PLEVRA HASTALIKLARI

Plörezi(Plörit) Plevra,akciğer ve göğüs boşluğunu örten bir zardır. Visseral ve pariyetal zarlar olarak isimlendirilir. Akciğer dış yüzünü ve göğüs duvarı iç yüzünü saran bu zarlar arasında kalan boşluğa, sıvı birikmesine plörezi denir.

Plörezinin Belirtileri Plörezinin belirtileri esas hastalığa bağlı olarak değişirse de, kuru öksürük, yan ağırısı ve nefes darlığı gibi belirtiler tüm hastalarda vardır.

Ampiyem Plevral boşlukta irin (ölü hücreler ve enfekte sıvı) birikmesidir. Ampiyemin en yaygın belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığı ve plörezidir. Plörezi nefes aldığınızda oluşan ve iltihabın neden olduğu bir göğüs ağrısıdır.

Pnömotoraks Pnömotoraks, plevra boşluğuna hava birikmesi sonucu akciğerlerin havalanamayıp büzüşmesidir.Plevra zarlarını bir arada tutan,arasındaki negatif basınçtır.Zarlarda meydana gelebilecek bir delinmede,negatif basıncın(emme)etkisiyle plevra zarları arasına hava emilmeye başlar.Plevra boşluğundaki hava basıncı giderek artar.Bu durum akciğer genişlemesini,havalanmasını engellediğinden o taraftaki akciğer kollabe(sönme)olur. Pnömotoraks travmatik ve spontan(kendiliğinden)olarak iki grupta incelenir.

Travmatik Pnömotoraks Göğüs kafesine ve akciğerlere direkt veya indirekt travma sonucu oluşur.Bazen müdahaleli işlemler nedeniyle de pnömotoraks oluşabilmektedir.Bunların en sık nedeni iğne aspirasyonudur.Diğer bir önemli ve sık neden suni solunum cihazına bağlı hastalarda oluşabilecek pnömotorakstır.Açık ve kapalı pnömotoraks olarak iki şekilde görülür.

Açık pnömotoraks(Emici pnömotoraks) Delici yaralanmalar,patlamalar veya diğer kazaların toraks duvar bütünlüğünü bozması ile plevra boşluğuna devamlı hava girip çıkmasıdır.

Kapalı Pnömotoraks(Basit pnömotoraks) Çeşitli nedenlerle yırtılan alveol veya bronşlardan havanın plevra boşluğuna geçmesi ya da toraks duvarında küçük bir deliğin açılmasıyla dokuların deliği hemen kapatmasıyla gelişir.Kısaca atmosfer ile plevra arasında doğrudan bir ilişki yoktur.Havanın içerden,bronş,bronşiyol,alveol gibi solunumla ilgili internal yapıların künt travmalar sonucu yırtılamalarıile plevraya geçmesiyle oluşur.

Spontan(Kendiliğinden) Pnömotoraks Herhangi bir travma ya da belli bir neden olmaksızın ortaya çıkar.Akciğer dokusunun yırtılmasıyla buradaki hava plevra boşluğuna geçmektedir.Spontan pnömotoraks bazen KOAH,akciğer tüberkülozu,astım,akciğer kanseri,bronşektazi,akciğer apsesi gibi hastalığı olmayan sağlıklı bireylerde ortaya çıkabilir.

Pnömotoraksın belirti ve bulguları Genel anlamda pnömotoraksın iki ana bulgusu göğüs ağrısı ve dispnedir(nefes darlığı). Göğüs ağrısı genellikle pnömotoraksın olduğu tarafta ve aniden başlar.

Pnömotoraksın tanı yöntemleri Pnömotoraks tanısı göğüs grafisinde plevral çizginin gösterilmesi ile kesinleşir.Bazı durumlarda,bilgisayarlı tomografi(BT) daha detaylı görüntüler sağlamak için gerekli olabilir.

Tedavi ve bakım Tedavide genel amaç,plevral boşluktaki havanın boşaltılması,pnömotoraks alanının ortadan kaldırılması,hava kaçağının kontrolü,nüks ihtimalinin azaltılmasıdır.Ana tedavi yaklaşımları; Gözlem:Eğer akciğerin küçük bir kısmında çökme varsa,seri akciğer filmleri ile pnömotoraks alanının küçülmesi ve akciğerin tekrar havalanması takip edilir.Bu dönemde yatak istirahati önemlidir.En ufak bir zorlanmada pnömotoraks alanı artabilir.Bu dönemde destek oksijen tedavisi iyileşmeyi hızlandırabilir.

İğne veya göğüs tüpü takılması:Akciğerde daha büyük bir alanda çökme varsa,iğne ile veya göğüs tüpü takılarak pnömotoraks alanındaki hava boşaltılır.Göğüs tüpü vakumlu bir cihaza bağlanarak oluşan havanın devamlı dışarı atılması sağlanır. Cerrahi:Göğüs tüpü ile tedavi sağlanamazsa hava kaçağını kapatmak için cerrahi tedavi gerekli olabilir.

Pnomotoraks tüpü

Hemotoraks Plevra yaprakları arasında belirgin miktarda kan toplanmasına denir. Göğüs bölgesindeki yaralanmalarda özellikle büyük kan damarlarının zedelenmesi hemotoraksa neden olur.

Hidrotoraks(Plevral efüzyon) Plevra boşluğuna sıvı birikmesidir. Akciğer hastalıkları veya başka organ kaynaklı patolojiler plevral efüzyona sebep olabilirler. Artan sıvının akciğerlere basınç yapmasına bağlı nefes darlığı görülür.Göğüs ağrısı(batıcı tarzda),kuru öksürük,titreme,ateş görülür. Enfeksiyonun geliştiği durumlarda antibiyotik tedavisine başlanır.Plevra boşluğundaki sıvı hastane ortamında uygun şartlarda boşaltılır.

Şilotoraks Plevral boşluğa lenfatik sıvı toplanmasıdır. Sebepleri;konjenital veya akkiz olabilir. Ateşli silah,delici kesici alet yaralanmalarına bağlı göğüs lenf kanalı(duktus torasikus)yaralanabilir ve lenfatik kanalın bütünlüğünün bozulması sonucu şilotoraks gelişir.Omurganın aniden arkaya zorlanmasıyla lenf kanalının deforme olması ile de şilotoraks oluşur.

Şilotoraks tedavisinde; Lenfatik sıvı drene edilir.Damardan beslenme ve az yağlı diyet uygulanır.Hastalığın klinik seyrine göre cerrahi müdahale yapılır.Kaçağın tamamen durdurulmasına yönelik endoskopi veya açık ameliyat ile levf kanalı cerrahi olarak bağlanır.Enfeksiyonu önlemeye yönelik tedbirler alınır.

Teşekkürler