Mevcut Durum Analizi (MDA) Hazırlayanlar Necla Haliloğlu - Dr. Metehan Tolon Sunumu yapanlar Liesl Muench - Jove Jankulovski

Mevcut Durum Analizi Arka planı

1.Esnaf Sanatkarların (ES) uyum yeteneğini arttırmak amacıyla halihazırda sunulan hizmetlerin belirlenmesi 2.Esnaf sanatkarların uyum yeteneklerini arttırabilmesi için şimdi ve gelecekte ihtiyaç duyacağı hizmetlerin belirlenmesi Yol gösterici sorular: Esnaf ve sanatkarları etkileyen değişiklikler nelerdir? ES bu değişikliklerden nasıl etkilenmektedir? ES bu değişikliklerin ne denli farkındadır? ES’nin kapasite geliştirme ihtiyaçları nelerdir? TESK bu konuda neler yapabilir? Amaçlar

 Masa başı inceleme yapıldı.  5 Federasyon, TESK ve Esnaf Sanatkar Genel Müdürlüğü ile görüşme yapıldı.  6 birlik ve 13 oda tarafından anket soruları cevaplandı. Metodoloji

Mevcut Durum Analizi Bulgular ve Öneriler

Bulgular MDA BULGULARININ SINIFLANDIRILMASI MEVCUT ÇERÇEVE ANALİZİ  ES Tanımı  Yasal ve kurumsal çerçeve  Politika çerçevesi  Destek çerçevesi ES’NİN DEĞİŞİMLERE UYUMU  Küresel değişimler  Yeni ve dijital teknolojiler  Pazarlama eğilimleri  Yenilikçilik (inovasyon)  Gelecekteki beceri ihtiyacı  İşbirlikleri  Sürdürülebilirlik İLLERE ÖZEL KONULAR  Kaybolmaya yüz tutan meslekler  Mülteciler  El sanatları ve geleneksel sanatlar SEKTÖRLERE ÖZEL KONULAR  Nitelikli işgücü ihtiyacı  NACE sınıflandırması  Düzenlemelerde Birliklerin görüşlerinin alınmaması  Karma odalar

Bulgular  ES tanımının sınırları net olmadığı için ve KOBİ tanımından ayrımı yapılmadığı için –üyelik, istatistik oluşturma, ES’ye özel strateji belirleme, ES destekleri konularında sorun yaşanmaktadır.  Kalfalık Belgesi ile ilgili sorunlar yaşanmaktadır. –İlgili kanun ve düzenlemeler arasında uyumsuzluk mevcuttur.  Halkbank kredilerinin koşulları uygun, fakat komisyonları yüksektir.  Halkbank’ın yanı sıra diğer bankalar da ES kredisi verebilmelidir.  Kredi miktarları farklı sektörler için farklılaştırılmalıdır. Öneriler  ES tanımı, uluslararası standartlara göre revize edilmelidir.  Kanunlardaki uyumsuzluklar giderilmelidir.  Düzenleyici çerçeveye bağlı gereksiz yükler ortadan kaldırılmalıdır.  Düzenleyici etki analizi için bir sistem geliştirilmeli ve bunun için lobi oluşturulmalıdır. Mevcut Çerçeve

ES tarafından ESKK kefaletiyle kullanılacak Halk Bankası kredilerine ilişkin 2015/8297 sayılı Kararname (1 Ocak Aralık 2016 tarihleri arasında geçerli)  % 50 faiz desteği  Kaybolmaya yüz tutan mesleklerde 100% faiz desteği  En az 3 yıllık kalfalık belgesi sahiplerinin en fazla 1 yıllık işletmeleri için %100 faiz desteği  ES işletmelerinin makine-teçhizat alımı, iş yeri modernizasyonu ve işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak üzere 30,000 TL’ye kadar %100 faiz destekli kredi  KOSGEB girişimcilik eğitimini tamamlayan 30 yaş altındaki gençlerin iş kurması halinde 100,000 TL’ye kadar %100 faiz destekli kredi Hükümet Desteği

Bulgular  ES Çin’den gelen ürünlerle rekabet ediyorsa Çin olgusunu tehdit, Çin ürünlerini girdi olarak kullanılıyorsa fırsat olarak değerlendirilmektedir.  Ülkemizde üretim maliyetleri yüksek, satın alma gücü düşük olup, sınır ticareti iyi kontrol edilememektedir. Türkiye BRIC ülkeleriyle rekabet edemez.  Küresel düzeyde daha varlıklı tüketicilerin oluşması turizm potansiyeli açısından Türkiye için fırsat olarak görülmektedir. Öneriler (ulusal düzeyde)  Özellikle ES’yi hedef alan ulusal inovasyon politikası belirlenmelidir.  ES’nin inovasyon kapasitesini arttırıcı tedbirler için yatırım yapılmalıdır.  Gelişmekte olan ülkelerden gelebilecek turist potansiyeli ile, birçok destekten faydalanma imkanı olan geleneksel sektörleri bir araya getirecek inisiyatifler geliştirilmelidir. Küresel değişimler (küresel değişimler: yeni fırsatlar, yeni pazarlar, yoğun rekabet, daha varlıklı tüketiciler, BRIC ülkelerinin rekabeti)

