTAL EKSİZYON ¤ Kitleden aspirasyon bazı durumlarda kabul edilebilir: 1- Biyopsi yapılması olanaksız bölgelere ulaşılması 2- Akım sitometri, sitogenetik, moleküler genetik çalışmalar için gerekli materyal elde edilmesi 3- Nüks olgularda Dr Toprak
TANI ve LABORATUVAR (II) Periferik yayma normaldir (lösemik dönüşüm yoksa) Periferik kan sayımları normaldir. Ancak: 1) İmmün sitopeniler varsa 2) Kemik iliği tutulumu varsa sayımlar düşük bulunabilir Kİ tutulumu fokal veya diffüz olabilir. Dr Toprak
TANI ve LABORATUVAR (III) Aktif dönemlerde ERİTROSİT SEDİMENTASYON HIZI artabilir. LDH düzeyleri artabilir. Kalsiyum ve alkalen fosfataz düzeyleri artabilir (kemik tutulumu varsa). Karaciğer tutulumu varsa; bilirübin, ALP, GGT, SGOT, SGPT artabilir. Serum albümin düzeyi düşebilir. Beta - 2 mikroglobülin artabilir. Dr Toprak
TANI ve LABORATUVAR (IV) (Otoimmün) hemoliz varsa, indirekt bilirübin ve retikülosit artışı gözlenir. Coombs (+) bulunur. Böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri, kan elektrolitleri tayini yapılmalıdır. Bu testler tedavi öncesi organ disfonksiyonlarının saptanması açısından da önemlidir. Dr Toprak
Ayırıcı Tanı HL Lösemi Nazofarenks ca EMN (EBV) Sfiliz Tbc lenfadenit Sarkoidozis Dr Toprak
Diffüz Büyük B Hücreli Lenfoma (I) Ülkemiz ve doğu toplumlarında en sık görülen NHL alt tipi (Batı ülkelerinde ise ikinci en sık görülen alt tiptir). Agressif lenfomadır. Nodal olduğu kadar ekstranodal tutulum da oldukça sıktır. Çoğu olgu de novo olmasına karşın, düşük dereceli lenfomaların transformasyonu ile de karşımıza çıkabilir. Dr Toprak
DBBHL (II) CD19, CD20, CD22, BSAP/PAX-5, CD79a gibi pan-B hücre antijenlerini eksprese ederler. Daha az sıklıkla CD30 (+) olabilir. BCL-2, MUM1 ve p53 olumsuz prognostik etkenlerdir. BCL-6 ve CD10 ise görece daha iyi klinik seyirle birliktedir. Dr Toprak
DBBHL ERKEN EVRE TEDAVİSİ EVRE I ya da II ▼ ▼ Kitlesel hastalık var Kitlesel hastalık yok (>10 cm) (≤ 10 cm) ▼ ▼ ▼ İleri evre gibi tedavi et IPI=0 IPI=1 ▼ ▼ 3 X R-kemo 3 X R-kemo Tutulmuş alan RT Tutulmuş alan RT (+ Klinik çalışma) Rituximab: Anti CD20 (Mabthera) Dr Toprak
DBBHL İLERİ EVRE (ve relaps/refrakter) TEDAVİSİ R-CHOP X 6-8 ▼ ▼ ▼ CR / PR NR / PD NR / PD ▼ ASCT için uygun ASCT için uygun değil Gözle ▼ ▼ Yoğun 2nd tedavi Relaps / PD ► (Kurtarma rejimleri) ▼ ▼ YANIT YANIT YOK ▼ (NR / PD) Yüksek doz KT + ASCT ▼ ▼ CR / PR NR / PD KLİNİK ÇALIŞMA ▼ (ASCT içeren?) GÖZLE DESTEK TEDAVİSİ Dr Toprak
Folliküler Lenfoma (I) Batı ülkelerinde en sık görülen lenfoma alt tipidir (ABD %22; Türkiye %7-8) Genel olarak düşük dereceli (grade I,II,IIIa) bir lenfomadır. Ancak %25-35 olgu, DBBHL’ye dönüşebilir. WHO’ya göre grade IIIb ise agressif bir alt tiptir. Nodal lenfoma olmakla birlikte, tanı sırasında Kİ tutulumu beklenir. İleri yaş hastalığıdır. Tanıda genellikle ileri evredir. Dr Toprak
Folliküler Lenfoma (II) CD19, CD20, CD22, BSAP/PAX-5, CD79a gibi pan-B hücre antijenlerini eksprese ederler. CD10 ve BCL-6 ekspresyonu beklenir. t(14;18) sonucu BCL-2 ekspresyonu hemen tüm olgularda beklenen bir durumdur. 17p ve del6q kötü prognostik belirteçler Dr Toprak
FLIPI Yaş ≤ 60 > 60 Evre I ve II III ve IV Hb düzeyi < 12 gr/dl ≥ 12 gr/dl LDH düzeyi ≤ normal > normal Tutulan bölge ≤ 4 > 4 Dr Toprak
