ZEKAT’IN İLMİHAL BOYUTU eminyavuzyigit@hotmail.com UZMAN İMAM HATİP VAAZ DOSYALARI

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ خُذْ مِنْ اَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكّٖيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ اِنَّ صَلٰوتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَاللّٰهُ سَمٖيعٌ عَلٖيمٌ «Onların mallarından, onları kendisiyle arındıracağın ve temizleyeceğin bir sadaka (zekât) al ve onlara dua et. Çünkü senin duan onlar için sükûnettir (Onların kalplerini yatıştırır.) Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.» (Tevbe suresi 103)

HZ MUHAMMED SAV EFENDİMİZ BUYURUYOR Kİ: “Zekâtını vererek mallarınızı sağlam kaleler içine alınız” (Taberânî, el-Evsat, II, 274)

ZEKAT NEDİR? Sözlükte "artma, çoğalma, temizlik, bereket, iyi hal ve övgü" anlamlarına gelir. zekât, dinî bir terim olarak, belirli bir malın bir kısmının Allah rızası için muayyen kişilere verilmesi demektir. Zekât, İslâm'ın beş temel esasından biri olup, hicretin ikinci yılında Medine'de farz kılınmıştır.

KURANI KERİMDE ZEKATIN ÖNEMİ وَفٖى اَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ «Mallarında (yardım) isteyen ve (iffetinden dolayı isteyemeyip) mahrum olanlar için bir hak vardır.» (Zariyat suresi 19)

كَیْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْاَغْنِيَاءِ مِنْكُمْ «O mallar, içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir servet (ve güç) hâline gelmesin diye (Allah böyle hükmetmiştir).» (Haşr suresi 7)

خُذْ مِنْ اَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكّٖيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ اِنَّ صَلٰوتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَاللّٰهُ سَمٖيعٌ عَلٖيمٌ «Onların mallarından, onları kendisiyle arındıracağın ve temizleyeceğin bir sadaka (zekât) al ve onlara dua et. Çünkü senin duan onlar için sükûnettir (Onların kalplerini yatıştırır.) Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.» (Tevbe suresi 103)

قُلْ اِنَّ رَبّٖى يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهٖ وَيَقْدِرُ لَهُ وَمَا اَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقٖينَ «De ki: "Şüphesiz, Rabbim rızkı kullarından dilediğine bol bol verir ve (dilediğine) kısar. Allah yolunda her ne harcarsanız, Allah onun yerine başkasını verir. O, rızık verenlerin en hayırlısıdır.» (Sebe suresi 39)

ZEKATIN FARZ OLMASININ SEBEPLERİ 1) Mal sahibinde bulunması gereken şartlar: a) Müslüman olmak. b) Ergenlik çağına gelmiş olmak. c) Akıllı olmak. d) Hür olmak. e) Malının tutarı kadar borcu olmamak veya borcunu çıktıktan sonra kalan malı nisap miktarından az olmamak.

2) Malda bulunması gereken şartlar. a) Malın nisap miktarı olması. b) Malın artıcı olması. c) Nisap miktarı malın üzerinden bir kameri yıl geçmesi.

3) Nisap miktarları ve verilmesi gereken zekat miktarları: ALTIN :80.18gr (20 Miskal) bir gr altın zekat verilir. GÜMÜŞ :561 gr (200 dirhem) PARA :Altın veya gümüş nisabı tutarında para %2,5 zekat verilir. TİCARİ MAL :Altın ve gümüş nisabı değerinde mal %2,5 zekat verilir. KOYUN KEÇİ :Kırk koyun veya keçide bir adet koyun veya keçi verilir. SIĞIR: Otuz sığır. İki yaşına giren bir dana zekat verilir DEVE :Beş devedir. Bir koyun verilir.

4) Asli ihtiyaçlardan fazlası olması İnsanların muhtaç oldukları temel ihtiyaçlara asli ihtiyaçlar(Havaici Asliye) denir. Ev, ev eşyaları, giyim eşyaları, binek vasıtaları, ticaret için olmayan kitaplar, sanatkarların aletleri ve bir yıllık nafaka asli ihtiyaçlardır bunlara zekat verilmez. Bunların dışında kalan altın nisabını geçen mal veya paraya zekat verilir.

5) Zekatın sahih olmasının şartı Zekatın sahih olmasının şartı niyet etmektir. Niyet ister gizli ister aşikar olsun herhangi bir sakıncası bulunmamaktadır.

