Elektronik Ticaret (E-Ticaret)
Elektronik Ticaret Tanım Geleneksel Ticaret ve Elektronik Ticaret KONULAR Tanım Geleneksel Ticaret ve Elektronik Ticaret Elektronik Ticaretin Türleri B2C B2B C2C C2G/B2G Elektronik Ticaretin Kapsamı, Tarafları Elektronik Ticaretin Avantajları-Dezavantajları Elektronik Ticaretin Çalışma Sistemi Elektronik Ticaretin Teknik Altyapısı Elektronik Ticarette Veri Madenciliği, E-Pazaryeri ve E-Devlet
Elektronik Ticaretin Tanımı Elektronik Ticaretin geniş ve dar anlamda tanımı Dar Anlamda İnternet üzerinden alışveriş yapmaya elektronik ticaret (e-ticaret) denir. Geniş Anlamda İnternet üzerinden tanıtım, pazarlama, alım-satım, ödeme, satış sonrası işlemler ve bu işlemlerle direkt veya dolaylı olarak ilişkili teknolojik altyapı sağlama, bankacılık, lojistik, sigortacılık, vergi ödeme, tüketici hakları gibi ticari anlamdaki bütün faaliyetlere elektronik ticaret (e-ticaret) denir.
Elektronik Ticaretin Tanımı Dolaylı ve Dolaysız Elektronik Ticaret Dolaylı Elektronik Ticaret İnternet üzerinden teslimi mümkün olmayan ürün ve hizmetler için dolaylı elektronik ticaret tanımı kullanılmaktadır. Direkt Elektronik Ticaret İnternet üzerinde teslimi mümkün olan yazılım vb. hizmetlerin alım satımı direkt elektronik ticaret tanımına girmektedir.
GELENEKSEL TİCARET VE ELEKTRONİK TİCARET Elektronik ticaretin özellikleri şunlardır: Elektronik ticarette taraflar yalnızca sanal platformda karşı karşıya gelmektedir. Elektronik ticaret 7 gün 24 saat çalışan bir sistemdir. Elektronik ticarette pazar, bütün dünyadır. Elektronik ticarette tüketicilere ait temel veriler kolayca elde edilebilir ve bu verilerle tüketici davranışlarına yönelik birçok sonuca ulaşılabilir. Elektronik ticarette güven esastır. Elektronik ticarette girişimcilik kolay, maliyetler düşüktür.
GELENEKSEL TİCARET VE ELEKTRONİK TİCARET Satın Almayı Yapan Firma Geleneksel Ticaret Elektronik Ticaret Bilgi Edinme Yöntemleri Görüşmeler, dergiler, kataloglar, reklamlar Web sayfaları Talep Belirtme Yöntemi Yazılı form Elektronik posta Talep Onayı Fiyat Araştırması Kataloglar, görüşmeler Sipariş Verme Yazılı form, faks Elektronik posta, EDI Stok Kontrolü Yazılı form, faks, telefon Online Veritabanı, EDI Sevkiyat Hazırlığı Elektronik Veritabanı, EDI İrsaliye Kesimi Fatura Kesimi Elektronik Posta, EDI Teslimat Onayı Ödeme Programı Ödeme Banka Havalesi, Posta, Tahsild. İnternet bankacılığı, EDI, EFT
GELENEKSEL TİCARET VE ELEKTRONİK TİCARET Fiziksel Mağaza Çevrimiçi Perakende Mağazası Tezgahtarlık hizmeti Ürün tarifleri, bilgi sayfaları, hediye hizmetleri, arama işlevi, telefonla/eposta ile tezgahtara bağlanma Mağazanın tanıtımı Özel teklifler, çevrimiçi oyun ve çekilişler, ilgili diğer sitelere linkler, şevklendirici bilgi Mağaza vitrin düzenlemeleri Ana sayfa Mağaza atmosferi Arayüz sürekliliği, mağazanın organizasyonu, grafikler Orta yerlere