1. Aşağıdakilerin hangisinde yanıt cümlesi, dönüşlülük zamiridir? A) Hangilerinin durumu iyi? Bazılarının. B) Kimin saçları daha uzun? Bunun. C) Kaçının sorumlu dersi var? Birkaçının. D) Oturdukları ev, kendilerinin mi? Kendilerinin. E) Kimin sözleri, davranışlarına uymaz? Böylesinin.
CEVAP: D "Kendi" sözcüğü kişi zamirlerinin yerine kullanılabilen dönüşlülük zamiridir.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dışındaki sözcüklerin tümü zamirdir? A) Ankara'daki sokaklardan bazılarının adları değiştirildi. B) Öteki çocuklar oyunu izlerken berikiler oyuna katıldılar. C) Herkes, buraya gelenlerin kim olduğunu merak ediyordu. D) Bunları oraya ben kendim koydum. E) Siz, beni arkadaşlarıma sormalısınız.
CEVAP: D Bunları: işaret zamiri, oraya: işaret zamiri (yer bildiren işaret zamiri) ben: kişi zamiri, kendim: dönüşlülük zamiri. D şıkkında kendi sözcüğü pekiştirme görevinde kullanılmış. Kendi sözcüğü herhangi bir kişi zamiriyle birlikte kullanılabilir. Cümleye pekiştirme anlamı katar.
3. "O" sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir görevindedir? A) O bir zamanlar buranın hükümdarıydı. B) Sinemada, o kalabalıkta, beni görmüş. C) Sonuçta o yanlışa düşmemeliydin. D) insan, o uzaklığı hesaplamaz mı? E) O fikirler artık değerini yitirdi.
CEVAP: A A şıkkında "o" sözcüğü bir kişinin yerine kullanıldığı için kişi zamiri görevinde kullanılmış. Diğer şıklarda bir varlığı işaret ettiği için işaret sıfatıdır.
4. A şağıdakilerin hangisinde zamir kullanılmamıştır? A) Her kitap insana değişik duygular verir. B) Yarın seninki de sınava girecek mi? C) Onun yanında her şeyi anlatacak diye korktum. D) Kimi gün bizi arar, sorunlarımızla ilgilenirdi. E) Şurada senden başka kimsem yok, diyordu.
CEVAP: A B şıkkında seninki, c şıkkında onun, şeyi, d şıkkında bizi, e şıkkında şurada, senden, kimsem sözcükleri zamirdir.
5. A şağıdakilerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmamıştır? A) Nedir seni bu kadar öfkelendiren? B) Kıtlık hangi yılda olmuştu? C) Bu kadın sizin neyiniz olur? D) Bu akşam hangisini giyeceksin? E) Yaz tatilinde nereye gitmek istersin?
CEVAP: B B şıkkında soru anlamı sıfatla sağlanmıştır. (hangi yıl)
6. A şağıdakilerin hangisinde, tamlayanı zamir olan bir isim tamlaması vardır? A) Öğrencilerin korkusu, sınıfta kalmaktır. B) İnsanların çoğu, geçim derdine düşmüş. C) Onun içtenliği inandırıcı gelmiyordu bize. D) Öğrencilerin bazıları ödevlerini yapmamış. E) Ülkenin sorunları çözüm bekliyor.
CEVAP C B ve d şıklarında tamlanan zamir, c şıkkında tamlayan (onun) zamirdir.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir kullanılmamıştır? A) Bu iş sensiz nasıl yapılır? B) İstediğim, seni mutlu görmek yalnızca. C) Bugün kimse yarınlara umutla bakmıyor. D) Aradığım şey, işte buydu. E) Hepimiz bu konuda iyi niyetliydik.
CEVAP A Zamirler yapım eki almaz. Zamir olan sözcükler yapım eki aldığında zamirlikten çıkar. Örnek olarak ben - benlik... Benlik sözcüğü isim olmuştur. Soruda "sensiz" sözcüğü zamir değildir. B şıkkında "seni", c şıkkında "kimse", d şıkkında "şey", e şıkkında "hepimiz" sözcükleri zamirdir.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır? A) Ben ondan uzakta nasıl yaşarım? B) Dün kaç soru çözdüğümü biliyor musun? C) Dün anlattıklarımı hatırlıyor musun? D) Annenle birlikte nereye gidiyordun? E) Bu adam sabahtan beri ne dolaşıp duruyor?
CEVAP: D A şıkkında zarfla (nasıl), b ve c şıklarında soru edatıyla, e şıkkında "ne" sözcüğü "niçin" anlamında zarf görevinde kullanılmıştır. D şıkkında ise "nereye" sözcüğü zamirdir.
9. (I) Her söylediğimi çürütmeye çalışıyor. (II) Sözü dolandırırsam insanları etkilerim sanıyor. (III) Düşüncelerimizi değiştirebileceğine inandırmış kendisini. (IV) Bu davranışlar gözümüzde küçülmesinden başka bir işe yaramıyor ki. (V) Elim kolum bağlı, onun şovunu izleyeceğimi sanıyorsa aldanıyor. Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde, iyelik zamiri (adıl) kullanılmamıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAP: B II numaralı cümlede iyelik zamiri yoktur.
10. I. Ablacığım, şunları çok beğendim. II. Konuşmayı kendisi yapacakmış. III. Siz buraya hangi cesaretle geliyorsunuz? IV. Onları taşıyamayacağını biliyordum. V. Birçoğumuzun olaydan haberi yoktu. Yukarıdaki cümlelerde kullanılan zamirler (adıllar) ikişerli gruplanırsa, hangisi dışta kalır? A) I. B) II. C)lll. D) IV. E) V.
CEVAP: E 1. ve 4. cümlelerde "şunları", "onları" sözcükleri işaret zamiri, 2. ve 3. cümlelerde "kendisi", "siz" sözcükleri kişi zamiridir. 5. cümlede "birçoğumuzun" sözcüğü belgisiz zamirdir.