ELEKTROFİZYOLOJİ LABORATUVARINDA NELER NELER YAPABİLİYORUZ? PINAR YALINAY DİKMEN M.Sc. Elektrofizyoloji
Elektrofizyoloji laboratuvarında neler neler yapabiliyoruz? 1. EMG 2. Otonom testler 3. Uyandırılmış potansiyeller
EMG nedir? Elektromiyografi"nin kısaltması olup, periferik sinir ve kasların elektriksel potansiyellerinin incelenmesine dayanan bir nörolojik tetkik yöntemidir.
EMG periferik sinir sistemini değerlendirir.
SİNİR LİFLERİ A lifleri en hızlı ileten en kalın miyelinli lifler (kas iğciği aff., ön boynuz hücrelerinden çıkan eff., duysal aff.) B lifleri ince miyelinli (pregang. otonomik eff.) C lifleri miyelinsiz (ağrı-ısı ileten lifler, postgang. otonomik eff.)
PERİFERİK SİNİR ZARARLANMALARI
EMG 1. Sinir ileti incelemeleri 2. İğne EMG
SİNİR İLETİ İNCELEMELERİ 1. Motor sinir ileti incelemeleri 2. Duysal sinir ileti incelemeleri 3. Geç yanıtlar 4. Repetetif çalışma
MEDİAN SİNİR MOTOR İLETİ İNCELEMESİ
MEDİAN SİNİR DUYSAL İLETİ İNCELEMESİ
GEÇ YANITLAR
Median sinir F yanıtı
MOTOR ÜNİTE NEDİR? 1. Ön boynuzdaki alfa motor nöron, 2. Motor aksonu, 3. Motor aksonun kas içinde dallanarak innerve ettiği kas liflerine “motor ünite” denir. Bir motor ünitenin innerve ettiği kas sayısı 3-2000 arasında değişir. Motor ünitin kas lifi sayısı ne kadar fazla ise kontraksiyon o kadar güçlü olur. Dış göz kaslarında 5-7 adet kas lifi Yüz kaslarında 25 adet kas lifi El kaslarında 100-500 adet kas lifi GK 2000 adet kas lifi
MOTOR ÜNİTE- MÜP (MUAP)
KONSANTRİK İĞNE ELEKTROT Klinik EMG’de en çok kullanılan paslanmaz çelikten KİE, Elektrodun ortasında bir tel ve bunu saran kanül şeklinde izolatör kısım Kayıtlanan santral tel ucu ile dış kanül arasındaki potansiyel farkı
İĞNE EMG 1. İstirahat 2. Hafif kası 3. Maksimal kası
İĞNE EMG’DE MÜP
EMG BİZE HANGİ KONULARDA BİLGİ VEREBİLİYOR: 1. Lezyonun doğası (Demiyelinizan, aksonal, mikst) 2. Lezyonun lokalizasyonu 3. Lezyonun ağırlığı 4. Lezyonun yaşı (hiperakut, akut, subakut, kronik) 5. Lezyonun motor ya da duysal sinir liflerini etkilediğini
EMG’NİN İŞE YARADIĞI KLİNİK TABLOLAR
1. ÖN BOYNUZ HASTALIKLARI 1. Spinal Musküler atrofiler 2. Amyotrofik Lateral Skleroz 3. Polio-post polio
2. RADİKS HASTALIKLARI (radikülopati, spondiloz) Radikülopatinin değerlendirilmesinde kıymetli olan iğne EMG’dir. Elektromiyografiyi yapan hekimin anatomiyi iyi bilmesi gerekir. Distal, proksimal ve paraspinal kaslar örneklenerek periferik sinir dağılımına uymayan miyotomal bir etkilenme araştırılır.
Radikülopatiler ve iğne EMG Gerek elektromiyografi yapan, gerekse incelemeyi isteyen ve elektromiyografi raporunu yorumlayan hekimin radikülopatinin zamansal seyrini bilmesi gerekir. Tüm nöropatik lezyonlarda aksonal etkilenme olur ancak denervasyonun ortaya çıkması lezyon yeri ile hedef kas arasındaki mesafeye bağlıdır. Denervasyon potansiyelleri 10-14 gün içerisinde paraspinal kaslarda izlenebilir. Hedef kasın lezyondan uzaklığına bağlı olarak 2-3 hafta içinde ekstremite kaslarında denervasyon potansiyelleri saptanabilir.
3. PLEKSUS HASTALIKLARI Brakiyal ya da lomber pleksopatiler En sık neden travma Doğumsal: 1. Erb-Duchenne palsi 2. Dejerine-Klumpke palsi Otoimmun tutulum
4. PERİFERİK SİNİR HASTALIKLARI 1. Polinöropati 2. Tuzak nöropatiler 3. Periferik sinir travmaları
5. KAS SİNİR KAVŞAĞI HASTALIKLARI 1. Myastenia Gravis 2. Lambert-Eaton Sendromu
Kas sinir kavşağı hastalıklarını araştırmak için kullanılan özel yöntemler Ardışık Sinir İleti İncelemesi Tek lif EMG
6. KAS HASTALIKLARI
EMG’de beklenen ve yaşanan ağrı düzeyleri
OTONOM SİNİR SİSTEMİ OTONOMİK TESTLER ile 1. Kardiyak parasempatik lifler (RR değişkenliği analizi) 2. Sempatik lifler (sempatik deri yanıtları) ile değerlendirilebilir.
UYANDIRILMIŞ POTANSİYELLER 1. VEP 2. BAEP 3. SEP
Görsel Uyanırılmış Potansiyeller (Visual Evoked Potential) Görsel uyarı ile uyartılan, görme fonksiyonunu ve yollarını değerlendiren ve saçlı deriden kaydedilen elektriksel potansiyellerdir.
Görsel Uyanırılmış Potansiyeller (Visual Evoked Potential)
Somatosensoriyal Uyandırılmış Potansiyeller Afferent periferik sinir liflerinin uyarılmasının ardından periferik ve merkezi sinir sistemi kaynaklı bir dizi potansiyelin kaydedilmesinden ibarettir. Kaydedilen potansiyellerden sorumlu olan yapılar periferik sinir sisteminde kalın miyelinli lifler, MSS’de ise arka kordon-medial lemniskal sistemdir.
Somatosensory Uyandırılmış Potansiyeller (SEP)
İşitsel Uyandırılmış Potansiyeller (BAEP) Uygun işitsel uyarılar sonrası ilk 10 ms içinde subkortikal işitsel yolun farklı seviyelerinden kaydedilen bir seri potansiyellerdir.