konulan toplu ürün sepetleri Mağazanın hiyerarşik seviye başlangıçlarında gösterilen ürünler Mağaza düzeni Ekran derinliği, arama ve tarama işlevleri, göstergeler, imaj haritaları Mağazadaki kat sayıları Mağazanın hiyerarşik seviyeleri Mağazanın giriş sayıları ve outlet/şubeleri Özel bir çevrimiçi mağazaya verilen linkler Çıkış ödeme noktası Çevrimiçi alışveriş sepeti ve sipariş formu Ürünü görme ve dokunma İmaj kalite ve tanımıyla sınırlıdır, ses ve görsel uygulamalarda potansiyel vardır Mağazayı ziyaret eden kişi sayısı Çevrimiçi mağazaya yapılan bireysel ziyaretler Periyodik satışlar
ELEKTRONİK TİCARETİN ÖNEMİ E-Ticaret sadece 13-15 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu yazarlara göre elektronik ticaret, matbaanın icadı, ya da endüstri devrimi kadar önemli bir dönüşümü simgelemektedir. Bu devrimin, dünya üzerindeki etkilerinin tahmin edilenden çok daha geniş olacağı ileri sürülmekte ve içinde bulunulan bu dönemde, elektronik ticaret devriminin başlarında olunduğu özellikle belirtilmektedir. Amerika'daki çevrimiçi perakende satışlarının 2013 yılında 229,1 milyar Dolara çıkacağı ve Amerika'daki toplam perakende satışlarının %8'ini oluşturacağı tahmin edilmektedir. Forrester, 2012 yılına kadar tüm perakende satışlarının yaklaşık üçte birinin internetten gerçekleşeceğini öngörmektedir. Yeni nesil telefon kullanıcıları önemli bir oranda internete erişmekte ve yarısından fazlası her gün internete girmektedir.
ELEKTRONİK TİCARETİN TÜRLERİ İşletmeden Tüketiciye (B2C - Business to Consumer) İşletmeden İşletmeye (B2B - Business to Business) Tüketiciden Tüketiciye (C2C - Consumer to Consumer) İşletmeden/Tüketiciden Kamuya (B2G/C2G - Business or Consumer to Government)
İşletmeden Tüketiciye (B2C - Business to Consumer) En yaygın elektronik ticaret türüdür. Tüketiciler satın almak istedikleri mal veya hizmeti, reklamlar, kataloglar, tavsiyeler üzerine alan adını yazarak girdikleri sanal mağazalardan satın almak için sipariş verirler. En uygun fiyatlı ve en uygun özellikteki ürün bulunduktan sonra ödeme sistemlerinden havale, kredi kartı veya diğer bir ödeme sistemi seçilerek ödeme gerçekleştirilir.
İşletmeden İşletmeye (B2B - Business to Business) Bir işletmenin başka bir işletmeden alım-satım yapmak amacıyla yapmış olduğu alışverişlerin oluşturduğu elektronik ticaret türüdür. B2C’ye göre daha az yaygın olmasına rağmen her bir işlemde daha büyük miktarlı ticaret söz konusu olduğundan dolayı elektronik ticaret türleri arasında en büyük ticari hacme sahiptir. B2B’de genellikle firmalar birbirlerini yakinen tanımakta, yine genellikle ıslak imzalı sözleşmeler yapmaktadırlar. B2B Kapsamındaki Elektronik Pazaryeri (E-Pazaryeri, Sanal Pazaryeri), B2B şeklinde ticaret yapacak firmaları bir araya getiren, birbirleri ile ortak bir platformda buluşturan genellikle uluslar arası internet organizasyonlarıdır.
