PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ

Amaç; İşyerindeki sağlığa zararlı psikososyal risk etmenleri hakkında bilgi sahibi olmak.

Öğrenme Hedefleri -Çalışanları olumsuz etkileyen risk etmenleri -İşyerinde stres kavramı -Psikosoyal risk etmenlerinin kontrolü

Risk Etmenleri; 1.Biyolojik 2.Biyomekanik 3.Kimyasal 4.Fiziksel 5.Psikososyal

Psikososyal Tehlikeler; Uluslarası Çalışma Örgütü (ILO) Psikososyal Tehlikeleri -İş doyumu -İş örgütlenmesi ve yönetimi -Çevresel ve örgütsel koşullar -İşçilerin uzmanlığı ve gereksinimleri arasındaki etkileşim temelinde tanımlar.

Psikososyal Tehlike; iş tasarımının, iş örgütlenmesinin ve yönetiminin ve gerçekleştirildiği toplumsal ve çevresel koşulların psikolojik, toplumsal veya fiziksel hasara yol açma potansiyeli taşıyan boyutlarıdır.

İşyerinde Stres; -İşin gerekleri, işçinin bilgi, beceri ve gereksinimleriyle çatıştığında, (nicel aşırı yük, nitel düşük yük) -İşçinin işi üzerindeki denetim yetersizliği -İşçinin, işi ile ilgili sosyal destek yetersizliği Strese neden olur.

İşin yapıldığı koşullar ve iş çevresi ile ilgili tehlikeler; -Örgütsel kültür ve işlev -Örgütsel rol (rol çatışması, rol yetersizliği, aşırı sorumluluk) -Kariyer gelişimi (durgun kariyer, düşük ücret, güvencesiz iş) -Karar serbestisi / iş üzerindeki denetim) -İşte kişiler arası ilişkiler -iş-ev çatışması (özellikler çocuklu kadınlar)

İşin içeriği ile ilgili tehlikeler; -İş çevresi ve teçhizatı (güvensiz, bakımsız iş çevresi) -Görev tanımı (tekdüze, tekrarlayıcı, vasıfsız iş) -İş yükü / iş hızı (aşırı yüklenme, hızı denetleyememe) -Çalışma saatleri (vardiyalı çalışma, uzun çalışma saatleri)

Fiziksel Sorunlar; -Kalp ve dolaşım sistemi sorunları (yüksek tansiyon, kalp damar hastalıkları) -Sindirim sistemi sorunları (midede şişkinlik, hazımsızlık, ülser?) -Kas-iskelet sistemi sorunları (Omuz, kol, sırt kaslarında gerginlik ve ağrı) -Bağışıklık sisteminin zayıflaması

Davranışsal sorunlar; -Çay, kahve, sigara tüketiminde artış, -Madde bağımlılığı, -Uyku bozuklukları, -İşe devamsızlık.

Akıl sağlığı sorunları; -Nevrozlar, -Doyumsuzluk, -İşsizlik, emeklilik psikopatisi, -Depresyon, -Somatik (bedene çevrilen) hastalıklar, -Kaygı (anksiyete), -Tükenmişlik sendromu -Psikozlar (ileri derecede akıl hastalıkları)

Çalışmanın Olumlu Yanı; Çalışmak, üretim yapmak, iş çevresinde değişik kişilerle sosyal ilişkilerde bulunmak, bir kişinin psikososyal sağlığı üzerinde olumlu etkiler yapar. Çalışmak kişiyi üç büyük dertten kurtarır; yoksulluk, aylaklık dedikodu… Voltaire

Stres Yönetimi; Kişisel; -Gevşeme teknikleri, -Egzersiz, -Sağlıklı beslenme, -Davranış değişiklikleri.

Stres Yönetimi Örgütsel; -İşi denetim olanaklarının artırılması, -İşyerindeki kararlara katılımın sağlanması, -İşte özerklik verilmesi, -Esnek çalışma biçimi.

Stresten korunma; Birincil; -Görev içeriğinin yeniden tasarlanması -İletişimin yeniden yapılandırılması İkincil; -Stresle başa çıkma eğitimi verilmesi Üçüncül; -İşçinin işyerine uyumunun sağlanması, -Danışmanlık, tedavi, psikoterapi hizmetlerinin sağlanması.

TEŞEKKÜRLER