REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ BÖLÜMÜ Rehber Öğrt. ve Psk. Danışman İ. UÇAR
DEVAMSIZLIK NEDENLERİNİN TESPİTİ OKULLARDA DEVAMSIZLIĞI ÖNLEME DE İZLENECEK YOLLAR ORTAÖĞRETİM KADEMLERİNDE DEVAMSIZLIK DURUMUNDA YÖNETMELİK GEREĞİ YAPILMASI GEREKENLER
DEVAMSIZLIĞA İTEN NEDENLER Öğrenci devamsızlıklarının önlenebilmesi için öncelikle devamsızlık nedenlerinin belirlenmesi gerekmektedir. ( Devamsızlığa iten faktörler, en çok hangi durumlarda ortaya çıkıyor) DEVAMSIZLIĞA İTEN NEDENLER Aile Ortamı Kaynaklı Öğretmen Kaynaklı Mevzuat Kaynaklı Eğitim Ortamı Kaynaklı Müfredat Kaynaklı Yönetim Kaynaklı Çevre Kaynaklı Sosyo-Ekonomik Kaynaklı Okul Arkadaşlığı Kaynaklı
Bu zamana kadar neler yapıldı, yapılan müdahalelerin başarılı başarısız yönleri ve alternatif neler yapılabilir?
ŞİMDİYE KADAR KULLANILAN YÖNTEMLER İkna çalışmaları, SMS gönderme, Ailelere mektup gönderme, Velilere bilinçlendirme seminerleri, Aile ziyaretleri Birebir görüşmeler (veli ve öğrenci ile),
VELİ İLE İLETİŞİME GEÇME DEVAMSIZLIK DURUMUNDA DOĞRUDAN YAPILABİLECEK UYGULAMALAR BİREBİR GÖRÜŞME VELİ İLE İLETİŞİME GEÇME Devamsızlık ve başarısızlık nedenleri ile ilgili önlemler aileleriyle birlikte alınmalıdır.
ALTERNATİF NELER YAPILABİLİR ?
Öğrencilerin doğru rol modellerle buluşturulması, Her öğrenciye takdir edilme duygusunun yaşatılması, Okulların ideal sayısının üzerinde öğrenci almaması için gerekli koordinasyonun sağlanması Başarılı örneklerin il/ilçe genelinde paylaşılması, Her öğrencinin başarılı alanlarının belirlenmesi ve bu alana yönlendirilmesi, Sosyal ve sportif etkinliklere katılımın arttırılması, Öğrencilere gerçek yaşamı tanıtacak çalışmalar yapılması, Öğrenciyi daha iyi tanıma imkânları oluşturulması, Öğrenci ilgi ve isteklerinin dikkate alınması, Öğrenci merkezli eğitim anlayışının uygulanması, Öğrenci koçluğu, Sorunlu öğrenci haritası çıkarılması ve bu öğrencilerin çalışılması, Yönlendirmenin doğru biçimde yapılması, Sistemde var olan insan kaynağının iyi yönetilmesi, Öğrencinin mutlu ve eğitim çalışanının huzurlu olduğu okul ortamının oluşturulması, Okula devamın daha etkili biçimde özendirilmesi,
Okul içi sanatsal ve kültürel yarışma ve faaliyetlerin düzenlenmesi Okullarda manevi ve sosyal ödüllendirmenin sıklıkla yapılması Okul kapılarına kimlik okuma barkodlarının konulması ve bu şekilde okula gelmeyen öğrencinin hemen tespiti yapılarak anında veli cep telefonuna mesaj la iletilmesi Velilerin 7-19 aile eğitiminden yararlandırılması Kurum ziyaretlerinin yapılarak işbirliği sağlanması ve bu şekilde bir komisyon oluşturulması, okulların bu komisyon tarafından gezilerek okul toplumunun bilgilendirilmesi,(Emniyet Müdürlüğü, Gençlik ve Spor Müdürlüğü, Sağlık Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Halk sağlığı Müdürlüğü vb.) Çalışmak zorunda olan ve bu nedenle devamsızlık yapan öğrencilerin tespit edilip burs sağlamak Okul ve sınıf kuralları öğrenci ile birlikte oluşturulmalıdır.