6) Toprak ürünlerinin zekatı (ÖŞÜR) Buğday, arpa ve pirinç gibi tarım ürünleri ile karpuz, kavun, sebze ve meyvelerin hepsinden zekat verilir. Yıl geçme şartı bulunmaz. Tabi yollardan sulanıyorsa 10/1(Onda bir) zekat verilir. Elle sulama yapılıyorsa yani kişi tarlasını kendisi suluyorsa 20/1(Yirmide bir) zekat verir.

7) Alacakların zekatı a) Kuvvetli Allacak: Ödünç olarak verilen paralar ile ticaret mallarının bedeli olan alacaklar. Bunlar tahsil edildikleri zaman zekatı hemen verilir. b) Orta Dereceli Alacak: Ticaret için olmayan mal karşılığı alacaklardır. Bunlar müşterinin eline geçtiği yıldan itibaren zekata tabi olur. Ancak nisap miktarına ulaşmamışsa zekat vermek gerekmez. c) Zayıf Alacak: Bir mal karşılığı olmayan alacaklardır. Miras ve vasiyet malları gibi. Bunlarda nisap miktarına ulaşırsa ve üzerinden bir kameri yıl geçerse zekat verilir.

ZEKAT KİMLERE VERİLİR KURAN-I KERİMDE ALLLAH ŞÖYLE BUYURUYOR: اِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكٖينِ وَالْعَامِلٖينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِى الرِّقَابِ وَالْغَارِمٖينَ وَفٖى سَبٖيلِ اللّٰهِ وَابْنِ السَّبٖيلِ فَرٖيضَةً مِنَ اللّٰهِ وَاللّٰهُ عَلٖيمٌ حَكٖيمٌ «Sadakalar (zekâtlar), Allah'tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslâm'a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.» (Tevbe suresi 60)

ZEKAT KİMLERE VERİLİR TEVBE SURESİ 60 ZEKAT KİMLERE VERİLİR TEVBE SURESİ 60. AYETTE ZİKREDİLEN MADDELER HALİNDE ŞÖYLE SIRALAYABİLİRİZ: 1) FAKİRLERE 2) DÜŞKÜNLERE 3) ZEKAT TOPLAYAN MEMURLARA 4) KALPLERİ İSLAMA ISINDIRILACAK OLANLARA 5) KÖLELERE 6) BORÇLULARA 7) ALLAH YOLUNDA CİHAT EDENLERE 8) YOLDA KALMIŞ OLANLARA

Yoksullara zekât verilirken şu sırayı gözetmek daha çok sevaptır. Fakir olan: 1-) Kardeşler, 2-) Kardeş çocukları, 3-) Amca, hala, dayı ve teyzeler, 4-) Bunların çocukları, 5-) Diğer mahremler, 6-) Komşular, meslektaşlar, 7-) Zekât verecek kişinin bulunduğu köy ve şehir halkı.

Peygamberimiz (SAV) şöyle buyuruyor: “Yoksula bir şey vermek sadakadır. Akrabadan olan yoksula sadaka vermenin ise iki ecri vardır. Birisi, sadaka ecri, diğeri de akrabaları görüp gözetme sevabıdır.”

ZEKAT KİMLERE VERİLMEZ 1) Anne-baba, büyük anne ve büyük baba. 2)Çocuklar ve torunlar. 3)Karı-koca birbirine. 4)Zenginler, Müslüman olmayanlara. Müslüman olmayanlara sadaka verilirse de, zekât ancak Müslüman olan yoksullara verilir.

ZEKATI VERMEYENLERİN CEZASI Peygamber efendimiz (s.a.v) “Zekâtı verilmeyen mallar, ejderha olup sahibinin boynuna sarılır” buyurduktan sonra şu mealdeki ayet-i kerimeyi okudu:  وَلاَ يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَّهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُواْ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلِلّهِ مِيرَاثُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ “Allah’ın kendilerine lütfundan verdiği nimetlerde cimrilik edenler, bunun, kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır! O kendileri için bir şerdir. Cimrilik ettikleri şey kıyamet gününde boyunlarına dolanacaktır. Göklerin ve yerin mirası Allah’ındır. Allah yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır”. (Al-i İmran suresi 180)

ZEKAT VERMEYENLERLE İLGİLİ BİRKAÇ HADİS-İ ŞERİF Zekât vermeyen toplumlar, kıtlıklara, bunalımlara maruz kalır. Zekât vermeyene Allah’ü Teâlâ lânet eder. Zekât vermeyen, temiz malını kirletmiş olur. Zekât vermeyen, Kıyamette ateştedir. Zekât vermeyen toplum, rahmetten mahrum kalır. Zekâtı verilmeyen mallar, karada, denizde telef olur. Zekâtını veren o malın şerrinden korunmuş olur.

