At Yetiştiriciliği
At, geçmişte bugünden daha önemli Atın, M. Ö. 3000 yıllarında evcilleştirildiği kabul edilmekte Besin Kaynağı (Et, Süt) İş Gücü
At Yetiştiriciliğinin Tarihi ve Önemi Tarih boyunca tarımda çekim, ulaşımda binek hayvanı olarak (iş gücünden faydalanma) kullanılmış Ordularda ikinci dünya savaşına kadar yoğun yararlanılmış Günümüzde tarımda makineleşme nedeniyle bu sektördeki önemi çok az Ordularda at ve atlı birlikler yok denecek kadar az Ancak günümüzde bazı ülkelerde veya bazı bölgelerde tarım ve diğer hizmetlerde atlardan yararlanma devam etmekte Günümüzde atlar genellikle düz yarışlar başta olmak üzere atlı sporlar amacıyla yetiştirilmekte
Yetiştirme Amacı At İş Hayvanı Yarış Atlı Sporlar Et Verimi Tarım Ulaşım Çekim Binek Yük taşıma At İkinci Dünya savaşından sonra makineleşme ile birlikte atlardan iş hayvanı olarak yararlanma, ülkelerin gelişmişlik düzeyine bağlı olarak oldukça azalmıştır. Yarış Atlı Sporlar Et Verimi
Bazı Avrupa Birliği Ülkeleri Çizelge. Çeşitli ülkelerde at sayısı (1000 Baş) (FAO) 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2014 DÜNYA 59 626 60 019 61 005 59 729 57 761 59 346 59 775 58 914 Türkiye 807 623 545 437 309 212 167 132 Bazı Avrupa Birliği Ülkeleri AB TOPLAM 4 644 4 183 3 743 4 049 3 967 3 821 3 996 3 451 İngiltere 145 165 169 175 180 370 390 400 Almanya 446 472 484 652 478 500 372 Fransa 364 294 319 338 349 426 423 410 İspanya 248 253 238 240 250 İtalya 273 246 271 324 280 200 373 391 Diğer Bazı Ülkeler ABD 5 013 5 151 5 069 5 130 5 240 9 200 10 000 10 260 Çin 11 146 10 979 10 296 10 040 8 916 7 641 6 787 6 030 Meksika 6 205 6 135 6 170 6 200 6 250 6 260 6 355 Brezilya 5 055 5 550 6 122 6 394 5 832 5 787 5 514 5 451 Bulgaristan 120 118 119 133 141 135 113 59 Yunanistan 116 74 49 36 30 27 33
Türkiye’de at yetiştiriciliği Osmanlı Dönemi Birinci dönem (Kuruluş- 1579) İkinci Dönem (1579-1876) Üçüncü Dönem (1876 sonrası) Cumhuriyet Dönemi
Arap Atı Nonius Percheron Haflinger
Atın Genel Özellikleri Atın Kökeni Atın Evciltilmesi Equus tarpan (Doğu Avrupa yabani atı) Equus prezevalski (Moğol yabani atı) Equus robustus (Orman yabani atı) Atın Genel Özellikleri
Atlarda verim özellikleri I. Tay Verimi II. İş Verimi (Yarış Performansı) Ölçülmesi ve etkileyen faktörler III. Et Verimi
Yarış Performansı Yarış Performansını etkileyen faktörler 3. Çevresel Genetik ve çevresel faktörlerin etkilediği kantitatif bir karakter 1. Genotip Yarış Performansı 3. Çevresel Faktörler 2. Vücut Yapısı
Yarış Performansını etkileyen faktörler 1. Genotip 2. Vücut Yapısı 3. Çevresel Faktörler a. Bakım – besleme ve idman b. Yarış mesafesi c. Pistin durumu d. Binicinin etkisi e. Cinsiyet f. Atın taşıdığı ağırlık (handikap ağırlığı) g. Yaş h. Ana Yaşı i. Hastalıklar
Dünya at eti üretimi (Ton) (FAO)
AB at eti üretimi (Ton) (FAO)
1. Maxilla ve mandibulanın yapısı 2. Incisive süt ve kalıcı dişler Atlarda Yaş Tayini Önemi Atlarda diş yapısı Yaş Tayini için gerekli bilgiler 1. Maxilla ve mandibulanın yapısı 2. Incisive süt ve kalıcı dişler 3. Arpacık Çukurluğu 4. İç Mine 5. Diş Yıldızı 6. Kırlangıç Kuyruğu 7. Diş Oluğu 8. Kesici dişlerin yaşa göre aşınma şekli
Yaş tayininde 4 önemli aşama Atlarda Yaş Tayini Yaş tayininde 4 önemli aşama 0 - 2,5 Yaş Arası: Süt dişlerinin çıkması ve süt dişlerindeki arpacık çukurluğunun aşınması 2,5 – 5 Yaş Arası: Süt dişlerinin düşmesi ve yerine kalıcı dişlerin çıkması 5 - 8 Yaş Arası: Alt kesici dişlerde arpacık çukurluğunun silinmesi 8 Yaşından Yukarı: Üst kesicilerde arpacık çukurluğunun silinmesi, iç mine, diş yıldızı, kırlangıç kuyruğu, diş oluğundaki değişimler