2015 MART AYI POLİTİK EKONOMİK RAPOR 21 MART 2015 Prof. Dr. Arif YAVUZ İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi

BUGÜN 21 MART 2015 Dolar: 2,574 TL Brent Petrol: 55,18 Dolar Parite: 1,0820 Euro/Dolar Altın: 1,182 Dolar/Ons Borsa: 82.506

2015 ŞUBAT AYI RAPORU DÖVİZ DURUMU (Tahminimiz doğru çıktı) 14 Şubat 2015 tarihinde dolar 2,455 TL idi. Bir önceki 2015 Şubat ayı raporunda ABD Dolarının 2,540 TL yi geçeceğini söylemiştik. Tahminimiz doğru çıktı, Dolar 2,574 TL oldu.

2015 ŞUBAT AYI RAPORU BRENT PETROL (Tahminimiz biraz sapmıştır.) 14 Şubat 2015 tarihinde Brent Petrol 61,36 Dolar idi. Bir önceki raporda Brent Petrolün 55 Doların altına inmeyeceği55-62 dolar arasında seyir edeceğini belirtmiştik Tahminimiz biraz saptı, Brent Petrol 53-62 dolar arasında seyir etti.

2015 ŞUBAT AYI RAPORU EURO/DOLAR PARİTESİ (Tahminimiz doğru çıktı) 14 Şubat 2015 tarihinde Euro/Dolar paritesi 1,1389 Eoru/Dolar idi. 2015 Şubat ayı raporunda Euro/Dolar paritesinin1,10’un altına ineceğini söylemiştik. Tahminimiz doğru çıktı, Euro/Dolar paritesi 1,0496’ya kadar düştü ve 1,0820’den kapattı.

2015 ŞUBAT AYI RAPORU ALTIN (Tahminimiz biraz sapmıştır) 14 Şubat 2015 tarihinde altının onsu 1,229 Dolar idi. 2015 Şubat ayı raporunda altının onsunun 1200 ile 1300 dolar arasında hareket edeceğini söylemiştik. Tahminimiz biraz sapmıştır. Altın 1,150 dolar ile 1300 dolar arasında seyir etmiştir.

2015 ŞUBAT AYI RAPORU FAİZLER (Tahminimiz tutmamıştır.) 2015 Şubat ayı raporunda TC Merkez Bankasının faizleri 0,50 puan düşüreceğini söylemiştik. Tahminimiz doğru çıkmadı. Merkez Bankası faizleri hiç değiştirmedi. Gecelik borç alma 7,50 borç verme 11,25 dir. Haftalık repo ise (politika) % 7,75 dir.

2015 ŞUBAT AYI RAPORU FITCH’İN NOT KARARI (Tahminimiz doğru çıktı) Bir önceki raporda, Fitch’in Türkiye ile ilgili notunu değiştirmeyeceğini söylemiştik. Tahminimiz doğru çıktı, Fitch 20 Mart 2015 tarihli raporunda, Türkiye’nin notunu değiştirmedi. Notu aynen BBB- ve görünümü de Durağan olarak korudu. Bu not 31 Aralık 2014 tarihindeki notun aynısıdır.

KISA VADEDE TÜRKİYE EKONOMİSİNİ ETKİLEYECEK FAKTÖRLER 21 Nisan 2015 Salı günü toplanacak TC Merkez Bankası para politikası komitesi kararı 22 Nisan 2015 Çarşamba günü toplanacak FED (Amerikan Merkez Bankası) ’in faiz arttırma kararı 10 Nisan 2015 günü Moodys’in Türkiye ile ilgili not kararı Tusiad ve Koç Holding ile hükümet ilişkilerinin bozulması İşid Olayı ve Kuzey Irak’ta Kürdistan Devletinin kurulması Güneydoğu Sorunu ve Çözüm Süreci Küresel ekonomik güçler ve Batı ülkeleri ile olan ilişkiler Fetullah Gülen Cemaati Hareketi Cumhurbaşkanı Sayın Tayyip Erdoğan ile Başbakan Sayın Ahmet Davutoğlu arasındaki ilişkilerin zayıflaması Mit Müsteşarı Hakan Fidan’ın milletvekilliği adaylığından çekilmesi Süleyman Şah Türbesinin taşınması Türkiye’nin ABD ile yaptığı, muhalif gruplarına yönelik eğit-donat anlaşması ( Esad’a ve Işid’e karşı muhalif gruplar) Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 9 Mart da tahvil alımına başlaması Citibank, Hsbc ve Rbs bankasının Türkiye ile ilgili kararları ABD’de 74 senatörün Dış İşleri Bakanı John Kerry’ye mektup yazması İşid’in eylem yapması

