MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması Mondros anlaşmasından sonra yurdun işgal edilmesi üzerine M. Kemal İstanbul’da arkadaşları ile toplantılar yaparak çözüm yolları arıyordu. Yurdu düşmandan kurtarmak için mutlaka Anadolu’ya geçip halkı örgütlemek gerekiyor. Anadolu’ya geçmeyi düşündüğümüz sıralarda aradığımız fırsat ayağımıza kadar geldi.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması 16 Mayıs 1919 İstanbul 19 Mayıs 1919 Samsun Samsun ve Trabzon'da Rum çetelerinin Türk halkını katletmesi nedeniyle Türkler kendilerini savunmak amacıyla Rum çetelerine karşı mücadeleye girişmişlerdi. İngilizler ise, Türk halkının Karadeniz'deki güvenliği bozduğunu ve asayişin sağlanmaması durumunda Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. maddesine göre buraların işgal edileceğini bildirmişti. İstanbul Hükümeti ise Samsun ve çevresindeki olayları incelemek amacıyla Mustafa Kemal'i 9. Ordu Müfettişi olarak buraya gönderme kararı almıştır.

9. Ordu Müfettişi olarak resmî görevleri MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Mustafa Kemal Samsun’da Mustafa Kemal’in 9. Ordu Müfettişi olarak resmî görevleri Bölgedeki karışıklıklara son vermek, Silahların toplanmasını ve teslimini sağlamak, Sorumluluk alanında millî amaçlı girişimlere izin vermemekti. Dokuzuncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Mustafa Kemal Samsun’da Mustafa Kemal 16 Mayıs 1919 günü Bandırma vapuruyla Samsun’a gitmek üzere hareket etmiştir. 19 Mayıs 1919 günü Samsun'a ulaşmıştır.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Mustafa Kemal Samsun’da Mustafa Kemal Samsun'da bulunduğu süre içinde halkın vatanın kurtuluşuyla ilgili fikirlerini dinlemiştir. Vatanın kurtuluşuyla ilgili bazı görüşler: İngiltere’nin himayesi altına girmek ABD’nin himayesi altına girmek Bölgesel direniş hareketleri başlatmak Mustafa Kemal, bu düşüncelerin hiçbirini kabul etmemiştir. Ona göre vatanın tüm topraklarının tam bağımsız olarak kurtarılması gerekmekteydi. Bu mücadeleyi Türk halkı yapacaktı. Mustafa Kemal’in Samsun’a asıl geliş amacı Milli Mücadeleyi başlatmaktı.

Türklüğün yabancı mandasına ve kontrolüne tahammülü olmadığı, MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Mustafa Kemal Samsun’da Mustafa Kemal, Samsun’daki çalışmalarını tamamlayarak 22 Mayıs 1919'da İstanbul Hükümeti'ne hazırladığı raporu gönderir. Bu raporda; Samsun civarındaki karışıklıklara sebep olanların Türkler olmadığını yörede çıkan olayların yegâne sebebinin Pontuscular olduğu, İzmir’in işgalinin hiçbir haklı gerekçesinin bulunmadığını ve işgalin geçici olduğu, Türklüğün yabancı mandasına ve kontrolüne tahammülü olmadığı, Milletin millî hâkimiyet esasını ve Türk milliyetçiliğini kabul ettiğini, bunu gerçekleştirmeye çalışacakları belirtilmiştir.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Havza Genelgesi

Türk halkında milli bilinci uyandırmak. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Havza Genelgesi Mustafa Kemal 25 Mayıs 1919 tarihinde Havza’ya geçmiştir. 13 Haziran 1919 tarihine kadar burada kalmıştır. Samsun’da Rumların taşkınlıkları gittikçe artmıştı ve burası artık güvenli bir yer değildi. Mustafa Kemal, Samsun’dan daha güvenli bir yer olan Havza’ya geçerek çalışmalarına burada devam etme kararı alır. Mustafa Kemal, yurdun işgallerden kurtarılması için çareler aramaktadır. İzmir başta olmak üzere yapılan işgallere karşı Türk halkını harekete geçirerek Milli Mücadeleyi başlatmayı amaçlamıştır. Kendisine güven veren en önemli güç Türk milletidir. Amaç: Türk halkında milli bilinci uyandırmak. İşgallere karşı Türk halkını harekete geçirmek. 28 Mayıs 1919’da Havzalılarla bir araya gelen Mustafa Kemal Paşa, onlardan müdafaa-i Hukuk cemiyeti kurmalarını istemiştir.

