ORGANUM VESTIBULOCOCHLEARE AURIS: KULAK Bir ses dalgasının frekansı bir saniyedeki titreşim sayısıdır ve saniyede hertz (hz) olarak tanımlanır. Yetişkinlerde kulak 20-20000 hz frekans aralığına duyarlıdır. İşitme ve denge organı olan kulak üçe ayrılır. 1-Dış kulak (auris externa) 2-Orta kulak (auris media) 3-İç kulak (auris interna)

orta kulak iç kulak dış kulak

1- AURIS EXTERNA (Dış kulak) Dış kulak; kulak kepçesi (auricula) ve dış kulak yolu (meatus acusticus externus) olmak üzere iki parçadan meydana gelmiştir. AURICULA (Kulak kepçesi): Yukarı kısmı geniş olan bir elipse benzer. Kulak kepçesini dıştan sınırlayan kenara helix denir. Helix’in önünde ve ona paralel olarak uzanan çıkıntıya antihelix denir.

cartilago auricularis

MEATUS ACUSTICUS EXTERNUS (Dış Kulak Yolu) Bu yol concha auricularis’ten membrana tympani’ye kadar uzanır. Yaklaşık olarak 2.5 - 3 cm uzunluğunda olup duvarının yapısı kemik ve kıkırdaktan oluşur. Küçük çocuklarda dış kulak yolunun kemik parçası 1/3, kıkırdak parça 2/3 oranında, 5-6 yaşlarında her iki parçanın uzunluğu aynı olur. Erişkin insanlarda ise 1/3 dış parça kıkırdaktan ve 2/3 iç parça kemikten yapılmıştır.

Dış kulak yolu düz olmayıp S harfi şeklindedir ve içeriye doğru gittikçe daralır. Kıkırdak parçası (cartilago meatus acustici) ortalama 8 mm uzunluğundadır. Kemik parçası, kıkırdak parçanın iki katı (16 mm) kadardır fakat daha dardır. İç ucu dış ucuna oranla daha dardır. Kemik parçasının yöneltisi içe öne ve birazda aşağı doğrudur. Yolun iç ucunda timpan zarının yapıştığı anulus tympanicus denen bir halka vardır. Bu halka tam değildir. Üst bölümünde incisura tympanica (Rivinus çentiği) denilen bir çentik bulunur.

meatus acusticus externus cartilago meatus acustici

2- AURIS MEDIA (Orta kulak) Temporal kemik içerisinde bulunur. İç yüzleri mukoza ile örtülü, ve hava bulunan boşluklardan meydana gelmiştir. Timpan zarı aracılığı ile dış kulaktan ayrılmış ve tuba auditiva (Östaki borusu) aracılığı ile nasopharynx ile bağlantılıdır. Orta kulak üç parçaya ayrılarak incelenir. A-cavum tympani, B-antrum mastoideum ve cellula mastoidea C-tuba auditiva

MEMBRANA TYMPANI (Timpan Zarı) Uzunluğu 10 mm, genişliği, 8.5 mm olan hafif oval biçimde bir zardır. Zarın durumu dıştan içe, yukarıdan aşağıya ve arkadan öne doğrudur. Eğikliği 45o kadardır. Bu durumdan dolayı zarın üst kenarı, alt kenarına oranla 6 mm kadar daha dışarıdadır. Aydınlatıldığı zaman canlıda kulak zarı açık gri (sedef) renginde görülür. Zarın ortası içe doğru çökük durumdadır ki buraya umbo membrana tympani denir.

OSSICULA AUDITUS Orta kulak boşluğunda tympan zarından itibaren içe doğru malleus, incus ve stapes olmak üzere üç tane kemikçik bulunur. Bu kemikçikler oynar eklemler aracılığı ile birbirine bağlanmıştır. Malleus (çekiç): Kulak kemikçiklerinin en büyüğüdür ve şekil bakımından çekice benzer. Incus (örs): Şekli örse veya iki köklü bir premolar dişe benzer. Stapes (üzengi): Kulak kemikciklerinin en küçüğü olup şekil olarak üzengiye benzer.

m. tensor tympani m. stapedius

malleus incus stapes

MALLEUS: ÇEKİÇ caput mallei collum mallei processus lateralis processus anterior manibrium mallei

caput mallei processus lateralis collum mallei manibrium mallei processus anterior

INCUS: ÖRS corpus incudis crus breve crus longum crus breve processus lenticularis

STAPES: ÜZENGİ caput stapedis collum stapedis crus posterius crus anterius basis stapedis

3-AURIS INTERNA (İç kulak) Temporal kemiğin pars petrosa’sında bulunur; hem ses duyusu, hem de vücudumuzun dengesi ile ilgili spesifik duyu hücreleri ihtiva eder. İç kulak, çeşitli yönde uzanan bir takım dolambaçlı yolları ve bu yollar arasında bulunan ve bağlantıyı sağlayan boşluklardan oluşur. Bundan dolayı bütün bu boşluk ve yollara labyrinthus adı verilmiştir. Labyrinthus, zar labirent (labyrinthus membranaceus) ve kemik labirent (labyrinthus osseus) olmak üzere iki parçaya ayrılır.

labyrinthus membranaceus labyrinthus osseus perilympha

LABYRINTHUS OSSEUS Kemik labirent, zar labirenti her taraftan bir kapsül şeklinde sarar. Yapı bakımından dişlerden sonra vücudun en sert oluşumudur. Şekil bakımından zar labirent ile kemik labirent birbirlerine benzer fakat kemik labirent daha büyüktür aradaki boşluğu perilympa denilen sıvı doldurur. Kemik labirent üç kısımda incelenir vestibulum, canales semicirculares ossei, ve cochlea

canales semicirculares ossei vestibulum cochlea

crista vestibuli recessus sphericus recssus elipticus recessus cochlearis

canalis semicircularis ant. canalis semicircularis lat ampulla ossea ant. crus commune canalis semicircularis post

cupula cochlea basis cochlea

crista transversa

hamulus laminae spiralis lamina modioli scala vestibuli scala tympani lamina spiralis ossea

paries vestibularis ductus cochlearis scala vestibuli scala media paries externus ductus cochlearis membrana tectoria Corti organı scala tympani lamina basilaris ggl. spirale

n. vestibularis n. cochlearis