Bulgular  ES yeni teknolojiler hakkında bilgi sahibi değildir.  ES’nin yeni teknolojilere uyum konusunda gelecek stratejileri mevcut değildir.  ES’nin yeni teknolojilere sahip olma gücü yoktur.  ES, yeni teknolojileri kullanabilecek nitelikli elemanlara sahip değildir. Öneriler  Yeni teknolojilerin yararları hakkında farkındalık kampanyaları düzenlenmelidir.  ES’nin yeni teknolojilere uyumunu sağlamak üzere yeni ve dijital teknoloji danışmanlığı sistemi kurulmalıdır.  Yeni teknolojilerin ortak kullanımı özendirilmelidir. Yeni ve dijital teknolojilere uyum (Yeni ve dijital teknolojiler: yeni malzemeler, robot sistemleri, sensörler,, nano-teknoloji, yenilenebilir enerji, hızlı prototipleme, 3D baskı, elektrikli arabalar, lazerli kesme, WEB 2.0, bulut bilişim, bulut bazlı tasarım, bulut bazlı imalat, platform paylaşımı, internet, online satış, sosyal medya, mobil pazarlama, dijital baskı, CAD, CAM)

Bulgular  ES’nin yazılı pazarlama stratejileri bulunmamaktadır.  ES değişen tüketici taleplerinin farkındadır, fakat bu değişimlere ayak uyduramamaktadır.  ES, pazarlamada dijital medya kullanımı konusunda bilinçli değildir.  ES, pazarlamada dijital medya kullanımı ile ilgili bilgi ve ekipmana sahip değildir.  ES ürünlerin kişiselleştirilmesiyle ilgili bilgi ve teknolojiye sahip değildir.  ES satış personelini ürün, pazar ve müşteri ilişkileri konusunda eğitmemektedir.  Çok az sayıda ES reklam ajanslarıyla çalışmaktadır Öneriler  Farklı ES sektörleri için farklı eğitim ve danışmanlık paketleri hazırlanarak stratejik planlama, modern işletme yönetimi ve yeni iş modelleri konusunda eğitim ve danışmanlık verilmelidir (üniversiteler ve hibe projeler vasıtasıyla).  Pazarlamada dijital medya kullanımı ile ilgili eğitim paketi hazırlanmalıdır.  Eğitim ve danışmanlık hizmeti sunmak için «kupon» sistemi geliştirilebilir. Yeni pazarlama eğilimlerine uyum (Stratejik pazarlama planı, değişen tüketici talepleri, ürün çevrim sürelerinin azalması, pazarlamada dijital medya kullanımı

Bulgular  Sadece imalat sektöründeki ES yeni ürün, hizmet ve süreçlere yatırım yapmaktadır.  Yenilikçiliğin önündeki en önemli engel, ES’nin vizyon eksikliği ve geleneksel metod ve teknikleri kullanmakla ilgili ısrarlı tutumudur.  ES, «açık inovasyon» kavramını bilmemektedir.  ES genellikle satışı yüksek ürünleri taklit eder, kendi ürünleri taklit edildiği zaman fikri mülkiyet hakları konusuyla ilgilenir.  ES işletmelerinde en önemli inovasyon kaynağı müşteriler ve rakiplerin ürünleridir. Öneriler  İnovasyon, fikri mülkiyet ve melek yatırımcılar ağı konusunda bilinçlendirme yapılmalıdır.  Açık inovasyon aracı platformları geliştirilmelidir. Yenilikçilik (inovasyon) (Yeni ürünler, süreçler ve yeni pazarlar; yenilikçi fikirlerin kaynağı; yenilikçiliğin önündeki engeller; «açık inovasyon“; fikri ve sınai mülkiyet hakları konusunda bilinç düzeyi, Türkiye’deki melek yatırımcı ağı)

