BAKTERİ VE VİRÜSLER F.CANAN TAŞERİMEZ MİMAR SİNAN ANADOLU LİSESİ

BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI

BAKTERİLER

BAKTERİLERİN GENEL YAPISI Bakteriler dünyada en çok bulunan canlılar olup toprağın 5 m. derinliğinden tatlı ve tuzlu sulara bitki ve hayvan ölülerinden canlı vücutlarına kadar her yerde yaşarlar. Çekirdek zarı,mitokondri,kloroplast gibi zarla çevrili organelleri yoktur. Stoplazmalarında özel ribozomlar bulunur. Zarlarında solunum ve fotosentez olaylarından sorumlu enzimler bulunur.

Kamçı,sil gibi hareketi sağlayan hareket organları zardan oluşur. Zarın etrafında bulunan hücre duvarı bulunur.Bitkilerden farklı olarak a.a. ve glikoz türevi olan muramik asitten yapılmıştır. Bazılarında bulunan ve polisakkarit yapılı olan kapsül bakterilerin hastalık yapma yeteneğini arttırır. Stoplazması ökaryotlardan farklı değildir. DNA ve RNA iplikleri dağınık olarak bulunur. Çift sarmal olan DNA molekülü halkasal yapıdadır. Stoplazmada Kromozomdan bağımsız olarak çoğalan küçük halka şeklindeki DNA parçası Plazmit bulunur. Plazmitler ,bakterilerin toksin ve antibiyo -tiklere karşı direnç oluşturmasını sağlayan genler içerir. Bazılarında hücre zarından oluşan mesozom üzerinde solunum enzimleri vardır.Bu yapı Mitokondri görevini yapar.

BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI

BAKTERİ ŞEKİLLERİ

-Foto ototrof:( besin üretirken gün ışığı kullanan bakteriler) Klorofil, yeşil bitkilerden farklı olarak kloroplast içinde değil ,stoplazmada bulunur. CO2+H li bileşik Besin Sadece syanobakteriler bitkiler gibi suyu kullanır. Güneş enerjisi CO2+H2O Besin+O2 klorofil

-Çürükçül bakteriler ölmüş canlı atık ve artıklarında yaşar ve beslenir.Organik atıkları inorganik maddelere çevirerek doğadaki madde döngüsüne katkı sağlarlar.   -Parazit bakteriler sindirim enzimleri olmadığından üstünde yaşadığı konaktan faydalanır ve ona zarar verir.Hastalık yapanlara patojen bakteri denir. -Mutualist ortak yaşayan bakteriler başka canlı üstünde yaşayıp ona fayda da sağlayan bakterilerdir.Örn.bağırsaklarımızda yaşayan ve vitamin üreten bakteriler

BAKTERİLERDE ÜREME Eşeysiz üreme ile bölünerek çoğalır. Yeterli su,uygun sıcaklık ve besin varsa 20 dak.da bir çoğalırlar. Ortamda sıcaklık artışı,besin azalması ,asit ve zararlı madde birikimi üremeyi engelleyici faktörlerdir. Eşeysiz üremeleri amitoz bölünme şeklindedir.

KONJUGASYON Eşeyli üremenin bir çeşidi olan konjugasyon ile iki bakteri arasında plazmitler aracılığı ile gen aktarımı olur ve çeşitlilik sağlanır.Ancak sayı artışı olmaz.

Plazmidler bakterilerin antibiyotiklere karşı direncini sağlayan ve toksin üreten bölümleridir. Bazı türlerde ortam şartları bozulunca endospor oluşturarak kötü şartları geçirirler. Kalıtım materyali çok az bir stoplazma ile çevrelenir ve endospor oluşur. Endosporlarda metabolik faaliyetler minimun seviyededir.Bu şekilde çok uzun yıllar kalabilir. Şartlar normale dönünce çeper çatlar ve yeni bakteri oluşur.

VİRÜSLER

DİĞER ORGANİZMALARDAN FARKLAR -Yalnız tek çeşit nükleik asit taşırlar -Organik bileşiklerden yalnız çekirdek asiti ve protein taşırlar -Virüsler çok az enzim taşırlar - Bölünemez ve büyüyemezler -Hücre içinde oluştuğundan antibiyotiklerden etkilenmezler. -Hücre zarı,organeller ve çekirdek gibi yapıları yoktur. -Enzimleri olmadığından zorunlu hücre içi parazitidir. -Hücre içinde canlı ,hücre dışında cansızdır. -Kristalleşebilirler.

VİRÜSLERDE ÜREME BAKTERİYOFAJ bakteri yiyen virüslere denir. En dışta kapsid denen protein kılıfları ve kuyrukları bulunur. Kalıtım maddesi DNA dır. İNTERFERON hücrelerin virüslere karşı oluşturdukları savunma maddesidir.