HZ MUHAMMED (SAV) EFENDİMİZ ŞÖYLE BUYURUYOR: «Komşusu aç iken tok yatan, mümin değildir.» (Buharı, Edebül müfred 52)

MÜMİNLER ZAKATINI VEREN KİMSELERDİR: اَلَّذٖينَ يُقٖيمُونَ الصَّلٰوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ بِالْاٰخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ «Onlar; namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren kimselerdir. Onlar ahirete de kesin olarak inanırlar.» (Lokman suresi 4) اُولٰئِكَ عَلٰى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَاُولٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ «İşte onlar, Rablerinden gelen bir hidayet üzeredirler ve işte onlar kurtuluşa erenlerin ta kendileridir.» (Lokman suresi 5)

ÖZETLE ZEKAT VE SADAKANIN FAYDALARI 1-Allah’ın emrine sarılmaktır. 2- Allah (cc) ve Rasülullah sevgisini mal sevgisinin önüne aldığının ispatıdır. 3-Sadaka ve zekat imanın delilidir 4-Verilen nimete şükürdür. 5-Ahirette zekat azaptan kurtuluştur. 6-Güzel ahlak ve salihamel kazanmasına sebep olur. 7-Günah kirlerinden temizler. 8-Buğzu ,hasedi ve kini yok edicidir. 9-Malı korumaktır. 10- Sadaka hastaları tedavi edicidir.

11-Cömertlerden yazılır 12-Belaların defi için bir sebeptir. 13- Allah (cc) yolunda sarf etmenin göstergesidir. 14-Hastalıkların tamamına şifa vesilesidir. 15-İnsanların sevgisini kazanmasına sebep olur. 16-İyilik yaptığı kimsenin duasını alır. 17-Zekat ve sadakayı vermemek kıtlığa ve yağmurun yağmamasına neden olur. Zekat ve sadaka vermek berekettir. 18-Cennet ve Cemalullah’a ulaşmaya sebep olur. 19-Kötü ölüme engel olur. 20-Kıyamet günü güneşin bir mızrak boyu yaklaştırıldığı o günde arşın gölgesinde gölgelenir. 21-Rabbul âleminin övgü ve senasına mazhar olur. Katında bulunan meleklere onları över.

22-Gece gündüz, gizli aşikar mallarından sarf edebilenlere korku ve mahrumiyette yoktur. Çok büyük mükafatlar vardır. 23-Nankörlerden olmasına engel olur. 24- Allah (cc)’ın hakkını ve kulların hakkını ödemiş olur. 25-Zafer ve yardımın gelmesini kolaylaştırır. 26-Kabir azabını ve hararetini söndürür. 27-Zekat vermeyenlere uğrayacak azaptan kurtulur. 28-Allah’ın muhsin yani ihsan sahibi kullarından yazılır. 29-Sadaka ve zekat verene Melekler; Ya Rabbi ziyadesiyle ver diye dua eder. 30-Zekat ve sadaka verenler Allah’a daha itaatkar olur ve diğer amellerde de Allah onlara kolaylıklar yaratır.

31-Sadaka ve zekat vermek güven ve eminliktir. 32-Zekat ve sadaka vermemek onun telef olmasının önünü açmaktır. 33-Sadaka ve zekat kibri giderir. 34-Münafıklık hallerinden kurtuluşuna vesile olur. 35-Sadaka ve zekat belaları def eder. 36-Sadaka ve zekat verenlere cehennem ateşine karşı kalkan olur. 37- Zekat ve sadakayı hakkıyla vermek şeytanı kahreder. 38-Sadaka ve zekat malı bereketlendirir. 39-Sadaka ve zekâtı veren aslında Allah’ın kudret eline sadaka ve zekatı vermiş olur. 40-Sadaka ve zekat Allah’ın gazabını söndürür. (A.M.)

DUAMIZ YA RAB BİZİ CİMRİ OLMAKTAN VE AÇGÖZLÜ OLMAKTAN SANA SIĞINIYORUZ BİZİ KORU VE MUHAFAZA EYLE YA RAB FAKİRLER, YOKSULLARA VE YETİMLERE YARDIM ETMEYİ BİZLERE NASİP EYLE YA RAB ZEKATIMIZI DÜZGÜN VEREN VE HER ZAMAN HAYIR YAPAN CÖMERT MÜMİN OLMAYI BİZLERE İHSAN EYLE YA RAB YAPTIĞIMIZ HAYIRLA BAŞA KAKAN VE HAYIRLARIN SONUCUNDAN İTİBAR KAZANMAKTAN BİZLERİ MUHAFAZA EYLE ---AMİN---