O. Coskun, H. Erdem, H.C. Gul, B.A. Besirbellioglu, K Sener, ve C. P. Eyigun İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji GATA Ankara Europian Society of Clinical Microbiology and İnfectious Diseases 2008 Araş.Gör.Dr.Özlem Aydemir Yrd.Doç.Dr.Mehmet Özdemir

Parvo virüsler en küçük DNA virüsüdür Zarfsız ikozahedral kapsidlerinin içinde tek sarmallı DNA bulunur Parvovirüslerin insanda hastalık yapan tek üyesi parvovirüs B19 dur Parvovirüs B19 replikasyon için çoğalan hücreye ihtiyaç duyar Kemik iliği eritroid seri prekürsör hücreleri virüsün hedef hücreleridir Virüs respiratuvar ve oral sekresyonlarla, kontamine kan ürünlerinin parenteral yolla verilmesiyle, nazokomiyal enfeksiyonlarla veya anneden fetusa vertikal yolla bulaşır

Parvovirüs B19 bifazik seyir gösterir. Başlangıçta virüsün üst solunum yollarında replikasyonuna bağlı olarak 1 hafta süren gribal enfeksiyon tablosu görülür. Bunu viremi izler ve virüs eritrosit seri prekürsörlerini enfekte ederek litik enfeksiyona yol açar. Ardından konak bağışıklık yanıtının neden olduğu ikinci dönem başlar. Hastalık yaşam boyu bağışıklık bırakır.

Parvovirüs B19, insanlarda sık enfeksiyon etkenidir. Çalışmalar B19 un çeşitli klinik sendromlarla ilişkili olduğunu göstermiştir Virüs, eritema infeksiyozum, geçici aplastik kriz, immünsuprese hastalarda saf eritrosit aplazisi, nonimmün hidrops ve artritte etyolojik rolü gösterilmiştir.

B19 a bağlı meningoensefalit yetişkinlerde nadirdir ve bununla ilgili literatürlerde sadece birkaç vaka bildirilmiştir Bu literatürde B19’un sebep olduğu ve psikiyatrik semptomları baskın, aseptik meningoensefalitli bir vaka tanımlanmıştır. 75 yaşında, daha önceden sağlıklı emekli bir doktor baş ağrısı, konfüzyon, ajitasyon, dizartri ve ateş ile hastaneye yatırıldı

Fizik muayenede ense sertliği vardı. Başlangıçta 38 °C ateşi vardı ve 2 günde düzeldi. Psikiyatrik muayenede; konfüzyon, ajitasyon, konuşma bozukluğu, objeleri isimlendirmede zorluk, artmış psikomotor aktivite, delüzyon ve halüsinasyonlar saptandı. Hastada aniden dikkatte odaklanmada ve algılamada bozulmalar gelişti. Bu bulgular B19 un direkt SSS invazyonu yada infeksiyonun immün yanıta indirekt etkisinin sonuçları olarak değerlendirildi.

Hastanın rutin lab. bulguları normaldi. Lökosit, eritrosit sedimentasyon hızı ve CRP seviyesi normaldi LP ile yapılan serebrospinal sıvı (CSF) analizlerinde; yüksek basınç ve ksantokromik görünüm, beyaz kan hücrelerinde yükselme (210/mm) ve lenfosit hakimiyeti (%95), total protein (242mg/dl) ve glukoz (74mg/dl) seviyelerinde artma (eş zamanlı kan glukoz seviyesi 120 mg/dl) saptandı.

Tekrarlayan kan kültürleri ve CSF’de mikrobiyolojik analizlerle, bakteriyel, fungal, ya da parazitik bir infeksiyon saptanmadı. PCR ile Mycobacterium tuberculosis görülmemesi ve daha sonra yapılan EZN boyamada ve 8 haftalık kültürde Mycobacterium tuberculosis ürememesi ile tüberküloz etyolojisi ekarte edildi.

Yapılan MR da minimal kortikal atrofi ve gliozis dışında başka bir serebral veya serebellar patoloji saptanmadı. EEG de yavaş dalga aktiviteleri görüldü ama bunlar nonspesifik bulgulardı.

Kan ve CSF virolojik analizlerinde HIV, HSV, CMV, EBV, Kabakulak virüsü izole edilmedi Ampirik geniş spektrumlu antibiyotik ve antiviral tedavi altında klinik durum kötüleşmeye devam etti. Hastaneye yatışın 6 ve 20. günlerinde, hastanın BOSunda PCR ile iki kez B19 DNA tespit edildi. Bununla beraber BOS da anti B19 IgG ve IgM negatif bulunurken 6. günde serumda IgG pozitif bulundu. Klinik bulgular 3 hafta boyunca devam etti ve birinci ayın sonunda mental ve kognitif fonksiyonlar ile dizartriyi içeren psikolojik semptomlar azaldı.

B19 infeksiyonu; Ensefalit, serebellar ataksi, transvers myelit, optik nöropati, Guillain Barre sendromu ve Carpal Tünel sendromunu içeren ciddi nörolojik belirtilerle ilişkilidir. İki retrospektif çalışmada, tanısı konmamış meningoensefalit vakalarının %4.6 ve %4.3’ünde B19 virüsü tespit edilmiştir.

Viral meningoensefalitli hastalarda, genellikle meningeal inflamasyonun belirtileri vardır. İlaveten başağrısı, ateş, ense sertliği ve bilinç değişiklikleri gözlenir. Nöropsikiatrik değişiklikler genellikle çocukluk çağında geçirilen B19 meningoensefalitinde gözlenir. Bilinç bozuklukları, kişisel değişiklikler ve dizartiyi içeren serebral bulguların baskın olması, bu vakayı literatürdeki diğer yetişkin vakalardan ayırmaktadır.

Literatür taramasında yetişkin B19 meningoensefalitiyle ilgili sadece 5 çalışma bulundu. Bu vakalarda baskın klinik görünüm SSS tutulumu ile ilgiliydi. Tipik makülopapüler rash sadece 1 vakada vardı. Artralji vakaların hiçbirinde yoktu. Anemi 3 vakada vardı. 1 vakada 20 günden uzun süren ateş vardı. Bu 5 hastanın 2’si ölmüştü.

Kronik B19 infeksiyonu ve kronik artritli 2 vakada intravenöz immünglobulin (IVIG) verilmesi ile ilgili bir yayın vardı. IVIG ile agresif tedavi, kronik B19 infeksiyonu ve kronik anemiyi sınırlamaktadır. Buna rağmen SSS infeksiyonları ile ilgili karşılaştırılabilir çalışmalar çok azdır. Bizim çalışmamızdaki hasta, nöropsikiyatrik bozukluklarla ilişkili B19 infeksiyonu olan nadir bir vakadır. Spesifik tanı konulamayan SSS infeksiyonlarında Parvovirus B19 da etken ajan olarak düşünülmelidir.