Tüketiciden Tüketiciye (C2C - Consumer to Consumer) İnternetle birlikte ortaya çıkan en büyük ve en önemli elektronik ticaret şekli C2C’dir. Daha çok ikinci el ürünlerin tüketiciler tarafından eklenmesi ve yine tüketiciler tarafından bu ürünlerin satın alınması C2C’nin temel mantığını oluşturmaktadır. Ürünlerin ucuz ve genellikle yıpranmamış olmaları dolayısıyla tüketiciler tarafından büyük rağbet görmektedir. Ayrıca karlılık oranı diğer elektronik ticaret türlerine göre genellikle daha fazladır..
Tüketiciden Tüketiciye (C2C - Consumer to Consumer) Bazı C2C Alışveriş Sitelerinin Karlılık Durumları (Milyon USD) 2009/1.Çeyrek 2010/1.Çeyrek AMAZON Net Satış/Gelir 4.889 7.131 Net Kar 177 299 Karlılık Rasyosu (%) 4 EBAY 2.021 2.196 357 398 18
İşletmeden veya Tüketiciden Kamuya (B2G/C2G - Business or Consumer to Government) Merkezi yönetim ve yerel yönetimlerle ilgili işlemlerin halkın ulaşması açısından kolaylaştırılması kapsamında ortaya çıkan e-devlet uygulamaları vb. uygulamalar, B2G veya C2G şekillerinde yeni elektronik ticaret türlerinin de ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Kamu ihaleleri ile ilgili işlemler, vergilendirme, cezalandırma, gümrük işlemleri, sosyal güvenlik işlemleri gibi kamu hizmetlerinin (veya cezalarının) internet üzerinden gerçekleştirilmesi şeklindeki elektronik ticaret türüne B2G veya C2G denmektedir. Taraflardan biri devlet iken diğeri bu hizmetten yararlanacak olan son gerçek veya tüzel kişi ise C2G, son kişisi değil de bir anlamda alım satımı yapan tüzel kişi (örneğin otopark ihalesine giren tüzel kişi) ise B2G tanımının kapsamına girmektedir.
ELEKTRONİK TİCARETİN KAPSAMI İşlemler B2C B2B C2C B2G/C2G Tanıtım * Pazarlama Sanal Mağaza Sipariş Verme Ödeme Teknik Bilgi/Destek Garanti İşlemleri Aracılık/Komisyonculuk Bankacılık/Finans İşlemleri Sigortacılık İşlemleri Kamu İhaleleri İşlemleri Kamu Hizmetleri Kamu Alımları Gümrük İşlemleri Dış Ticaret İşlemleri Çevrimiçi Dağıtım Fiziksel Dağıtım Sözleşme Yapma Üretim Yapma Üretim Planlaması Yapma Üretim İzleme Ürün Tasarımı/Özgünleştirme Borsa İşlemleri Proje/Danışmanlık Mühendislik Ajans/Habercilik Elektronik Pazaryeri Sosyal Güvenlik Hizmetleri Elektronik İmza/İzin İşlemleri Vergi/Ceza/Harç vb. İşlemler Teşvik/Destek Hizmetleri
ELEKTRONİK TİCARETİN TARAFLARI Tüketici Firmalar/Tedarikçiler Bankalar/diğer finans kurumları Pazarlamacı/ Reklamcılar Reklam amaçlı arama ve paylaşım siteleri Tasarımcı/yazılımcılar Üretici/imalatçılar Aracılar/ Komisyoncular Borsa Sigorta şirketleri Nakliye şirketleri Sivil toplum kuruluşları Üniversiteler Dış Ticaret Müsteşarlığı Maliye Bakanlığı Emniyet Müdürlüğü Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Diğer kamu kurum ve kuruluşları
ELEKTRONİK TİCARETİN TARAFLARI Firma içinde taraflar şunlardır: Üst düzey yönetim, Satın alma, Envanter yönetimi, İmalat, Hizmet temini, Doğrudan satış, Satış kanalı yönetimi, Satış sonrası destek, Pazarlama ve halkla ilişkiler, Muhasebe, Eğitim, Yasal konular.
