Antik Mısır Medeniyeti

NİL NEHRİ Arapça : Nehrü’n Nil Uzunluğu : 6.650 km Su toplama havzası : 3.349.000 km2 Yıllık ortalama debisi : 3.100 m3 /sn. Afrika kıtasının yaklaşık onda birini kaplayan Nil Havzası’nın 3 ana kolu vardır: Beyaz Nil Irmağı Mavi Nil Irmağı Atbera Irmağı

Nil Nehri Afrika’nın ve dünyanın en uzun ırmağıdır Nil Nehri Afrika’nın ve dünyanın en uzun ırmağıdır. Ekvatorun güneyindeki dağlardan doğduktan sonra Afrika’nın kuzeydoğusu boyunca çeşitli kollara ayrılarak kuzeye akar ve Akdeniz’e dökülür.

Bugün Mısır’ın en kalabalık bölgesi Nil yakınlarındadır.   19. yüzyılda baraj ve kanalların yapımı ile daha geniş bir alanda sürekli sulama olanağı sağlanmıştır. Nil nehri üzerinde bulunan Assuan Barajı hem sulama, hem de elektrik üretiminde Mısır için hayati bir önem taşımaktadır. Nil nehri tarih boyunca ve günümüzde taşımacılıkta da yoğun olarak kullanılmaktadır

Nil Nehrinin Geçtiği Ülkeler Etiyopya Sudan Mısır Uganda Demokratik Kongo Cumhuriyeti Kenya Tanzanya Ruanda Burundi Güney Sudan olmak üzere tam 10 ülkeden geçer.

Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır Medeniyetleri Eski Mısır kaynağına göre yön kavramının ters olarak tanımlanmasıyla güneyde yer alan bölgeye “Yukarı Mısır” kuzeyde kalan bölgeye “Aşağı Mısır” adı verilir. Kuzeyde yer alan Aşağı Mısır`a Delta, Güneyde yer alan Yukarı Mısır`a Vadi denilirdi.

Akbaba, Yukarı Mısır'ın; Yılan, Aşağı Mısır'ın sembolüdür.

Aşağı Mısır`da büyük limanlar ve tarım alanları Mısır ekonomisinde önem taşır. Yukarı Mısır`da ise tarım alanları daha az yer kaplamaktadır ve genelde burada büyük çöller bulunmaktadır.

HİYEROGLİF Hiyeroglif yazısı çeşitli yaratık, eşya ve eşyalarla ilgili düşünceleri temsil eden ilkel resim ve işaretlerden meydana gelir. Eski Mısırlıların kelimeleri yazmak için kullandıkları işaret, resim ve yazılardır.

Mısır hiyeroglif yazısı, birbirinden kolaylıkla ayırt edilebilecek yüzlerce sembolden oluşur. Her işaret belli bir sesi veya nesneyi temsil eder. Bu yazı soldan sağa veya sağdan sola ya da yukarıdan aşağı yazılabilir, okumak için ölçüt sembollerdeki insan ya da hayvan figürlerinin baktıkları yöndür. Mısır hiyerogliflerinde 700'den fazla işaret bulunmaktadır. Bu yüzden de okuma yazma oranı düşüktür. Çünkü hiyeroglif bir harf yazısı değildi.

Demotik : Çizimlerin daha basit olduğu demotik (Yunanca demos - halk kelimesinden gelir) günlük yazışmalarda halk tarafından kullanılmıştır. Hieratik : Hiyerogliflerin el yazısı hali olarak düşünülmelidir. Katipler ve rahipler tarafından kayıt tutmak için M.S. 300'e kadar kullanılmıştır. Koptik : Hristiyan Mısırlıların (Kıpti) Yunan alfabesine yaptıkları 6 harflik ilaveyle oluşan yazı. Kıpti Kilisesi tarafından hâlâ kullanılır.

ANITSAL TAPINAKLAR

Medinet Habu III. Ramses'in mezarının da yer aldığı tapınağa verilen genel addır. Mısır'ın Luksor kentinin Batı yakasında Medinet Habu kompleksinde yer alan önemli bir Yeni Krallık dönemi tapınağıdır.

