SÖZCÜKTE ÇOK ANLAMLILIK

SÖZCÜKTE ÇOK ANLAMLILIK NED İ R? Bir kelimenin birden çok anlam ifade etmesine sözcükte çok anlamlılık denilmektedir. Çok anlamlılık yakın anlam, mecaz anlam veya anlam genişlemesi yolları ile oluşur. Sözcükler cümle içinde kullanılırken çok anlamlılık özelli ğ i kazanırlar.

ÖRNEK-1 “Bırakmak” sözcü ğ ünün aşa ğ ıdaki cümlelerde kullanımını inceleyelim. Kargo, aldı ğ ım ürünü iki gün içerisinde eve bıraktı.( götürmek, teslim etmek) Hava çok so ğ uk olunca balı ğ a gitme işini bir hafta sonraya bıraktık.( ertelemek) Dedem bize büyük bir villa bıraktı.(miras kalması Elindeki poşetleri mutfa ğ a bıraktı.(Elindeki bir şeyi yere koymak)

ÖRNEK-2”Atmak” sözcü ğ ünün aşa ğ ıdaki cümlelerde kullanımını inceleyelim. Cebindeki ka ğ ıdı çıkarıp çöp kutusuna attı.(fırlatmak) Kışın gelmesiyle üzerimizdeki tişörtleri attık.(çıkartmak) Yeni okula geçişimiz gelecek seneye atıldı.(ertelemek) Askerlik arkadaşıma yıllar sonra mektup attım.(göndermek)

ÇOK ANLAMLILIK SORULARI NASIL SORULUR?

Aşa ğ ıdaki cümlelerde “………..”kelimesi kaç farklı anlamda kullanılmıştır? Aşa ğ ıdaki cümlelerin hangisinde “………” kelimesi farklı bir anlamda kullanılmıştır?

Çok Anlamlılık Testi

S-1Aşa ğ ıdaki cümlelerden hangisinde terim anlamda kullanılmış bir sözcük yoktur? A)Kök hücre tedavisiyle birçok hastalı ğ ın önüne geçiliyor. B) Plüton, Güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni kabul edilir. C) İ stiklal Marşı uyaklar sayesinde kolayca ezberlenebilir. D) Dün akşam ilerideki yol a ğ zında trafik kazası olmuş.

S-2Aşa ğ ıdaki cümlelerden hangisinde “yüzmek” sözcü ğ ü yay ayraç içinde verilen anlamda kullanılmamıştır? Aylarca çalışamadı ğ ı için şimdi borç içinde yüzüyor. (Mecaz anlam) İ ki yüz metreyi bir buçuk dakikada yüzdü. (Gerçek anlam) Kütüphanedeki kitaplar toz içinde yüzüyor. (Terim anlam) Çocukken yaz aylarında derede yüzerdik. (Gerçek anlam)

“Kaçmak” sözcü ğ ü aşa ğ ıdakilerin hangisinde yay ayraç içinde verilen anlamda kullanılmamıştır? Bir tehlike sezersen hemen dükkâna kaç. (Hızla koşup bir yere saklanmak) Neşesi kaçtı ğ ı için biraz önce dışarı çıktı. (Görünmeden gitmek, sıvışmak) Bu gömle ğ in ve pantolonun rengi yeşile kaçıyor. (Benzemek, andırmak) Çorabının kaçtı ğ ını görünce hemen yeni çorap aldı. ( İ pi kopmak)

“Kuru” sözcü ğ ü aşa ğ ıdaki cümlelerin hangisinde “akıcı olmayan, duygudan yoksun” anlamında kullanılmıştır? Yazarın kuru anlatımı romanı maalesef okunmaz kılıyor. Bu kuru tepelerde yaşam belirtisi yoktu. Kuru bir selam verip yanından geçmek do ğ ru olmaz. Çayın yanında kayısı kurusu getirmemi ister misin?

Deniz kaplumba ğ aları, hem üreme hem de beslenme alanlarının insanlar tarafından bozulması nedeniyle soylarını devam ettiremeyecek duruma geldi. Balıkçıların oltaları, a ğ ları, misinaları, zıpkınları; sürat teknelerinin pervaneleri ve kasıtlı öldürmeler de onlar için en büyük tehditler. Bu parçada geçen aşa ğ ıdaki sözcüklerden hangileri balıkçılık terimleri sözlü ğ ünde yer alabilir? A) a ğ, pervane, olta B) kaplumba ğ a, olta, misina C) a ğ, misina, zıpkın D) soy, tekne, zıpkın