ÖĞRETİM tEKNOLOJİLERİ ve Materyal TasarIMI 1. BÖLÜM TEMEL KAVRAMLAR

Eğİtİm Nedİr? Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme süreci (Ertürk, 1997) Öğrenme, bir davranış değişikliğinin ya da yeni bir davranışın oluşması, eğitim ise içinde yaşanılan toplumca arzu edilen davranışların bireyde oluşması sürecidir (Çilenti, 1984).

Eğitim tanımlarında ortak olan yönler; Eğitim bir süreçtir. Bireyin davranışlarında istenilen yönde bir değişim amaçlanmaktadır. Davranışlardaki değişim, kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir Eğitim sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır.

Öğretİm Nedİr? Eğitimin okulda ya da sınıf ortamında, planlı ve programlı olarak yürütülen kısmıdır. Eğitim sistemi içerisinde yer alan alt sistem yada süreç (örneğin; geometri öğretimi) Belirli bir öğrenci grubu ve belirli bir içerik için belirli bir ortamda öğrenmenin gerçekleşmesine rehberlik eden ve planlı olarak gerçekleştirilen etkinliklerden oluşan bir süreçtir. Öğremenin belli bir amaç doğrultusunda başlatılması, yönlendirilmesi, kolaylaştırılması ve gerçekleştirilmesi sürecine de öğretim diyebiliriz.

Öğrenme Nedİr? Genel anlamda öğrenme, bireyde kalıtımdan bağımsız olarak değişiklik oluşmasıdır. Bu değişiklik, bakış açısında davranışta, algılamada, güdülemede ya da bunların bunların birleşiminde ortaya çıkabilir. Öğrenme belli bir yaş döneminde yapılıp bitirilen, belli bir sürede sonuçlanan bir olay değildir. Öğrenme süreklidir. Etkinliklerin öğretmen tarafından gerçekleştirilen kısmı öğretim,öğrenen tarafından gerçekleştirilen kısmı öğrenmedir.

Eğİtİm-ÖĞretİm-Öğrenme İlİşkİsİ Eğitim, öğretim ve öğrenme birbirleriyle iç içe kavramlardır. Eğitim ve öğretim süreçlerinde amaç öğrenmeyi sağlamaktır. Öğrenmenin olduğu her durumda eğitim sürecinden bahsedebiliriz. Ancak bu süreç, planlı, programlı ve güdümlü ise ve istendik yönde davranış kazandırmayı amaçlıyor ise öğretim süreci gündeme gelmektedir. Öğrenme, bireysel bir çabadır ve her birey kendi yaşantıları yoluyla öğrenmektedir. Öğretim kurumlarında, belirlenen amaçlar doğrultusunda, belli bir plan ve program çerçevesinde çeşitli yaşantılar yoluyla bireyi öğrenmesi yönlendirilmeye çalışılır.

Teknolojİ Nedİr? Bilim ile uygulama arasında köprü görevi yapan yapan bir disiplindir. Teknoloji, teorik düzeydeki bilimsel bilgilerin pratik alanlara düzenli ve sistemli bir şekilde uygulanmasıdır. Teknoloji, öğretimde yardımcı bir rol üstlenmeli, öğretimin amacı haline gelmemelidir.

EĞİtİm TeknoloJİsİ Nedİr? Öğrencileri, eğitim programlarında belirlenmiş olan özel amaçlara ulaştırmayı süreciyle uğraşan bilim dalıdır (Çilenti, 1984). Öte yandan Alkan (1998), eğitim teknolojisini; ‘’Öğretme-öğrenme süreçlerinin tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işi.’’ şeklinde tanımlamaktadır. Ergin (1995) de eğitim teknolojisini, ‘’ Öğretmen ile ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-gereçleri ve organizasyonu içeren karmaşık ve tümleşik bir süreç.’’ olarak görmektedir.

Öğretİm tenoloJİsİ nedİr? Öğretim teknolojisi, eğitim teknolojisinin bir parçası olarak ele alınmakta ve ‘’Özel amaçların gerçekleştirilmesinde etkili öğrenmeler sağlamak için öğretme-öğrenme sürecinin tasarlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinde sistematik bir yaklaşım.’’ şeklinde tanımlanmaktadır (Ergin, 1995). Alkan (1998) de öğretim teknolojisinin belirli öğretim disiplinlerinin kendine özgü yönlerini dikkate alarak düzenlenmiş teknoloji ile ilgili bir kavram olduğunu belirtmektedir. Bu ifadeden yola çıkarak, eğitim teknolojisi kavramının öğretme-öğrenme süreçleri ile ilgili özgün bir disiplini vurguladığını, öğretim teknolojisi kavramının ise bir konunun öğretimi ile ilgili öğrenme etkinliklerinin kılavuzlanmasını ifade ettiği söylenebilir.

