Dündar UYAR İlköğretim Müfettişleri Başkan Yardımcısı BEYİN FIRTINASI Dündar UYAR İlköğretim Müfettişleri Başkan Yardımcısı

BEYİN FIRTINASI NEDİR ? Bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası, değişik fikirlerin ortaya konuşunu destekler, böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikir üretilir. Gruplar, bu tekniği uygulayarak daha yaratıcı bir şekilde belirli bir konuda hızlı bir süreç içinde çok sayıda fikir üretirler.

BEYİN FIRTINASININ FAYDALARI Gruptakilerin bilgilerini, tecrübelerini ve öngörülerini birleştirir. Grubun bütün olarak bilgilerini ve tecrübelerini ortaya koymasına yardımcı olur. Grubun bütünün katılımını sağlar.

NE ZAMAN KULLANABİLİRİZ ? Misyon, vizyon ve gelişim hedeflerini belirlerken, Öğretmen, öğrenci vb. grupların katılımını sağlamak için, Öğrenci, personel, veli gibi grupların fikirleri arasında öncelik taşıyanların belirlenmesinde, Fazla sıklıkla toplanmayan gruplarda fikir üretiminde, Büyük değişim yaratacak fikirleri ortaya çıkarmak için, Personele görüşlerini açıklama fırsatı yaratmak için, Eleştiriyi formülleştirmek için, Görüş birliğine ulaşmak için, Problem çözümünde, Yaratıcı fikirler üretmede.

BEYİN FIRTINASININ TEMEL KURALLARI Bütün Öneriler kabul edilir ve listelenir. Hiçbir öneri eleştirilmez, Fikirlerin özgürce açıklanması desteklenir. Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz, fikirler sorgulanmaz, yargılanmaz, Bütün fikirler ortaya konuncaya kadar önerilerin ortaya konuşu devam eder, Fikirlerin sınıflandırılması sağlanır, Benzer fikirler ortaya atanın kabulü ile gruplandırılır ve geliştirilir.

Beyin fırtınasının UYGULAMA KURALLARI Her grup üyesi her turda yalnız bir fikir söyler, Fikirler sıra ile ve dönüşümlü olarak söylenir. Hızla bir kişiden diğerine geçilir, Grup üyeleri sıra kendilerine geldiğinde söyleyecek fikirleri yoksa “geçiniz” der. Her fikir; çılgınca, mantıksızca, aptalca, uygun değil veya tekrar ediliyor gibi görünse bile kabul edilir ve tahtaya yazılır, Süreç, gruptakilerin bütün fikirleri tamamlanıncaya kadar devam eder.

Nasıl beyin fırtınası yaratırız ? I. BASAMAK : FİKİR ÜRETME Ekip lideri beyin fırtınası için konuyu gözden geçirerek herkesin anlayabileceği sadelikte gruba bildirir, Belirli bir fikir üretme süresi tespit edilir ( 15-20 dakika gibi), Gruptakiler her turda bir fikir söyler, o turda fikri yok ise geçiniz der, Ekip lideri her fikri özetleyerek tahtaya yazar ( 1-2 kelime şeklinde), Fikir ortaya atan kişinin, fikrin anlamını koruduğunu kabul etmesi gerekir, Bir kişinin fikri, daha önce kaydedilen bir başka fikirle bağlantılı olabilir, Fikirlerin sayıca çokluğu önemlidir, Ekip lideri bir sonraki aşamaya geçmeden önce, gruba kaydedilecek daha başka fikirlerinin olup olmadığını sorar.

II. BASAMAK :FİKİRLERİ TARTIŞMA VE GRUPLANDIRMA Ortaya atılan fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam olarak anlaşılması sağlanır, Bu bölümün sonunda bütün grup üyelerinin bir fikir üzerinde hem fikir olması zorunluluk değildir, Grup üyelerinin aydınlatılmasını istedikleri noktalar üzerinde beyin fırtınası yaratılarak tartışılır, Aynı özelliği taşıyan fikirler gruplandırılarak birleştirilir.