İşgalleri protesto etmek için mitingler düzenlenecektir. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Havza Genelgesi Alınan kararlar: İstanbul Hükümeti’ne ve itilaf Devletleri temsilcilerine telgraflar çekilerek işgaller protesto edilecektir. İşgalleri protesto etmek için mitingler düzenlenecektir. Mitingler sırasında Hıristiyan halka karşı bir saldırı ve düşmanlık yapılmasından sakınılmalıdır. Önemi: Milli mücadele dönemindeki ilk ulusal genelgedir. Genelgenin yayınlanmasından sonra İstanbul, Havza ve İzmir’de mitingler düzenlenmiştir. Milli bilincin uyandırılması sağlanmıştır. İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal'i İstanbul'a çağırmıştır. Mustafa Kemal ise bu emre uymayarak buradan Amasya'ya geçmiştir. Havza Genelgesi; Mustafa Kemal’in Samsun’a çıktıktan sonra işgallere karşı ilk resmi tepkisidir.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Genelgesi

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Genelgesi Amasya Genelgesi, Mustafa Kemal tarafından hazırlanmıştır. Mustafa Kemal, genelgenin halkın gözündeki önemin artırmak ve İstanbul basınının kendisi aleyhindeki propagandasını kırmak için halkın güvenini kazanmış olan Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy gibi kişilere genelgeyi imzalattırmış, Kazım Karabekir’in onayını almıştır. Genelgenin amacı; İşgallere karşı Anadolu’da başlayan direniş hareketini tek merkezden yönetmek, bunu sağlamak için de ulusal bir kongrenin toplanmasını sağlamaktır.

Amasya Genelgesinin Maddeleri: MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Genelgesi Amasya Genelgesinin Maddeleri: Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Gerekçe) İstanbul Hükümeti, üzerine düşen görev ve sorumluluğunu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir. (Gerekçe). Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Amaç ve yöntem) Her türlü etki ve denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır. (Temsil Kurulu) Anadolu’nun en güvenilir yeri olan Sivas’ta milli bir kongre düzenlenmeli, bunun için de her bölgeden üç delege Sivas’ta olacak şekilde yola çıkmalıdır. Delegelerin seçimlerini Redd-i İlhak, Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri ve belediyeler yapacaktır. Doğu illeri için 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. Mevcut askeri ve milli örgütler kesinlikle dağıtılmayacak, komuta bırakılmayacak ve başkalarına teslim edilmeyecektir. Bu genelge sır olarak tutulmalı ve delegeler kimliklerini gizli tutarak seyahat etmelidirler.

Amasya Genelgesi’nin Önemi MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Genelgesi Amasya Genelgesi’nin Önemi Kurtuluş Savaşı'nın gerekçesi, amacı yöntemi belirlenmiştir. İlk kez milli egemenliğe dayalı bir yönetimden bahsedilmiştir. İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır. Türk Milleti hem İstanbul'a hem de işgalci güçlere karşı mücadeleye çağırılmıştır. Kurtarıcı olarak görülen padişah, hilafet, manda ve himaye düşüncesinin yerini millet ve milliyetçilik düşüncesi almıştır. Üstü kapalı olarak "Temsil Kurulu"'nun oluşturulmasından bahsedilmiştir. Mustafa Kemal padişah tarafından kendisine verilen yetkiyi halkın yararı doğrultusunda en iyi şekilde kullanmıştır. Direniş esasları ilk defa Amasya'da yazılı bir ilke haline getirilmiştir. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. İlk kez ulusal egemenlikten bahsedilmiş olup; Evrensel bir maddedir. Cemiyetleri birleştirmek için Sivas'ta bir kongre toplanma kararı alındı. Ordu tehris edilmeyecek Erzurum'a gelen delegeler doğrudan Sivas'a gelecekler.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Genelgesi Amasya Genelgesi’ni yayınlamakla Mustafa Kemal Paşa görev ve yetkilerini aştığından, İtilaf Devletleri Mustafa Kemal’in gerçek niyetini anlamış, İstanbul Hükümetine baskı yaparak Mustafa Kemal’i İstanbul’a geri çağırmışlardır. Mustafa Kemal’in geri dönmemesi üzerine İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal’in görevine son vermiştir (7–8 Temmuz 1919). Bunun üzerine Mustafa Kemal İstanbul’a gönderdiği telgrafta askerlikten istifa ettiğini bildirmiştir (8 Temmuz 1919). Mustafa Kemal bu tarihten sonra Milli Mücadele’ye sivil olarak devam etmiştir.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Erzurum Kongresi

