AMELİYAT ÖNCESİ (PREOPERATİF) HASTA HAZIRLIĞI BEÜ ZONGULDAK SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ CERRAHİ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ A.D.

Cerrahi Cerrahi hastalıkları, yaralanmaları ve şekil bozukluklarını ameliyat ve aletler ile tedavi etme sanat ve bilimi olarak tanımlanmaktadır.

Cerrahi İşlemler Günümüzde, Cerrahi girişimlerde, Anestezi tekniklerinde, Ameliyat sonrası bakımdaki gelişmeler sonucunda, Cerrahi en son başvurulan tedavi yöntemi olmaktan çıkmış ve rutin olarak uygulanmaktadır.

Cerrahin Sınıflandırılması Bir cerrahi işlem tanısal (örn; biyopsi veya tanı amaçlı laparotomi), tedavi edici (küratif) (tümörün veya inflamasyonlu appendiksin alınması) veya tamir edici (multipl yara tamiri) rekonstrüktif ya da kozmetik (mamoplasti, yüz gerdirme) veya rahatlatıcı (palyatif) (örn; ağrıyı azaltmak veya yemekleri yutamayan bir hastaya yardımcı olabilmek için gastrostomi tüpü takmak gibi) olabilir.

Cerrahi Türü Elektif Cerrahi : Hastanın yaşamı ayarlanarak planlanmış ameliyatlardır. Acil Cerrahi: Ameliyatın planlanmadan acil olaylar sonucu hemen yapılmasıdır.

Cerrahi girişim Küçük (Minör) Orta (Medium) Büyük (Majör) olabilir.

Cerrahi hemşireliği (Perioperatif hemşirelik) Ameliyat olacak hastanın Ameliyat öncesi (preoperatif), Ameliyat (intraoperatif) ve Ameliyat sonrası (postoperatif) bakımını kapsayan hasta bakım uygulamalarını içermektedir.

Ameliyat Öncesi Evre; cerrahi girişim kararı verildiğinde başlayan hasta ameliyathaneye gönderilinceye kadar geçen süre. Ameliyat Sırası Evre; hastanın ameliyathaneye gelmesiyle başlayan ayılma ya da yoğun bakım ünitesine nakledilmesine kadar geçen süre Ameliyat Sonrası Evre; hastanın ayılma odasına alınmasıyla başlayan ve hasta iyileşinceye kadar devam eden süreçtir.

Hemşire ameliyatın türü ve tipine bağlı olmaksızın hastanın ameliyata hazırlanmasında, ameliyat esnasında gözetimi sürdürmede, komplikasyonları önleme ve ameliyat sonrası bakımda önemli rol oynar.

Ameliyat Öncesi Hazırlıkların Amacı Hastada bulunan patolojik olayın ortaya çıkarılması, Hastalığın sistematik etkilerinin tedavi edilmesi, Ameliyatı tehlikeli hale getirebilecek eksikliklerin giderilmesi, Ameliyat için en uygun koşulların sağlanmasıdır.

Ameliyat Öncesi (Preoperatif) Hazırlık Ameliyat sonrası komplikasyonların önlenmesinde Ameliyat öncesi dönemde uygulanan hazırlık ve bakım en etkili yöntemlerden biridir.

Yasal Yönden Hazırlama Ameliyat olacak her hastadan, ameliyat küçük olsa bile kesinlikle imzalı “yazılı ameliyat izni” alınmalıdır. Yazılı ameliyat izni hem hasta hem de sağlık personeli için yasal güvencedir.

Bilgilendirilmiş Onam İmzalanan onay formu hasta dosyasının belirgin bir yerine konulur ve hastayla birlikte ameliyathaneye gönderilir.

HASTALARI AMELİYAT ÖNCESİ VE SONRASI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Beslenme Ve Sıvı Durumu Ameliyatın başarısı ve ameliyat sonrası iyileşme, beslenme durumuyla doğrudan ilişkilidir. Ameliyat öncesi beslenmesi iyi olan hasta, ameliyat stresiyle daha kolay baş edebilir.

