ASİTLER VE BAZLAR
ASİTLER(HASİT) Asitler, suyla Hidrojen iyonları üreten hidrojen bileşimleridir. Hidrojen iyonları çözeltiyi asidik yapar. Asitler turnusol kağıdına kırmızı renk verir. Eski Türkçede hamız, ve bazı kaynaklarda da ekşit denir.Hidrojen Gıdaların çoğu asit içerir. Limonda sitrik asit, sirkede ise asetik asit bulunur. Farklı asitler, limona, sirkeye, ekşi elmaya ve şerbete keskin tadını verir. Aküler, sülfürik asit; midedeki sindirim sıvıları, hidroklorik asit içerir. Asitler, suda eridiğinde hidrojen iyonları (H+) üreten Madde çözeltileridir. Asit maddelerin çoğu, saf katılar, sıvılar ya da gazlar olarak bulunsa da, sadece suda eridiğinde asit gibi tepki verir.Madde
ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ Asitlerin özellikleri Sulu çözeltileri elektirik akımını iletir. PH cetvelinde arasındadır. Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler. Metallerle tepkimeye girerek tuz+H2 çıkartırlar. Suda çözündükleri zamanki iyonlaşma miktarlarına göre: Kuvvetli (tamamen iyonlaşan) asitler (örn:HCl) Zayıf (tamamen iyonlaşamayan) asitler (örn:CH3COOH) olmak üzere ikiye ayrılırlar.
ASİT TEPKİMELERİ Asit tepkimeleri Asitler, gösterge adı verilen özel bir boya eklenerek tespit edilmektedir. Örneğin, turnusol kağıdı asidik çözeltilerde maviden kırmızıya dönen bir gösterge boyası içerir. Asitlerin çoğu, çinko ve Magnezyum gibi metallerle karıştığında, hidrojen gazı üretir. Diğer bir test ise, asidi Sodyumbikarbonatla (NaHCO3) karıştırarak uygulanır. Asit kelimesi dilimize Latince olan asidus kelimesinden geçmiştir. Asidus ekşi anlamına gelmektedir.çinkoMagnezyumSodyum
ASİTLERİ BELİRLEMEK İÇİN BELİRTEÇLER
ASİTLERİN VERDİĞİ ZARARLAR Sülfürik asitin gözler ile temas etmesi sonucu gözde yaralanmalar meydana gelebilir. Çünkü asitlerin zararları arasında aşındırma ve tahrişe yol açabilme gibi faktörler bulunmaktadır. Derişim oranına bağlı olarak bu madde ciltte yanıklara yol açabilmektedir. Nitrik asitin konsantrasyon derecesi ile verebileceği zarar doğru orantılı olarak artış gösterir. Dumanlı ve derişim oranına bağlı olarak bu kimyasal madde de vücut ve gözler açısından tehlikeli olarak sınıflandırılmaktadır. Sıcaklığı yüksek seviyelere ulaşırsa zehirli özellik gösteren nitrojen oksit buharı ortaya çıkmaktadır
ASİTLERİN VERDİĞİ ZARARLAR Hidroflorikasit zayıf özellik gösteren kimyasal bir maddedir. Ama zayıf olması zararlı olmasını engellememektedir. Vücudun bir yerine değdiği zaman ciltte yanıklar oluşturur. Oluşturduğu yanıklar kısa sürede iyileşme göstermez. Ortaya çıkardığı buharın solunum yolu ile vücuda girmesi son derece sakıncalıdır. Çünkü buharı ölümle sonuçlanabilecek problemlere yol açabilmektedir HCN olarak adlandırılan asit zayıf özellikte bir asittir. Ama zayıf kimyasal özellikte olmasına rağmen özellik olarak tehlikesi oldukça yüksektir.Bu asit zehirlenmeye yol açabilmekte ve zehirlenme etkileri olarak kan basıncında düşme, hızlı gerçekleşen solunum, bilinç kaybı ve komaya girme görülebilmektedir.
BAZLAR
BAZLAR(BAZOH) Asitlerin Özellikleri Tatları ekşidir. Aşındırıcı özellikleri vardır. Cildi, mermer yüzeyi aşındırırlar ancak asitlerin çoğu plastik, cam veya metal yüzeyleri aşındıramazlar. Meyvelerin yapısında bulunurlar. Bazların Özellikleri Ele kayganlık hissi verirler. Tatları acıdır. Temizlik maddelerinin yapımında kullanılırlar.