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Erzurum Kongresi Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin ve Trabzon Muhafaza-i hukuk-u Milliye Cemiyetinin girişimleriyle Doğu Anadolu’daki Ermeni ve Karadeniz Bölgesindeki Rum tehlikesine karşı alınacak tedbirleri görüşmek için toplanmıştır. 23 Temmuz’da toplanan Erzurum Kongresine 56 kadar temsilci katılmış ve Mustafa Kemal kongre başkanlığına seçilmiştir. ( Kongreye Erzurum, Trabzon, Sivas, Bitlis ve Van illeri katılmıştır.)

Erzurum Kongresi’nde Alınan Kararlar; MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Erzurum Kongresi Erzurum Kongresi’nde Alınan Kararlar; Milli sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür; parçalanamaz. Bu karar ile; bölgesel bir kongre olan Erzurum Kongresi'nin ulusal - milli bir kongre olmasını sağlamıştır. Vatanı korumayı ve istiklali elde etmeyi İstanbul Hükümeti sağlayamadığı takdirde, bu gayeyi gerçekleştirmek için geçici bir hükümet kurulacaktır. Bu hükümet üyeleri milli kongrece seçilecektir. Kongre toplanmamışsa, bu seçimi Temsil Heyeti yapacaktır. Bu karar ile; İstanbul Hükümeti'nin görevi yerine getiremediği ve gelecekte Anadolu'da bir meclisin açılacağının sinyalleri verilmeye devam edilmiştir. Manda ve himaye kabul edilemez. Bu karar ile; Manda ve himaye ilk kez reddedilmiştir. Türk Milletinin tarih boyunca bağımsız yaşadığı ve bu amaçla yine ne gerekiyorsa yapılacağı dile getirilmiştir. Kuva-yı Milliyeyi tek kuvvet tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak temel esastır. Bu karar ile; Milli egemenlik yolunda Amasya Genelgesi’nden sonra ikinci kez önemli bir karar alınmıştır. Hıristiyan azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez. Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekün kendisini savunacak ve direnecektir. Bu karar ile; Milli mücadelenin gerekliliği ve uygulanacak tektik vurgulanmıştır. Milli Meclisin derhal toplanmasını ve hükümet işlerinin Meclis tarafından kontrol edilmesini sağlamak için çalışılacaktır.

Erzurum Kongresi’ne katılan delegeler. Ortada Mustafa Kemal MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Erzurum Kongresi Erzurum Kongresi’ne katılan delegeler. Ortada Mustafa Kemal

Erzurum Kongresi’nin Önemi ve Özellikleri; MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Erzurum Kongresi Erzurum Kongresi’nin Önemi ve Özellikleri; Manda ve himaye reddedilerek ilk kez ulusal egemenliğin koşulsuz olarak gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. İlk kez milli sınırlardan bahsedilmiş ve Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalandığı anda Türk vatanı olan topraklarının parçalanamayacağı açıklanmıştır. Toplanış şekli bakımından bölgesel olmasına karşın aldığı kararlar bakımından milli bir kongredir. İlk defa geçici bir hükümetin kurulacağından bahsedilmiştir. Erzurum Kongresi Sivas kongresine bir ön hazırlık çalışması niteliğindedir. İlk kez başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı dokuz kişilik bir Temsil Heyeti oluşturuldu. Bu Temsil Heyeti bir hükümet gibi görev yapacaktır. ( Temsil Heyeti’nin görevi TBMM’nin açılmasına kadar devam edecektir) Erzurum Kongresinin bir önemi de Batı Anadolu’da Yunan kuvvetlerine karşı mücadele eden Kuva-yi Milliye üzerinde büyük moral etkisi yaptı. Erzurum Kongresi Mustafa Kemal’in sivil olarak görev aldığı ilk yerdir