ELEKTRONİK TİCARETİN TARAFLARI Tüketiciler şu şekilde sınıflandırılabilir: X Kuşağı: 30’lu yaşlarda internet teknolojisi ile tanışan, teknoloji odaklı olmayan veya teknoloji göçmeni olarak adlandırılan kuşak “X Kuşağı” olarak adlandırılmaktadır. Y Kuşağı: 10’lu yaşlarda internet teknolojisi ile tanışan, internette araştırma yapan, kitap okuyan, müzik dinleyen kuşak “Y Kuşağı” olarak adlandırılmaktadır. Z Kuşağı: İnternet teknolojisi ile doğduğu anda tanışmış olan ve bu nedenle “internet ile akraba” veya “doğuştan dijital” olarak tanımlanan, bilgisayar bağlantılı, tıklayan, sosyal ağ üyesi olan “Z Kuşağı” dır
ELEKTRONİK TİCARETTE SATIN ALINAN MAL VE HİZMETLER Yazılım Film, Video ve Müzik Albümleri Kitap, Dergi ve Gazete Bilgi Veri Tabanları Eğitim ve Mesleki Kurslar Ev Bankacılığı Sağlık Hizmetleri Müşteri Hizmetleri
ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Satıcılar Açısından Elektronik Ticaretin Avantajları (1) Yeni bir satış kanalıdır Oldukça düşük yatırım maliyetine sahiptir Çok düşük işletim giderlerine sahiptir İlave ve yüksek satış potansiyeli sağlar Çok düşük maliyetli bir reklam ve tanıtım aracıdır Mekan sınırlaması yoktur Zaman sınırlaması yoktur İşlemler daha hızlı yürütülür İşlemler kayıt altında gerçekleşir Ürünlerle ilgili geniş bilgi ve görsel sunma imkanı vardır
ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Satıcılar Açısından Elektronik Ticaretin Avantajları (2) Hedef kitlesi çok geniştir Hedef kitlesine ulaşmak çok kolaydır Müşterilerin firmaya ulaşması kolaydır Ürün stoku zorunlu değildir Küçük ve orta ölçekli işletmeler için rekabet avantajı vardır Müşteri takibi kolaydır En çok satılanlar öncelikli görüntülenebilir Elektronik pazaryerleri B2B firmalarına önemli avantajlar sağlar Kolay ihracat yapma imkanı sunar İkinci el satış imkanları sunar
ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Satıcılar Açısından Elektronik Ticaretin Avantajları (3) Girişimlerin İnternet Üzerinden Yapılan Satışlar Vasıtasıyla Elde Ettiği Faydalar, 2008
ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Alıcılar Açısından Elektronik Ticaretin Avantajları Bulunduğu yerden alışveriş yapabilir Bulunduğu yerden farklı mağazaları gezebilir Ürün fiyatlarını çok hızlı mukayese edebilir Bir ürünün farklı markalarını çok hızlı mukayese edebilir Zamandan kazanır Kampanyaları daha kolay takip eder Ürünün özellikleri ile ilgili detaylı bilgiye sahip olabilir Ürün yorumlarından faydalanabilir, yorum yapabilir Çok satılanları görebilir Birçok ödeme seçeneğine sahip olur Kısa sürede teknik destek talebinde bulunabilir Yeni bir ürünü daha hızlı satın alabilir Çok çeşitli ikinci el ürünler satın alabilir
ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Elektronik Ticaretin Dezavantajları Elektronik ticaretin dezavantajları avantajlarına göre çok azdır Ürünü fiziksel olarak inceleme imkanının olmaması Bazı firmaların yetersiz donanıma sahip olması dolayısıyla tedarik ve teslimde yaşanan aksaklıklar Bazı firmalar hakkında doğru bilgiye sahip olamama, firmalar tarafından kendileri hakkında yanlış bilgiler verme Stoklarda hiç olmayan ürünleri teşhir etme sonucu yapılan alışverişlerin sonuçsuz kalması Bilgisayar ve internet bilgisine sahip olmayan özellikle yaşı ilerlemiş kesime hitap edememesi İnternet erişiminin pahalı olması Genişbant uygulamasının yeterli düzeyde olmaması ve pahalı olması
