HESAP KavramI
Hesap Nedir ? Aynı nitelikteki işlemlerin artış ve azalışlarının izlendiği çizelgelere hesap denir. Örnek : Kasa Hesabı – Bankalar Hesabı vb. Uygulamada kolaylık olması için T şekli ile gösterilir.
Hesaplara İlişkin Terimler Hesap Açma Hesabın borç yada alacak tarafına ilk kayıt yapılması ile hesabın kullanılmaya başlanması. Hesabın Borçlandırılması Bir işlemin hesabın borç tarafına yazılması. Hesabın Alacaklandırılması Bir işlemin hesabın alacak tarafına yazılması.
Hesaplara İlişkin Terimler Hesabın Kalan (Bakiye) Vermesi Borç ve Alacak tutarları arasındaki farka denir. Hesabın Kapalı Olması Hesabın borç ve alacak kalanlarının birbirine eşit olması. Aktif Karakterli Hesap Açılış kaydı borç tarafına yapılan hesaptır. Pasif Karakterli Hesap Açılış kaydı alacak tarafına yapılan hesaptır.
Hesapların İşleyiş Kuralları Varlık ve Kaynaklardaki artış ve azalışların hesabın hangi tarafına (borç – alacak) yazılacağı önemlidir. Bu işleyişi öğrenebilmek için hesapları ikiye ayırırız. Bilanço Hesapları Aktif (Varlık) Hesapları Pasif (Kaynak) Hesapları Gelir Tablosu Hesapları Gelir Hesapları Gider Hesapları
Hesapların İşleyiş Kuralları Aktif (Varlık) Hesapların İşleyişi Borç Alacak İlk Kayıt Azalış Artış Hesap Planında yanında (-) işaretli hesaplar göreceksiniz. Bu hesaplara biz Aktifi Düzenleyici Hesaplar diyeceğiz. Tam tersi işleyişle çalışırlar. Örnek: 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-)
Hesapların İşleyiş Kuralları Pasif (Kaynak) Hesapların İşleyişi Borç Alacak Azalış İlk Kayıt Artış Hesap Planında yanında (-) işaretli hesaplar göreceksiniz. Bu hesaplara biz Pasifi Düzenleyici Hesaplar diyeceğiz. Tam tersi işleyişle çalışırlar. Örnek: 322 Borç Senetleri Reeskontu (-)
Hesapların İşleyiş Kuralları Gelir Hesaplarının İşleyişi Borç Alacak Azalış İlk Kayıt Artış Hesap Planında yanında (-) işaretli hesaplar göreceksiniz. Tam tersi işleyişle çalışırlar. Örnek: Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
Hesapların İşleyiş Kuralları Gider Hesaplarının İşleyişi Borç Alacak İlk Kayıt Azalış Artış Hesap Planında yanında (-) işaretli hesaplar göreceksiniz. Tam tersi işleyişle çalışırlar. Örnek: Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
Hesap planı 0 Hesap Grubu (Hazır Değer) 0 Büyük Defter Hesabı (Kasa) Bir işletmede kullanılacak hesapların gruplandırılmış olarak yer aldığı listeye hesap planı denir. Listede hesaplar desimal (ondalık) sisteme göre kodlanır. Örnek: 100 Kasa Hesabı 1 Hesap Sınıfı (Dönen Varlıklar) 0 Hesap Grubu (Hazır Değer) 0 Büyük Defter Hesabı (Kasa)
Hesap planı Hesap listesi oluşturulurken uyulması gereken kurallar: Hesaplar ihtiyaçlara cevap verilecek şekilde ve belirlenmeli. Mali tabloları hazırlarken hız kazandırmalı. Muhasebenin temel kavramlarına uygun olmalı. Değişikliklere imkan verecek yapıda olmalı. Ülkemizde bilanço esasına göre defter tutan tacirler 01 Ocak 1994 tarihinden itibaren Tek Düzen Hesap Planını uygulamak zorundadır.