Yunan işgali sürdükçe seferberliğin devamı MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Yerel Kongreler BALIKESİR KONGRESİ (26-31 Temmuz 1919) Erzurum kongresi devam ederken toplanan bu kongrenin aldığı kararlar bölgeseldir. Yunan işgali sürdükçe seferberliğin devamı Herkesin askerlik yükümlülüğü vurgulandı. Kuvayı Milliye birliklerinin direnişi örgütlenerek Batı Cephesinin temelleri atıldı. ALAŞEHİR KONGRESİ 16-25 AĞUSTOS 1919) Erzurum Kongresinin ardından Erzurum Kongresi kararlarını görüşmek üzere toplandı. Egedeki direnişi daha sistemli hale getirme kararı alındı. Yunan işgaline karşı İtalyan yardımı başta kabul gördüyse de sonra vazgeçildi.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi Erzurum Kongresinden sonra Sivas Kongresinin toplanması ile ilgili çalışmalara devam edildi. Bununla beraber İstanbul Hükümeti ve işgal kuvvetleri de kongreyi engellemek için faaliyetlerine devam etmekteydi. İstanbul Hükümeti Elazığ Valisi Ali Galip’i kongreyi engellemekte görevlendirmiş ancak başarılı olamamıştır. Sivas Kongresi 4 Eylül tarihinde başladı. Mustafa Kemal başkanlığa seçildi. Kongreye 38 kişi katıldı. 11 Eylül 1919 günü sona eren Sivas Kongresi’nde, Erzurum Kongresi’nin kararları tamamen kabul edilmekle beraber bazı değişiklikler yapıldı.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi

Sivas Kongresi’nde Alınan Kararlar; MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi Sivas Kongresi’nde Alınan Kararlar; “Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” tüzüğü, ülkeyi ve milleti kapsayacak şekilde değiştirilerek kabul edildi. Yurdun çeşitli yerlerinde kurulmuş olan bütün Milli Cemiyetler, Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi. “Temsil Heyeti, Doğu İllerinin tamamını temsil eder.” ifadesi, “Tüm yurdu temsil eder.” şeklinde değiştirildi. Erzurum Kongresi’nde yalnız Ermeni ve Rum örgütlerinin işgaline karşı müdafaa kararı düşünülmüştü. Sivas Kongresi’nde ise her türlü işgal ve müdahaleye karşı koyma kararı alındı. Kongre başkanlığına Mustafa Kemal Paşa getirildi. Erzurum Kongresi’nde seçilen Temsil Heyeti’nin üye sayısı on beşe çıkarıldı. Ayrıca, Ankara’da bulunan Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Batı Anadolu Milli Kuvvetler Genel Komutanlığı’na atandı. 13 Eylül 1919’da Milli Mücadelenin yayın organı olmak üzere İrade-i Milliye adlı gazete Sivas’ta çıkarıldı.

Sivas Kongresi’nin Önemi ve Özellikleri; MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi Sivas Kongresi’nin Önemi ve Özellikleri; Sivas kongresi hem toplanış şekli hem de aldığı kararlar bakımından milli bir kongredir. Milli Mücadele Sivas Kongresi ile bir lidere kavuştu. (Mustafa Kemal ) Türk Milleti adına söz söyleyecek bir temsil Heyeti Oluşturuldu. (Temsil heyeti Yurdun bütününü temsil eder) Bütün milli cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirilerek  ulusal örgütlenme tüm vatana yayılarak ulusal güçler tek elde toplanmıştır. Anadolu’da gücünü halktan alan yeni bir siyasi otorite ortaya çıkmıştır. ( Temsil Heyeti) İlk kez yürütme yetkisi kullanılmıştır. ( Ali Fuat Paşa batı Cephesi Kuva-yi Milliye komutanlığına atanmıştır) Manda ve Himaye kesinlikle reddedilmiştir. ( Manda ve himayenin kabul edilmesi tam bağımsızlık anlayışına ters düşer)

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Sivas Kongresi Sivas Kongresi’nden sonra Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başlı başına bir güç olarak ortaya çıktı.Onun yürütme organı gibi çalışan Temsil Heyeti Anadolu’da denetimi sağladı. İstanbul’da ise Damat Ferit Paşa görevden çekildi, yerine Ali Rıza Paşa geçti. Ali Rıza Paşa, hükümetini temsilen Salih Paşa’yı Amasya’ya gönderdi. Mustafa Kemal Paşa ile Bahriye Nazırı Salih Paşa arasında görüşmeler başladı.

MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Görüşmeleri Mustafa Kemal ile İstanbul Hükümeti adına Salih Paşa Amasya’da bir araya geldi. Bahriye Nazırı Salih Paşa Mustafa Kemal Paşa

Türk vatanının bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktır MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Amasya Görüşmeleri Alınan Kararlar; Türk vatanının bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktır Mebuslar Meclisi’nin derhal toplanması sağlanacaktır. Hiçbir şekilde manda ve himaye kabul edilmeyecektir. Azınlıklara ayrıcalıklar verilmeyecektir. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, hukuki bir kuruluş olarak İstanbul Hükümeti’nce tanınacaktır. Osmanlı Hükümeti, temsil Heyeti’nin onayı olmadan itilaf devletleriyle görüşmeyecek, anlaşma imzalamayacaktı. Not:İstanbul hükümeti bu maddeyi reddetti. Sonuç: Meclis-i Mebusan’ın güvenli olmayan İstanbul dışında toplanması kararlaştırıldı. Ancak yine de meclis İstanbul’da toplandı. Önemi: İstanbul Hükümeti, milli mücadeleyi ve temsil Heyeti’ni resmen tanımıştır. Alınan kararların çoğu uygulanmamıştır. ancak Meclis-i Mebusan’ın toplanması sağlanmıştır.

Amasya Görüşmesi’nde kabul edilen tek maddeydi. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü 3 Amasya Görüşmesi’nde kabul edilen tek maddeydi. 2 Sivas Kongresinde tüm yurttan gelen temsilcilerde toplanmasını istedi 1 Meclisin toplanması ilk defa Erzurum kongresinde belirtilmişti

Kendisinin meclis başkanı seçilmesi istemiştir. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü İstanbul’da toplanacak olan Meclis için tüm yurtta serbestçe seçimler yapıldı ve mebuslar belirlendi. Mustafa Kemal Erzurum’dan mebus seçilmiştir. İtilaf Devletleri seçimleri Saltanat yanlılarının kazanacağını ve mecliste kendi kontrollerinde olan İstanbul’da açılacağını düşündükleri için seçimlere karışmamışlarıdır Seçimleri genelde Milli mücadele taraftarı olan kişiler kazanmış ve Mustafa Kemal bu kişilerle Ankara’da toplantı yapmıştır. Bu Toplantıda; Kendisinin meclis başkanı seçilmesi istemiştir. Böylece meclis başkanı sıfatıyla, meclisin dağıtılması durumunda, yeni bir meclis toplayabilecektir. Mustafa Kemal İstanbul’a giderse İtilaf Devletleri tutuklayabilirdi. Kanun-i Esasiye göre Meclisin toplandığı yerde olmadığı için başkan seçilememiştir.

Meclis gizli oturumunda Misak-i Milli’yi kabul etmiştir. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü Seçilen vekillerden mecliste birlikte hareket etmeleri için Müdafa-i Hukuk Grubu kurmalarını istemiştir. Mecliste Müdafa-i Hukuk Grubu yerine Felah-i Vatan adıyla grup kurmuşlardır. Ayrıca vekillerden Sivas Kongresinde alınan kararların kabul edilmesini istemiştir. Meclis gizli oturumunda Misak-i Milli’yi kabul etmiştir.

Bu 4 madde sınırların belirlenmesi ile ilgili olan maddelerdir MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü Mondros ateşkes anlaşması imzalandığında silahların bırakıldığı yerler sınırdır, parçalanamaz bölünemez. İşgal altındaki Arap topraklarının geleceği bölge halkının vereceği oylara göre belirlenecektir. Kars, Ardahan ve Batum’da (Elviye-i Selase) gerekirse halk oylaması yapılabilir. Bu 4 madde sınırların belirlenmesi ile ilgili olan maddelerdir Batı Trakya'nın durumunun belirlenmesi için halk oylaması yapılmalıdır. İlk kez Erzurum Kongresi’nde ifade edilmiş ve Sivas Kongresi’nde de kabul edilmiş olan “Milli Sınırlar” bu madde ile açıklanmıştır. Vatanın bölünmez bütün olduğu ifade edilerek işgallerin tanınmayacağı belirtilmiştir. Bu iki yerde Türkler yoğun olduğu için buna güvenerek halk oylaması istenmiştir. Kurtuluş Savaşı sırasında halk oylaması öneren ilk belgedir. Wilson ilkelerine uygun bir karardır.

