YAŞLILIKTA DEMANS (BUNAMA) ANTALYA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Programlar Şubesi

İNSAN BELLEĞİNİN NORMALDEN DEMANSA KADAR EVRELERİ 2.Basit Unutkanlık 3.Hafif Bellek Bozukluğu 4.Demans Demans (bunama) unutkanlıkla aynı değildir. Demans hastaları gençliklerini şaşırtıcı detaylar ile anlatabilirken yeni bilgileri öğrenme, kaydetme ve hatırlamada güçlük çeker. Demansta kişinin günlük hayatını diğer kimselerin yardımına ihtiyaç duyacak şekilde etkileyecek derecede bellek yitimi meydana gelir. İlerleyici ve ölümcüldür. Alzheimer demansın en önemli nedenlerinden biridir.

ALZHEİMER 65 yaş üzerinde %5, 80 yaş üzerinde %50 oranında görülür. Sinsi unutkanlıkla başlar, yaşlılıkta unutkanlık normal olarak görülmemelidir. İlerleyici bir hastalıktır. Erken yakalanan vakalar ilaçla tedavi uygulanarak ağır demansa dönüşme süresi uzatılmakta, hastanın kendine bakabilme yetisi korunmaktadır.

ALZHEİMER İÇİN RİSK ETMENLERİ İleri yaş Ailede Alzheimer hastası olması Bazı yatkınlık genlerine sahip olunması Düşük eğitim seviyesi Ciddi kafa travması geçirmek Risk Kadın>Erkek Depresyon Ağır Metal intoksikasyonu (Aluminyum, bakır, demir, çinko vb.) Hipertaniyon

DEMANSIN EVRELERİ Evim nerede?!#.. ERKEN EVRE Unutkanlık, kelime bulmada zorluk Kişilik değişikliği Hesaplamada zorluklar Eşyaları kaybetme, yerini karıştırma Soru ve cümlelerin tekrarı Kişi, yer ve zaman kavramının karıştırılması Evim nerede?!#.. ORTA EVRE Bellek kaybında artış Uygunsuz kelime kullanma Basit bakım yeteneklerinde kaybolma Kişilik değişikliği, gece-gündüz ayrımının kaybı Uzak akraba, arkadaş hatırlayamama İletişim zorluğu Aşırı sinirlilik, amaçsız gezinme, hayal görme

DEMANSIN EVRELERİ İLERİ EVRE Beslenmede yetersizlik İdrar ve dışkı kaçırma Hareket yeteneğinde kayıp-yatağa bağımlılık Son dönemde tüm hareket, konuşma, yeme fonksiyonlarının kaybı Demansta evreler arası geçiş süreleri farklılık göstermekle birlikte ortalama 2-5 yıldır.

YAŞLILAR DEMANSI NASIL YAŞAR? İçe kapanır, isteksiz, şevksiz gözükürler. Uykusuzluk veya tam tersine uykuya düşkünlük başlar. Her zaman yaptıkları uğraş ve hobilerini terkederler. Eskisi kadar güzel yemek yapamamaya başlarlar. Karmaşık alet kullanmakta zorlanırlar. Para hesabında güçlük yaşarlar. Bankamatikten para çekmek, fatura yatırmak zor gelir. Toplu taşıma araçlarını kullanmakta zorlanırlar. ?

YAŞLILAR DEMANSI NASIL YAŞAR? Yaşanmamış olaylardan gerçekmiş gibi bahsederler. Olmayan nesne, olay, kişileri işittiklerini, gördüklerini söylerler. Akrabaları dahil herkesten şüphelenirler. Yakınlarını hırsızlıkla suçlarlar. Yakınları kendilerini aldatmakla suçlarlar. Aşırı sinirli olurlar. Torunlarının isimlerini unuturlar.

DEMANS HASTASINDA SAĞLIĞI KORUMA ÖNLEMLERİ Demanslı hastaların bakımında, yakınlarına da büyük görev düşmektedir. Düzenli egzersiz Diğer medikal hastalıkların takibi Ağız ve diş hijyeni Gözlük gereksinimi İşitme problemleriyle başa çıkma İlaçların düzenli alınması Ev içinde güvenliğin sağlanması Maddi işlerde yardım