10.OLİGOPOL PİYASASI

Oligopol piyasasının özellikleri Az sayıda firma Homojen veya heterojen mal Alüminyum, çimento, bakır homojen mallar: saf oligopol Otomobil, bilgisayar, TV, bulaşık mak. : heterojen mal: farklılaştırılmış oligopol Ölçek ekonomileri önemlidir: Büyük ölçekte üretim, az maliyet, az sayıda firma, büyük ölçekte üretim

Piyasaya giriş zor: Çok büyük sermaye, teknoloji bilgisi, patent hakkı girmeyi zorlaştırır. Karşılıklı bağımlılık: Az sayıda firma, fiyat reklam, ürün geliştirme konularında birbirini etkiler. Fiyat katılığı ve fiyat dışı rekabet: Bir firma fiyat düşürürse, diğerleri de düşürür, firmalar zararlı çıkar. Genelde reklam rekabeti yapılır. Birleşme yoluyla büyüme: Şirket evlilikleri, şirket birleşmeleri (merger) arttı, firma sayısı azaldı, oligopol piyasalar ortaya çıktı.

e

Dirsekli Talep Eğrisi Modeli

Karşılıklı bağımlılık ve fiyat katılığı Firma piyasadaki satış payını arttırmak için fiyatını düşürürse, diğer firmalar da düşürecek, satışlarını çok arttıramayacak Arttırırsa, diğer firmalar arttırmayacak, firma müşteri kaybedecek. Firma en iyisi fiyata dokunmamalı, MR=MC ye denk düşen Qe kadar üretip, Pe fiyatından satmalı

Oligopol Piyasasında Rekabet Fiyat yoluyla rekabet, firmalar için yararlı değil Fiyat savaşları Kıyasıya rekabet: reklam, taksitli satış, promosyon, müşteri hizmeti, ürün farklılaştırması İflas, tek firma veya uzlaşma Ör: Şehirlerarası otobüs firmaları

Karteller ve fiyat liderliği Firmaların rekabet etmeyip, üretim ve fiyat konularında ortak karar almak için oluşturdukları birlik. Yurtiçi veya uluslararası Özellikleri Kartel piyasanın çoğuna hakim olmalı, fiyatı kontrol için Karteldeki firmalar ortak karar uymalı Mal talebi fiyata göre esnek olmalı Tüketici geliri esnekliği az olmalı Hakim firma

Oyun Teorisi Oligopol Piyasasındaki firmaların nasıl davranacağına ilişkin modellerden biri 1937 John Von Neumann 1994 John Nash , Nash Dengesi, Nobel Ödülü Oyun teorisinde üç temel unsur Kurallar Stratejiler Ödentiler Oyun dengesi, oyunculardan herbirinin diğerlerinin nasıl davranacağını gözönunde bulundurarak kendisi için en iyi kararı vermesi ile sağlanır.

Oyun Teorisi

Piyasada yoğunlaşma ve piyasa yapısı Dört firma yoğunlaşma oranı: Tam rekabet: % 0 a yakın Monopol :%100 Monopolcü rekabet: %40 tan az Oligopol:%40 tan fazla Rakabetin Korunması Hakkındaki Kanun Rekabet Kurulu

Ölçek ekonomileri ve yoğunlaşma Oligopol Piyasası ve etkinlik: sağlanamamkta, yüksek fiyat, az üretim P>MC Araştırma Geliştirme (AR-GE): tüketicilerin yaşam standartını arttırır.