Beslenme Ve Sıvı Durumu Bir hastanın beslenme düzeyinin değerlendirilmesi; şişmanlık, beslenme bozukluğu, kilo kaybı, beslenme yetersizliği (malnütrisyon), özellikli besinlerde yetmezlik, metabolik anormallikler, ilaçların beslenme üzerinde etkisi ve hastanede yatan hastalarda gelişebilecek özel problemler ile ilgili fikir verir.

Solunum Durumu Genellikle solunum yolu enfeksiyonu oluştuğunda yeterli solunum sağlanamayabileceğinden ameliyat ertelenir. Altta yatan hastalığı olanlar (Örn; astım, KOAH) mevcut riskler açısından değerlendirilir.

Kardiovasküler Fonksiyon Kardiyo vasküler sistem; Kalp hastalığı, kan basıncı, nabız hızı, ve ritmi, ödem, extremitelerde ısı ve renk değişimi, halsizlik ve nefes darlığı yönünden değerlendirilir.

Kardiovasküler Fonksiyon Ameliyat öncesinde kardiovasküler fonksiyon değerlendirmesi için istenilen başlıca tetkikler: EKG, santral venöz basınç, eritrosit sayımı, hemoglobin, hematokrit, serum NA ve K değerleridir.

Karaciğer Ve Böbrek Fonksiyonu Ameliyat öncesinde amaç karaciğer ve üriner sistem işlevlerinin en iyi şekilde sağlanmasıdır. İlaçlar, anestezik ajanlar, metabolizmanın artık ürünleri, toksinler, karaciğer ve böbreklerden atılmaktadır.

Böbrek Fonksiyonu Ameliyat olacak hastanın renal fonksiyonu; sıvı elektrolit dengesinin korunması ve artık ürünleri bedenden atabilmeleri için yeterli olmalıdır.

Böbrek Fonksiyonu Ameliyat öncesinde renal fonksiyonun değerlendirilmesi için idrar tetkiki ve kan üre nitrojeni (BUN) ya da non protein nitrojen (NPN) testleri yapılır. BUN ve NPN testleri böbreklerin üre ve diğer protein yıkım ürünlerinin atma durumlarını gösterir. BUN ve NPN değerleri yüksek olan hastalarda, ameliyat sonrasında renal yetmezlik gelişebileceğinden bu hastaların ameliyat riski yüksektir. Renal fonksiyon bozuklukları ameliyattan önce tedavi edilmelidir.

Endokrin Fonksiyonu Cerrahi girişim yapılacak diyabetli bir hasta kan şekerinin düşmesi (hipoglisemi) ve kan şekerinin yükselmesi (hiperglisemi) açısından risk altındadır. Hipoglisemi yetersiz karbonhidrat alımına veya aşırı insülin uygulamasına bağlı olarak anestezi sırasında veya ameliyat esnasında gelişebilir.

İmmun Fonksiyon Ameliyat öncesi değerlendirmenin önemli bir işlevi de allerji varlığının araştırılmasıdır. Hastalarda İmmün sistemi baskılayan kortikostreroid tedavisi, böbrek nakli, radyasyon tedavisi, kemoterapi ve immün sistemi etkileyen AIDS ve lösemi gibi hastalıklarda olabilir.

İlaç ve Alkol Kullanımı İlaç veya alkol kötüye kullanımı olan kişiler bunu saklamak amacıyla bu durumu inkâr ederler. Böyle durumlarda hikâyeyi alan hemşire sakin, yakın ve yargılamayan bir üslupla açık sorular sormalıdır. Alkol çekilme deliryum (deliriyum tremans) alkol kesildikten sonraki 72 saat içinde oluşabilir. Ameliyat sonrası delirium oluştuğunda yüksek mortaliteye sahiptir.

Önceki İlaç Kullanımı Hastanın şu anda veya daha önceden kullandığı ilaçlar reçeteli, reçetesiz ilaçlar ve bitkisel ilaçlar ve bu ilaçların kullanım sıklığı kaydedilmelidir. Aspirinin ve diğer reçetesiz ilaçların etkileri, anestezik ilaçlarla etkileşimleri nedeniyle bunların kullanımının sorgulanması önemlidir.