ELEKTRONİK TİCARETİN ÇALIŞMA SİSTEMİ Elektronik Ticaretin Çalışma Sistemi Müşteri Satıcı Üreticiler/ Tedarikçiler B2B Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Kurumları İnternet Servis Sağlayıcıları Finansal Kuruluşlar Ödeme Banka Ürün/Hizmet B2C Hizmet Vergi vb. İnternet Altyapısı Ücret Gelirler Tüketici Hakları Tüketici Şikayetleri Tedarik Kredi ve Sigorta Lojistik
ELEKTRONİK TİCARETİN ÇALIŞMA SİSTEMİ İnternetten Alışveriş Yapma Öncelikle bir mal veya hizmet almak isteniyorsa, eğer varsa bilinen bir web sitesi ziyaret edilir, bilinmiyorsa arama motorlarından arama yapılarak söz konusu alışveriş sitelerine ulaşılabilir. Daha sonra sanal mağazada ilgili ürünün bulunduğu sayfa açılır, ürün ve özellikleri incelenir, seçenekli olarak farklı sitelerle kıyaslamalar yapılır ve satın almaya karar verildikten sonra sepete at butonu tıklanır. Unutulmamalıdır ki alışveriş sitesi güvenilir olmalıdır. SSL güvenlik sertifikasına sahip olması yeterli değildir. Mutlaka hakkında olumlu bir intiba ve güven bırakmış olmasına dikkat edilmelidir. Daha sonra satın al butonu tıklanıp, kredi kartı bilgileri girilir veya havale seçilir, fatura ve teslimat adresleri girilir, sipariş tamamlanır.
ELEKTRONİK TİCARETİN ÇALIŞMA SİSTEMİ İnternetten Alışveriş Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Doğru bir alan adı Web tasarımının kalitesi SSL güvenlik sertifikası (Kredi kartı ödeme aşamasında adres çubuğunda adres, http:// değil https:// şeklinde başlamalıdır. Güvenlik mührünü tıkladığınızda “Valid” (Geçerli) ifadesi çıkmalıdır.) Web sitesinin bilinir veya tanıdık olması 3D ödeme sistemine dikkat edilmelidir
ELEKTRONİK TİCARETİN ÇALIŞMA SİSTEMİ İnternetten Satış Yapma Öncelikle satış yapılacak ürünün internetten satış yapmaya elverişli olması gerekmektedir. Teslim konusunda sorun olmamalıdır. Ödeme konusunda müşteriye uygun koşullar sunulmalıdır. Uygun bir alan adı aldıktan sonra kaliteli ve güvenli bir alışveriş sitesi yapmalı veya yaptırılmalıdır. Müşteriye çevrimiçi ödeme seçeneği sunulacaksa önce sitenin güvenliği için SSL sertifikası gibi güvenlik tedbirleri alınarak bir banka ile anlaşma yapılmalıdır. Web sitesinin tanıtımı yapılmalıdır.
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Teknik Altyapıyı Oluşturan Öğeler Alan Adı Tescili Web tasarımı ve yazılımı Web Sitesinin Yayınlaması Web Sitesinin Güvenliği Çevrimiçi Ödeme Sistemi
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Alan Adının Tescil Edilmesi Alan adının tescil edilmesi, en kolay, en ucuz fakat en önemli aşamadır. En kolaydır çünkü alan adı firmalarından alan adını tescil ettirmek birkaç dakika sürer. En ucuzdur çünkü uzantısına bağlı olarak yıllık 15 – 50 TL arasındadır. En önemli aşamadır çünkü kullanışsız, eksik, hatalı, bulunması zor veya etkili olmayan bir alan adı müşterinin dikkatini çekmeyecektir. Önemli olmasının bir diğer sebebi de alan adının tescil veya yenileme aşamasında kaybedilmesi, onun tamamen kaybedilmesi anlamına gelebilmektedir. Web tasarımı ve yazılımının kaybının telafisi var iken alan adının telafisi olmayabilmektedir. Firmalar genellikle com ve com.tr uzantılarını tercih etmelidirler.