Ekonomik, siyasi ve adli dengemizi bozucu ayrıcalıklar kabul edilemez. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü İstanbul ve Boğazların güvenliği sağlandıktan sonra uluslar arası ticarete açılacaktır. Azınlıkların hakları, çevre ülkelerdeki Müslümanlara tanınan haklar kadar olacaktır. Ekonomik, siyasi ve adli dengemizi bozucu ayrıcalıklar kabul edilemez. İstanbul Boğazı İlk kez kapitülasyonların kaldırılması yönünde bir karar alındı. Devletler arası eşitlik prensibi benimsenmiştir. İlk kez sınırlar dışındaki Türk halkının hakları gündeme getirilip bu konuda karar alındı. Çanakkale Boğazı

MİSAK-I MİLLİ’NİN ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Misakımilli’nin Kabulü MİSAK-I MİLLİ’NİN ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ Son Osmanlı Mebusan Meclisinin aldığı kararlardır. Kapitülasyonlar reddedilmiştir. Sivas Kongresi kararları Meclis tarafından kabul edilmiştir. Tam bağımsızlıktan yanadır. Sınırların neresi olacağı belirlenmiştir. İstanbul’un işgaline neden olmuştur. Misak-i Milli milli bağımsızlığı gerçekleştirmek istiyordu. Milli bağımsızlık; bir devletin veya milletin hiç bir alanda başka bir devletin etkisi olmadan kendi başına hareket edebilmesidir.

İstanbul’un İşgal Günleri MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / İstanbul’un İşgali Misak-i Milli kararlarını beğenmeyen İtilaf devletleri önce Salih Paşa’ya baskı yaparak Misak-ı Milliye karşı olduğunu açıklamasını istemişler ve kabul etmeyen Salih Paşa istifa etmiş, Damat Ferit tekrar başa geçirilmiştir. 16 Mart 1920’de de halka gözdağı vermek için resmen İstanbul’u işgal ederek, Meclisi dağıttılar. Kendileri için tehlikeli gördükleri bazı milletvekillerini tutuklayarak Malta’ya sürgüne gönderdiler. Osmanlı Mebusan Meclisinin kapanmasına ve bunun sonucunda TBMM’nin açılmasına ortam hazırlamıştır Daha önce Mustafa Kemal, Meclisin İstanbul’da rahat çalışamayacağını söylemiş ve İstanbul dışında toplanmasını İstemiştir. Bu durum Mustafa Kemal’in İLERİ GÖRÜŞLÜLÜĞÜnün bir ispatıdır. Salih Paşa Damat Ferit Paşa İstanbul’un İşgal Günleri

Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş Yolculuğu MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Temsil Kurulunun Ankara’ya Gelişi Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş Yolculuğu

1. Ulaşım ve haberleşme olanakları elverişli olması. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Temsil Kurulunun Ankara’ya Gelişi Meclisin İstanbul’da toplanması kesinleşince Temsil Heyeti meclis çalışmalarını yakından izleyebilmek için Ankara’yı kendine merkez seçti çünkü Ankara’nın şu avantajları vardı. 1. Ulaşım ve haberleşme olanakları elverişli olması. 2. Batı Anadolu cephesine yakın olması 3. Anadolu’nun ortasında yer alması 4. Anadolu’nun güvenli bir yerinde olması

İstanbul’un işgaliyle Mebusan Meclisi kapatılmış, milli iradeye son verilmiş, padişah tutsak konumuna düşmüş, bazı aydın ve milletvekilleri sürgüne gönderilmiş ve İstanbul Hükümeti’nin görevini yerine getirmediği iyice anlaşılmıştı. Mustafa Kemal Paşa, Mebuslar Meclisi’nin bu şekilde sona erebileceğini tahmin ediyordu. Derhal kapanan meclisin yerine yeni bir meclisin açılması için çalışmalara başladı. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Büyük Millet Meclisinin Açılışı Ankara’da olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin toplanacağını, bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her sancaktan beş üyenin seçilerek 15 gün içerisinde Ankara’ya gönderilmesini istedi.