Devamsızlığı önlemeye yönelik yol haritası oluşturup bunun takibini yapabilirsiniz; mesela
YAPILACAK OLAN ÇALIŞMALAR İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM NO ETKİNLİĞİN TÜRÜ YAPILACAK OLAN ÇALIŞMALAR İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM SORUMLU KİŞİLER AÇIKLAMALAR 1 BAŞARISIZ VE DEVAMSIZ ÖĞRENCİLERİN TESBİTİ Okul rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu altında başarısız ve devamsız öğrencilerin takip ekibinin kurulması. Okul Müdürlüğü, okul rehber öğretmeni, sınıf rehber öğretmenleri Sorumlu kişilerce yapılacak çalışmalar: - Okul öğretmenler kurulunca alınan kararlarla, komisyon üyelerinin belirlenmesi. Komisyon üyeleri zümre başkanları, okul aile birliği temsilcisi, öğrenci meclisi temsilcisi - Alt komisyon çalışma planının oluşturulması ve her ay periyodik olarak toplantıların planlanması. - Toplantılarda başarısız ve devamsız öğrencilerin bilgilerinin paylaşılması. 2 BAŞARISIZLIK VE DEVAMSIZLIK NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI Başarısızlık ve Devamsızlık Nedenleri anketlerinin uygulanması. Okul rehber öğretmeni, komisyonda görevli öğretmenler ve sınıf rehber öğretmenleri - Komisyonca tespit edilen başarısız ve devamsız öğrencilere, okul rehber öğretmeni tarafından hazırlanan anketlerin sınıf rehber öğretmenleri tarafından uygulanması. - Anket sonuçlarının değerlendirilmesi. - Risk altındaki öğrencilere dair yapılacak çalışmaların komisyonca planlanması 3 BAŞARISIZ -DEVAMSIZ ÖĞRENCİLER VE VELİLERİYLE GÖRÜŞMELERİN YAPILMASI Öğrenci ve veli görüşmelerinin yapılması. Gerekli görülen durumlarda ev ziyaretlerinin yapılması. Öğrenciler, aileleri, okul rehber öğretmeni, komisyonda görevli öğretmenler ve sınıf rehber öğretmenleri Okul aile işbirliğinin arttırılmasına yönelik olarak: - Veli görüşmelerine ağırlık verilmesi; sınıf rehber öğretmeni tarafından sınıf veli görüşme gün, saat ve görüşme yapılacak mekânın belirlenmesi ve velilere duyurulmasının sağlanması, gerekli görülen durumlarda ev ziyaretlerinin yapılması. - Veli görüşmelerinde öğrencilerin başarısızlık ve devamsızlık nedenlerinin görüşülmesi ve bu konuda ortak çalışmaların planlanması. - Okul idarecileri ve öğretmenlerin, veli görüşmelerinde öğrencinin olumsuz yönlerinden çok, olumlu yönlerini vurgulamaları. - Belli aralıklarla çocukların ve ailelerin gelişimlerine ve ihtiyaçlarına uygun bilgi ve broşürler hazırlanması. - Sınıf geçme yönetmeliği ve devamsızlık konusunda veli ve öğrencilerin bilgilendirilmesi. 4 ÖĞRENCİLERE YÖNELİK EĞİTİM ÇALIŞMALARI Seminer çalışmaları, envanter çalışmaları, grup rehberlik çalışmaları, okul gezileri Üst eğitim kurumları, İşkur - Öğrenci yeteneklerini tespit etmek amacıyla envanter çalışmalarının yapılması. - Öğrencilerin kapasiteleri ölçüsünde hedef belirleme becerilerinin kazandırılması, - Öğrenci motivasyonunu arttırmaya yönelik üst okul ziyaretleri yapılması, bu ziyaretlerin 1. dönem içerisinde başlayarak planlı şekilde eğitim öğretim yılına yayılması, - Meslek günleri düzenlenmesi ve üst öğrenim kazanmış olan eski mezunların nasıl başardıkları konusunda öğrencilere bilgi vermelerinin sağlanması, - Düşük benlik algısı olan öğrencilerin; kendini ifade edebileceği sosyal, kültürel ve sportif etkinliklere katılımının sağlanmasına yönelik grup çalışmalarının yapılması, - Etkili ve verimli ders çalışma becerilerinin kazandırılması, - Öğrencilere sınav kaygısıyla mücadele etme stratejilerinin kazandırılması, - Öğrencilere serbest zamanlarını etkili değerlendirme alışkanlığının kazandırılması, 5 VELİLERE YÖNELİK EĞİTİM ÇALIŞMALARI Seminer çalışmaları, veli toplantıları, ev ziyaretleri - Velilere yönelik olarak: gelişim dönemleri, iletişim becerileri, aile tutumları konularında eğitim programları düzenlenmesi, ( Anne Destek Programı, Baba Destek Programı, 7-19 Yaş Aile Eğitimi) - Öğrencinin okul başarısının arttırılmasında aileye düşen görevler konusunda ailenin bilgilendirilmesi, 6 OKUL YÖNETİCİLERİ VE ÖĞRETMENLERE YÖNELİK ÇALIŞMALAR Seminer çalışmaları Okul Müdürlüğü, okul rehber öğretmeni, komisyonda görevli öğretmenler ve sınıf rehber öğretmenleri - Başarısızlık ve devamsızlık nedenlerine dair okul yönetici ve öğretmenlerinin bilgilendirilmesi. - Okul idaresi ve öğretmenlerine yönelik, bireyi tanıma teknikleri, sınıf yönetimi, iletişim ve etkili öğretmenlik konularında müşavirlik hizmetlerinin verilmesi.
