SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM Prof. Dr. Metin İngeç Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi
TÜRKİYE SEZARYEN ORANI 2012 48 TC Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2011, 2012,2014
CS ORANLARI PRİMER SEZARYEN ↓ BAŞKA ????? SSVD
ARTAN CS ORANLARI SSVD 1990 %19.9 1996 %28.3 2002 %12 2003 %10 2006 %8 CS 1998 %24, 1996’ da %21, 2007’ de %32 SSVD 1990 %19.9 1996 %28.3 2002 %12 2003 %10 2006 %8 CS 1990 %22.7 1996 %20.7 1998 %24 2007 %32.8
VAJİNAL DOĞUM DENEMESİNİN (TOL) KISA DÖNEM TOL: Trial of labor YKD: Yüksek kanıt düzeyi OKD: ortakanıt düzeyi DKD: Düşük kanıt düzeyi Yukarıdaki rakamlar SSVD&Elektif CS NIH 2010
VAJİNAL DOĞUM DENEMESİNİN (TOL) KISA DÖNEM TOL: Trial of labor YKD: Yüksek kanıt düzeyi OKD: ortakanıt düzeyi DKD: Düşük kanıt düzeyi Yukarıdaki rakamlar SSVD&Elektif CS NIH 2010
VAJİNAL DOĞUM DENEMESİNİN (TOL) UZUN DÖNEM AVANTAJLARI Plasenta previa CS sayısı ile orantılı, 1 CS varsa %0.9, 2 CS %1.7, 3 CS %3 (OKD) Pl accreta 1CS varsa %0.3, 2CS %0.5, 3 veya CS %2.4 (OKD) Dekolman plasenta (OKD) Kronik ağrı, ektopik, ölü doğum, infertilite, sonraki cerrahide barsak ureter yaralanması, adhezyon, perop komp (yetersiz kanıt) DEZAVANTAJLARI Pelvik taban fonksiyonu (yetersiz kanıt) TOL: Trial of labor YKD: Yüksek kanıt düzeyi OKD: orta kanıt düzeyi DKD: Düşük kanıt düzeyi Yukarıdaki rakamlar SSVD&Elektif CS NIH 2010
SSVD seçim kriterleri 1 kez alt segment transvers CS Klinik olarak uygun pelvis Başka bir uterin skar veya rüptür hikayesi olmamalı Doğumu monitorize etmek, acil sezaryen yapabilmek için aktif doğum eylemi sırasında hekim her an mevcut olmalı, Acil sezaryen durumunda anestezi ve personel imkanı ACOG , 2004, 2010 veya 2 with 2 prior cs, only those with a prior vaginal delivery should be considered candidates for a spontaneous trial of labor
SSVD Kontrendikasyonları Uterusta klasik veya ters T insizyon skarı, yada geniş transfundal cerrahi geçirme Uterus rüptürü hikayesi Vajinal doğuma engel olan medikal veya obstetrik komplikasyon Cerrah, anestezist, personel yetersizliğinden dolayı acil CS yapılamaması İki uterin skarı olup vajinal doğumun olmaması ACOG Practice Bulletin, 2004 Uterin kaviteye girilmiş histerotomi veya myomektomi Hastanın SSVD’ yi istememesi SOGC Clinical Practice Guidelines, 2005 Cerrah, anestezist.. Maddesi NIH 2010 da ana eleştiri oldu! SOGC: Kanadanın derneği
ACOG 2004-2010 Cerrah, anestezist.. Maddesi NIH 2010 da ana eleştiri oldu!
SSVD BAŞARI Landon MB Am J Obstet Gynecol 2005 Ortalama başarılı vajinal doğum oranı %60-80.
