Görüntü Kavramı ve Görüntülemenin Önemi HAZıRLAYAN SAMİ ÜNLÜ
Görüntü Görüntü objenin uygun materyaller üzerindeki iz düşümüdür. Obje görüntülenecek nesneleri, uygun materyal görüntünün geçici veya kalıcı olarak oluşturalacağı uygun zeminleri ifade eder. Görüntülemenin Önemi: Görüntülerin bazıları anı bzıları tarihsel belge niteliği taşırken özellikle hastalığın tedavısı için oluşturulan tibbi görüntülemeler hayati onem taşır. Fotografçılığın önemi: Yaşamın belli ve önemli bir anını anı olarak ve kültürel bir miras olarak bırakmak için önemlidir. Tıbbi görüntülemenin önemi: Radyoloji bilimi sayesinde insan vücudunun film flüoresan ekran ve diğer görüntüleme materyalleri üzerinde incelenmesi mümkü olmuştur. Böylece hastalıklara doğru tanı koyma yanında kısa sürede ve daha etkili tedavi yapma imkanı dogdu.
Görüntü Çeşiteleri ve Görüntü Olusturma Yöntemleri: Görüntüler; optik görüntü, gölge görüntü, dijital görüntü, kesitsel görüntü ve özel tibbi görüntü şeklinde sınıflandırılır. Optik görüntü: objenin farklı kısımlarından yansıyan farklı dalga boylarında ısık dalgaları vasıtasıyla fotoğrafik materyaller üzerinde oluşturulan görüntüdür. Gölge görüntü: Röntgen cihazları kullanılarak flüoresan ekranlar veya röntgen filmleri üzerinde oluşturulan görüntüler gölge görüntüdür. Gölge görüntünün fiziksel esasları ve yöntemleri: Görüntülenecek olan vücut bölgesinin kalınlık ve yoğunluğa bağlı olarak x ısınları objeyi delip geçerken dokuların farklı kısımlarında farklı olarak tutlmakta ve farklı oranda geçmektedir. Buna bağlı ortaya çıkan ton farkı görüntüyü oluşturur. Obje doğal olarak yapı bakımından yoğunluk farkı göstermiyorsa uygun konstrats maddeler kullanılarak yapay olarak objede yoğunluk farkı oluşturur. Yoğunluğu dokunun yoğunluğundan yüksek olan konstrats maddelere radyo opak madde düşük olana ise radyo saydam madde denir. Radyo opak maddelere baryum sülfat radyo saydam maddelere de hava örnek verilebilir. Gölge görüntü genellikle radyografi ve radyoskopi ile olur.
Radyografi yöntemleri: Röntgen cihazları kullanılarak x ışınları ile röntgen filmleri üzerine görüntü kaydetme işlemine radyografi bu işlemle ilgili yönteme ise radyografi yöntemleri denir. Radyografi yöntemiyle üzerinde görüntü oluşturulmuş röntgen filmine radyogram denir. Radyografi yönteminde hasta ışın kaynağı ıle film arasında bulunur. Radyografi için gerekli x ısınları incelenecek bölgeden geçerken objenın yapısına gore farklı kısımlarında belirli oranda tutulur ve belirli oranda geçer. Böylece filmin farklı kısımlarına farklı mıktarda radyasyon ulaşır. Uzerinde gizli imaj kaydedilmiş filmler çok radyasyon enerjısının ulaştığı kısımlar banyo sonucu koyu az veya hıc enerjı almayan ksıımları ıse acık tonlarda gorulur. Film üzerindeki ton farkı görüntüyü oluşturur.