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Web Sitesinin Tasarım ve Yazılımının Yapılması Web sitesi, elektronik ticaretin kalbidir. Web sitesinde yaşanacak bir problem elektronik ticaretin veya alışverişin durması ile eş anlamlıdır. Bundan dolayı web sitesine gereken önemi vermek gerekmektedir. Aksi takdirde elektronik ticaretten bir beklentinin olmaması gerekmektedir. Web tasarımı ve web yazılımı ayrımını yapmak gerekmektedir: Web tasarımı ile anlatılmak istenen grafik tasarımdır. Web sitesinin görselliği ile ilgilidir. Web yazılımı ise web sitesinin kodlaması yani çalışma sistemini ifade etmektedir.
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Web sitesi hazırlamanın hiç tercih edilmemesi gerekenden en çok tercih edilmesi gerekene doğru alternatif yolları: Dışarıdan bir kişiye amatör olarak hazırlatma Firmadan bir personelin amatör olarak hazırlaması Reklam veya bilgisayar donanım firması tarafından hazırlanması Firmada istihdam edilen profesyonel bir yazılımcının hazırlaması Firmada istihdam edilen bir tasarım, yazılım ve güncelleme ekibinin hazırlaması Kurumsallaşmış profesyonel bir web tasarım ve yazılım firmasına hazırlatma
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Başarı kriterleri: Dönüşüm oranı Ortalama Sepet Tutarı Sitede geçirilen süre Ziyaretçi sadakati Tamamlanan alışveriş oranı Rekabet
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Ödeme Sistemleri: Kredi Kartı Kapıda Ödeme Havale veya EFT Paypal ve Benzeri Ödeme Sistemleri Diğer Ödeme Sistemleri
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Güvenlik Altyapısı İnternet Kullanıcılarının Karşılaştıkları Güvenlik Sorunları (Yüzde)
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Güvenlik Altyapısı Kredi kartı gibi ödeme sistemlerinin web sitesine entegre olması durumunda başlıca dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır: Web yazılımının profesyonel firmalar veya kişiler tarafından yapılması, Web barındırmanın profesyonel firmalar tarafından sağlanması, SSL sertifikası gibi güvenlik sertifikalarının eksiksiz bir şekilde kurulması.
ELEKTRONİK TİCARETİN TEKNİK ALTYAPISI Güvenlik Altyapısı Günümüzde kullanılan güvenlik yöntemlerinden bazıları şunlardır: Açık Anahtar ve Gizli Anahtar Kriptografi ve Sayısal Şifreleme Onay Kurumu Elektronik Kimlik Belgesi SSL SET Elektronik İmza
WEB SİTESİNİN TANITIMI Web sitesinin tanıtımı temelde iki şekilde gerçekleşmektedir. Birincisi klasik tanıtım materyalleri, İkincisi ise internet siteleri üzerinden tanıtımdır. Klasik tanıtım materyallerinin başında televizyon gelirken, gazete, dergi, billboard reklamları vb. reklam türleri bu kısımda değerlendirilmektedir. Web sitesinin tanıtımında klasik tanıtımın yeri elbette ki küçümsenmemelidir. Hatta bu şekilde yapılan bir tanıtımın kurumsallığı hissettirme ve güven verme açısından önemli bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. İkinci kısım ise internet web siteleri üzerinden yapılan reklamlardır. Bu tür reklamın en önemli avantajı, müşterinin, reklamı yapılan elektronik ticaret sitesine yalnızca bir tık kadar uzak olmasıdır.