SSVD BAŞARI ACOG 2010 Bulletin
Uterin Rüptür %14-33 histerektomi gerekliliği %6 perinatal ölüm NIH Consensus 19.3.2010 (Ama Plasenta accreatada da histerektomi ihtimali)
Uterin Rüptür İ.Tipi Rüptür riski (%) Klasik uterin skar 4-9 T insizyon 4-9 Alt vertikal 0.8-1.1 Alt seg transvers 0.5-1 Landon MB Clin Perinatol 2008 Rüptür skarı yeri UR tekrarlama oranı Alt segmente sınırlı %6 Uterusun üst bölümü %32 Bu nedenle fetus matür olur olmaz CS
İndüksiyon İndüksiyonda %1.0 & spontan doğum %0.4 (OR2.86; %95 CI 1.75-4.67) Landon MB 2004 UR 1000’ de Spontan doğum 5.2 PG’ siz indüksiyon 7.71 PG indüksiyon 24.5 ACOG, 2002 SSVD sonrası UR gelişenlerin %44’ü prostaglandin ± oksitosin ile ilişkili Weimar CHE Eur J Obstet Gyn Repr Biol 2010 Oksitosin kullanımı kontrendike kabul edilmezken, PG’ lerin doğum indüksiyonunda kullanımı önerilmemektedir. ACOG Practice Bulletin, 2010
Oksitosin Desteği UR oranları %0.4 -8 Genel kabul, oksitosin doz aralığı, alınan total oksitosin ve ortalama süre ile UR arasında ilişki olmadığı yönünde. Landon MB 2004
Önceki Vajinal Doğum Vajinal doğum yapmamışsa %63 1 vajinal doğum %83 1 SSVD %94 NIH 2010
Başvuru Sırasında Servikal açıklık ≥4 cm SSVD %86 <4 cm SSVD %67 Shipp TD Obstet Gynecol 2000 CPD sefalopelvik disproportion, FTP failure of prgres
Doğumlar Arası Süre Gebelikler arası süre kısaldıkça UR riski artmakta, < 6 ay %17.4 <12 ay %4.8 13-24 ay %2.7 25-36 ay %0.9 > 36 ay %0.9 Bujold E,Am J Obstet Gyn,2002 <18 ay %2.3, >18 ay %1.1 Shipp TD Obstet Gynecol 2001
Fetal Kilo >4000 gr da başarı yarı yarıya azalmakta (OR 0.55, 95% CI 0.49-0.61) SSVD başarı oranları; <4000 gr %68 4000-4249 gr %52 4250-4500 gr %45 >4500 gr %38 Elkousy MA, Am J Obstet Gynecol. 2003
Maternal Kilo LİTERATÜR 80 Normal kilo Obez Şiddetli obez SSVD Başarısızlık 15 30 39 Uterin ayrılma/rüptür 0.9 1.4 2.1 Hibbard JU, Obstet Gynecol. 2006
Anestezi Rejyonal anestezi; Vajinal doğuma cesaretlendirebilir UR şüphesinde acil müdahale imkanı Torri DM, Clin Obstet Gynecol, 2012
İzlem Doğumun ilerlemesi yakından takip edilmeli Epidural analjezi kontrendike değil Sürekli fetal monitorizasyon (UR’ ün ilk bulgusu fetal kalp trasesinde bozulma/bradikardi). İntrauterin basınç kateterinin üstünlüğüne dair veri yok. CS skarının digital olarak postpartum kontrolü gerekli değil (UR semptom ve bulguları yok ise)
1999 - 2003 tarihleri arası, daha önce 1 kez SC geçirenler (n=761) alındı. 2 grup oluşturuldu SSVD’ a aday grup (n= 285) - Başarılı vajinal doğum yapanlar (n=192) - CS’ a dönülenler (n=93) Elektif CS grubu (n=476) Hastaların %37.4’üne SSVD uygulaması yapıldı SSVD’de başarılı doğum oranı %67.4
Elektif CS’ a aldıklarımız 1’den fazla CS Klasik insizyon, T insizyonu olduğu tespit edilenler Başka bir uterin insizyon (myomektomi vb) Pelvik darlık Malprezentasyon Tahmini fetus ağırlığı 4000 gr. üzerinde olanlar Önceki CS üzerinden <2 yıl geçenler Vajinal doğumu kabul etmeyen hastalar vajinal doğuma bırakılmadı
Uterin Rüptür 1- SSVD grubunda; 4 (%1.4) - Başarılı Vajinal Doğum: 0 - Başarısız grup (CS yapılan): 4 2- Elektif CS grubu: 7 (%1.4) SSVD grubunda 2 inkomplet (bebekler canlı) 2 komplet (1’i İUÖF, diğeri ex) Elektif grupta 7 inkomplet (bebekler canlı) Histerektomi gerekliliği olmadı. Tüm hastalara primer tamir uygulandı.
Onam Formu
SONUÇ CS oranlarını azaltmada etkili olabilir (Riskler?) SSVD başarı oranı yüksek Acil sezaryene geçme imkanının olması gerekli Bilgilendirilmiş onam formu ve kayıtlar Hasta bilgilendirmesinde hekim tarafsız kalabilmeli!! Hasta istemeli, hekim de istemeli Türkiye’ de tazminat, adli süreç, her yerden gelecek şikayetler??????
TEŞEKKÜRLER
SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM Prof. Dr. Metin İngeç Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi
Önceki CS Endikasyonu Önceki Endikasyon SSVD Başarı (%) Landon MB Am J Obstet Gynecol 2005 Önceki Endikasyon SSVD Başarı (%) BPU, ilerlemede yetersizlik 63.5 Fetal distres 72.6 Malprezantasyon 83.8 CPD sefalopelvik disproportion, FTP failure of prgres