Devamsızlık durumunda yönetmelik ne diyor? ORTAÖĞRETİM KADEMESİ
DEVAM-DEVAMSIZLIK VE İLİŞİK KESME MADDE 36- (1) Okula devam zorunludur. Veliler, öğrencilerinin okula devamını sağlamakla yükümlüdürler. Millî Eğitim Temel Kanununun 26 ncı maddesi gereğince okul yöneticileri, millî eğitim müdürleri ve mahalli mülkî idare amirleri öğrencilerin okula kayıt ve devamıyla ilgili gerekli tedbirleri alırlar. (2) Uygulamayla ilgili olarak; a) Devamsızlık yapan öğrenciler, ders öğretmeni tarafından yoklama fişine/e-Okul sistemine işlenir. b) (Değ: 1/7/2015-29403 RG) Günlük toplam ders saatinin 2/3 ü ve daha fazlasına gelmeyenlerin devamsızlığı bir gün, diğer devamsızlıklar ise yarım gün sayılır.
(4) (Değ: 1/7/2015-29403 RG) Devamsızlık yapan öğrencinin durumu posta, e-Posta veya diğer iletişim araçlarıyla velisine bildirilir, varsa özür belgesini okul yönetimine teslim etmesi istenir. Devamsızlığın 5 inci, 15 inci ve 25 inci günlerinde, kontrol kayıtlı sürekli tedaviyi ya da organ naklini gerektiren hastalığı bulunanlar, kaynaştırma ve özel eğitim gerektirenler ile tutuklu öğrencilerde ise ayrıca devamsızlığın 40 ıncı ve 55 inci günlerinde de tebligat yapılır ve öğrencinin okula devamının sağlanması istenir.
(5) (Değ: 28/10/2016-29871 RG) Devamsızlık süresi özürsüz 10 günü, toplamda 30 günü aşan öğrenciler, ders puanları ne olursa olsun başarısız sayılır ve durumları yazılı olarak velilerine bildirilir. Ancak üniversite hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri veya tam teşekküllü devlet hastanelerinde kontrol kayıtlı sürekli tedaviyi ya da organ naklini gerektiren hastalığı bulunanlar, kaynaştırma ve özel eğitim gerektirenler, sosyal hizmet, emniyet ve asayiş birimlerinin resmî raporları doğrultusunda koruma ve bakım altına alınanlar ile tutuklu öğrencilerin özürsüz devamsızlık süresi 10 günü geçmemek kaydıyla toplam devamsızlık süresi 60 gün olarak uygulanır. Devamsızlık nedeniyle başarısız sayılan ve öğrenim hakkı bulunan öğrenciler takip eden öğretim yılında okula devam ettirilir. Öğrenim hakkı bulunmayanlar ise okulla ilişikleri kesilerek Açık Öğretim Lisesi veya Mesleki Açık Öğretim Lisesine gönderilir.
(6) (Değ: 1/7/2015-29403 RG) Öğrencinin devamsızlığıyla ilgili velisine yapılacak tebligat işlemleri, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda posta, e-Posta ve/veya bilişim araçlarıyla yapılır. (7) (Değ: 1/7/2015-29403 RG) Öğrencinin devamsızlık yaptığı süreye ilişkin özür belgesi veya yazılı veli beyanı, özür gününü takip eden en geç 5 iş günü içinde okul yönetimine velisi tarafından verilir ve e-Okul sistemine işlenir. Zorunlu hallerde özür belgesinin teslim süresi okul yönetimince 20 iş gününü aşmamak üzere uzatılabilir. (8) Telafi programlarına devam zorunludur. Öğrenciler devam etmek zorunda oldukları telafi programına ait özürlü özürsüz toplam ders saatinin en az altıda biri kadar devamsızlık yapmaları halinde, puanları ne olursa olsun başarısız sayılırlar.