WEB SİTESİNİN TANITIMI Arama motorları internet üzerinden tanıtım için çok önemlidir. Bundan dolayı web yazılımında arama motoru optimizasyonu mutlaka yapılmalıdır. Kırmızı kısımlar reklam alanı iken diğer sıralanan web siteleri arama sonuçlarını göstermektedir. Arama motoru optimizasyonu yapmış olan siteler daha üst sıralarda görünmekte ve bir anlamda arama motorlarında pahalı reklamlara ihtiyacı kalmamaktadır.
ELEKTRONİK TİCARETTE VERİ MADENCİLİĞİ Bir karar verici için verilen kararın doğruluğu, onun yeteneklerine, deneyimine ve bilgi birikimine olduğu kadar sahip olduğu veri kümesinin yeterliliğine de bağlıdır. Veri madenciliği, eldeki verilerden üstü kapalı, çok net olmayan, önceden bilinmeyen ancak potansiyel olarak kullanışlı bilginin çıkarılmasıdır. Bu da; kümeleme, veri özetleme, değişikliklerin analizi, sapmaların tespiti gibi belirli sayıda teknik yaklaşımları içerir. Bazı alışveriş sitelerinde görülen «bu ürünü alanlar şu ürünü de aldılar» ifadesi, veri madenciliğine bir örnektir.
E-PAZARYERİ E-pazaryerlerinin ana gelir kaynakları şunlardır: E-Pazaryeri, çok sayıda alıcı ve satıcının ve başka katılımcıların ek hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazaryeri sayesinde iletişimde bulunmalarını ve işlem yapmalarını sağlayan kurumlar arası bilgi sistemidir. Firmalar arasında yani üretici-toptancı, üretici-perakendeci veya toptancı-perakendeci arasında alım satımın gerçekleştiği bir B2B sisteminin karakteristiğini taşımaktadır. E-pazaryerlerinin ana gelir kaynakları şunlardır: Üyelik bedeli Temel/basit hizmetlerden daha fazla ürün bilgisi sunulması durumunda talep edilen bedel Reklam (banner ve link) İşlem tutarının yüzdesi Tamamlanan her işlem için sabit bir tutar Firmanın ürün kataloğunu host etmek için alınan bedel E-ticaret yazılımının satımı veya leasingi Derlenen, sanayi ile ilgili bilginin satışı Lojistik ve finansal hizmetler gibi ilave hizmet bedelleri Danışmanlık bedeli
E-PAZARYERİ Resmi Kurumlar Tarafından Ön Onay Verilen Elektronik Ticaret Siteleri www.alibaba.com www.lubricants1.com www.globalsources.com www.tradeatlas.com www.recycle.net www.environmental-expert.com www.archiexpo.com www.mesteel.com www.icomtrader.com www.tradeboss.com www.steelorbis.com www.europages.com www.bncnetwork.net www.mfg.com www.infomine.com www.tradekey.com www.tecdoc.de www.nauticexpo.com www.directindustry.com www.turkishexporter.net www.kompass.com www.fordaq.com www.techpilot.net www.psi-network.de www.dothealth.com www.webpackaging.com www.fibre2fashion.com
E-DEVLET Vatandaşların ve aynı zamanda özel kurum ve kuruluşların kamu kurumlarıyla olan mal, hizmet ve bilgi alışverişi şeklindeki ilişki ve işlemlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin yardımıyla elektronik ortamda gerçekleştirilmesidir. E-Devlet, B2G (İşletmeden Devlete) ve C2G (Tüketiciden Devlete) elektronik ticaret türüdür. e-devlet e-Vatandaş e-Şirket/İşyeri e-Çalışan e-Kurum e-Memur E-devlet modeli, vatandaşlara daha kaliteli, hızlı, ekonomik ve daha iyi hizmet sunmak üzere düşünülen kamusal hizmet sunumunda devleti katlanmak zorunda kaldığı ek maliyetlerden kurtaran, daha az maliyetle daha çok iş yapabilir hale getiren bir devlet modelini tanımlamaktadır.
Elektronik Ticaret (E-Ticaret)