Ameliyat Öncesi Bitki İlaçlarının Kullanımı Günümüzde gerek destek gerek alternatif olarak bitkisel ilaçların kullanımı büyük bir hızla yayılmaktadır. İnsanlar bitkisel ürünleri doğal olduğu için güvenilir olduklarını düşünmektedir. Bitkisel ilaçlar ameliyat öncesi evrede verilen normal ilaçlar ve anestezik ilaçlarla da etkileşime girerek yan etkilerin oluşmasına neden olabilmektedir.

Psikososyal Faktörler Ameliyat, hasta için sadece fizyolojik bir stres kaynağı olmayıp aynı zamanda güçlü bir psikolojik stres kaynağıdır. Bu nedenle hastanın ameliyat öncesi psikolojik hazırlığı, fizyolojik hazırlığı kadar önemlidir.

Ameliyat öncesi dönemde psikolojik hazırlık Anksiyete ağrı algılamasını arttırabilir. Anksiyete’ye bağlı olarak anestezi için gereken ilaç miktarını arttırması ve bunun iyileşmeyi geciktirdiği konusunda görüş birliği vardır.

Anestezi Korkusu Hasta Anestetik ilaçların sonuçları ve kontrolü hakkında az şey bilmektedir. Ameliyat öncesi hastaya anestezi ile ilgili gerekli bilgilerin verilmesi hastaların bu konuda daha huzurlu ve rahat olmasına yardım eder. Ameliyattan önce anestezistin hastayla görüşmesi hastanın endişelerini azaltır.

Ağrı ve Huzursuzluk Anestezi korkusundan sonra karşılaşılan diğer korku ise ağrı ve huzursuzluktur (Rahatsızlık, sıkıntı). “Bıçağı hissedecek miyim?” gibi sorular sorulur. Hastaların güven verilmeye ihtiyaçları vardır. Hemşire, hastaya gerekli bilgileri verir. Daha fazla açıklama yapmak için anestezist ile konuşulmalıdır. Ağrısı olan hastaya analjeziklerin etkisi anlatılmalıdır. Ameliyat sonrası ağrının ilaçlarla giderileceği, hemşirenin hastaya yardım edeceği açıklanmalıdır.

Bilinmeyene Karşı Korku Hasta teşhis ve hastalığıyla ilgili her şeyi soramayabilir. Bu nedenle geleceği ile ilgili olasılıkları anlayamayabilir. Hastaların bazıları korkuları, güvensizlikleri ve şüphelerini hemşireye söyleyip cerrahtan saklayabilir. Burada İletişim önemlidir. Hastanın ameliyatın nasıl olacağı, nasıl geçeceği konusunda gerçek olmayan düşünceleri, beklentileri olabilir. Bunun nedeni çevresinden duyduğu deneyimler, hikayeler, hasta yakınlarının geçmişte yaşadıkları olaylar ya da yanlış herhangi bir şey olacağı düşüncesinden olabilir. Hemşire iletişimde hastanın kendisine danışması sağlamalıdır.

Vücut İmajındaki Değişiklikler ve Sakat Kalma Korkusu Radikal cerrahide ve amputasyon durumlarında görülür. Vücuttaki cerrahi müdahalede insizyonla oluşan skar (yara izi) pek çok hastada sıkıntı yaratabilir. Bu Özellikle genç hastalarda önem taşıyabilir. Hemşire hastayı dinlemeli, bu alandaki kaygılarını tanımalıdır.

Ölüm Korkusu Cerrahi hastası malignite veya risk taşıyorsa ölüm korkusu daha sık görülür. Eğer hasta böyle korku taşıyorsa, hemşire cerraha haber vermelidir. Bazı cerrahlar ölüm korkusu çok fazla olan hastaları ameliyata almayabilirler. Bazen bu korku giderilemeyebilir

Düzenli Hayattan Ayrılma Korkusu Hastalarda günlük aktivitelerden, ailesinden, arkadaşlarından ve işinden ayrılma korkusu, veya kaygıları oluşabilir. Hastalarda maddi problemler, ailesel sorumluluklar ve görevden ayrılma ile ilgili sıkıntılarda olabilir.

