BÖLÜM-3.3 EVAPORATÖRLER
EVAPORATÖR ÇEŞİTLERİ A. DOĞAL HAVA SİRKÜLASYONLU B. CEBRİ HAVA SİRKÜLASYONLU (ünit soğutucu) C. SIVI SOĞUTUCU EVAPORATÖRLER
DOĞAL HAVALI EVAPORATÖRLER
CEBRİ HAVALI EVAPORATÖRLER
SIVI EVAPORATÖRLERİ kangal borulu kovan borulu
EVAPORATÖR KAPASİTESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Soğutucu akışkan ile soğutulan madde arasındaki sıcaklık farkı, T Evaporatör borularının kalınlığı ve ısı iletkenliği, L, K Evaporatör boruları ile soğutulan madde arasındaki dış temas yüzeyi, A Borular içindeki soğutucu akışkanın hızı ve soğutulan maddenin hızı Evaporatörün temizlik seviyesi
KURU GENLEŞMELİ-TAŞMALI EVAPORATÖR FARKLARI 1. Kuru genleşmeli tiplerde soğutucu akışkan miktarı az, taşmalılarda çok fazladır. 2. Kuru genleşmelilerde evaporatör boruları sisteme seri, taşmalılarda paralel bağlanır. 3. Kuru genleşmelilerde termostatik vb. genleşme valfleri, taşmalılarda şamandıralı valfler kullanılır. 4. Kuru genleşmelilerde kızgınlık ayarlanabilir, taşmalılarda kızgınlık ayarlanamaz. 5. Kuru genleşmelilerde bütün yüzeylerden yararlanılabilir, taşmalılarda ise sadece mevcut yüzeyin bir kısmından yararlanılır. 6. Taşmalı tipler maliyet yönünden daha pahalıdırlar.
TAŞMALI EVAPORATÖRLER
İKİNCİL (SEKONDER) SOĞUTMA Soğutma grubu ile soğutulacak ortamın mesafesi fazla ise soğutucu akışkanı o ortama göndermek basınç kayıpları nedeniyle fazla kompresör gücü gerektirir. Ayrıca gerekli soğutucu akışkan miktarı çok artar. Bundan dolayı soğutma grubunda bir ikinci akışkan (salamura) soğutularak soğutulacak ortamlara gönderilir.
ÇEŞİTLİ İKİNCİL SOĞUTUCU AKIŞKANLAR Hava Su Salamuralar Suni alkol Etilen glikol Gliserin Metanol, vb.
ÖTEKTİK KARIŞIM Su ve tuz karışımlarının kritik bir oranında en düşük bir donma noktası elde edilir. Bu noktayı veren karışıma “ötektik karışım” adı verilir.
Ötektik karışım özellikleri NaCl CaCl2 Karışım ağırlığı, kg 4.463 4.891 Tuzun ağırlığı, kg 1.042 1.437 Suyun ağırlığı, kg 3.421 3.453 Tuz oranı %23.3 %29.6 Ötektik sıcaklık [0 C] -21 -51 Oluşan gizli ısı, [Kcal/kg] 56 31
SERİ EVAPORATÖR
PARALEL EVAPORATÖRLER
KASKAD SOĞUTMA SİSTEMİ
İKİ KADEMELİ SOĞUTMA SİSTEMİ
6.BÖLÜMLE İLGİLİ SORULAR 1.Cebri hava sirkülasyonlu evaporatörlerle ilgili bilgi veriniz. 2.Evaporatör kapasitesini etkileyen faktörler nelerdir? 3.Evaporatör başlık ve dağıtıcılarının görevleri nelerdir? 4.Kuru genleşmeli ve taşmalı tip evaporatörlerin farkları nelerdir? 5.İkincil (sekonder) soğutma sistemini şema yardımıyla açıklayınız. 6. Ötektik karışım ve salamuralarla ilgili bilgi veriniz. 7.Kaskad sistemlerini şema yardımıyla açıklayınız. 8.Kademeli soğutma sistemini şema yardımıyla açıklayınız.