Bu meclis açılınca Temsil Kurulunun görevi sona ermiştir. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Büyük Millet Meclisinin Açılışı Buna göre TBMM, 23 Nisan 1920’de Sinop mebusu Şerif Bey’in başkanlığında toplanmıştır. İstanbul’dan kaçan Mebusan Meclisi üyeleri de TBMM’ye kabul edilmiştir. Bu meclis açılınca Temsil Kurulunun görevi sona ermiştir. Böylece milli iradeye saygı gösterilmiş, milli birlik ve bütünlüğün sağlanmasına çalışılmıştır. Misak-i Milli milli bağımsızlık ile ilgili iken TBMM milli egemenlik ile ilgilidir. Milli egemenlik milli bağımsızlıktan sonra ülke yönetiminde yönetecek kişilerin halk tarafından belirlenmesidir.

Yeni bir hükümet kurmak zorunludur. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Büyük Millet Meclisinin Açılışı ALINAN İLK KARARLAR Yeni bir hükümet kurmak zorunludur. Geçici devlet başkanı veya padişah vekili atama doğru değildir. Meclisin bağımsızlığını ve devamlılığını sağlamak amaçlanmıştır. TBMM’nin üzerinde hiçbir güç yoktur. İstanbul Hükümeti yok sayılmış, meclisin padişahın üzerinde olduğu kabul edilmiştir. Yasama, yürütme yetkileri, (güçler birliği ilkesi) meclise aittir. Meclisi milletin tek temsilcisi haline getirmek, Savaş koşullarında hızlı karar alıp, bu kararları uygulayarak vatanı düşman işgalinden kurtarmak amacıyla güçler birliği ilkesi uygulanmıştır. Yasama (Kanun çıkarma), yürütme (Kanunları uygulamaya koyma) ve yargı (Uygulamalardaki aksaklıkları değerlendirme) yetkilerinin tek bir merkezde toplanmasına Güçler Birliği denir. Padişah ve halife baskı ve zorlamadan kurtulduğu zaman meclisin aldığı karara göre uygun olan yerini alır. Milli birlik ve beraberliğin sağlanabilmesi için saltanat yanlılarının tepkisine engel olunmak istenilmiştir.

Meclis başkanı, Meclis içinde seçilen hükümetinde başkanıdır. MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Büyük Millet Meclisinin Açılışı ALINAN İLK KARARLAR Hükümetin üyeleri meclis içerisinden seçilir. Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır. Meclis Hükümeti sistemine göre hükümet üyeleri meclis üyeleri arasından seçimle belirlenir. Meclis başkanı, Meclis içinde seçilen hükümetinde başkanıdır. Meclis istemediği hükümet düşürebilir. Başbakan yada Cumhurbaşkanı yoktur. Bunların görevini meclis başkanı üstlenmiştir. Bugünkü hükümet kurma yöntemi ise Kabine Sistemi’dir. Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilen kişi, kendi kabinesini atama yoluyla kurarak güvenoyuna sunar. Türkiye’de Meclis Hükümeti sisteminden Kabine Sistemi’ne geçiş Cumhuriyet’in ilanı ile sağlanmıştır.

BİRİNCİ MECLİSİN ÖZELLİKLERİ MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER / Milli Bilincin Uyandırılması / Büyük Millet Meclisinin Açılışı BİRİNCİ MECLİSİN ÖZELLİKLERİ 23 Nisan 1920 -1 Nisan 1923 tarihleri arasında faaliyet göstermiştir. Amacı Misak-ı Milli’yi gerçekleştirmek ve vatanı düşman işgalinden kurtarmak olan kişilerden kurulmuştur. Kurtuluştan sonra yapılacak inkılaplar bu meclisin gündemini oluşturmayacaktır. Bu meclisin gerçekleştirdiği tek inkılap saltanatın kaldırılmasıdır. İlk meclis, toplumun her kesiminden vatandaşların katılımıyla oluşmuş, farklı anlayış ve görüşlerin temsil edildiği demokratik bir meclistir. TBMM’ye karşı çıkan isyanlara karşı 29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkarılmıştır. İstiklal mahkemeleri vasıtasıyla yargı gücünü kullanmıştır. Meclisteki subaylar askerlik mesleğini de beraber yürütmüşlerdir. Olağanüstü yetkilere sahip, sert tedbirler alan ihtilalci bir meclistir. 20 Ocak 1921’de Teşkilat-ı Esasiye adıyla ilk anayasa hazırlanmıştır. Meclis hükümeti sistemi benimsenerek işlerin hızlı yürümesi ve meclis ile hükümetin uyum içinde çalışması sağlanmıştır.