Bilimsel Araştırma Yöntemleri Durum Çalışması İsmail GÜLEÇ
Durum (örnek olay) çalışması Case study Zamana ve mekana bağlı bir inceleme Durum çalışması; Bir olayı meydana getiren ayrıntıları görmek Bir olaya ilişkin olası açıklamaları geliştirmek Bir olayı değerlendirmek amacıyla kullanılır. Nasıl ve niçin sorularını temel alır.
Durum çalışması türleri Tarihsel örgütleme: Bir kuruluşun zamana bağlı süreçleri üzerine odaklanır. Gözlemsel: Bir olayı mekanında gözlemek. Hayat hikayesi: Birisi anlatır, diğeri yazar. Durum analizi: Özel bir olayın farklı bakış açılarına göre incelenmesi. Çoklu durum: Birbirinden bağımsız olgular incelenir. Çoklu alan: Bir çok alan veya katılımcı olur.
Durum çalışmasının aşamaları Problemin ifadesi: Temel sorunun tespiti Alt soruların geliştirilmesi Analiz biriminin saptanması Çalışılacak durumun belirlenmesi Katılımcıların seçilmesi Verilen toplanması Verilen analizi ve yorumlanması Raporlaştırma
Olumlu ve olumsuz yönleri Olumlu yönleri Yaşamın bir kesiti hakkında derinlemesine bilgi sunar. Okuyucunun kendi bulunduğu durumla sunulan durum arasında mukayese yapma imkanı sağlar. Alışık olunmayan ve bilinmeyen durumların derinlemesine öğrenilmesini sağlar. Önceden sorulan sorulara ve veri toplama yöntemlerine bağlı kalmak zorunda değildir. Değişebilir.
Olumlu ve olumsuz yönleri Sonuçların genellenebilirliği düşüktür. Kurum ve kişilerin kimliklerini gizlemek zordur. Üst düzey dil becerisi gerektirir. Detaylara dikkat edecek kadar farklı bakan bir göz ister.
Eylem araştırması Eylemlerin niteliğini geliştirme çalışması Tanımak ve anlamaktan daha çok geliştirilmesi gereken durumla doğrudan ilgili kişilerin araştırmacı olarak çalışmasını gerektiren bir tür. Sınıf ortamında başarılı olamayan bir öğretmenin başarısını artırmak için yeni bir yöntem denemesi ve bunu gözlemlemesi gibi. Geliştirilmek istenen süreçle doğrudan ilgili kişiler için uygundur.
Eylem araştırmasının özellikleri Süreçin içinde bulunan kişi tarafından yapılır. Hergün yapılan işlerle ilgili bir sorunun farkedilmesiye başlar. Çözümler evrensel değerlerle uyumlu olmalıdır. Mevcut uygulamadan daha pahalı ve daha zor olanlardan kaçınılmalıdır. Yerel sorunları çözmeye yardımcı olur.
Eylem araştırmasının amaçları Sorunun bulunması Sorunun tanımlanması Çözümlerin geliştirilmesi Çözümün uygulanması Amaca ulaşılıp ulaşılmadığının belirlenmesi Sonuçların paylaşılması
İyi bir eylem araştırmacısı Nesnel, güvenilir ve geçerli olur, Farklı bakış açılarından yararlanır. Araştırma sonucunun sorunu çözdüğünü sınamak Etik kanıtlar Uygulanabilirlik
Anlatı (narrative) araştırmalar İnsanları bir konu veya duruma ilişkin deneyimlerini yaşamış oldukları hikayeler ile inceler. Ardışık olmalı, anlatı biçiminde olmalı. Daha çok sosyoloji, antropoloji, halkbilim gibi alanlarda kullanılır.
Anlatı araştırması aşamaları Amaç ve bu amaca uygun olayın belirlenmesi Olaya ilişkin deneyimi olan şahısların belirlenmesi Araştırma sorularının belirlenmesi Gerekli izinlerin alınması Veri toplama yönteminin belirlenmesi Verilen doğrulanması Raporlaştırma
Anlatı araştırmasında veri toplama Alan notları Günlük kayıtları Görüşme Hikaye anlatma Yeniden hikayeleştirme Sözel tarih Mektup yazma Biyografiler Diğer veri kaynakları (gazeteler, hatıralar vs)