Kom Ombo Tapınağı Tapınağın bir yanı timsah tanrı Sobek'e, öbür yanı ise şahin tanrı Haroeris'e adanmıştır.  Tapınağın mimari yapısı alışılagelmişin dışındadır, çünkü tapınaktaki her şey ana eksen boyunca simetrik olarak düzenlenmiştir.

Memnon Heykelleri M.Ö. 1350 yılında inşa edilen Memnon Heykelleri Firavun Amenhotep III’ü resmeden 2 dev heykeldir. Heykellerin asıl görevi Amenhotep Tapınağı’nı ölüm öncesinde ve sonrasında korumaktır

Philae Tapınağı Philae Adası, Tanrıça Isis’in yönetim merkeziydi. Adadaki ilk tapınak 30. hanedana mensup yerel firavunlar tarafından inşa edilmiştir.  Aswan Barajı inşası nedeniyle Nil’in yükselmesi adanın sular altında kalmasına yol açmıştır. Günümüzde Philae adası Nasser Gölü’nün derinliklerindedir

Edfu Tapınağı Edfu Tapınağı, şahin tanrı Horus’a adanmıştır ve Karnak’tan sonraki en büyük ve en iyi korunmuş tapınaklardan biridir.  Bu tapınakta eski Mısır geleneksel bölümlerinin yanı sıra Doğum Evi gibi Yunan kültürüne ait bölümler de bulunur.

Seti Tapınağı Firavun Seti I için Nil’in batı kıyısında Abydos’ta inşa edilmiştir. Bu tapınağın yapımına Seti’nin hükümdarlığının son dönemlerinde başlanmış ve büyük firavun Ramses tarafından babasının ölümü üzerine M.Ö. 1279 yılında tamamlanmıştır.

Hatshepsut Tapınağı Hatshepsut Tapınağı Nil’in batı kıyısında inşa edilmiştir. Kolonlu bir yapı olan tapınak kraliyet mimarı Senemut tarafından tasarlanmıştır. Tapınak 3 set şeklinde dik bir yamaca inşa edilmiştir. Her bir set 30 metre yüksekliğe ulaşmaktadır.

Yeni Krallık döneminde Nil nehrinin doğu kıyısına inşa edilmiştir. Tapınak Amun, Mut ve Chons olmak üzere 3 Mısır tanrısına atfedilmiştir.  Luksor Tapınağı

Abu Simbel İkiz Abu Simbel Tapınakları, M.Ö. 13.. yüzyılda Büyük Ramses tarafından oyularak inşa ettirilmiştir. Tapınaklar kendisinin ve eşi Nefertari’nin sonsuz anıtları olarak tasarlanmıştır.

Karnak Tapınağı Karnak Tapınağı aslında 3 temel Mısır tapınağını bünyesinde barındırır. Karnak Tapınağı’nın inşası için bin yıl harcanmıştır. Ancak işin büyük bölümü Yeni Krallık dönemine ait firavunlar vaktinde yapılmıştır. Karnak Tapınağı’nın en gösterişli bölümü 134 dev kolonun 16 sıra halinde düzenlendiği Hipostil Salonu’dur.

KAYNAKÇA YAMANLAR, Emine (1999), Uygarlık Tarihi, Ankara, Gündüz Eğitim Ve Yayıncılık https://tr.wikipedia.org/wiki/M%C4%B1s%C4%B1r_hiyeroglifleri (E.T. 04.03.2016. 20.05) http://www.turkcebilgi.com/hiyeroglif (E.T. 04.03.2016. 19.50) http://www.tatliaskim.com/turizm/576925-eski-misir-en-etkileyici-tapinaklari.html (E.T. 04.03.2016. 20.23) https://tr.wikipedia.org/wiki/Medinet_Habu (E.T. 04.03.2016. 20.40) http://www.nkfu.com/nil-nehri-hangi-ulkelerden-gecer-ve-nereye-dokulur/ (E.T. 04.03.2016. 17.50) https://tr.wiktionary.org/wiki/A%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1_M%C4%B1s%C4%B1r (E.T. 04.03.2016. 17.45) https://tr.wikipedia.org/wiki/A%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1_M%C4%B1s%C4%B1r (E.T. 04.03.2016. 17.30) http://www.egelisesi.k12.tr/dosyalar/editor/file/proje26(4).pdf (E.T. 04.03.2016. 18.00)