VERTİGO TEDAVİSİ DR DAMLA AYDIN ALTAY

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Provakasyon Testleri Dix-hallpike testi Yana yatırma testi Yuvarlama (Roll) testi Dix-hallpike ve yana yatırma testi ile posterior kanal ile anterior(superior) kanal patolojileri tesbit edilebilir. Yuvarlama testi ile lateral (horizontal) kanal patolojileri tespit edilebilir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Dix-hallpike testi; Hasta muayene masasına oturtulur, başı 45 derece çevrilir hasta masadan başı sarkacak şekilde yatırılır. Nistagmus varsa sona erene kadar beklenir hasta tekrar oturtulur, nistagmusun yönüne bakılır. Aynı işlem diğer yöne doğru baş çevrilerek tekrarlanır. https://www.youtube.com/watch?v=8fwSaOGBBEo Test öncesi hastalar ne hissedecekleri konusunda bilgilendirilmeli ve her ne olursa olsun gözlerini açık tutmaları istenmelidir. P-BPPV’de görülen nistagmus, baş, patolojinin olduğu tarafa doğru sarkık pozisyona getirildiği zaman ortaya çıkar. Nistagmus; - 10-15 sn süren bir latent süreden sonra ortaya çıkar, - kısa sürelidir, -yönü aşağıya doğrudur, -hasta oturur pozisyona geldiğinde yön değiştirir, -provakatif hareketin tekrarlanması ile şiddeti azalır ve hatta görülmeyebilir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Yana yatırma testi; Sağ ve sol olmak üzere iki tetikleyici hareketi içerir. Hasta masaya ayakları yere sarkacak şekilde oturtulur, başı sağa yatışta sola, sola yatışta sağa 45 derece çevrilerek hızla yana yatırılır, nistagmus gözlenir, hasta yavaşça oturtulur ve test diğer yöne tekrarlanır. BPPV hastasında nistagmusun hızlı faz yönüne bakılarak hastalıktan hangi tarafın etkilendiği tesbit edilebilir. Örneğin; Sağa doğru yapılan testte, hasta tam karşıya bakarken; nistagmus yukarı sağa ise sağ posterior, yukarı sola ise sol posterior kanal BPPV Nistagmus aşağı sağa ise sağ anterior,aşağı sola ise sol anterior kanal BPPV dir.

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Yuvarlama (Roll) testi Hasta sırtüstü baş 30 derece yukarıda olacak şekilde yatırılır, baş ve gövde hızla 90 derece sağa çevrilir 40 sn beklenir nistagmus olursa 1 dk beklenir hasta orta hatta yavaşça getirilerek test diğer yöne tekrarlanır. Horizontal kanal BPPV tanısı için kullanılır. Horizontal kanal BPPV si olan hastada her iki yönde de baş dönmesi ve nistagmus olur. Nistagmus; latent süresi daha kısa, nistagmus daha uzun sürer yorulma belirgin değildir, vertigo horizontal karakterlidir

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO-XII Tedavi Fizyopatolojinin aydınlatılması ve semisirküler kanalların ayrı ayrı tutulabildiğinin gösterilmesi sonrasında oldukça etkin tedavi edici manevralar ortaya konmuştur. Kanalit repozisyon (epley) manevrası Serbestleştirme (semont) manevrası

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Epley Manevrası Dix-hallpike testinde tespit edilen yön sağda ise baş, orta hattan 45 derece sağa çevrilir ve masadan 20-30 derece sarkacak şekilde 3 dk beklenir, ardından 1 dk da baş orta hatta getirilir ve ekstansiyonu düzeltilir.Daha sonra 1 dk da baş-vücut sola yavaşça sola döner gövde yan yatar pozisyonda iken yüz 45 derece yüzükoyun durumdadır. 3 dk beklenir ve yavaşça oturtulur. https://www.youtube.com/watch?v=9SLm76jQg3g

EPLEY MANEVRASI  

SUPERIOR or ANTERIOR kanal BPPV tedavi manevrası https://www.youtube.com/watch?v=qw1QciZWfP0

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Semont Manevrası Etkilenen kanala göre yapılır. Sağ posterior kanal için; hasta masada otururken baş 45 derece sola çevrilir ve hızla sağ kol üzerine yatırılır 1 dk beklenir sonra baş pozisyonu değiştirilmeden sola yatırılır 1dk beklenir ve hasta oturtulur. Sağ anterior kanalda ise baş sağa çevrilerek uygulanır. https://www.youtube.com/watch?v=HAHfd8A2CSQ

BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO Diğer Tedavi Metodları BPPV de vestibulosupresan medikasyon altta yatan patolojiyi kontrol edemeyeceği için tedavi seçeneği olarak kullanılmaz. Bununla birlikte semptomları geçici olarak süprese edeceğinden; -Kısa süreli, -Rehabilitasyon sırasında ya da -Repozisyon manevraları sırasında semptomları yatıştırmada kullanılır.