KISA VADEDE PİYASALAR VE EKONOMİK GÖRÜNÜM (1-2 AYLIK SÜRE) 17 Mart 2015 Salı günü TC Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplandı ve faizleri değiştirmedi. 18 Mart 2015 Çarşamba günü FED faizleri arttırmadı. Tutanaktan sabırlı kelimesini çıkardı ama faizleri arttırmak için sabırsız olmayacağız dedi. 20 Mart 2015 tarihinde Fitch Türkiye ile ilgili rapor yayınladı, Türkiye’nin notunu değiştirmedi. BBB-(yatırım yapılabilir) seviyesinde ve görünümü durağanda korudu. 21 Nisan 2015 Salı günü toplanacak TC Merkez Bankası Para Politikası Kurulunun faizleri değiştirmeyeceğini ve aynı tutacağını tahmin etmekteyiz. 22 Nisan 2015 Çarşamba günü açıklanacak FED kararlarında faizlerin arttırılmayacağını tahmin etmekteyiz. 10 Nisan 2015 tarihinde Moodys Türkiye ile ilgili notu değiştirmeyeceğini tahmin etmekteyiz. Tusiad ve Koç Holding ile Hükümetin ilişkileri zayıflamaktadır. Bu durum ekonomiye olumsuz etki yapmaktadır. Bunun örneği, Kalamış Marina ihalesini alan Koç Grubu’nun ihale hakkından vazgeçmesidir. Kadıköy Belediyesi yürütmeyi durdurma kararı aldığı için Koç grubu ihaleden vazgeçmiştir. Ancak, Koç grubunun ihaleden çekildiği gün, özelleştirme idaresi aynı gün Marina’nın yeni imar planını resmi gazetede yayınlamıştır.

8. Kuzey Irak’da, Kürdistan devletinin kurulmasına karşı gelinmesi ve Güneydoğu Sorunu ve Çözüm Süreci konusunda başarısız olunması durumunda ekonomi olumsuz etkilenecektir. 9. Türkiye’nin yüzünü batıdan doğuya çevirmesi ve küresel politik ekonomik güçlerle ve batı ile olan ilişkilerinin zarar görmesi ülkemiz ekonomisine olumsuz etki edecektir. 10. Sayın Cumhurbaşkanı ile Sayın Başbakan arasında ilişkilerin zayıflaması ve bozulması ekonomiye olumsuz etki edecektir. Bu ilişkinin zayıfladığını gösteren olaylar; Sayın Cumhurbaşkanı ile Sayın Ali Babacan’ın MB Başkanı Erdem Başçı ile ilgili farklı-zıt sözler söylemesi Sayın Cumhurbaşkanı ile Sayın Beşir Atalay’ın Erdem Başçı ile ilgili farklı-zıt sözler söylemesi Aynı konuda Sayın Mehmet Şimşek’in farklı-zıt sözler söylemesi Başbakanın ve hükümetin önerdiği çözüm süreci ile ilgili bir izleme heyetinin kurulması konusunda, Cumhurbaşkanının bu izleme heyetinin oluşturulmasını doğru bulmadığını söylemesi Mit Müsteşarı Hakan Fidan’ın milletvekilliği adaylığından çekilmesi

