SINAV KAYGISI NEDEN OLUR? NASIL AŞILABİLİR?

KAYGI… zihinsel bir aşırı-uyarılmışlık halidir. bir uyaranla karşılaşılaştığımızda bedensel, zihinsel ve duygusal değişimlerin yaratabildiği zihinsel bir aşırı-uyarılmışlık halidir. KAYGI…

SINAV KAYGISI Herkes sınandığında heyecanlanır. Bu heyecan rahatsızlık verebilir; üzüntü, endişe ve sıkıntıya neden olabilir. Aslında kaygıya yol açan sınavın kendisi değildir, sınavın kişi tarafından algılanış biçimidir. Sınav kaygısı bazen durumsal olarak yaşanabilirken; bazı kişilerde sınavlar sürekli olarak kaygıya yol açıyor olabilir.

KAYGININ NEDENLERİ Kaygıyı tetikleyen durum ve davranışlar çeşitli olabilir: Başarısız olma ve değerlendirilme korkusu Kişiye uygun olmayan bir çalışma stili Görev ve sorumlulukların ertelenmiş olması • Yorgunluk, uykusuzluk ve yanlış beslenme Mükemmeliyetçi kişilik yapısı • Her durumu felaketmiş gibi algılama alışkanlığı Yüksek beklenti düzeyleri (aile, okul, çevre) Sınavın yaklaşması ile artan “hazır olmama” korkusu …

SINAV KAYGISININ KÖTÜ YANI… Özellikle ÖSYS senesinde hayatımıza dair yoğun beklentilerimiz olabilir. Ve bu ciddi bir duygusal yük oluşturabilir. Bazı duyguları sürekli ve uzun süreli sırtımızda taşımak zorlayıcıdır.  Bu yükü düzenleyecek ve taşıyacak araçlar gerek!

Sınav Kaygısının Bilişsel Boyutları: Sınav kaygısının bilişsel yanı olumsuz düşüncelerden oluşur. Genelde bireyin: kendisi hakkındaki olumsuz değerlendirmelerinden; kötü deneyimlerin getirdiği varsayımlardan; (başarısız, beceriksiz vb. olduğuna ilişkin) iç konuşmalarından ve kuruntularından oluşur.

Sınav Kaygısının Duyuşsal Boyutları Duyuşsallık ya da heyecansallık, sınav kaygısının duyularla ilgili ve fizyolojik yönünü işaret eder. Otonom sinir sisteminin uyarılması sonucu: Hızlı kalp atışları, terleme, üşüme, kızarma-sararma, mide bulantıları, baş ağrıları, sinirlilik, gerginlik vb. çeşitli bedensel rahatsızlıklar kaygı belirtileri olarak yaşanabilir.

Orta düzeyde kaygı iyidir… •Dikkati artırır •Uyarıcı etkisi vardır •Öğrenme gücünü artırır •Hatırlamayı kolaylaştırır •Zamanı verimli kullanma becerisini tetikler •Bilgi transferini güçlendirir •Odaklanma becerisini artırır.

Yoğun kaygı ise… konsantrasyon zorluğuna •karar verme güçlüğüne •unutkanlıkta artışa •öğrenileni kullanamamaya •dikkatin yaşanılan bedensel belirtilere kaymasına •organizasyon güçlüğüne •düşüncelerin çarpıtılmasına yol açar.

Bazı öğrenciler sınav kaygısını daha şiddetli yaşar. Kaygı düzeyi yüksek olan kişilerin kaygı düzeyi düşük olanlara göre ders çalışmaya daha fazla zaman ayırdıkları görülmektedir. •Ancak daha fazla ders çalışmalarına rağmen başarıları daha düşük de olabilir. Sebebi zihinlerinden geçirdikleri olumsuz düşüncelerin yoğun kaygıya yol açıp başarılarını olumsuz etkilemesi ile açıklanmaktadır.

Her öğrenci belli oranda sınav kaygısı yaşar ve bu normaldir.. Önemli olan duygularını tanımak, kendi kaygının nedenlerini iyi bilmektir… Ancak bu bilgiyle kendi olumsuz düşüncelerimizin önüne geçebilir, heyecanımızı olumluya çevirebiliriz.

Niye kaygılı ve endişeliyim? Kendimize soralım… Niye kaygılı ve endişeliyim? Gerekçelerim bu kaygı düzeyini gerektiriyor mu? Yoksa beni mücadeleden kaçırarak hedefimden mi uzaklaştırıyor? Peki bana verdiği zarara değer mi? Bir yanda mutsuzluk ve huzursuzluk; öte yandan kendime verdiğim olumsuz mesajlar… Ya “bir şeyi kırk kez söylersen olur”sa?...

KAYGIYI KONTROL ZAMANI 4 yanlış 1 emeği götürmez! Kendi hakkımızı teslim edelim!

1. OLUMSUZ DÜŞÜNCE AKIŞINI DURDURMAK İç konuşmalar durulmak bilmez hale gelirse: işe kendimize “yeter artık, olumsuz düşüncelere son!” diyerek başlayabiliriz.

2. OLUMLU ve GÜÇLÜ YÖNLERE ODAKLANMAK… Beklentilerimizin ve sürecin olumlu yanlarına; kendimizin ve çabamızın güçlü taraflarına odaklanmaya çalışabiliriz.

3. “ELİMDEN GELENİ YAPIYORUM» DiYEBİLMEK Herkes mevcut koşullarda «elimden gelenin en iyisini yaptım» diyebilir. Az emek vermiş bir insan için dahi geçerli ve rahatlatıcı bir düşünce. Koşulları iyileştirmek, elinden gelenleri artırmak sınavdan bir süre geçtikten sonrasının işidir. =>Sınavdan sonra plan yapıp, mücadeleyi daha yüksek perdeden sürdürebiliriz!

Sınavdan önce: Geçmişe üzülmeye gerek yok. Şu an en verimli olana yönelmek ve çaba harcamak gerek. Bu sürece sınav da dahil. Ne kadar çalışmış olursak olalım “şimdi” elimizden gelenin en iyisini yapacağız. Sınavın hemen öncesinde ve hemen sonrasında akla gelen olumsuz düşünceleri kovup, kendi en iyi’mize odaklanacağız.

Sınavda başarılı olmak ilk amacımız! Ancak tek ve son amacınız olmamalı. Nihai hedefimiz ve hayallerimiz bizi motive etmeli!

Son sözler… Sınav kaygısı kapımızı çalarsa durumun farkında olmalı ve duruma hakim ilerlemeliyiz.

Amaç kaygının tamamen ortadan kaldırılması değildir… Kaygıyı rüzgar gibi düşünürsek: Hedefimiz: rüzgarı önümüze değil arkamıza almak olmalıdır… Böylelikle yelkenlerimizi şişirip, güzelce yol alabiliriz. İyi yolculuklar!

KAYNAKLAR http://tip.kocaeli.edu.tr/docs/sinavkaygisi.pdf http://idari.mu.edu.tr/data/03070100/resim/file/brosurler/b rochure9.pdf http://aday.baskent.edu.tr/SinavKaygisi.pdf http://www.bilgiyurtkoleji.k12.tr/?&Bid=1112042&/S%C4 %B1nav-Kayg%C4%B1s%C4%B1

TEŞEKKÜRLER…