Ruhsal Ve Kültürel İnanışlar Ruhsal inanışların insanların korku ve anksiyete ile olan mücadelesinde önemli rolleri vardır. Hastanın dini eğilimleri ve ruhsal inanışları da ilaçlar kadar tedavide etkili olabilir.

Günübirlik cerrahi Günübirlik cerrahi (Ambulatory, Out patient, Day surgery, Dış vaka) özellikle hastaların ameliyat olacakları gün içinde hastaneye kabul ve taburcu edildikleri cerrahi işlemlerini belirtmektedir.

Yaşlı Hasta Yaşlı hastalar cerrahi gerektiren hastalığa ek olarak kronik hastalıklara ve sağlık problemlerine sahip olabilirler.

Şişman Hasta Şişmanlığın beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, diyet, diğer alternatif yöntemler dışında cerrahi olarak ta tedavisi yapılmaktadır. Yaş gibi, şişmanlıkta cerrahiye bağlı komplikasyonları arttırmaktadır. Ameliyat sırasında özellikle yağ dokusu enfeksiyona duyarlıdır. Bununla beraber şişmanlık teknik ve mekanik problemleri de arttırır.

Engelli Hastalar Mental veya fiziksel engelli hastalar için yapılan özel düzenlemeler arasında; yardımcı cihazlar ameliyat öncesi eğitimin içeriğindeki değişiklikler, pozisyon verme, transfer için ek yardım, engelin cerrahi ve anestezi üzerine etkisi sayılabilir. Yardımcı cihazlar arasında işitme cihazları, gözlükler, kuşaklar, protezler ve diğer cihazlar sayılabilir.

Engelli Hastalar Bedensel engelli hastalar yardımcı bir cihaz veya yardım olmadan hareket edemeyebilir veya yer değiştiremeyebilir. Bazı durumlarda hasta uygun pozisyonda olup olmadığını hissedemeyebilir (örn; serebral palsi, polio sendromu, hemipleji) yaralanmaları önlemek için ameliyathanede pozisyon vermeye özel bir hassasiyet gösterilerek pozisyon verilmelidir.

Acil Ameliyat Geçiren Hasta Acil ameliyatlar plansızdır ve çok az bir hazırlıkla uygulanır. Acil ameliyat olacak hastalar için de ameliyat öncesi gereken tüm hazırlıklar geçerlidir. Ameliyat öncesi değerlendirme acil bölümündeki resüsitasyon çabaları ile eş zamanlı yapılabilir. Bilinci kapalı hasta için yazılı onay ve gerekli bilgiler (örn; öykü, alerjileri vb) eğer varsa bir aile bireyinden alınmalıdır.

FİZYOLOJİK HAZIRLIKLAR Hastanın fizyolojik açıdan değerlendirilmesi, Genel sağlık durumunun belirlenmesi, Gerekli işlemleri planlamada yol gösterici olacaktır. Fizyolojik değerlendirme aşağıdaki sıralama ile başlar:

Anamnez Hemşire hasta ile konuşarak kendi tanılama formunu hazırlamalıdır. Bu, hem hemşirenin hastasını tanımasına hem de olası sorunların belirlenmesinde ve hemşirelik bakımında ve uygulamasında yardımcı olacaktır.