Süleyman Şah Türbesinin taşınması Işid’in bu türbeye saldırısını engellediği için doğru olmuştur. Türkiye’nin ABD ile beraber Esad’a ve Işid’e muhalif grupları eğitmesi ve donatması, ülkemizde Işid’in eylem yapmasına neden olabilir. Avrupa Merkez Bankası ilk olarak 9 Mart 2015 tarihinde 60 milyar Euro tahvil alımına başlamıştır. 2016 Eylül ayına kadar, her ay 60 milyar Euro basacaktır. Bu durum uzun vadede Avrupa ekonomisini toparlayacaktır. Bu ay çok önemli 3 gelişme olmuştur. Citibank, Akbank’daki hisselerin tamamını satmıştır. Ayrıca HSBC Bankası Türkiye’deki mal varlığını satacağını ve Türkiye’den çıkacağını söylemiştir. Diğer bir önemli İngiliz Bankası RBS (Royal Bank of Scotland) de Türkiye’deki faaliyetini durduracağını ve Türkiye’den çıkacağını belirtmiştir. Mart ayında bir önemli gelişme daha olmuştur. ABD kongresinin 100 senetorden oluşan senatosunun 74 üyesi, Dış İşleri Bakanı John Kerry’e bir mektup gönderdi. Bu mektupta, “Türkiye’de medyaya baskı ve sansür vardır.” denildi. “ Bu durum, özgür toplum, özgür teşebbüs, hukukun üstünlüğü, fırsat eşitliği, ve demokrasinin temel prensiplerine aykırıdır.” denildi. Sayın Cumhurbaşknı Tayyip Erdoğan ile bu husus hakkında görüşülmesi istendi. Bu olayın benzerini, 2015 Şubat ayında ABD temsilciler meclisinin 88 üyesi yapmış ve John Kerry’e mektup göndermişlerdi. Işid, müslüman ülkelerde eylem ve bombalı saldırı yapmaya başladı. Tunus’da müzeye saldırdılar ve 17 kişiyi öldürdüler. Yemen’de 2 Şii camisine saldırıldı. 3 intihar bombacısı 142 kişinin ölümüne neden olmuştur. Işid’in ülkemizde benzer olay yapması durumunda ülkemiz ekonomisine zarar verecektir.

ÖNÜMÜZDE 3 DÖNEM BULUNMAKTADIR 1. Dönem: Kısa vade (1-2 Aylık Süre) (2015 Mart-Nisan ) 2. Dönem: Orta Vade (2015 Nisan-Haziran arası seçime kadar olan süre) 3. Dönem: 2015 Haziran Genel seçimler sonrası dönem

1. DÖNEM Kısa vade (1-2 Aylık Süre) 2015 Mart-Nisan Ayları

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) Döviz Durumu Bugün 21 Mart 2015 Dolar 2,574’dir. Bu 1-2 aylık sürede politik-ekonomik risklerden dolayı Doların yükseliş trendine devam edeceğini düşünüyoruz. Bu dönemde doların 1 aşağı 2 yukarı çıkacağını beklemekteyiz. Doların 2,550’nin altına inmeyeceğini ve 2,680’ı geçeceğini tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) Brent Petrol Bugün 21 Mart 2015 Brent Petrol 55,18 Dolar. Biz artık petrolün düşüş trendini bitirdiğini düşünüyoruz. Petrolün şimdilik 53 ve 62 aralığında seyir yapacağını tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) Euro/Dolar Paritesi Bugün 21 Mart 2015 Parite 1,0820 Euro/dolardır. Bu dönemde 1-2 aylık sürede Euro/Dolar Paritesinin 1,05’in altına ineceğini tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) ALTIN Bugün 21 Mart 2015 altının onsu 1,182 dolardır. Biz bu 1-2 aylık sürede altının 1150 ve 1300 arasındaki bantta yatay seyir edeceğini düşünüyoruz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) FAİZLER Şu anda TC Merkez Bankası (MB) gecelik faiz oranları borç alma 7,50, borç verme ise 11,25’dir. Politika faiz oranı ise (haftalık rapor) % 7,75 dir. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 21 Nisanda toplandığında faizleri değiştirmeyeceğini ve aynı tutacağını tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) ENFLASYON Petrol fiyatının düşmesinden dolayı enflasyon düşüş trendine girmişti ve 7,24’lere kadar gelmişti. Petrolün düşüş trendini bitirmesi ve döviz kurunun artmasından dolayı biz artık enflasyonun düşmeyeceğini ve hatta çıkacağını tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) BORSA Bugün 21 Mart 2015 Borsa 82.506 dır. Biz artık İstanbul Borsasının düşüş trendine girdiğini düşünüyoruz. Kısa vadede borsanın 75.000’in altına ineceğini tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) EKONOMİ VE İÇ PİYASA Bu dönemde, dövizin artmasından ve politik risklerden dolayı ekonominin ve iç piyasanın daha da kötü olacağını tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ Ekonominin ve piyasanın kötü olacağını düşündüğümüz ve döviz kurunun artmasından dolayı, gayrimenkul fiyatlarının döviz bazında düşeceğini tahmin etmekteyiz.

