MYOLOGIA Önder ORHAN
Mis; fare Logos; Bilgi, bahis, konu Kaslar hareketin aktif organlarıdır. Bunun için kas sistemine AKTİF HAREKET SİSTEMİ adı verilmiştir. Mis; fare Logos; Bilgi, bahis, konu
KASLARIN BÖLÜMLENMESİ I. İskelet Kasları – Çizgili kaslar – İstemli II. Organ Kasları – Düz kaslar – İstemsiz III. Kalp Kası .
I. İskelet kasları Çizgili kaslar – İstemli Bu grubu oluşturan kasların büyük çoğunluğu iskelete yapışır. Genellikle iki kemik arasına gerilmişlerdir. Kasılmaları sonucu vücudun yer değiştirmesini sağlar. İskelete yapışmayanları da vardır. Örnek: M. orbicularis oris M.sphincter ani externus Mm. lingue proprius- Dilin iç (özel) kasları Mm. cutanei- Deri kası
II. Organ Kasları Düz kaslar – İstemsiz Bu grup kaslar boşluklu organlar ve kan damarlarının duvarında, bazı salgı beslerinde ve kıl köklerinde bulunur. Enine çizgilenme göstermez. Renkleri soluk ve mattır. Çalışmaları autonom sinir sisteminin kontrolü altındadır. M.retractor penis; Düz kas olduğu halde sığırda enine çizgili kaslar gibi istemli olarak çalışır. M.retrococcygeus; Organ kası olup istem dışı çalışır, fakat iskelete yapışmakla kendi grubundaki kaslardan farklı bir durum gösterir
III. Kalp kası Kas liflerinin çizgilenme göstermesi ve renginin kırmızı olması ile iskelet kaslarına, İstem dışı çalışmasıyla organ kaslarına benzer. Kalbin myocard’ını oluşturur.
Kaslarda Yapı- Fonksiyon İlişkisi 9- Substantia compacta’dan orijin alan fibril (Sharpey) 8-Periosteum Tendon Fibra muscularis- Kas ipliği Fasiculus musculares- Kas teli demetleri Kas 1- Endomysium (Fibra muscularis) 2-Perimysium (Fasiculus musculares) 4- Epimysium (Kas) Epimysium kasın uçlarına doğru, içlerindeki kontraktil dokuyu da kaybederek kirişsel uzantılara dönüşür. Tendo adı verilen kirişsel uzantılar kası kemiğin periost’una bağlar.
İskelet kası Origo :Kasın çıkış bölgesi Venter:Kas tam ortası Fibra muscularis’lerin uzunluğu Fibra muscularis’lerin sayısı Penniform Origo :Kasın çıkış bölgesi Venter:Kas tam ortası Terminatio - insertio : Kasın sonlanma bölgesi Anatomik Kesit Fizyolojik Kesit
Caput, Venter, Cauda CAPUT - ORIGO VENTER – KAS KARNI CAUDA - TERMINATIO
KASLARIN YARDIMCI AYGITLARI Fascia’lar Tendo’lar Bursa synovialis Vagina synovialis tendinis Vagina fibrosa tendinis Trochlea muscularis
Fascia -Akzar Fascia’lar kasları, dolayısıyla bütün vücudu saran , sağlam, dayanıklı ve parlak renkli zarlardır. Vücut fascia’ları, fascia superficialis ve fascia profunda olmak üzere ikiye ayrılır.
Fascia superficialis Derinin hemen altında yer alır ve içinde yüzlek damar ve sinirlerin yer aldığı kesif bir bağ doku ile deriden ayrılır. İnce ve gevşek bağ dokudan oluşan bu fascia altındaki dokulara sıkıca yapışabilir. İçine belli bölgelerde kas iplikleri katılarak m. cutaneus isimli deri kasını oluşturur.
Fascia profunda Kaslarla ve bazı bölgelerde kemiklerle temas halinde olan fascia’dır. Kemiklerin periost ve kasların perimysium’larına yapışarak onları sıkıca sarar ve birbirine bağlar. Kasları bireysel olarak sardıkları gibi, kas grupları arasına sokularak septa intermuscularis’ler ve belirli bölgelerde retineculae musculorum veya tendineum denen kordon şeklinde yapılar oluşturur. Vagina fibrosa tendinis Retinaculum musculorum
TENDO - Kiriş Kasların kasılma gücünü kemiklere ileten, sıkı bağ dokudan yapılmış aktarma organlarıdır. Fibra’ları birbirine paralel dizilmiştir. Kemiğin periosteum’una bağlanarak sonlanır. İp ya da urgan şeklindedir. Yassı kasların uçlarında olduğu gibi yassı ve yaygında olabilir. Bu yassı ve yaygın kirişlere aponeurosis adı verilir. Çekme güçleri çok fazla olmasına rağmen basınca dayanamazlar.
Os sesamoides Kirişler geçtikleri yerlerde yer yer kemik basıncına maruz kalabilirler. Bu bölgelerde kıkırdak veya kemikler şekillenir. Böyle kemiklere susam kemiği , os sesamoides adı verilir. Patella vücuttaki en büyük susam kemiğidir.
Bursa synovialis- Synovia dolu keseler Vagina synovialis tendinis- Kiriş kını Vagina fibrosa tendinis- Kas kirişlerini yerinde tespite yarayan kın biçimindeki oluşumlardır. Bursa synovialis subcutanea Bursa synovialis submuscularis Bursa synovialis subtendinea Bursa synovialis subligamentosa Bursa synovialis subfasciale
M.flexor digitorum superficialis M.flexor digitorum profundun Ligamentum annulare M.flexor digitorum superficialis M.flexor digitorum profundun Bursa subtendinea calcanei Bursa subcutanea calcanei Vagina synovialis tendinis Vagina fibrosa tendinis- Ligamentum annulare
KASLARIN FONKSİYONEL İSİMLERİ Sinerjist kaslar- Grup halinde çalışan kaslar Antagonist “ - Zıt çalışan kaslar Depressor “ - Bastıran kaslar Levator “ - Yukarıya kaldıran kaslar Flexor “ - Açıyı daraltan (Büken) kaslar Extensor “ - Açıyı genişleten (Geren) kaslar Dilatator “ - Genişleten kaslar Sphincter “ - Büzen, kapatan kaslar Retractor “ - Geriye çeken kaslar
Rotator kaslar- Döndüren kaslar Compressor “- Baskılayan kaslar Pronator “- Baş parmağı içe çeviren kaslar Supinator “ - Baş parmağı dışa çeviren kaslar Cremaster “ - Yukarıya çeken kaslar Corrugator “ - Kırışıklık yapan kaslar Abductor “ - Median hattan uzaklaştıran kaslar Adductor “ - Median hatta yaklaştıran kaslar Detrusor “ - İçi boş organları büzerek iten kaslar Constrictor “ -Sınırladıkları organların duvarlarını daraltan ya da sıkan kaslar Eractor “ - Doğrulmayı sağlayan, kaldıran kaslar