Gediz Ticaret Meslek Lisesi'nde Devamsızlık Yapmayan 89 Öğrenciye Teşekkür Belgesi Verildi Gediz Ticaret Meslek Lisesi'nde, devamsızlık yapmadığı tespit edilen 89 öğrenciye törenle teşekkür belgesi verildi. 29 Mart 2013 Cuma 23:11 Gediz Ticaret Meslek Lisesi Müdürü Bayram Sarı, Kütahya İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün "2012-2014 Okullarda Devamsızlığı Önleme Eylem Planı"nı uygulamaya sokarak, devamsızlığı önlemeye çalıştıklarını ve netice almaya başladıklarını söyledi. Eylem Planı çerçevesinde Mart 2013 ayı içerisinde hiç devamsızlık yapmayan (sevk, rapor, izin de dahil) 89 öğrenciye teşekkür belgesi verdiklerini belirten Okul Müdürü Bayram Sarı, "Başta devamsızlık yapmayan bu öğrencilerimizi olmak üzere tüm velileri ve Sınıf Rehber Öğretmenlerini tebrik ediyorum. "2012-2014 Okullarda Devamsızlığı Önleme Eylem Planı"nı okulumuzda uygulamaya koyduk ve güzel neticeler elde etmeye başladık. Eğitimci ve idareciler olarak bu durumdan çok memnunuz" dedi. Konuşmanın ardından devamsızlık yapmayan 89 öğrenciye Okul Müdürü Bayram Sarı tarafından teşekkür belgesi verildi. - KÜTAHYA
ADEY; Öğrencinin devamsızlık yaparak riskli ortamlarda bulunmasının engellenmesine yönelik sistemli, yapılandırılmış bir yönetsel süreçtir. Aşamalı Devamsızlık Yönetimi (ADEY)’nin amacı; ilköğretime kayıtlı kız erkek tüm çocukların okula düzenli devamlarını sağlamak ve okuldan diplomasız ayrılmalarını önlemek için belirlenen devamsızlık tanımlarına uygun bir şekilde okul devamsızlığının erken tanınmasını, değerlendirilmesini, bireyselleştirilmiş müdahalelerin yapılmasını sağlamak ve bu çocukların takibini yapmaktır. Bu plan örnek teşkil edilmesi için paylaşılmıştır. Kendi okulunuzdaki ihtiyaçlara göre uyarlayabilirsiniz.
Okul Risk Takip Kurulu (RİTA): Okul müdürü, devamsız öğrenciler ile ilgili aldığı bilgileri Okul RİTA’da görüşülmek üzere hazırlar. Okul RİTA; Ekim, Aralık, Mart ve Mayıs aylarında olmak üzere öğretim yılı içerisinde en az dört kez toplanır. Ayrıca kurul üyelerinden herhangi birinin daveti üzerine okul müdürü veya müdür yetkili öğretmen başkanlığında ihtiyaç duyulduğunda toplanabilir. Her toplantıda e-Okuldan devamsızlık raporları alınır ve devamsızlık sorunu olan çocuklar için neler yapıldığı değerlendirilir ve yapılacak olan çalışmalar planlanır. 1. Okul müdürü veya müdür yetkili öğretmen (Komisyon Başkanı) 2. Sınıf öğretmeni ve varsa branş öğretmeni 3. RİTA Komisyonu üyelerinin kararı üzerine ihtiyaç duyulan diğer kişiler de katılabilir (veliler, muhtar, din görevlisi vb.).
ADEY UYGULAMASI Öğrencinin devamsızlığı ile ilgili olarak aşağıda belirtilen riskli devamsızlık durumlarında gerçekleştirilecek olan aşamalı eylem planları (AEP) uygulanmadan önce, öğrencilerin devamsızlıklarının ekte belirtilen Öğrenci Günlük Devamsızlık Takip Çizelgesi’ne her gün işlenmesi, özürsüz devamsızlık ya da geç kalma durumu bir kez dahi vuku bulduğunda velinin mutlak surette telefon ya da yüzyüze görüşme aracılığıyla bilgilendirilmesi ve devamsızlığın önlenmesine yönelik olarak gerçekleştirilen tüm çalışmaların ekte sunulmuş standart ADEY formları ile belgelendirilmesi gerekmektedir.