MENİERE HASTALIĞI Etyoloji    Genetik faktörler (Ailesel yatkınlık %14-20)    Anatomik faktörler    Travma (Fiziksel ve akustik)    Viral enfeksiyonlar (HSV 1, VP1)   Allerji    Otoimmunite   Psikosomatik ve kişilik özellikleri

MENİERE HASTALIĞI Klinik - Tipik bulguları episodik rotatuar vertigo atağı (% 96) tinnitus (% 91) aynı tarafta işitme kaybı (% 87)’dır kulakta dolgunluk hissi - Atak süreleri değişken olup genelde 1-3 saat süren ataklar olur. - %10 hastada ataklar 30 dakikadan kısa sürer. - Atağın başlangıcı semptomların en şiddetli olduğu dönemdir. - Baş hareketleri semptomları kötüleştirir. - Vertigo ile birlikte bulantı ve kusma görülebilir. - Atak esnasında hastanın bilinci ve oryantasyonu bozulmaz.

MENİERE HASTALIĞI Tanı İşitsel incelemeler;- odyometri Vestibüler incelemeler; Radyolojik incelemeler;

MENİERE HASTALIĞI Tedavi 1-Medikal tedavi 2-Basınç tedavi 3-Perfüzyon tedavi 4-Cerrahi tedavi

MENİERE HASTALIĞI MEDİKAL TEDAVİ Tuz kısıtlaması Kullanılan ilaçlar; Diüretikler Benzodiazepinler Antiemetik ajanlar Vazodilatatörler Kalsiyum antagonistleri Aminoglikozitler(gentamisin) Kortikosteroidler

VESTİBÜLER NÖRİTİS Labirenter kaynaklı bir patoloji olup ani başlayan ve giderek azalarak devam eden vertigo ve buna eşlik eden vejetetaif semptomlarla karakterizedir. Koklear semptomların eşlik etmemesi tipiktir. Ensık 30-50 yaşları arasında görülür. Hastalık öncesinde viral enfeksiyon öyküsü vardır.

VESTİBÜLER NÖRİTİS Tanı Önceden vertigo atağının olmaması Geçirilmiş viral üst solunum yolları enfeksiyonu İşitmenin normal olması Nistagmusun olması Odyometri ve kalorik test

VESTİBÜLER NÖRİTİS-III Tedavi Baş dönmesi, bulantı ve kusma şiddetli ise hastaneye yatırılmalıdır. Antivertigo tedavi; dimenhidrinat, diazepam

Vertigonun süresine göre kısaca özetlersek --Bir kac saniye ya da dakika : BPPV --Bir kac dakika ya da saat : meniere Yineleyen vestibulopati --Gunler : vestibuler nöronit --Degisken ise ic kulak fistülü,travması

Vestibüler sistem supresyonu için bazı ilaçlar kullanılabilir Anti histaminikler meclizine, dimenhydrinate, diphenhydramine Benzodiazepinler — diazepam, lorazepam, clonazepam, alprazolam Antiemetikler — prochlorperazine, promethazine, metoclopramide, domperidone, ondansetron

 Dimenhidrinat 50mg 4*1

Difenhidramin HCl (antihistaminik) benison ampul 25-50 mg 6*1 10-50 mg ım Gebelik kategorisi B. Anne sütüne geçer.

Metoklopramid HCl 5-10 mg 6 saatte bir 10-20 mg ım Gebelik kategorisi: B  Süte geçer

Ondansetron 8mg 2*1 4mg ıv veye ım hamilelik sırasında, özellikle hamileliğin ilk üç ayında, hastaya sağlayacağı terapötik yararlar fetüse olabilecek muhtemel risklerini dengelemedikçe kullanılmamalıdır. hayvanlarda süt ile atıldığını göstermiştir. ondansetron alan annelerin bebeklerini emzirmemeleri tavsiye edilir.

Diazepam 5-10mg 2*1

Antihistaminik ilaçlardan meclizine Postadoxine gebe hastalarda tercih edilebilir Benzoiazepinler sedasyon için ve antihistaminiklerin etkili olmadığı durumlarda kullanılabilir prochlorperazine, promethazine (Jenerik Compazine ) daha fazla sedasyon yapar daha ciddi bulantısı olan hastalarda kullanılır

1. Ekstrapiramidal sendromlar Ekstrapramidal semptomlar fenotiazide ve metoclopramid (METPAMİD)de domperidona(DELOX) göre sık görülür (domperidon kan beyin bariyerini geçemeyen periferal dopaminerjik antogonisttir ) 1. Ekstrapiramidal sendromlar • Akut distoni • Parkinsonizm • Akatizi 2. Geç dönemde ortaya çıkanlar • Geç diskinezi • Geç akatizi