BAKTERİYEL KONJONKTİVİT Hikmet Neşe Ergün
Etiyoloji Birçok bakteri sebebiyle oluşabilir: Stafilokoksik konjonktivit Streptokoksik konjonktivit Pnömokoksik konjonktivit Difteri konjonktiviti Gonokoksik konjonktivit Pseudomonas konjonktiviti Hemofilus influenza konjonktiviti Hemofilus aegyptius konjonktivit Moraxella konjonktivit Klamidyal konjonktivit
Direkt kontakt,sekresyonlar ve kontamine objelerle bulaşabilir. Yüksek derecede bulaşıcıdırlar. Risk faktörleri: Enfekte olan kişiyle temas Kontakt lens kullanımı Sinuzit İmmün yetmezliği olan hastalar Doğum kanalı ile bulaş olan bebekler
Epidemiyoloji En sık Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae ve Moraxella catarrhalis etkendir. Erişkinlerde en sık S.aureus; çocuklarda ise diğer patojenler en sık görülen enfeksiyonlardır. Bakteriyel konjonktivit, çocuklarda erişkinlere göre daha çok görülür ve çocuklarda gelişen konjonktivitlerin çoğu bakteriyeldir.
Tipik semptomlar Şiddetli kızarıklık Konjonktivanın şişmesi Sarımsı çapaklanmaya yol açan pürulan akıntı Genelde tek taraflı olur ama bilateral de görülebilir. Sabahları hasta gözünü açamayabilir. “stuck shut”
Etkenlere bağlı bulgular Stafilokok Pürülan akıntı, blefarit, yüzeyel punktat keratit, limbusta konjonktivanın kalınlaşması Streptokok Sulu mukoid akıntı,konjonktiva şişmesi, yalancı zarlar PnömokokOrta derece pürülan akıntı, kemozis, subkonjonktival kanamalar, kornea ülseri, akut başlangıç Difteri Orta derece pürülan akıntı, yapışık zarlar, konjonktiva nekrozu, kapak ödemi Gonokoksik Hiperakuttur. Süt gibi pürülan akıntı, parlak kırmızı konjonktiva, şiş kapaklar ve konjoktiva
Pseudomonas Pürülan akıntı, sık kornea tutulumu, fulminan gidiş( 24 saatte korneayı salgıladığı proteoglikan ile penetre edebilir.) Hemofilus influenza Seröz, mukopürülan akıntı(özellikle çocuklarda sık) Hemofilus aegyptius Sıcak ülkelerde, çok infeksiyoz, kapak şişmesi, kemozis, subkonjonktival kanama, yalancı zarlar, kornea ülserleri Moraxella Minimal akıntı, orta derecede iritasyon, kornea ülseri
Klamidya İnklüzyonlu konjonktivit(akut yada kronik): Orta derece kızarık göz, tipik visköz akıntı, yapışık göz, üst ve alt kapaklarda foliküller, yüzeyel punktat keratokonjonktivit, ara sıra periferik subepitelyal kornea infiltrasyonu Trahom(kronik): Sıcak ülkelerde endemik, üst kapak konjonktivasında lenf folikülleri, sikatrisyel entropium, ptozis, trichiazis, lökom, konjonktiva kserozisi
Tanı Anamnez Fizik muayene Ağır, belirsiz ve tedaviye yanıt alınamayan olgularda konjonktiva yayması istenir.
Ayırıcı tanı Kırmızı göz ayırıcı tanıları: Akut kapalı açı glokom İritis/iridosiklit Herpes simplex keratitis Viral konjonktivit Alerjik konjonktivit Kimyasal kornea yanıkları Episkleritis/skleritis Dakriyosistit Distrikiazis Orbital/preseptal selülit Kontakt lens komplikasyonları Ptergium Subkonjonktival kanama Keratoconjunctivitis sicca(dry eye) Abrasyonlar ve yabancı maddeler Korneal ülserler Stevens-Johnson syndrome
Tedavi Topikal antibiyotikler: (merhem ya da göz damlaları) Gentamisin, tobramisin, aureomisin, kloramfenikol, neomisin, basitrasin, polimiksin B, terramisin, kanamisin, fusidik asit, ofloksasin, asidamfenikol Kombine topikal antibiyotikler + kortizon Gentamisin+deksametazon Neomisin+polimiksin B+deksametazon Tetrasiklin+polimiksin B+ hidrokortizon
Gonokoksik enfeksiyonlarda sistemik penisilin eklenmelidir. (4-5 gün) Difteri enfeksiyonunda topikal antibiyotiğin yanında iv difteri antitoksini(300-500 unit/kg) ve sistemik antibiyotikler(penisilin,tetrasiklin) verilmelidir. Gonokoksik enfeksiyonlarda sistemik penisilin eklenmelidir. (4-5 gün) Yenidoğan: 1 megadoz/gün Çocuklar: 2megadoz/gün Erişkin: 4-5 megadoz/gün Moraxella enfeksiyonunda ek olarak %0.25-0.50 çinko sülfat göz damlaları verilmelidir.
Klamidyal konjoktivitlerde 2-3 hafta süreyle tetrasiklin veya eritromisin göz damlaları veya merhemi En az 3 hafta sistemik tetrasiklin/eritromisin Enfeksiyon okülogenital olduğu için reinfeksiyon riski taşır. Bu nedenle oral tetrasiklin ile eş zamanlı partner tedavisi yapılmalıdır. Çocuklarda eritromisin tercih edilmelidir.
PROGNOZ Bakteriyel konjonktivit genelde tedaviye iyi cevap verir ve birkaç gün içerisinde geriler. Şiddetli ve belirsiz ağır konjonktivitlerde yayma sonucu beklenmeden geniş spektrumlu antibiyotiklerle tedaviye başlanmalıdır.
Gonokokkal konjonktivit Pseudomonas konjonktiviti
Klamidyal konjonktivit Neonatal konjonktivit Gonococcal ophthalmia neonatorum
Floresein boyasıyla boyanmış kornea ülseri
Teşekkürler