Rutin Uygulanan Tetkikler Yaşam Bulguları (Ateş, nabız, solunum, Tansiyon) Kan Tetkikleri (Eritrosit, lökosit, Hemoglobin, Hemotokrit, kanama-pıhtılaşma zamanı, üre, şeker, elektrolit düzeyleri) İdrar tetkiki (Miktar, dansite, sedimantasyon, şeker, albümin) EKG (35 yaş )

AMELİYAT ÖNCESİ HASTA EĞİTİMİ

Ameliyat Öncesi Eğitim Hasta eğitimi, bilgilendirme ve destek sağlama, yanlış anlamaları düzeltme ve hastanın bireysel bakımındaki rol ve sorumlulukları kavramasına yardımcı olmayı amaçlar. Cerrahi girişim öncesinde gerçekleştirilen ameliyat öncesi eğitim, hastanın cerrahi girişiminin her bir evresinde ne olacağını bilmesine, fiziksel ve ruhsal olarak kendini daha iyi duyumsamasına ve ameliyat sonuçlarının olumlu olmasına önemli katkı sağlamaktadır.

Ne Zaman Ne Öğretilmeli Hastaya eğitim yapılacak çevrenin hazırlanması, düzgün ve anlaşılır dil kullanılması, doğru zamanın seçilmesi, eğitimin etkinliğini arttıran faktörler arasında yer almaktadır. Hasta servise kabul edildikten sonra başlayan ameliyat öncesi eğitimin zamanlaması oldukça bireyseldir. İdeal olanı, bireye bilginin verilebilmesi ve sorularına yanıt alabilmesi için yeterli ve uygun zamanın ayrılmış olmasıdır. Erken evrede yapılan eğitim, öğretilen bilgilerin unutulmasına, geç evrede, ameliyattan hemen önce yapılan eğitim ise, hasta çok endişeli olduğu için anlatılanları anlamamasına neden olabilir.

Ameliyat öncesi eğitim, bilgilendirme, psikososyal destek ve beceri geliştirme olmak üzere üç parametrede oluşmaktadır. Bilgilendirme: Cerrahi evre sırasında uygulanabilecek işlemlerin, hasta bakım aktivitelerinin ve ağrı vb gibi duyumsayabileceği fiziksel durumların açıklanması, hastanın ne olduğunu ve ne beklediğini tanımlamasına yardımcı olmayı sağlar.

Psikososyal Destek: Duygusal destek sağlanarak hastanın endişe ve korkularla baş etme mekanizmaları kuvvetlendirilir. Beceri Geliştirme: Ameliyat sonrası evrede endişeyi azaltabilecek, iyileşmeyi hızlandırabilecek ve yan etkilerin önlenmesine yardımcı olacak hasta tarafından oluşturulabilecek, belirlenmiş özel uygulamalara ilişkin sorumlulukları kapsar.

Beceri geliştirmeyi içeren bazı konular aşağıda belirtilmektedir. Hasta kontrollü analjezi makinesinin kullanılması Ameliyat sonrası yataktan kalkma ve çıkma teknikleri Öksürme ve derin nefes alma Spirometre kullanımı Ayak egzersizleri Evde yara pansumanı

İnsizyonel Ağrıyı Azaltmak İçin İp Uçları Uygun Hareket: Hastaya hareket ederken ve dönerken destek almak için yatağın kenarındaki demirleri kullanmaları önerilir. Hastaya ani hareketlerden kaçınması, yavaş ve yumuşak hareket etmesi, ağrı kesici etki edene kadar beklemesi ve daha sonra hareket etmesi söylenir.

Hasta Eğitimi Ameliyat olacak hastalara: öğretilmelidir. Derin Nefes Alma Egzersizleri Öksürme Egzersizleri Yatakta Dönme ve Yataktan Kalkma Hareketleri Extremite Egzersizleri öğretilmelidir.

Ameliyat yerinin (insizyonun) Korunması: Göğüs veya karın ameliyatlarından sonra ameliyat yerinin (insizyonun) desteklenmesi hasta öksürürken veya hareket ederken oluşabilecek ağrıyı azaltır.

Elle Koruma: Şekilde görüldüğü gibi, hastanın bir eli insizyonun altında, biri üzerinde olmalıdır. Daha sonra yara yerine hafifçe bastırılmalı ve hareket ederken normal soluk alıp vermelidir.

