DOĞUM SONU DÖNEM DOĞUM, KADIN SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ AD

6 haftalık bir süreyi kapsar. Doğum eylemi sona erdikten, bebek plasenta ve membranlar doğduktan puerperium (postpartum, postnatal, lohusalık ve ya doğum sonu dönemi) başlar. Puerperium, bütün sistemlerin, özellikle üreme organlarının gebelik öncesi durumlarına döndüğü bir zaman periyodudur. 6 haftalık bir süreyi kapsar.

Annede retrogressive ve progressive değişiklikler görülür.

UTERUSUN İNVOLÜSYONU: Doğum eyleminin 3. evresinin sonunda, uterusun fundusu umblikus seviyesindedir. Uterus büyük, sert, yaklaşık greyfurt büyüklüğünde bir organ olup 1000gr. ağırlığındadır. Plesantanın ayrıldığı yer Puerperiumun sonunda uterus 50-80gr. Ağırlığında olacak şekilde küçülür. Normal üreme fonk için hazırlanır

DOĞUMU İZLEYEN: Günde umblikusun 2cm altındadır Günde umblikusun 4cm altındadır 10-12. günlerde artık karın duvarından palpe edilemez

Meme başından duygusal uyarı Oksitosin refleksi Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar. Meme başından duygusal uyarı Kandaki oksitosin Bebek emiyor Uterusun kasılmasını sağlar

DİĞER ORGAN VE SİSTEMLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

ÜRİNER SİSTEMDEKİ DEĞİŞİKLİKLER Doğumu takiben ilk 24 saatte idrara çıkmak zor olur. Üreterler 4-6 haftada normale döner. Doğum sonrası idrarda protein ve şeker görülür. (3. GÜNDEN SONRA GÖRÜLMEZ) 2.ve5. günlerde idrar volümünde artış görülür. Günlük atılım 3000cc kadar olabilir. Bir kerede 500-1000cc idrar atılabilir.

GASTROİNTESTİNAL SİSTEMDEKİ DEĞİŞİKLİKLER Barsak fonksiyonları 3-4 günde normale döner. Doğum sonrası yapılan işlemler nedeniyle 1-2 gün erken dışkılama inhibe edilir.

KARDİYOVASKÜLER SİSTEMDEKİ DEĞİŞİKLİKLER Doğum sonrası erken dönemde kan volümü yüksektir. Estrojen seviyesinin düşmesi sonucu, meydana gelen belirgin bir diürezden sonra normale döner. Eritrosit sayısı ve hb miktarı 5. haft sonra normale döner. Doğum eyleminde artan lokositler doğum sonu erken dönemdede yüksek kalır.

PSİKOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER Hormonal değişimler nedeniyle doğum yapan anneler daha da duyarlı hale gelir. Uykusuzluk ve depresyon belirtileri 1-2 günden fazla sürerse, annenin postpartum psikoza girmesini engellemek için özel psikiyatrik yardım istenmelidir.

LOŞİA VE KARAKTERİ Doğumdan sonra genellikle bütün puerperium boyunca süren vajinal akıntıya loşia denir. Loşia, kan, küçük desudua parçaları, mukus, verniks kazeoza, lanügo ve mekonyum gibi maddeleri içerir.

Doğumdan sonra her geçen gün rengi ve miktarı değiştiğinden loşia üçe ayrılır. 1-LOŞİA RUBRA(1-3 gün) 2-LOŞİA SEROZA(4-10 gün) 3-LOŞİA ALBA(11-21 gün)

Perinenin Rahatlatılması İçin Alınacak önlemler PERİNE BAKIMI Perinenin Rahatlatılması İçin Alınacak önlemler *Yan yatar pozisyon *Aspirin gibi ağrı kesiciler *Lokal anestezik spreyler *Buz torbaları *Lamba veya sıcak oturma Banyosu (günde 3 defa 10-15 dk) *Annenin mahremiyetine yapılan işlemler sırasında dikkat edilmelidir!!!!

MEME BAKIMI Göğüsler desteklemek ve hijyen kurallarına uygun bakım vermek İyi destekleyen geniş askılı Çamaşırlar Her emzirme öncesi ve sonrası Kuru tutulması

MESANE KONTROLÜ 6-8 saatte İdrar yapmada güçlük nedenleri; *Eylemin 2. evresinde bebek başının üretraya yaptığı basınç *Eylem ve doğum travması sonucu mesanede oluşan ödem ve tonüs kaybı *Perinedeki yırtıklar, sıyrıklar, epizyo vb nedeniyle üretral sfinkterlerinde refleks bir spazma görülmesi. Vulvadaki ödem Dolu mesane

MESANE KONTROLÜ Anne spontan idrarını yapamıyorsa; Anneye su sesi dinletilir Elleri sıcak suya sokulabilir Vulvanın üzerine ılık su dökülebilir Sıcak içecekler Pozisyon 2-3 sa bir tuvalete gitmesi

UYKU VE DİNLENME

UTERUS MASAJI

ANNENİN EĞİTİMİ Postpartum döneminde eğitim verecek olan hemşire aşağıda verilen durumları göz önünde bulundurmalıdır. *Annenin ihtiyaç duyduğu konuların belirlenmesi *Özellikle vurgulanması gereken konulara annenin dikkati çekilmeli *Annenin konu ile ilgili bilgileri test edilmeli *Eğitim öncesi annenin rahatlığı değerlendirilmeli *Gerekli uygun ortam hazırlanmalı *Eğitim bireysel ve grup eğitimi olarak planlanabilir *Annenin aktif katılımı sağlanarak sonuç değerlendirilmeli *Eğitim annenin hastanede kaldığı günlerle sınırlandırılmamalı

DOĞUM SONU DÖNEME UYUM VE DEĞERLENDİRME

DOĞUM SONRASI LOHUSA Doğum sonrası bir kadının hayatında yeni bir dönemin başlangıcıdır Bu dönemde hem fiziksel hem de ruhsal olarak tam bir desteğe ihtiyacı vardır

Doğumdan Sonra Süt Üretiminin Başlaması Kolostrum (Önsüt) Geçiş sütü Matür süt

Emmenin Fizyolojisi Arama refleksi Emme refleksi İçine çekme refleksi

Emzirmenin Değerlendirilmesi Bebek anne memesine doğru yerleştirildiğinde, Bebek ağzı ile meme başı aynı seviyededir Anne gevşek ve rahat görünmeli Emme sırasında bebeğin çenesi memeye değmeli, alt dudağı dışa dönük ve ağzı genişçe açılmış olmalı, yanaklar yuvarlak görünmeli Derin yavaş, dinlenerek emiyor olmalı ve emerken huzurlu olmalı