Bulgular  ES, gelecekte ihtiyaç duyulacak becerilerin önemi konusunda bilinçli değildir.  Bu beceriler ES işletmelerinin orta ve uzun dönemli gelişimleri için önemlidir.  Birlikler «gelecekteki beceri ihtiyacı tahmini» konusunda çalışma yapmamaktadır.  Birlikler, tespit edilen beceri eksiklikleri konusunda MEB, MYK gibi kurumları haberdar etmemektedir. Öneriler  İŞKUR, MEB, MYK gibi kurumlarla birlikte gelecekteki beceri ihtiyacının tahmini» konusunda çalışmalar başlatılmalıdır. Gelecekte ihtiyaç duyulacak beceriler (Yeni ve dijital teknolojiler ve yeni iş modelleri ile ilgili beceriler: inovasyon yönetimi, bilgi yönetimi, uluslararası çalışabilme becerileri, dijital yetkinlik, yabancı dil bilgisi, insiyatif kullanma ve girişimcilik)

Bulgular  ES, yeni işbirliği türleri hakkında bilgi sahibi değildir. Örneğin; imalatçı-tasarımcı, sanatkar-tasarımcı, sanatkar-sanat fakülteleri işbirliği, müşteri ile işbirliği.  Bu tür işbirlikleri ES arasında yaygın değildir.  İmalatçı-tasarımcı ve sanatkar-müşteri işbirliklerine ilişkin iyi örnekler vardır, fakat üretim ve pazarlama aşamalarında hukuki sorunlar ortaya çıkmaktadır. Öneriler  ES’nin yeni işbirliği türleri hakkında bilinçlendirilmesi gerekir.  Yeni işbirliği türlerini ES’ye stratejik bir konu olarak tanıtmak amacıyla bir inisiyatif geliştirilmelidir.  ES’nin işbirliği stratejileri geliştirmek konusunda teşvik edilmesi önemlidir. İşbirlikleri (Yeni işbirliği türleri: imalatçı-tasarımcı craft-designer, sanatkar-bilim adamı, sanatkar-sanat fakülteleri, tasarımcı-sanatkar-tıp doktoru, kalabalık fonlama, akran platformları, nihai kullanıcı ile işbirliği, müşteri ile işbirliği

Bulgular  Sürdürülebilirlik konuları yakın gelecekte ES için çok önemli olacaktır.  İmalatçı ES’nin meskun alanlardan, kontrollü arıtım imkanı olan bölgelere taşınması gerekir.  OSB’lerde bulunan işletmelerin faydalandığı teşviklerden ES de yararlandırılmalıdır (ucuz elektrik, ucuz internet vs). Öneriler  OSB’lerde bulunan işletmelerin faydalandığı teşviklerden ES’nin de yararlandırılması için lobi yapılması  ES’nin sürdürülebilirliğin önemi konusunda eğitilmesi Sürdürülebilirlik (Çevreye zarar vermeyen malzeme ve süreçlerin kullanımı, çevreye duyarlı tedarikçilerle çalışma, ulaşım maliyetlerini azaltmak için yerel kaynaklardan tedarik, atıkların azaltılması, geri dönüşüm, dürüst ticaret, düşük karbon salınımı

Bulgular  Tüm illerde kaybolmaya yüz tutan meslekler bulunmaktadır.  Mülteciler, ES için hem tehdit hem de fırsat oluşturmaktadır  Geleneksel el sanatları özellikle turizm açısından ekonomik değer taşımaktadır. Öneriler  Geleneksel el sanatları ile yeni teknolojileri bir araya getirecek hızlandırıcılar ve atölyeler kurulmalıdır.  Mültecilerle ilgili problemlerin çözümü için politika önerileri geliştirilmeli ve TESK’le görüşülmelidir. İllere özel konular

Kaybolmaya yüz tutan meslekler  Bakırcılık, kalaycılık,  Demircilik, altın işlemeciliği, gümüş işlemeciliği,  Taş işçiliği,  Ahşap oymacılığı, sedef işleme, el yapımı bıçakçılık,  Yorgancılık, hallaçlık, terzilik,  Oya-nakış, gümüş kakma,  Sayacılık, saraçlık, yemenicilik,  At arabası imal ve tamirciliği, semercilik  Çuval yapımı, heybe yapımı,  Çömlekçilik,  Saat tamirciliği, TV tamirciliği  Bileyicilik. İllere özel konular

Bulgular  ES işletmeleri kalifiye işçi bulamamaktadır. Bu en önemli sorundur.  NACE sınıflandırması ES için sorun oluşturmaktadır.  Yeni düzenlemeler yapıldığı zaman Birliklerin görüşü alınmamaktadır.  Karma odalara üyelik sorunlara neden olmaktadır. Öneriler  NACE uygulaması ve karma oda konusunda politika önerileri hazırlanması ve TESK’le görüşülmesi  TESK ve ilgili organlarının yeni düzenlemelerle ilgili olarak görüşlerinin alınmasının sağlanması Sektörlere özel konular

THANK YOU