III.BASAMAK : Fikirlerin seçimi ve karar verme Amaca uygun olmayan, grubun becerilerinin dışında ve daha önceden tanımlanmış fikirler elenir, Amaca en uygun fikirler seçilir, Seçilen fikirlerin uygulama kararı verilir.

BEYİN FIRTINASI UYGULAMASI ipuçları Grup tarafından beyin fırtınası temel kuralları gözden geçirilip üzerinde anlaşılır, İlk defa beyin fırtınası tekniği uygulamasına katılacak olanlar kendi konu alanlarında fikirlerini yoğunlaştırmakta zorlanacakları için kendi konuları dışında bir konu ile ilk uygulama yapılır, İlk uygulamanın bitiminde beyin fırtınası temel kurallarının uygulanıp uygulanamadığı tartışılır. Tartışmada şu sorulara yer verilir : Yaratıcı düşünce desteklendi mi ? Fikirler üretilirken herhangi birisi tarafından eleştirildi mi ? Grup tarafından konuya yönelik fikir geliştirildi mi? Veya çözüm üretildi mi ?

EGSERSİZ 1 ( İlk uygulama için ) Üzerinde deriden bir ipe takılı camdan yapılmış barış ambleminden başka bir şey bulunmayan bir denizci ıssız bir adaya terk ediliyor. Bu denizci, elindeki materyal ile neler yapabilir ?

İŞLEM BASAMAKLARI Grup, 15 dakika içinde denizcinin elindeki bu materyal ile neler yapabileceği konusunda fikir üretecektir. Grup, daha sonraki 15 dakika içinde üretilen fikirleri sınıflandıracak ve içinden en iyilerini seçecektir. Grup, ilk uygulamayı tamamladıktan sonra daha kapsamlı bir konu üzerinde beyin fırtınası uygular. DİKKAT !!! Eğer grup, verilen sürede 15 veya daha az sayıda fikir üretebilmiş ise beyin fırtınası egzersizine devam edilmelidir. Bu amaçla, aşağıda verilen konulardan biri seçilerek egzersizlere devam edilir.

ÖRNEK KONULAR Not :Aşağıda verilen konular üzerinde beyin fırtınası tekniğini uygulayarak fikir üretebilirsiniz. Bu konular örnek olarak verilmekle birlikte bunlarla sınırlı değildir. -Öğrencilerin farklı öğrenme biçimlerini dikkate aldığımızda hangi öğretim metodları kullanılmalı ? -İyi bir okuma alışkanlığı olan öğrenci ne kadar okumalıdır? (Farklı öğrenci sınıf seviyeleri için ayrı ayrı belirlenmeli) -Öğrencilerde okuma alışkanlığını geliştirmek için onları nasıl yönlendirmeliyiz ? -Öğrencilerde düşündüklerini yazılı olarak, doğru bir şekilde ifade edebilme becerisini nasıl geliştirebiliriz ? -Öğrencilerde düşündüklerini sözlü olarak, doğru bir şekilde ifade edebilme becerisini nasıl geliştirebiliriz ? -

( devam ) -Öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alarak ve onların güçlü yönlerini geliştirecek şekilde aralarında nasıl bir görev dağılımı yapmalıyız? -Başarıyı ödüllendirmede her öğrenci için başarı kriterinin ayrı olacağını dikkate alarak başarıyı nasıl ödüllendirebiliriz ? -Öğrenciler arasındaki farklılıklar dikkate alındığında bütün öğrenciler nasıl motive edilebilir ? -Bütün öğrencilerin ilgisini öğrenmeye ne şekilde sevk edebiliriz? -Öğrencilerin görme, işitme problemlerini ve diğer bireysel rahatsızlıklarını ne şekilde tespit edebiliriz ? -Öğrencilerde yavaş okuma, yazma ve anlama problemlerini nasıl çözebiliriz ?

( devam ) -Öğrencilerde, yazı yazar iken doğru bir şekilde defteri ve kalemi kullanma becerisini nasıl geliştirebiliriz ? -Öğrencilerimiz öğrenmeyi biliyorlar mı ? -Öğrencilerimiz nasıl öğreniyor ? -Öğrencilerimize öğrenmeyi nasıl öğretelim ? -Öğrencilerimizin öğrenmesine nasıl rehberlik edelim ?