Folliküler L Erken Evre Tedavisi (III) Düşük grade (I ve II) ve erken evre (I ve II) ise: Tutulmuş alan (lokal) RT Relapssız 10 yılık yaşam %50 denmektedir. Ek KT’nin yararı gösterilememiştir (hatta ikincil MDS, AML riskini arttırabilir) Dr Toprak
Folliküler L İleri Evre Tedavisi (IV) ASEMPTOMATİK KT vermek ve vermemek arasında DFS ↑ ve fakat OS (toplam sağkalım) aynı BEKLE GÖR seçilebilir SEMPTOMATİK R-CHOP, R-CVP ilk seçenek (İlk seçenek tedavide R almayanlarda idame R kullanımının yararı gösterilmiş) İlk seçenek tedavide antrasiklin eklemek agressif transformasyon riskini azaltır, tabii kardiyak yan etki riski de artar. Dr Toprak
Folliküler L RELAPS Tedavisi (V) Fludarabine içeren rejimler kullanılabilir (enfeksiyon riski artar, otolog tx için kök hücre mobilizasyon başarısını azaltabilir, ikincil malignite riski artabilir) Rituximab Tek başına: İlk tedavi sırasında kullanan ya da kullanmayanlarda da etkili R-FCM kombinasyonu oldukça etkili ASCT etkili (Ancak R içeren rejimlerle karşılaştırma yapılmadığı içi net bir öneri yok) ASCT erken relaps olan ve R dirençli agressif seyirlerde ilk akla gelmelidir. Dr Toprak
Folliküler L RELAPS Tedavisi (VI) Allojeneik hematopoietik kök hücre transplantasyonu: Genç olgu, eğer erken relaps, ilk tedavi rejimlerine (KT, R ya da ASCT gibi) direnç ya da progres gösteriyorsa düşünülebilir. FL’deki transplantasyon ilişkili mortalitenin yüksek olması bu tedavi rejiminin kullanım alanını sınırlamaktadır. Radyoimmünoterapi de relaps olgularda yararı beklenen bir tedavi şeklidir. Dr Toprak
Hodgkin Lenfoma (HL) İlk kez 1832 yılında Thomas Hodgkin tarafından büyümüş dalak ve lenf bezleri olan bir hasta tanımlanmıştır. Klasik HL: Mononükleer Hodgkin hücresi Multinukleer Reed-Stenberg hücresi Noduler lenfosit predominant HL: L&H hücresi → lenfositik ve histiyositik hücreler (popcorn hücreleri) Dr Toprak
Epidemiyoloji - Etyoloji İnsidans: (Avrupa ve ABD) 2-3 olgu / 100 000 Tüm lenfomalar arasında 6. sıklıkta görülür Erkeklerde -az da olsa- daha fazla görülür 30’lu yaşlarda ve 60 yaşından sonra pik yapar Özellikle HIV (+) olguların tedavisi ile hastalıkta kısmi bir artış olduğu belirtilmektedir Etyolojide otoimmün hastalıklar (RA, SLE) ve organ transplantasyonlarının artması rol oynamaktadır Genetik yatkınlık EBV (PCR ile HL’de %80’e varan pozitiflik görülmüştür) Dr Toprak
Klinik Prezentasyon % 60-70 olguda ilk semptom: Servikal ve supraklavikular bölgeye lokalize lenf nodlarında indolent süreçte büyüme. Aksiller lenf nodunda büyüme %30 olguda. Yeni tanı almış olguların yaklaşık 2/3’ünde intratorasik lezyon (tutulum) saptanmaktadır. Kemik iliği tutulumu yeni tanı olguların %10’undan daha azında görülür. %40 olguda (bunlar özellikle intraabdominal tutulum + ya da ileri evre olgulardır) B semptomları görülür. Dr Toprak
Yeni tanı HL’de en sık tutulum olan bölgeler Anatomik Bölge Tutulum (%) Servikal nod (supraklavikular) 60-70 Mediasten 50-60 Paraaortik nod 30-40 Aksillar nod 30-35 Dalak 30-35 Hiler nod 15-35 İliak nod 15-20 Total ekstranodal 10-15 İnguinal nod 8-15 Karaciğer 2-6 Kİ 1-4 Dr Toprak
TANISAL GİRİŞİM LENF NODUNUN TOTAL EKSİZYONEL BİYOPSİSİ TUTULUM OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN LENF NODUNUN TOTAL EKSİZYONEL BİYOPSİSİ İLE TANI KONULUR Dr Toprak
PATOLOJİK SINIFLAMA Noduler lenfosit predominant HL Klasik HL Lenfositten zengin Mixt sellüler Noduler sklerozan Lenfositten fakir Dr Toprak