1. DÖNEM KISA VADE (1-2 AYLIK SÜRE) ÖNERİLERİMİZ Dövizin yükseliş trendine devam edeceğini düşünmekteyiz. Bu nedenle kesinlikle döviz borcundan çıkılmasını ve borcumuzu TL’ye çevirmemizi öneriyoruz. Döviz borçlanmak zorunda isek, Euro/dolar paritesinin düşmesini beklediğimizden dolayı Euro borçlanmasını öneriyoruz. Mevcut nakitlerimizi dolara çevirmemizi ve dolarda tutmamızı tavsiye ediyoruz. İç piyasanın bozulacağından dolayı açık hesapların kapatılmasını öneriyoruz. Mevcut çek ve senetlerin nakite çevrilmesini ve dolar yapılmasını tavsiye ediyoruz. Bu dönemde, şirketlerin yatırım yapmasını kesinlikle önermemekteyiz, beklenilmesini tavsiye ediyoruz. Bu dönemde gayri menkul alınmasını kesinlikle önermemekteyiz. Çünkü gayri menkul fiyatlarının Dolar bazında düşeceğini tahmin etmekteyiz.

8. Faizlerin artık düşeceğini düşünmüyoruz 8. Faizlerin artık düşeceğini düşünmüyoruz. Kısa vadede yerinde sayacağını ve sonraları ise artış trendine gireceğini tahmin etmekteyiz. Bu nedenle rotatiflerin kapatılmasını ve taksitli uzun vadeli krediye girilmesini önermekteyiz. 9. Altın düşüş trendini bitirdiğini düşündüğümüzden dolayı varsa altın borçlarının kapatılmasını öneriyoruz. 10. Euro/dolar paritesinin düşmeye devam edeceğini beklediğimizden dolayı malımızı Dolarla satmayı tavsiye ediyoruz. Dolar/TL kurunun çıkış trendine girdiğini düşündüğümüz için, doların düşmesinin alım fırsatı olduğunu düşünüyoruz. Euro/Dolar paritesinin 1,07 - 1,08 in üstüne çıktığında satılmasını öneriyoruz. İstanbul Borsasının düşüş trendine girdiğini düşündüğümüz için hisse senedi alınmamasını tavsiye etmiyoruz.

2. DÖNEM 2015 Haziran Genel seçimine kadar olan dönem (2015 Nisan-Haziran Arası)

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) FAİZLER Bu 2. dönemde, TC Merkez Bankasının her ay ki toplantısında faizleri düşürmeyeceğini ve aynı tutacağını tahmin etmekteyiz. Daha sonra ise, dövizin ve enflasyonun artmasından dolayı faizlerin yükseleceğini tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) ENFLASYON Bu 2. dönemde, petrol fiyatlarının ve dövizin artmasından dolayı enflasyonun çıkacağını tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) DÖVİZ Dövizin yükseliş trendine devam edeceğini düşünüyoruz. 2015 Haziran Genel seçiminden önce doların 2.700 TL’yi geçeceğini tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) BRENT PETROL Brent Petrol 20 Haziran 2014 tarihinde 115 Dolar idi. 2014 Haziran ayından beri, Brent Petrol düşme trendine girmiştir. Biz artık Brent petrolün düşüş trendini bitirdiğini düşünmekteyiz. Bu dönemde, Brent petrolün 53 ile 62 dolar arasında seyir edeceğini tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) EURO/DOLAR PARİTESİ 2015 Yılı içinde Euro/Dolar Paritesinin 1’e 1 olacağını tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) ALTIN Biz bu dönemde altının ons fiyatının 1150 Dolar ile 1300 Dolar arasında seyir edeceğini tahmin etmekteyiz.

2. DÖNEM (2015 Nisan-Haziran Arası) BORSA Biz bu dönemde İstanbul Borsasının 70.000’in altına ineceğini tahmin etmekteyiz.

2015 Haziran Genel Seçimler Sonrası Dönem

3. DÖNEM 2015 HAZİRAN GENEL SEÇİMLER SONRASI DÖNEM Bu 3. dönem ile ilgili şu anda tahminde bulunmamız mümkün görülmemektedir. 2015 Haziran sonrası ile ilgili tahminlerimizi 2015 Nisan raporunda yapacağız.

TEŞEKKÜR EDERİZ.