BAZLAR
Bazların verdiği zararlar Evimizde sıklıkla kullandığımız temizlik malzemeleri genellikle bazik özellik taşırlar. Bu temizlik malzemelerin aşırı kullanımı cam, porselen ve kristal eşyaları aşındırarak matlaşmalarına neden olur. Bunun için temizlik malzemelerini kullanırken ölçüsünü iyi ayarlamak her koşulda yarar sağlayacaktır. Temizlikte kullandığımız çamaşır suyu, tuz ruhu gibi maddelerin ambalajlarının üzerinde "Deri ile temasından kaçınınız" yada "Tahriş edicidir, yanıcıdır" gibi uyarılara dikkat etmeliyiz. Çamaşır suyu(NaC10) ve tuz ruhu(HCI) gibi bileşenleri farklı iki temizlik malzemesi birbirine karıştırıldığında CI2 gibi toksik gazlar oluşmakta, bu gazlarda insanları zehirlemektedir. Aynı zamanda NH3 bulunan genel temizlik malzemeleriyle tuz ruhunun da karışması sakıncalıdır. Çünkü bu iki temizlik maddesi karıştırıldığında kanserojen etkisi olan NH4CI oluşmaktadır. Bunlara dikkat etmek sağlık açısından oldukça önemlidir. Bazların toksin etkileri vardır. Bu yüzden koklamak, buharını solumak vb. gibi durumlar solunum rahatsızlıklarına sebep olurlar. İnsan cildine teması halinde yakıcı ve tahriş edici olabiliyorlar. İnsan vücudunda en fazla zarar verebileceği organ ise belki de gözdür. Eğer göze değişik baz çözeltileri sıçrarsa kalıcı körlüğe neden olabilir. Temizlik yapıldığı sırada bu gibi ürünleri kullanırken koruyucu gözlük takmak gerekir.
BBazların toprağa veya suya karışması buraların kirlenmesine sebep olur. Ayrıca bazların zararları arasında en büyük zarar bazı kimyasalların bir araya geldiklerinde tek başına verecekleri zararlardan daha fazla zarar verebilmeleridir. Nehir sularına karıştıklarında balıkların ölümüne sebep olabilirler. NH3, nehir sularının pH değerini yükseltmekte ve balıkların yaşayamayacağı bir ortam oluşturmaktadır.
ASİT VE BAZLAR
ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ Asit ya da asidik özelliğe sahip olan maddeler ile baz ya da bazik özelliğe sahip olan maddelerin tepkimesi mümkündür. Bu tepkimelere "nötürleşme tepkimesi" adı da verilmektedir. Bu tepkimelerin maddelerin sınıflarına göre 5 bölüme ayrıldığını görebilmek mümkündür. Asit- Baz Tepkimesi: Bazlarla tepkimeye giren asitler tuz ve su oluşturmaktadırlar. Ancak bazın NH3 olması durumunda sadece tuz meydana geldiği ve suyun ortaya çıkmadığı görülür. Tuzun, asit anyonu ve baz katyonundan meydana geldiğini görmek mümkündür. Asit+ Baz = Tuz+ H2O Asit Oksit- Baz Tepkimesi: Bazlarla tepkimeye giren asit oksitlerin su ve tuz meydana getirdiği görülmektedir.
ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ Asit- Bazik Oksit Tepkimesi: Basit oksit ile tepkimeye giren asitler in tuz ve su meydana getirdiği görülür. Asit+ Bazik Oksit = Tuz + H2O Asit Oksit- Bazik Oksit Tepkimesi: Asit oksitler olarak adlandırılan susuz asitler ile bazik oksitler olarak adlandırılan susuz bazların tepkimeye girmeleri sonucunda sadece tuzun meydana geldiği ve su oluşturmadıkları görülür. Asit Oksit+ Bazik Oksit = Tuz Tuz- Asit Tepkimesi: Karbonat iyonu içermekte olan tuzların asitlerle tepkimeye girdiklerini görebilmek mümkündür. Bu tepkimelerin sonucunda tuz ve suyun yanı sıra CO2 de meydana gelmektedir. Bu tür tepkimeleri de asit baz tepkimeleri arasında değerlendirmek mümkündür. Tuz+ Asit = Tuz + CO2 + H2O