HEMŞİRELİK DİSİPLİNİ VE ARAŞTIRMA Öğr. Gör. Funda Veren

ARAŞTIRMA NEDİR ?

ARAŞTIRMA NEDİR ? Araştırma; bir konuyu aydınlatmak, bir soruna çözüm getirmek, belirli kavram ve kuralların sorgulanmasına ve açıklığa kavuşmasına yardımcı olabilmek için yapılan bilimsel çabadır.

Araştırma hangi alanda olursa olsun yeni bilgi yaratma çabasıdır Araştırma hangi alanda olursa olsun yeni bilgi yaratma çabasıdır. Bunu bilimsel ilkelerle yürütülen sistematik bir inceleme ile yapar

Araştırma dünü arkasına alarak bugünü sorgular ve yarına bakmaya çalışır

BİLGİ KAYNAKLARI NELERDİR ?

BİLGİ KAYNAKLARI NELERDİR ? GELENEK OTORİTELER KİŞİSEL DENEYİM SEZGİ DENEME / YANILMA BİLİMSEL AKIL YÜRÜTME DİSİPLİNLİ ARAŞTIRMA

BİLİM NEDİR?

BİLİM NEDİR? Başka araştırıcılarca doğrulanabilen, nesnel ve mantıksal özellikleri olan düzenlenmiş anlamlı bilgidir.

Bilim, anlamlı ve düzenlenmiş bilgiler topluluğudur

Bilim, gerçeğin bir kısmı ile kanıtlamaya dayalı bağ kurma süreci ve bunun sonunda elde edilen bilgiler bütünüdür

Bilim, denetlenmiş gözlem ve deneylerle biçimlenmiş ve test edilmiş çıkarsamalara dayalı bir bilgi üretme faaliyetidir

Sağlam ve göreli bilgidir BİLİMİN ÖZELLİKLERİ Olgusaldır Sistemlidir Akılcıdır Genelleyicidir Evrenseldir Birikimlidir Kayıtlıdır Sağlam ve göreli bilgidir

BİLİMİN İŞLEVLERİ Anlama (nedir?) Açıklama (niçin?) Kontrol (uygulama)

ANLAMA (NEDİR?) Durumu ortaya koyma Özelliklerini saptama

AÇIKLAMA (NİÇİN?) Ortaya konan durumun nedenleri incelenir Nedensel ilişkilerin bulunması ve kuram geliştirme “Soyut genellemelerdir” “Olguları ve olgusal ilişkileri açıklayan kavramsal sistemlerdir”

KONTROL (UYGULAMA) Üretilen bilginin uygulamaya aktarılmasıdır Doğa ve toplum olaylarının denetim altına alınması

“Bilimde varılan her aşama, uzun bir yolculuktaki “konaklama yerleri” olarak algılanmalıdır” RUSSEL

Bilimsel düşünce olaylara farklı yönlerden bakmayı gerektirir!!!!!!!!!

Bilimsel düşünce insan yaşamını mükemmelleştirmeye yöneliktir!!!!!!!!

BİLİMSEL YÖNTEM “Kanıtlanmış bilgi elde etmek için izlenen yol”

Bilimsel yöntemin aşamaları Güçlüğün saptanması (sorunu görme) Sorunun tanımı (araştırılabilir hale getirme) Çözümün tahmini (hipotezler) Gözlenebilir verileri seçme (veri top. araçlar) Deneme ve değerlendirme (istatistikler vs.) Raporlaştırma (araştırmanın yazılması)

BİLİMSEL BİR ÇALIŞMANIN AŞAMALARI GÖZLEM HİPOTEZ GERÇEKLEME GENELLEME GİRİŞ YÖNTEM BULGULAR TARTIŞMA

BİLİMSEL BİR ÇALIŞMANIN AŞAMALARI GÖZLEM HİPOTEZ GERÇEKLEME GENELLEME GİRİŞ YÖNTEM BULGULAR TARTIŞMA

GÖREBİLMEK İÇİN BİLGİ GEREKİR !