ADIM 2: TEMEL UYGULAMALAR ADIM 1: HAZIRLIK ÇALIŞMALARI ADEY ile ilgili olarak eğitim-öğretim yılı başında veliler bilgilendirilir. E-okulda veli-öğrenci bilgileri her eğitim-öğretim yılı başında güncellenir. Çocuğun izinli olduğunu ve geç kaldığını gösteren belgeler matbu hale getirilir. Çocukların devamsızlık yapmasını etkileyen okul yakınındaki mekân sahiplerine (İnternet kafe, oyun salonu vb) yönelik bilgilendirme çalışması yapılır. Okul Risk Takip Kurulu (RİTA) kurulur. Risk İhtiyaç Değerlendirmesi Formu (RİDEF) her bir öğrenci için her eğitim-öğretim yılı bir kereye özgü olmak üzere doldurulur. ADIM 2: TEMEL UYGULAMALAR ADEY için çocukların devamsızlıkları her gün düzenli olarak E-okula işlenir. Çocuk okula bir veya yarım gün gelmediğinde veli ile telefonla ya da yüz yüze bilgilendirme görüşmesi yapılır. Riskli devamsızlık e-okuldan takip edilir. ADIM 3: UYGULANACAK AŞAMALI EYLEM PLANLARI, EYLEMLER VE MÜDAHALELER Riskli devamsızlığı olan çocukların, devamsızlık tipi belirlenir ve Aşamalı Eylem Planlarından biri seçilir. Aşamalı Eylem Planına Uygun eylem ve müdahaleler gerçekleştirilir ve E-Okulda Eylem / Müdahale ekranına işlenir.
4. aşama 3. aşama 2.aşama 1. aşama Kesintili Özürsüz Devamsızlıkta Aşamalı Eylem Planları (AEP-2) 4. aşama 3. aşama 2.aşama 1. aşama Devamsızlığın nedenlerini araştırınız. Devamsızlık odaklı müdahale yapınız. Eve mektup gönderiniz Veli ile görüşün, ev ziyaretleri yapın ve yasal yaptırımlar hakkında bilgilendirin.
Gün İçi Devamsızlık Durumunda Aşamalı Eylem Planları (AEP-3) Risk ve İhtiyaç Değerlendirmesine Uygun müdahaleler gerçekleştiriniz. Veliyle görüşünüz / ev ziyareti yapınız. Okula Devam Sözleşmesinin imzalanmasını sağlayınız. Okul RİTA’DA öğrencinin durumunu tartışınız. 3. aşama Veliyle görüşünüz / Ev ziyareti yapınız. Veliyi yasal yaptırımlar hk. Bilgilendiriniz. 4. aşama Çocuğun durumunu ilçe RİTA’ya bildiriniz. Yasal yaptırım için dosyayı hazırlayınız.
Özürlü Devamsızlık Durumunda Aşamalı Eylem Planları: Devamsızlık nedenlerini araştırınız. Eğer özürlü devamsızlık maskeli özürlü devamsızlık kategorisine giriyorsa devamsızlık odaklı müdahale yapınız. Eve mektup gönderiniz. 2.Aşama (+1 devamsızlık) Risk ve İhtiyaç Değerlendirmesine Uygun müdahaleler gerçekleştiriniz. Veliyle görüşünüz / ev ziyareti yapınız. Okula Devam Sözleşmesinin imzalanmasını sağlayınız. Okul RİTA’DA öğrencinin durumunu tartışınız. 3.aşama Veliyi yasal yaptırımlar konusunda uyarınız. 4. aşama Yasal yaptırımlar için dosyayı hazırlayınız. Durumu ilçe RİTA’ya bildiriniz. Tüm işlemler için standar bir form kullanmanızda fayda vardır. Örnek teşkil etmesi açısında ADEY deki formlara ‘Aşamalı Devamsızlık Yönetimi Uygulaması Sürecin’den ulaşabilirsiniz
KAYNAKLAR; - DEVAMSIZLIĞIN ÖNLENMESİ VE OKULLAŞMA ÇALIŞTAYI RAPORU ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ http://www.haberler.com/gediz-ticaret-meslek-lisesi-nde-devamsizlik-4478091-haberi/ Aşamalı Devamsızlık Yönetimi Uygulaması Süreci 25/08/2011 tarih 2011/ 47 sayılı MEB İlköğretim Genel Müdürlüğü’nün Aşamalı Devamsızlık Yönetimi konulu genelgesi gereği