Radyoskopi (Fluoroskopi) yöntemleri: X ışınları bazı maddelerle etkileşime girdiklerinde gözle görülür bir ısıma yapar. Bu olaya flüoresans olayı denir. X ısınları bu ozelliklerinden dolayı fluoroskopide kullanılır. Radyoskopık görüntüde hasta tüp ile fluerasan ekran arasında bulunur.hastadan gecen x ısınları ekran üzerinde düştüğünde ısın sıddetıyle doğru orantılı olarak ekranda parıldama yapar. Fluoroskopik ekranda farklı sıddettekı parıldamalar arasındaki ton farkı radyoskopik görüntüyü oluşturur. Bu görüntünün aydınlıkta görülmesini sağlayan goruntu kuvvetlendirici cihazlar sayesinde görüntü ayddınlık ortamda kapalı devre bır televızyon ekranında izlenir. Ekranda cok ısın alan yerler cok az ısın alan yerler az parıldadığından fluoroskopik goruntuler pozitiftir. Fluoroskopik ekran üzerinde oluşan bu goruntu ışınlama yapıldığı surece meydana gelir.
Dijital Görüntü: Hastayı gecen x ısınları elektronık dedektorler goruntu plağı veya fluoroskopik ekran tarafından algılanarak elektrık sınyalı seklınde bilgisayara iletilir. Bu sınyallerın bilgisayarda sayısal verilere dönusturulmesi sonucu oluşturulan görüntülere dijital görüntü denir. Dijital görüntüleme sisteminde görüntünün dansıte ve kontrastının kullanıcı tarafından ayarlanabilir olması film tekrarlaırnı onler. Ayrıca dijital sistemde hastalar daha az radyasyon alırlar. Elde edilen görüntüler sanal ortamlarda başka birimlerede gönderilebilindiğinden ve dijital ortamlarda arşivleme imkanı olduğundan maliyet düşüktür.
Kesitsel Görüntü: Kesitsel görüntüleme inceleme bölgesinin belirli aralıklarla kesitlerinin alınarak görüntülenmesidir. Kesitsel görüntüleme alanındaki olguların üst üste gelmesi söz konusu değildir. Bilgisayarlı tomografi manyetik rezonans ultrason ve radyonükleid görüntü yöntemlerindeki görüntüler kesitseldir. Bilgisayarlı Tomografi Yöntemiyle Görüntü Oluşumu: Bilgisayarlı tomografi incelenecek vücut bölgesinden gecen x ışınlarının dedektörler tarafından belirlenen ve bilgisayarda dijitalize edildikten sonra oluşturulan kesıtsel görüntüleme yöntemidir. BT yönteminde süper pozelerin önlenmiş olması önemli bir avantajdır. Monitördeki görüntü film materyallerine aktarıldığı gibi dijital ortama da aktarılır.
Manyetik Rezonans Yöntemiyle Görüntü Oluşumu: MR görüntüleme manyetik ortama yerleştirilen hastanın incelenecek bölgesindeki hidrojen atomlarının çekirdeğindeki protonların radyofrekans dalgalarla uyarılması sonucu inceleme bölgesinden yayılan radyo sinyalleriyle oluşturulan yumuşak dokuya ait kesitsel bir inceleme yöntemidir. Ultrason Yöntemiyle Görüntü Oluşumu: Ultrason yönteminde incelenecek vücut bölgesine gönderilen kulağın duyamayacağı yüksek frekanslı ses otesı dalgaların farklı doku yüzeylerinden yansıması esasına dayalı yumuşak dokulara ait kesitsel inceleme yöntemidir.
Radyonükleid Görüntü Olusum: Radyonükleid görüntü organizmaya verilen radyoaktif maddelerin incelenecek organ veya dokulardaki dağılımının görüntülenmesi yötemidir. Vücuda verilen radyoaktif madde yarı ömrü boyunca hasta vücudunda kalır. PET tekniinde ise hasta vücuduna verilen pozıtron salan yönükleidlerden salınan gama ışınlarıyla görüntü oluşturulmaktadır. Bu teknikte pozitronlar inceleme bölgesindeki doku atomlarının elektronlarıyla çarpışır ve her iki maddenin kütleleri de yok olarak gama enerjisine dönüşür. Bu olaya anihilasyon olayı denir. Böylece PET tekniğinde gama radyasyonu hasta vücudundan çok kısa bir sürede uzaklaşır.