DİRENÇ
Cisimlerin elektrik akımını geçirirken gösterdiği zorluğa direnç denir. Birimi ohm olup kısaca R ile gösterilir. Devredeki her elemanın direnci vardır. Ampul de bir dirençtir.
DİRENÇLERİN SERİ BAĞLANMASI
SERİ BAĞLI DEVRELER
İki yada daha fazla direncin uç uca bağlanmasına seri bağlama denir. Seri bağlı dirençlerin toplamı devredeki eşdeğer direnci verir. Tüm dirençlerin yaptığı etkiyi tek başına yapabilen dirence eşdeğer direnç denir. Kısaca Reş olarak gösterilir.
Seri bağlı dirençlerden geçen akımlar birbirine eşittir.
Dirençlerin gerilimlerinin toplamı devrenin gerilimini verir. V = V 1 + V 2 + V 3
SERİ BAĞLI AMPULLERİN PARLAKLIĞI NASIL DEĞİŞİR?
Seri bağlı özdeş (aynı) lambaların hepsinden aynı akım geçer. Lambaların parlaklığı eşittir. Lambalardan biri sönerse ya da patlarsa diğerleri de söner.
Yani devreye seri bağlı 1 pil yerine 3 pil taksak bile yine bir pil ne kadar dayanırsa 3 pil de o kadar dayanır ve biter. Pil sayısı artsa bile pilin dayanma süresi değişmez.
DİRENÇLERİN PARALEL BAĞLANMASI
PARALEL BAĞLI DEVRELER
Birer uçları bir noktada, diğer uçları da başka bir noktada olacak şekilde yapılan bağlama şekline paralel bağlama denir. Dirençler paralel bağlandığında eş değer direnç azalır.
Yukarıda verilen devrenin eşdeğer direncini bulunuz.
ÇÖZÜM:
Paralel kollardan geçen akımların toplamı, ana koldan geçen akıma eşittir.
K - L noktaları arasındaki potansiyel farkı ne ise, bütün dirençlerin uçları arasındaki de o kadardır. V = V 1 = V 2 = V 3
PARALEL BAĞLI AMPULLERİN PARLAKLIĞI NASIL DEĞİŞİR?
Paralel bağlı özdeş lambaların hepsi aynı parlaklıkta yanar. Lambaların sayısı artırılırsa ya da azaltılırsa diğer lambaların parlaklıkları değişmez.
Lambalar özdeş ise hepsinin üzerinden aynı akım geçer. Ana koldaki akım her kola eşit paylaştırılır.
Paralel bağlı devrede lamba sayısı arttıkça pillerin dayanma süresi azalır.
KISA DEVRE NEDİR?
Akımın dirençsiz yolu tercih etmesine kısa devre denir.
Şekilde K anahtarı kapatılırsa, akım dirençsiz yoldan gider. Dolayısıyla lambanın üzerinden giden akım artık lamba üzerinden gitmez ve lamba söner.