Derin Solunum, Öksürme ve Performansı Arttıran Spirometreler Ameliyat öncesi hemşirelik bakımının amaçlarından birisi, en uygun akciğer genişlemesini ve kanın oksijenlenmesini sağlayacak egzersizleri yaptırmaktır. Anesteziden sonra hasta akciğer genişlemesini sağlayabilmek için hastaya yarı oturur pozisyon verilir. Hemşire hastaya derin nefes almayı ve vermeyi öğretir.

Derin Solunum Egzersizi Daha önce belirtildiği gibi hasta sırtüstü yatırılarak bir elini göğüs, diğer elin karın üzerinde olmasını sağlanır. Hastaya rahatlamasını ve bacaklarını hafifçe kıvırmasını söylenir. Hastaya normal şekilde soluk vermesini söylenir. Daha sonra ağzını kapatmasını ve burnunda derin bir nefes alması ve karnındaki yükselmeye yoğunlaşması söylenir. Hastanın göğsü şişmemelidir.

Hastaya nefesini tutmasını ve beşe kadar sayması söylenir. Sonra hastaya sanki ıslık çalacakmış gibi dudaklarını buruşturmasını ve daha sonra yanaklarını şişirerek ağzından nefes vermesini söylenir. Kaburgaları kapanmalı ve açılmalıdır. Birkaç saniye rahatladıktan sonra, hastaya egzersizi saatte 5–10 kez tekrarlaması söylenir. Hasta bu egzersizi yan yatarken, otururken, ayakta veya yatağından dönerken de yapmalıdır.

Öksürme Egzersizleri Öksürmeyi teşvik etmekteki amaç sekresyonları uzaklaştırmaktır. Öksürmeden önce alınan derin nefes öksürük refleksini harekete geçirir. Hasta etkin şekilde öksüremezse, atelaktazi (akciğer kollapsı), pnömoni ve diğer akciğer komplikasyonları oluşabilir.

Öksürme Egzersizleri Ayakları yere değmiyorsa bir yükseltici verilir. Bacaklarını kıvırmasını ve öne doğru hafifçe eğilmesini söylenir. Eğer hasta göğüs veya karın ameliyatı için hazırlanmışsa ona öksürürken yarasını nasıl destekleyeceğini öğretilir. Hastaya yavaş ve derin soluk alması söylenir: Burundan soluk almalı ve göğsünü tam olarak genişletilmeli. Daha sonra ağızdan soluk vermeli ve göğüs kafesini sönerek indiğini hissetmeli. Sonra aynı şekilde tekrar soluk almalı. Daha sonra 3. kez derin bir nefes almasını ve içinde tutmasını söylenir.

Öksürme Egzersizleri Hasta 2–3 kez ard arda öksürtülür (1 kez yeterli değildir). Bu solunum yolunu temizleyecektir. Hastanın diyafragmanın tüm havayı göğüs kafesinden attığı andaki duyguya konsantre olmasını sağlanır. Daha sonra hastanın 3–5 normal nefes alarak yavaşça vermesi ve sakinleşmesi sağlanır. Ameliyat öncesi hastanın bu egzersizleri en az bir kez yapmasını sağlanmalıdır. Ameliyattan sonra akciğerlerdeki sekresyonları temizleyebilmek için bu en az her iki saatte bir yaptırılır. Hastanın dikişlerinin sağlam olduğundan ve öksürürken ayrılmayacağından emin olunmalıdır.

Spirometrelerin Kullanımı Genelde ameliyat sonrası dönemde akciğerlerin istenilen düzeyde genişlemesini sağlamak için spirometreler (Triflo) kullanılır. Spirometre kullanımı alveollerin hava ile dolmasını ve anestezinin verilmesiyle zayıflayan solunum kaslarının kuvvetlenmesini sağlar.

Ayağa Kalkmak Ve Aktif Vücut Hareketi Ameliyat sonrası evrede dolaşımı arttırmak için hasta mümkün olduğunda olabildiğince erken ayağa kaldırılmaktadır. Ekstremitelere yönelik egzersizler arasında diz ve kaça eklemlerinin ekstansiyonu ve fleksiyonu sayılabilir (bir yana yatarak yapılan bisiklete biner tarzda hareketler). Ayak başparmağına en büyük halkayı yaptıracak şekilde ayağa rotasyon yaptırılır. Dirsek ve omuz aynı şekilde hareket ettirilir.

