FSHMD ;SEMPATİK HİPERAKTİVASYON VE ARİTMİ Hakan GELİNCİK1, Çağlar Emre ÇAĞLIYAN2, Aziz İnan ÇELİK2, Aslıgül CÜREOĞLU2 , Filiz KOÇ3 1 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem VI Öğrencisi 2 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji A.D 3Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji A.D

Tarihçe FSHD ilk kez 1884 yılında Fransız hekimler Louis Landouzy ve Joseph Dejerine tarafından tanımlanmış 1886’da yazdıkları makalede hastalığın ailesel doğasına dikkati çekmişler 1952 yılına kadar klinik özellikleri tam tanımlanmayan hastalık geniş bir UTAH ailesinde çalışıldı 1980’lerin başında hastalığın genetik ve patofizyolojik özellikleri anlaşılmaya başladı 1990’ların sonunda hastalığın 4. kromozom ile ilişkili olduğu gösterildi.

Tarih içinde sırasıyla hastalığın isimlendirilmesi Landouzy-Dejerine Landouzy-Dejerine syndrome Erb-Landouzy-Dejerine syndrome Landouzy-Dejerine dystrophy or atrophy[ Faciohumeroscapular müsküler distrofi

Prevalans 1/20,000, 2008 -Orpha.net 7/100,000 May 2014 - 4/100,000

Hastalık her yaşta, en sık olarak ikinci onyılda belirti verir. OD kalıtılır (% 70-90) Moleküler fizyopatolojisi net olarak bilinmemekte 4q35 ve 10q26 kromozom bölgelerinde polimorfik lokuslar ve delesyonların gösterilmesi tanıda önemli Hastaların %95’inde 4q kromozomun D4Z4 makrosatellit tekrarı kopya sayısında azalma mevcut (FSHD1)

Klinik Bulgular I-Kas zaafı zaaf ve atrofinin genellikle ilk başladığı ve en belirgin olduğu kas grupları yüzün mimik kasları, skapula çevresi kaslar ve humerus çevresi kaslar kaslardaki tutulumun genellikle asimetrik olarak başlar Yüz kaslarının tutulumu nedeni ile hastada göz kapatma veya sıkma zaafı, alt yüz kaslarında atrofi, buna bağlı olarak dudaklarda belirgin ve dolgun duruşu, orbikülaris oris kasının tutulmasına bağlı olarak üfleme veya ıslık çalma işlevlerinde bozulma Skapula çevresinde tutulan kaslar nedeniyle omuzda pelerin görünümü (humping) Deltoid kası en azından başlangıçta, kavşak tipi miyopatilerin tersine, az tutulur veya hiç tutulmaz. Buna karşılık triseps ve biseps, öncelikle ve genellikle asimetrik olarak tutulan kaslardır. Bazen yalnızca, tek taraflı pektoral kas atrofisine bağlı göğüs kafesinde asimetri

Klinik Bulgular Trunkal kaslarda zayıflık (alt abdominal kaslar)-Beevor sign(+) Ayak dorsifleksörlerinde zayıflık 2- İşitme kaybı - % 75 - bazı hastalarda, yalnız odiyometrik testlerle ortaya konabilen, yüksek frekanslı tonlara karşı işitme azalması. 3- Kalp ritm bozukluları - % 5 4- Retinal telenjiektazi - %60 5- Restriktif pulmoner hastalık - %1 6- Mental retardasyon 7- Obstrüktif uyku apne sendromu 8- Nöbet

Kardiyak ileti defektleri ve ritim bozuklukları, nöromuskuler hastalıklarda sık olarak görülebilen bulgulardır. Kardiyak tutulum Duchenne ve Becker muskuler distrofisinde fazla gözlemlenirken FSHMD de daha nadir görülmektedir. FSHMD hastaları kliniğe genellikle kardiyak semptomlar ile başvurmazlar. Yapılan klinik çalışmalarda kardiyak değişimlerin hastalıkla ilgili olabileceği rapor edilmiştir ancak bu konu tartışmalıdır.

Amaç Xiao ve ark. yaptıkları çalışmadada bildiridiği gibi QTc, Tpe ve Tpe/QT değerleri malign aritmilerin gelişimiyle ilişkili olabilir -dolayısıyla aritmi gelişiminin öngörmemizi sağlayabilir. Bu noktadan hareketle FSHMD tanılı olgularda ritmik risk belirteçlerini araştırmak istenmiştir. Xiao WT et al. 2012.

GEREÇ ve YÖNTEM Nöroloji kliniğinde takip altında olan, genetik olarak tanısı kesinleştirilmiş FSHMD hastaları ve bunlarla yaş ve cinsiyet yönünden benzer olan sağlıklı gönüllüler çalışmamıza alındı.

Parametre FSHMD (n=14) Kontrol (n=14) p Hasta sayı Kadın Erkek 14 5 (35,7) 9 (64.2) (28.5) 10 (71.4) 0,383 Yaş (yıl) Hastalık başlangıç yaşı 31,8±7,6 16.1 ± 3.7 30,4±5,6 0,537

GEREÇ ve YÖNTEM Hastalar- sağlıklı gönüllülere, dinlenme sırasında 1 saat Holter elektrokardiyogram (EKG) bağlandı. Her 2 grupta ortalama kalp hızı (HR), N-N aralıklarının standart deviasyonu (SDNN), düzeltilmiş QT (QTc) aralığı, Tp-e aralığı ve Tp-e/QTc oranları hesaplandı. İstatistiksel olarak gruplar arası karşılaştırmalar için Mann-Whitney-U testi kullanıldı.

Bulgular Parametre FSHMD (n=14) Kontrol (n=14) p SDNN 47,4±15,4 69,9±19,2 p=0,001 Ortalama Kalp Hızı 93,6±10.1 74,5±5,8 p<0,001 Tp-e 7,9±1,5 6,4±1,7 p=0,031 Tp-e/QTc 19,3±4,1 15,9±4,3 p=0,044

Laforêt P ve ark. FSHMD tanılı 100 hastada yapılan bir çalışmada,; Tartışma Literatürde FSHMD’li olgularda aritmi varlığınn araştırılmasına yönelik çok az çalışma bulunmaktadır. Laforêt P ve ark. FSHMD tanılı 100 hastada yapılan bir çalışmada,; 5 hastada ileti defekti ve aritmi 2 hastada supraventriküler aritmi 1 hastada ileri derecede AV blok 1 hastada ventriküler taşikardi saptamışlardır

83 hastada yapılan başka bir çalışmada, 10 hastada klinik-subklinik tutulum izlendi. Bulguların hepsi supraventriküler taşikardi ile ilişkili idi.

Artmış sempatik aktivite varlığı

57 olgu inkomplet sağ dal bloğu normal popülasyondan 9.7 komplet sağ dal bloğu 4.8 kat fazla

Sonuç Literatürde, holter kayıtlarıyla birlikte hastaların otonomik tutulumlarını gösteren çalışma (lar) yer almamaktadır Çalışmamızın sonuçlarına göre; FSHMD hastalarında artmış sempatik hiperaktivasyon bulguları mevcuttur. Ayrıca, Tpe/QTc uzaması, bu hastaların artmış aritmik risk altında bulunduğunu gösteren bulgulardan biridir Daha kesin sonuçlar için prospektif, geniş katılımlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Teşekkürler