Konu: Purāṇalar ve Genel Özellikleri V HİN 304- PURANALAR Konu: Purāṇalar ve Genel Özellikleri V VI. HAFTA Arş. Gör. Dr. Yalçın Kayalı Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Hindoloji Anabilim Dalı
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 18- Vāmana Purāṇa: Purāṇalar için kesin bir sıralama yapamamamıza karşın Pādma Purāṇaya göre Vāmana Purāṇa, büyük Purānalar listesinde on dördüncü sırada yer almaktadır ve erken çağlarda oluşan Purāṇa edebiyatının önemli bir parçasıdır.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Yazılış tarihi yaklaşık olarak M.S. 450-900 tarihleri arasındır. Bu Purāṇa adını Vishṇu’nun ilk insan avatarı olan Vāmana’dan alır. Vāmana avatarının yer aldığı çok sayıda efsane Purāṇaya da ismini vermesine neden olmuştur.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Bu Purāṇa genel itibariyle tanrı Vishṇu ve Şiva’ya ibadet, Devī-mahatmya, Skanda’nın yaratılışı, devalar ve Asuralar arasındaki savaşlar ve çok sayıda Kurukshetra hikâyesini konu edinir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Vāmana Purāṇa, dar bir dinsel görüş içermez. Sadece Vishṇuit ya da Şivait değildir. Çok çeşitli görüşe ait dinsel konuları bünyesinde barındırır ve ayrıntılarıyla betimler.
HİN 304- PURANALAR Orijinal metninin yaklaşık 40.000 beyit olduğu tahmin edilen Vāmana Purāṇa’nın şu anda ulaşabildiğimiz nüshaları sadece 10.000 şlokalık kısmı içermektedir. 2018/6/23
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Ancak Hindistan Tarihi’nin altın çağı olarak kabul edilen dönemdeki dinsel hareketlilik ve konuları hakkında oldukça detaylı bilgi vermesi açısından önemini asla kaybetmemiştir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Matsya, Nārada ve Skanda Purāṇada Vāmana Purāṇa’nın el yazması nüshasının bir Brahman’a hediye olarak verildiğinden bahseder.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Tanrıça Devī ve tanrı Sūrya ile ilgili bölümler ve onlara karşı yapılması gereken ibadet biçimleri bu Purāṇa’nın en beğenilen temalarını oluşturur.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Ayrıca Asuralardan Prahlada, Bali ve Sukeşin’in ders verici efsaneleri ve dharmayı elde etmek için verdikleri çabada oldukça dikkat çekicidir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Eserin başlangıç şlokası Bhagavata dinlerinin ortak ve karakteristik özelliklerini içeren Vishṇu’ya selam, saygı ve hürmet sözcükleriyle başlar. Sonraki şlokalarda ise Ermiş Pulastya ve Narada arasındaki konuşmalar yer alır.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Bu konuşmalarda da tanrı Vishṇu’nuyu övücü göndermelere yer verilir. Sonraki bölümlerde de Vishṇu inancına sahip olmanın erdemleri ve bu erdemleri elde etmek için ziyaret edilmesi gereken kutsal hac yerlerinden bahsedilmiştir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Vishṇu inancını destekleyen çok sayıda efsane içerdiği gibi Şivait unsurların daha üst tutulduğu efsanelerin sayısı da oldukça fazladır. Zira on yedi Vishṇucu efsaneye yer verilirken on bir adet Şivacı efsaneye rastlanmaktadır.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Şivait efsanelerin büyük bir bölümünde Şiva-liṅgalar ve onların inşa ediliş öykülerine yer verilir. Ayrıca bu kutsal öğelerin erdemlerinden de uzun uzun bahsedilir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Eser genel olarak iki bölümden oluşmaktadır. Ancak ikinci bölüm olarak nitelendirilen kısım eserde Saromāhātmya olarak isimlendirilmişken birinci bölüme herhangi bir isim verilmemiştir.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Ayrıca ikinci bölüm yirmi üçüncü efsaneden sonra başlar ve yirmi sekiz efsaneden oluşur. Birinci bölüm ise ikinci bölüm böylece bittikten sonra kaldığı yerden devam eder.
HİN 304- PURANALAR 2018/6/23 Son olarak; Epik dönem tanrıları Vishṇu ve Şiva’ya ait birçok önemli efsaneye yer verildiği gibi bazı efsanelerde Vedik dönem tanrılarına da oldukça fazla atıfta bulunulmuştur. Hatta bazı efsanelerde İndra, kısmen de olsa Şiva ve Vishṇu’nun önünde yer aldığı dahi söylenebilinir.