Noduler Lenfosit Predominant HL Noduler lenfosit predominant HL: L&H hücresi → lenfositik ve histiyositik hücreler (popcorn hücreleri) Popcorn hücreler: CD45, CD20, CD79a, bcl-6 (+) EBV ilişkisi gösterilememiştir Lenf nodundaki reaktif değişikliklerden mutlaka ayırıcı tanısı yapılmalıdır, karıştırılma riski vardır Genç erkeklerde daha sık görülmektedir. Sistemik yakınma ve bulgular olmadan servikal ve aksiller LAP ile saptanmaktadır. Tanı sırasında genellikle erken evrededir. Tedaviye yanıtı iyidir. Dr Toprak
Lenfositten Zengin klasik HL Mononükleer Hodgkin hücresi Multinukleer Reed-Stenberg hücresi görülür. RS hücreleri klasik HL’ye uygun olarak CD15 ve CD30 ekspresse ederler. Patolojik olarak background yaygın küçük lenfositlerden oluşmaktadır. %5 oranında görülmektedir (ender). Mediastinal kitle yoktur, genellikle (asemptomatik) servikal ya da axiller LAP ile saptanır. %40 olguda EBV birlikteliği vardır. Dr Toprak
Mixt Sellüler HL Klasik RS hücrelerini de içeren ve fakat heterojen yapıda hücre içeren bir background (lenfosit, histiyosit, plazma hücreleri, eozinofil ve nötrofiller) bulunur. EBV ilişkili latent membran protein 1 (LMP-1) sıkça bulunur (%75 ve ↑ olguda). İmmünsüpresse kişiler, çocuklar ve yaşlı erkeklerde daha sık görülür. Tanı sırasında nispeten ileri evrededir. Ülkemizde en sık görülen alt grup olduğu söylenmektedir. Dr Toprak
Noduler Sklerozan HL ABD’de en sık görülen alt gruptur Genellikle genç kadınlarda görülür Büyük mediastinal kitle ve servikal LAP dikkat çeker Dr Toprak
Ayırıcı Tanı NHL Lösemi Nazofarenks ca EMN (EBV) Sfiliz Tbc lenfadenit Sarkoidozis Dr Toprak
Tedavi Erken evre (İyi prognostik özellikler) Erken evre (Kötü prognostik özellikler) İleri evre Dr Toprak
Tedavi Erken evre için prognostik etkenler (KÖTÜ) Büyük mediastinal kitle > 3 nodal tutulum Ekstranodal hastalık Yüksek ESR (ESR > 30 mm/h ve B semptomları var) (ESR > 50 mm/h ve B semptomları yok) Dr Toprak
Tedavi Klinik evre I ya da II olup, sayılan bu olumsuz etkenler yoksa “erken evre iyi prognostik”, varsa “erken evre kötü prognostik” hastalık denir ve tedavileri farklıdır. Dr Toprak
Erken evre iyi prognostik 2 (4?) kür ABVD + IF RT Dr Toprak
Erken evre kötü prognostik 4 kür ABVD + IF RT Dr Toprak
İleri evre (III ve IV) Kötü Prognostik Özellikler Evre IV Erkek Yaş > 45 Hb < 10,5 Lökositoz > 15. 000 Lenfopeni < 600 Albumin < 4 Dr Toprak
8 kür doz yoğunlaştırılmış (yüksek doz - basamaklı) İleri evre (III ve IV) 8 kür doz yoğunlaştırılmış (yüksek doz - basamaklı) BEACOPP (Bleomisin, etopozid, doksorubisin, siklofosfamid, vinkristin, procarbazin, prednizon) Dr Toprak
TEDAVİ Noduler lenfosit predominant HL Olguların çoğu erken evrededir (klasik HL’de olguların %30’u ancak erken evrededir) Prognoz iyidir Ancak geç nüks sıktır Dr Toprak
TEDAVİ Noduler lenfosit predominant HL Risk faktörsüz erken evre (I ve II): Lenf bezi eksizyonu sonrası IF RT İleri evre: Klasik HL tedavisi ile aynı Nüksde: monoklonal ab (örneğin anti- CD20 kullanıma girmiştir) Dr Toprak
Tedavi (ERKEN ve GEÇ NÜKS) Tedavi sırasında yanıt yok ya da tedaviden sonra en geç 3 ay içinde hastalık (+): Primer progresif hastalık Erken relaps: Tedavi sonrası 3-12. aylar arasında Geç relaps: Tedavi bitiminden 12. aydan sonra TEDAVİ: (BEAM: Carmustine, Etoposide, Cytarabine and Melphalan) BEAM + OTOLOG HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE DESTEĞİNDE YÜKSEK DOZ KEMOTERAPİ Dr Toprak