Hücre ile ilgili temel bilgiler

Hücre teorisi 1) Bütün canlılar hücrelerden meydana gelmiştir.   2) Hücreler bağımsız hareket ettikleri halde birlikte iş görürler. 3) Hücreler bölünerek çoğalırlar. Tek hücrelilerde bütün olaylar hücre içerisinde gerçekleşir. İş bölümü ve doku oluşumu yoktur. Çok hücrelilerde bütün olaylar hücre grupları arasındaki iş bölümü ile olur. En basit çok hücreli ya da en karmaşık tek hücreli Volvox’ tur. Volvox' ta işbölümü vardır ama doku oluşumu yoktur. Tek hücrelilerin oluşturduğu topluluğa koloni denir. Bilinen en büyük hücre deve kuşu yumurtasıdır. Bilinen en uzun hücre ise sinir hücresidir.

Hücrenin bölümleri 1) Hücre zarı. 2) Sitoplazma. 3) Çekirdek.

Hücre resmi:

Hücre zarı: 1) HÜCRE ZARI   Yağ, protein az miktarda karbonhidrattan oluşur. Hücre zarının yapısı akıcı-mozaik zar modeli ile açıklanır. Bu modele göre zar; yağ denizinde yüzen proteinlerden oluşmuştur. Karbonhidratlar hücre zarındaki yağlarla birleşerek Glikolipid, proteinlerle birleşerek glikoprotein şeklinde bulunur. Bunun sağladığı avantaj ise hücrelerin birbirini tanıması ve bağışıklıktır. Hücre zarının özgüllüğünü veren kimyasal madde glikoproteindir. Glikolipidi ve glikoproteini golgi sentezler. Madde giriş-çıkışı proteinler üzerindeki porlardan olur. Zarın özellikleri: Canlıdır, saydamdır, esnektir ve seçici geçirgendir. Zardaki proteinler enzim görevi yapar. Zarın görevleri: Hücreyi dağılmaktan korur. Hücreye şekil verir. Hücreyi dış etkilerden korur. Madde alışverişini sağlar.  

Hüre resmi [2] :

Sitoplazma (hücre sıvısı): İki kısımdır:   a) Sıvı kısım: Su, protein, yağ, karbonhidrat, mineral, vitamin, RNA çeşitleri, nükleotidler, ATP ve enzimler gibi organik ve inorganik maddelerden oluşmuştur. Görevi: 1) Biyokimyasal reaksiyonlar için zemin oluşturmak. 2) Organellere yataklık etmek. 3) Rotasyon ve dolaşım hareketleri ile organellerin hareketini sağlamak. b) Organeller: Özel yapı ve görevi olan sitoplazmik cisimlerdir.

organeller

1) Endoplazmik retiklum (e.r.)   Hücre zarından çekirdek zarına kadar uzanan zarlı kanallar sistemidir. Memeli alyuvarı hariç bütün çekirdekli hücrelerde bulunur. Hücre içine ve dışına madde taşır. Bazı maddeleri depolar. (Ca ve protein).Çekirdek zarı ve golgiyi yapar. Hücreyi bölmelere ayırarak, sitoplazmadaki asidik ve bazik tepkimelerin birbirini etkilemeden yapılabilmesini sağlar.

Hücre resmi (3): Resim net değilse özür dilerim

Golgi cisimciği(golgi aygıtı):   Çekirdeğe yakın bulunur. Hücre zarı yapımına katılır. Salgı maddelerin yapılması, paketlenmesi ve salgılanmasından sorumludur. Onun için süt bezi, tükürük bezi, ter bezi gibi salgı yapan hücrelerdeki sayısı diğer hücrelerdekilere oranla daha fazladır. Enzimleri paketleyerek lizozom’u oluşturur. Hücre zarı yapımına katılır…

Mitokondri: Çift zarlıdır. İç zar kıvrımlıdır. Kıvrımlara krista, zarların arasını ve içini dolduran sıvıya matrix denir. Oksijenli solunum yaparak enerjinin üretildiği ve depolandığı yerdir. Enerji ihtiyacı fazla olan kas, sinir ve karaciğer gibi hücrelerde sayısı daha fazladır. Bulundukları hücrenin de enerjiye en çok ihtiyaç olan bölümlerinde toplanırlar.

Ribozom: Bütün hücrelerde bulunan en küçük organeldir. Protein ve RNA'dan oluşur. Çekirdekçikte üretilir. Zarsızdır ve iki birimdir. Üst birim(büyük birim) protein, alt birimse(küçük birim) RNA'dan oluşur. Protein ve enzim sentezler.

Sentriyoller: Bazı su yosunu, mantar, hayvan ve insan hücrelerinde bulunur.   Sentriyol denilen iki alt birimden oluşur. Hücre bölünmesi sırasında kendini eşleyerek zıt kutuplara çekilir ve iğ ipliklerinin oluşmasını sağlar. Hücre dışına uzanan kirpik, kamçı, sil gibi yapıları oluşturur. Sentriyoller dikine duran dokuz çift tüpçükten oluşur. Sadece hayvan hücresine yer alır.

klorplast Bitkiye yeşil rengini verir. Çift zarlıdır. İç zarı katmanlıdır. Bu katmanlara grana, içini dolduran sıvıya ise stroma denir. Fotosentez yaparak besin üretir. Sadece bitkide bulunur.

koful ER' dan, golgiden, hücre zarından ve lizozomdan oluşabilir. Hayvansal hücrelerde az ve küçük, bitkisel hücrelerde ise gençken küçük, yaşlandıkça büyürler. Çünkü tuzlu artıklar kofullarda biriktirilir.   Hücre içi osmatik basınç ve PH‘ı ayarlar.

Çekirdek: 3) ÇEKİRDEK   Hücreyi yönetir. Hücre bölünmesini sağlar. Kalıtım bilgisini taşır.4 bölümdür. 1) Çekirdek Zarı Çift katlı bir zardır. Üzerindeki deliklere por denir. Bunlar hücre zarındaki porlardan daha büyüktür. Hücre bölünmesi sırasında kaybolan bu zarın bölünmeden sonra yeniden yapılmasında ER ve golgi görevlidir. 2) Çekirdek Sıvısı Homojen görünümlüdür. İçerisinde bol miktarda ATP, nükleotit, ribozom ve protein bulunur.

Ahmet bahadır kemikkıran Son! İzlediğiniz için saolun… Hazırlayan: Ahmet bahadır kemikkıran

TEŞEKKÜRLER Web adresi http://www.eğitimhane.com İndirdiğiniz için sağolun ! Beğenmeyi unutmayın! TEŞEKKÜRLER