YÜZDELER
YÜZDELER Paydası yüz olan orana «yüzde oranı» denir. Aşağıdaki ifadeleri % sembolü ile yazalım olarak yazalım. = %60 = %13 Aşağıdaki % sembolü ile verilen ifadeleri kesir olarak yazalım. %25 = %45 = %50 = %20 =
100.20 =20 TL 100+20=120 TL 100 x.a Bulabiliriz. 100 100.30 =30 TL YÜZDELER 100 TL’lik bir ürünü A mağazası %20 kârla, B mağazası %30 kârla ve C mağazası da %8 zararla satıyor. Mağazaların satış fiyatlarını bulalım. 100.20 =20 TL 100 100+20=120 TL A mağazası; 100 TL %20 si x.a 100 x TL’nin % a sinı Bulabiliriz. 100.30 =30 TL 100 100+30=130 TL B mağazası; 100 TL %30 si 100.8 =8 TL 100 100 - 8=92 TL C mağazası; 100 TL %8 si
x=800.2 =16 TL 800 sayısının %2 si ? 800.2 =16 TL 100 ÖRNEK 800 sayısının %2 si ? 800.2 =16 TL 100 Orantı kurarak da çözelim. Sayının tamamına % 100 dersek %100 800 ise %2 x x=800.2 =16 TL 100
SIRA SİZDE A ) 40 sayısının %40 ı kaçtır? C ) 1200 sayısının %45 i kaçtır? B ) 200 sayısının %30 u %40 kından kaç eksiktir? D ) 80 sayısının %0,2 i kaçtır?
x=100.72 =300 TL %24’ü 72 olan sayının tamamı kaçtır? ÖRNEK %24’ü 72 olan sayının tamamı kaçtır? Bu soruyu orantıdan çözmek daha pratik olacaktır. % 24 72 ise % 100 x 3 x=100.72 =300 TL 24 1
SIRA SİZDE A ) Hangi sayının %4 ü 90 dır. C ) % 0,1 i 20 olan sayının tamamı kaçtır? B ) %300 ü 90 olan sayı kaçtır? D ) %40 ı ile %10 u arasındaki fark 18 olan sayı kaçtır?
x=100.50 =25 50 sayısı 200 sayısının % kaçıdır? ÖRNEK 50 sayısı 200 sayısının % kaçıdır? Bu soruyu orantıdan çözmek daha pratik olacaktır. % 100 200 ise % x 50 1 x=100.50 =25 200 4 50 sayısı 200 ¼ dür. ¼ = %25 olarakta düşünülebilir.
SIRA SİZDE A ) 30 sayısı 6 sayısının % kaçıdır. C ) 2 sayısı 100 ün kaçta kaçıdır. B ) 5 sayısı 200 sayısının % kaçıdır D ) 1 sayısı 10 sayısının kaçta kaçıdır?
=6.8=48 x=60.80 80 sayısını %40 eksiği(zarar) kaçtır Tamamı %100 ÖRNEK 80 sayısını %40 eksiği(zarar) kaçtır Tamamı %100 %100 - %40 =%60 soruyor % 100 80 ise % 60 x =6.8=48 x=60.80 100
=6.12=72 x=60.120 60 sayısını %20 fazlası(kar) kaçtır Tamamı %100 ÖRNEK 60 sayısını %20 fazlası(kar) kaçtır Tamamı %100 %100 + %20 =%120 soruyor % 100 60 ise % 120 x =6.12=72 x=60.120 100
BİLİNÇLİ TÜKETİM ARİTMETİĞİ Alış Fiyatı:Alınan bir mal için ödenen bedeldir. Masraf:Alınan malların satış yerine getirilmesi için ödenen taşıma, sigorta, benzeri bedeldir. Mal Oluş Fiyatı:Alış Fiyatı + Masraflar Satış Fiyatı:Mal Oluş Fiyatı + Kâr Bazen çeşitli nedenlerden dolayı bir mal, mal oluş fiyatından düşük bir fiyata satılır bu durumda: Satış Fiyatı:Mal Oluş Fiyatı – Zarar Olur.
ÖRNEK Bir mağaza sahibi 150 TL’ye aldığı mala 25 TL masraf yapmıştır. Mağaza sahibinin bu malın satışından %40 kâr elde etmesi için malın satış fiyatı kaç TL olmalıdır? Mal oluş fiyatı=150 +25 =175 TL (=%100 ‘ü ) %40 kar Tamamı %100 %100 + % 40 = %140 bulalım II.yol %100 175 ise 175 TL %140 bulalım %140 x 175.140 =245 TL 100 x=140.175 =245 TL 100
x=100.52 x=90.40 Bir pantolon %30 kârla 52 TL’ye satılıyor. ÖRNEK Bir pantolon %30 kârla 52 TL’ye satılıyor. a. Pantolonun mal oluş fiyatını bulalım. b. Pantolonun mal oluş fiyatının %10’u masraf ise masrafsız alış fiyatını bulalım. + %30 kar %30 kârla satış yüzdesi %100 + % 30 = %130 a. b. - %10 masraf Mal oluş %100 %90 %130 52 ise %100 x %100 40 ise 4 %90 x x=100.52 130 =40 TL x=90.40 100 1 =36 TL
ÖRNEK 200 TL 200 TL 200 liralık ceketin satış fiyatına önce %20 sonra %30 zam ;aynı fiyat olan çantaya da %40 zam yapılıyor. Ürünlerin yeni satış fiyatlarını hesaplayınız?
ÖRNEK 400 liralık bir ürene önce %10 sonra tekrar %10 indirim yapılması ile bir kezde direk %20 indirim yapılması arasında tüketici için avantajlı olanı bulalım 400.10 100 400 - 40 = 360 360.10 100 =4.10=40 =36.1=36 360 - 36 = 324 400.20 100 =4.20=80 400 - 80 = 320
SIRASİZDE Bir tekstil firması, bir elbisenin satış fiyatından önce %40, daha sonra da yeni satış fiyatı üzerinden %25 indirim yapmıştır. Firma, ilk satış fiyatı üzerinden toplam % kaç indirim yapmıştır?
SIRASİZDE Bir beyaz eşya mağazasında, 2000 TL'ye satılan buzdolabından 300 TL kâr ediliyorsa kâr oranı yüzde kaçtır?
SIRASİZDE %30 kâr ile 169 TL ye satılan bir eşya %10 zarar ile satılsaydı kaç TL ye satılırdı?
SIRASİZDE
SIRASİZDE
SIRASİZDE
SIRASİZDE
FAİZ HESAPLARI
ÖRNEK 5000 lira, yıllık %25 faiz oranı ile , 3 yılda kaç TL faiz getirir. %100 5000 ise %75 x 3 yıl Yıllık %25 %75 x=75.5000 =3750 TL 100
x=20.450 =90 TL ÖRNEK %100 450 ise 10 ay Yıllık %24 %20 %20 x 450 lira , %24 (yıllık), 10 ay kaç TL faiz getirir? %100 450 ise 10 ay Yıllık %24 %20 %20 x %24:12=%2 x=20.450 =90 TL 100 %2.10=%20
ÖRNEK Zehra Hanım, bankaya 3500 TL yatırır ve 5 yıl sonra 9625 TL olarak geri alır. Zehra Hanım, parasını % kaç faizle yatırmıştır?
ÖRNEK
ÖRNEK
SBS 2008
SBS 2009
SBS 2010
SBS 2011