AMELİYATTAN ÖNCEKİ GECE VE SABAHI YAPILAN HAZIRLIKLAR

Ameliyat Öncesi Genel Hemşirelik Girişimleri Beslenme Ve Sıvıların Yönetimi: Yiyecek ve sıvı alımının cerrahiden önce kısıtlanmasındaki temel amaç aspirasyonu önlemektir. Son yıllarda yapılan çalışmalara göre solunum yolu problemi veya ek hastalığı olmayan mide boşalmasını ve sıvı hacmini etkileyen hastalığı olmayan hastalarda sıvı veya yiyecek kısıtlamasının çok katı olmayacağıdır.

Ameliyat Öncesi Genel Hemşirelik Girişimleri Hastaya aç kalması söylenmesi ve nedeni açıklanmalıdır. Hasta oral yolla yiyecek alımı kısıtlamalarına uymamış ise hekimine ve anestezi uzmanına haber verilmelidir. En son yenilen yiyecek ve içecek için hasta kontrol edilir.

Yemekle İlgili Bilgiler 1990’larda sabah ameliyat olacak hastalar için yemek yemeyi kesme zamanı, gece yarısı olarak standarttı. Son zamanlarda bu ameliyatın 6 saat öncesinde katı gıdaların, 2 saat öncesinde de berrak sıvıların kesilmesi haline gelmiştir.

Deri Hazırlığı Hastanın ameliyat öncesi akşam aseptik içeren bir sabunla banyo yapması sağlanmalıdır. Genel banyo, ağız bakımı, temiz saçlar hastanın rahat ve huzur içinde hissetmesini sağlar. Ayrıca dini açıdan da destekleyici olabilir. Ameliyat bölgesinin tüylerden arındırılması gereklidir.

İstirahat ve Uykunun Sağlanması Hasta, fiziksel yönden rahatsa uyuyabilir ve dinlenebilir, ameliyattan önceki geceyi rahat geçirir.

Ameliyat Öncesi Genel Hemşirelik Girişimleri Ameliyat İçin Barsağın Hazırlanması Hasta karın veya pelvik cerrahi geçirmiyorsa ameliyat öncesi lavmanlar genellikle kullanılmamaktadır. Lavman kullanılacaksa ameliyattan bir gün önce temizleyici bir lavman veya laksatif verilir ve ameliyat sabahı tekrarlanabilir.

Ameliyat Öncesi Genel Hemşirelik Girişimleri Deri Hazırlığı Ameliyat öncesi deri hazırlığının amacı cilde zarar vermeden bakterileri azaltmaktır. Hastanın ameliyat öncesi akşam aseptik içeren bir sabunla banyo yapması sağlanmalıdır. Genel banyo, ağız bakımı, temiz saçlar hastanın rahat ve huzur içinde hissetmesini sağlar.

HASTANIN AMELİYAT GÜNÜ SABAHI HAZIRLANMASI

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Hastalardan ameliyattan 1-2 saat önce gelmeleri, Geldiklerinde cerrahi odasındaki hemşireye bildirmesi istenmelidir. Hemşire hastanın kimliğini tanımlamak için hastalardan hastane yatıs belgesi ve resmi veya özel saglık durumunu gosteren belgesini istemelidir. Hastanın kimliğini kontrol ederek doğru hasta olduğundan emin olunmalıdır.