Öğretİm teknolojİlerİnİn kapsamI

İki birim arasındaki mesaj alış- verişidir. İLETİŞİM NEDİR? Birey veya bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma sürecidir. İki birim arasındaki mesaj alış- verişidir.

İletİŞİMİN ÖZELLİKLERİ İletişimde ilk izlenim (başlangıç) önemlidir. Bireylerden biri hazır değilse iletişim sağlanmaz. İletişim kişiye değil kişiyle yapılır. İletişimin temel özelliği, anlayarak kavramaktır. İletişimde sözcükler, eller, gözler, bakış, duruş gibi öğeler önemli rol oynar.

İLETİŞİMİN BİLEŞENLERİ İnsanlar arasındaki yüz yüze etkileşimde vücut dili, ses ve kelimeler olmak üzere başlıca üç önemli kısım vardır. İletişimde kullanılan yolların

1. SÖZSÜZ (BEDEN DİLİNDE) İLETİŞİM Sosyal psikologların uzun yıllar sürdürdükleri çok sayıda araştırmanın sonucuna göre insanların birbirleriyle yüz yüze kurdukları ilişkilerde sözsüz mesajların etkisi %90 oranındadır. İnsanlar arası iletişimi kuvvetlendiren en önemli etmenlerden birisi de sözel iletişimi destekleyen sözsüz mesajlardır.

Sözsüz İLETİŞİM ÖZELLİKLERİ Göz İlişkisi Yüz İfadesi Baş Hareketleri Jestler Beden Duruşu Yakınlık Yöneliş Bedensel Temas Dış Görünüş

2. SÖZLÜ İLETİŞİM Sözlü iletişim, karşılıklı olarak konuşma ve dinleme etkinliklerini kapsar. Sözlü iletişimin başarısı, konuşan ve dinleyen arasında ortaklaşa bir temele dayanır. Sözlü iletişim, her zaman konuşan ve dinleyen arasındaki bilgi, beceri, tutum ve davranış açısından etkileşim olmasını gerektirir (Ergin, 2000). Aksi halde konuşan ve dinleyen arasında doğru mesaj paylaşımı gerçekleşmez.

3. YAZILI İLETİŞİM Mesajı, katılımcıların anlayabileceği ortak simgeler aracılığı ile (tahta, slayt, vb) iletmemizdir. Burada iletişim aracı yazıdır. İçerik, destek materyaller ve ortamlarla sunulur.

İLETİŞİM SÜRECİ İletişimde etkili olan beş değişkenden söz edebiliriz:

İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİ İLE İLETİŞİM SÜRECİ ARASINDAKİ BENZERLİK

İLETİŞİM SÜRECİ VE YAŞANTI ALANI

Günümüzde teknolojik gelişmelere paralel biçimde eğitim alanına giren araç, gereç ve materyaller hızla değişerek sayıca artmakta veya kalite olarak güncelleşmektedir. Bu ürünlerin seçilmesi ve kullanılmasında eğitim yaşantılarını seçme ve eğitim durumlarını düzenlemeye yardımcı bir model kullanılabilir.

İLETİŞİM SÜRECİ VE YAŞANTI ALANIYAŞANTI KONİSİ (DALE)

Yaşantı kolisinin bulgularına göre insanlar öğrendiklerinin...

Belli bir zaman süresi içerisinde insanlar…

Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler... Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.

İletişimi Engelleyen Faktörler •Ortak yaşantının olmaması •Dile ait engeller •Sembol ile anlatılan konu arasındaki •Semantik Engeller(Anlamların karıştırılması) •Savunma Mekanizmaları •Algının sınırlı oluşu Sözcüklere boğulma •Psikolojik engeller •Çevresel/Fiziksel faktörler •Statü •Uyutma •Hiyerarşi •Sınırlama •Uyuşmazlık

İletişim Sürecinin Etkinliği İçin ... Simgelerin benzer biçimde tanımlanması Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması Çoklu kanal kullanılması Dönüt sisteminin sağlanması