HEMŞİRELİK İÇİN ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ

1. Tüm mesleklerin kendine özgü ve bilimselliğe dayanan bir bilgi temeline gereksinimi vardır

2. Mesleki bilgi artışı sunduğu hizmetin gelişmesi için de zorunludur

3. Araştırma hemşireliğin kendi kimliğini oluşturması ve ispatlamasına da yardım eder

4. Hemşireliğin sağlık ekibi içinde kendine özgü rolünü tanımlamada faydalıdır

5. Topluma, devlete ve sağlık kurumu yöneticilerine mesleğin etkinliği ve vazgeçilmezliğini ispat etme

HEMŞİRELİK-EBELİK ARAŞTIRMALARININ TEMEL AMAÇLARI NEDİR ? Hemşirelik aktiviteleri için bilimsel temel oluşturmak 2. Bilimsel temelli girişimlerin sayısını arttırarak seçme fırsatı sunma 3. Maliyet-etkin hemşirelik aktiviteleri oluşturma 4. Standartlar oluşturma ve kalite güvenliği için temel sağlama

7. Düşünen hemşirelerin akademik merakını gidermek 5. Hemşireliğin güçlü ve zayıf yanlarını açığa çıkarmak 6. Hemşirelik talebini arttırmaya ve desteklemeye yönelik kanıt sağlamak 7. Düşünen hemşirelerin akademik merakını gidermek 8. Hemşireliğin mesleki statüsünü kazanmak ve savunmak

ARAŞTIRMADA HEMŞİRENİN ROLLERİ

ARAŞTIRMANIN TÜKETİCİSİ (FARKINDALIK ÖNEMLİ)

SİSTEMATİK BİLGİ TOPLAMA (FORMLAR, KAYITLAR VS.)

ARAŞTIRMA ASİSTANLIĞI (BİLEREK YA DA BİLMEYEREK)

GÖREV OLARAK (YÖNETİM, ORGANİZASYON)

ARAŞTIRMACI OLARAK (BİREYSEL YA DA EKİP ÜYESİ)

HEMŞİRELİK ARAŞTIRMASININ TARİHSEL GELİŞİMİ 1900-1940 **** Çalışmaların çoğu hemşirelik eğitimine yönelik 1940’ lı yıllar ** Mesleki kimlikleri, iş yükü ve çalışma süreleri konusunda 1950’ ler ****** Araştırma sayısı giderek artıyor ve konular çeşitleniyor 1970-1975 ***** Kuramsal ve kavramsal tartışmalar, iletişim gereksinimi, dergiler vs.

1975-1980 **** Araştırma konuları hemşirelerin kendisinden hasta bakımına dönüşüyor 1980’ ler ***** Araştırmaların niteliği ve etik konular tartışılmaya başlıyor 1990’ lar ***** Bu gelişmeler artarak sürüyor ve araştırmada öncelikler belirleniyor

TÜRKİYE’ DE HEMŞİRELİKTE ARAŞTIRMANIN GELİŞİMİ 1960*** Hemşirelikte ilk araştırma – Velioğlu, Tüzün ve Kum tarafından Colombia Üni. İşbirliği ile 1962*** Hacettepe Üni. ve aynı üniversite ile – “ Türkiye de hemşirelerin rol imajı” 1968*** Hacettepe Üni. de Hemşirelikte yüksek lisans açılıyor 1972*** Hacettepe Üni. de Hemşirelikte doktora başlatılıyor

1979***Hacettepe Üni. ve aile planlaması derneği ile “Türkiye de kırsal toplum sağlığı” Aynı yıl Florance Night. de “hemşirelikte araştırma” semineri düzenleniyor 1980*** Hacettepe Üni. Araştırma ile ilgili konferanslar düzenleniyor 1990*** Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği (HEMAR-G) kuruluyor www.hemarge.org 1999*** Hemşirelikte araştırma dergisinin 1. Sayısı çıkıyor

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ARAŞTIRMA KONUSUNDA SORUNLAR EĞİTİM YETERSİZLİĞİ ARAŞTIRMACI SAYISININ AZ OLMASI ARAŞTIRMALAR ÜLKE GEREKSİNİMLERİNİ YANSITMAYABİLİR DEVLETİN ARAŞTIRMAYA AYIRDIĞI DESTEK SINIRLIDIR