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Hasta kabul kriterlerinin kontrol edilmesi, Eğer bunlarda herhangi bir eksik varsa hemen cerraha bildirilmesi, Hastanın alerjileri varsa onların kliniğin kurallarına göre belirtmesi,

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Preoperatif kontrol listesi ile; Hastanın test sonuçlarının dosyada olup olmadığının kontrol edilmesi, Gereken testlerin tam olup olmadığı, En son kaçta yediğinin tarih ve saat olarak belirtilip, bunun doğruluğunu hastanın imzasını alarak doğrulanması,

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Önlük, bone ve galoş verilmesi, Takma dişlerin çıkarılması, Makyajının silinmesi, Kontakt lensler, gözlükler, takılar ve varsa protezlerin çıkarılması, Yaptığı son idrarın kaydedilmesi,

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Premedikasyondan önce ameliyat izin formunun imzalatılması, Hastanın değerli eşyalarının saklanması veya aile bireylerine verilmesi, Ameliyat saatinden hemen az önce tuvalete gidip gitmeyeceğini sorulması,

Anestezi Öncesi (Premedikasyon) İlaç Uygulaması: Günümüzde anestezi ilaçlarında ki gelişmelere bağlı olarak anestezi öncesinde ilaç kullanımı daha azdır. Hastaya premedikasyon ilacı kullanılacaksa ameliyat öncesi bekleme alanında uygulanır. Anestezi öncesi ilaç kullanılırsa hastanın yatağının kenarındaki demirler kaldırılır çünkü ilaç baş dönmesi yapabilir. Bu sırada hemşire herhangi bir ilaç reaksiyonu açısından hastayı izler.

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Bekleme zamanı hastalar arasında en fazla endişeye neden olan durum olarak tanımlanmaktadır. Bunu azaltmak için ameliyat listesindeki gecikmeler veya ilerlemeler hakkında hastaya bilgi vermek yardımcı olmaktadır.

Hastanın Ameliyat Sabahı Hazırlığı Hemşire bu arada, hasta için yapılan ameliyat öncesi hazırlığı son kez kontrol eder. Hastanın değerlendirilmesini kapsayan dosyayı, radyolojik tetkikleri, laboratuvar bulguları ve gerekli olan ilaç, araç ve gereçler hazırlar.

Ameliyat Öncesi Kayıt Tutulması: Ameliyat öncesi yapılması gerekenler bir liste haline getirilir. Tamamlanan dosya ve ona iliştirilmiş onay formu hastayla birlikte ameliyat odasına gönderilir.

Ameliyathaneye transfer Servis hemşiresi hastayı ameliyathaneye hemşiresi ile tanıştırarak teslim etmelidir.

Hastanın Cerrahi Öncesi Alana Taşınması: Servis hemşiresi hastayı ameliyathaneye hemşiresi ile tanıştırarak teslim etmelidir. Hasta ameliyathane bekleme alanına veya ameliyat öncesi odaya, anestezi verilmeden yaklaşık 30 dakika önce bir yatak veya sedyeyle getirilir.

Ameliyat Öncesi Evrede Hastanın Hemşirelik Yönetimi Hemşirelik tanılaması: Bu bölümde daha önce bahsedildiği şekilde, solunum, kardiak ve diğer temel vücut sistemleri gibi fiziksel durumlar, Kan testlerinin ve diğer tanı testlerinin sonuçları Beslenme ve sıvı durumu İlaç kullanımı Cerrahiye psikolojik olarak hazır olmak (anksiyete, korku, ruhsal ve kültürel inanışlar) Daha önce bahsedildiği gibi günübirlik cerrahi hastaları, yaşlı hastalar, şişmanlık, engelli hasta veya acil cerrahi geçiren hasta gibi özel durumlar

Hemşirelik Tanıları: Cerrahi deneyime veya sonuca bağlı anksiyete (anestezi, ağrı) Cerrahi sürece ve destek sisteminin çökmesine bağlı algılanan tehditle ilişkili korku Ameliyat öncesi işlemler, protokoller ve ameliyat sonrası beklentiler ile ilgili bilgi eksikliği.

Aile Ameliyat süresince hasta ailesinin ve yakınlarının beklemelerine izin verilmeli, İstedikleri açıklamalar yapılarak hastaları konusunda sürekli bilgilendirilmelidir. Hastanın durumu, ameliyat sonucu, ameliyatın kapsadığı konular doktor tarafından açıklanmalıdır.